Shëndet

Qumështi ”shoqëruesi” i përjetshëm i të ushqyerit

Sa produkte qumështi mund të hani në ditë?

Published

4 years ago

June 20, 2021

Betim Gashi

Kush nuk e do qumështin, udhëtarin e përjetshëm të të ushqyerit?

Prandaj përpiqemi t’i kushtojmë vëmendje cilësive dhe vlerave ushqyese të këtij ushqimi.

Përfitimet dhe kundër indikacionet e qumështit

Konsumi i qumështit ju lejon të merrni proteina me cilësi të lartë, acide yndyrore thelbësore, kalcium, zink dhe oligosakaride me një efekt probiotik.

Për më tepër, qumështi i lopës është një burim i vitaminave dhe mineraleve me aktivitet antioksidant (vitamina A, C, E dhe selen), të nevojshme për funksionimin e duhur të metabolizmit (vitamina të grupit B dhe zinkut), aleatë të shëndetit kardiovaskular (kalium) dhe atë të kockave dhe dhëmbëve (kalcium, fosfor dhe magnez).

Brenda qumështit të lopës ka edhe të ashtuquajturit “përbërës funksionalë”, pra molekula që, megjithëse janë të pranishme në sasi të vogla, kryejnë veprime të dobishme, duke ndihmuar për shembull në uljen e rrezikut të hipertensionit dhe inflamacionit dhe modulimin e aktivitetit të sistemit imunitar.

Sa produkte qumështi mund të hani në ditë?

Ato variojnë nga 1-3 porcione ditore (125 ml.) Për qumështin dhe kosin, deri në 1-2 porcione javore si dhe djathë të freskët (100 gramë) ose të stazhonuar (50 gramë) në javë.

Kalciumi është një nga elektrolitet e trupit, minerale me një ngarkesë elektrike kur tretet në lëngje trupore siç është gjaku, edhe pse shumica e kalciumit në trup është pa ngarkesë.

Rreth 99% e kalciumit në trup ruhet në kocka, por kalciumi gjendet gjithashtu brenda qelizave (veçanërisht në qelizat muskulore) dhe në gjak. Kalciumi është thelbësor për proceset e mëposhtme:

Formimi i kockave dhe dhëmbëve, kontraksionet e muskujve, funksionimi normal i shumë enzimave, mpiksja e gjakut, ritmi normal i zemrës.

Cilat vitamina dhe minerale gjenden në qumësht?

Qumështi është një ushqim shumë i pasur me lëndë ushqyese, thelbësor për rritjen e mirë të trupit dhe për shëndetin e organizmit gjatë gjithë jetës.

100 gramë qumësht i plotë lope i pasterizuar sigurojnë 64 kalori, 21% proteina, 51% lipide dhe 28% karbohidrate.

Midis vitaminave dhe mineraleve, 100 gramë qumësht i plotë lope i pasterizuar siguron 1 mg vitaminë C, 0,18 mg riboflavin, 0,1 mg niacin, 0,07 mg vitaminë E, 0,04 mg tiaminë, 37 µg vitaminë A (ekuivalent i retinolit), 150 mg kalium, 119 mg calcium, 93 mg fosfor, 50 mg natrium, 12 mg magnez, 0,38 mg zink, 0,1 mg hekur, 0,02 mg baker, 1.6 µg selen.

Shëndet

Shëro aneminë me këto ushqime të fuqishme

Published

1 hour ago

November 26, 2025

UBT News

Një ditë, teksa ngjitesh shkallët, ndjen lodhje të tepërt. Më vonë vëren se zemra të rreh më fort se zakonisht, pa ndonjë arsye të qartë.

Kjo të shqetëson dhe vendos të shkosh te mjeku. Për fat të mirë, nuk është asgjë serioze, thjesht hemoglobinë e ulët, pra anemi.

Atëherë lind pyetja: çfarë duhet të hash për të rritur hemoglobinën?

Mëlçia

Ndër burimet më të pasura me hekur, i cili është thelbësor për prodhimin e hemoglobinës. Edhe pse disa njerëz nuk e preferojnë për shkak të shijes, i’a vlen ta provoni. Me kohën mund të mësoheni dhe përfitimet janë të mëdha.

Bishtajoret dhe perimet

Vetëm bishtajoret nuk sigurojnë sasi të larta hekuri, këshillohet t’i kombinoni me ushqime të pasura me vitaminë C, që ndihmon në përthithjen e hekurit. Perimet që përmbajnë vitaminë C, duhen ngrënë të freskëta janë: specat, brokoli, lulelakra, lakra e Brukselit, speci djegës, spinaqi, majdanozi, karotat dhe panxhari.

Ushqimet e pasura me acid folik

Acidi folik është i rëndësishëm jo vetëm gjatë shtatzënisë, por edhe në rastet e anemisë, pasi ndihmon në prodhimin e rruazave të kuqe të gjakut. Ushqimet që janë të pasura me acid folik: asparagët, portokajtë, kokrrat e grurit, avokadon, fasulet, sojën dhe farat e kungullit.

Peshqit e kaltër

Ofrojnë yndyra të shëndetshme, vitamina të grupit B dhe Omega-3, të rëndësishme për shëndetin e rruazave të kuqe të gjakut. Disa prej tyre janë salmoni, toni, sardelja dhe skumbria. /A.Z/UBT News/

Shëndet

Përfundimisht pa duhan, bima që redukton dëshirën për të

Published

4 hours ago

November 26, 2025

UBT News

Personat që prej shumë vitesh janë konsumues të duhanit, e kanë shumë të vështirë të heqin dorë me lehtësi.

Nikotina është ajo që krijon varësinë ndaj pirjes së duhanit e shkakton probleme në organizmin tuaj. Pra, sa më shumë pini duhan, aq më shumë trupi juaj ka nevojë për nikotinë.

Por, kur ju vendosni të lini duhanin, sigurisht kjo është shumë e vështirë por ka një mënyrë për t’ju ndihmuar në këtë rrugë.

Përdorni bimën Stevia ( bimë shkurreje në gjethin e së cilës gjenden shumë glikozide të ëmbla) për të hequr dorë nga duhani.

Kjo është përdorur si sheqer diabetik. Përdorimi i sheqerit diabetik bllokon sinjalet që dërgon truri nga mungesa e cigareve dhe ju nuk do të ndjeni shumë moskonsumimin.

Stevian mund ta gjeni të lëngshme ose pluhur. Ju mund ta gjeni atë në supermarkete dhe dyqane të ushqimit të shëndetshëm.

Stevia është gjithashtu e rekomandueshme për ata që janë duke u përpjekur për të humbur peshë dhe për rregullimin e presionit të gjakut. /A.Z/UBT News/

Shëndet

Vitamina C: Ushqyesi që trupi juaj ka më shumë nevojë këtë stinë

Published

5 hours ago

November 26, 2025

UBT News

Vitamina C është ushqyes i domosdoshëm për organizmin, veçanërisht në periudhën kur janë më të shpeshta virozat.

Ajo ndihmon në shkurtime të kohës së sëmundjes, forcon sistemin imunitar dhe vepron si antioksidant kundër radikaleve të lira.

Për më tepër, vitamina C mbështet shëndetin e zemrës, syve, ndihmon gjatë shtatzanisë, parandalon rrudhat e parakohshme dhe ndihmon rritjen dhe zhvillimin normal të trupit, si dhe përthithjen e hekurit.

Organizmi i njeriut nuk mund të prodhojë apo ruajë vitaminën C, prandaj marrja përmes ushqimeve është thelbësore.

Sasia ditore e rekomanduar:

Meshkujt: 90 mg

Femrat: 75 mg

Femrat shtatzënë: 85 mg

Nënat që ushqejnë me gji: 120 mg

Duhanpirësit: +35 mg mbi dozat e mësipërme

Sasia maksimale e sigurt për përdorim është 2000 mg në ditë. Një regjim ushqimor i shëndetshëm ofron sasi të mjaftueshme të vitaminës C.

Ushqimet më të pasura me vitaminë C:

1 gotë lëng portokalli: 93 mg

1 gotë lëng qitro: 70 mg

1 kivi: 64 mg

Gjysmë racioni brokoli: 51 mg

Gjysmë racioni luleshtrydhe: 49 mg

Speca të kuq: burim i shkëlqyer i vitaminës C

Vitamina C dhe stresi

Stresi gjatë ditës është i pashmangshëm. Mungesa e vitaminës rrit ndjeshmërinë ndaj saj, duke e bërë më të vështirë menaxhimin. Personat me mungesë të kësaj vitamine shpesh ndihen të lodhur, të paenergjik dhe të depresionuar.

Simptoma të mungesës së vitaminës C:

Probleme me dhëmbët dhe mishrat: Mund të shkaktojë erozion dhe rënie të dhëmbëve.

Sistem imunitar i dobët: Organizmi sëmuret më shpesh dhe rikuperimi zgjat më shumë.

Plogështi: Shfaqet si pasojë e niveleve të ulëta të hemoglobinës dhe mund të shkaktojë anemi.

Shtim në peshë: Trupi nuk përdor yndyrnat si burim energjie, duke rritur masën dhjamore.

Përfshirja e ushqimeve të pasura me vitaminë C në dietë ndihmon në mbrojtjen e shëndetit dhe në ruajtjen e energjisë së përgjithshme. /A.Z/UBT News/

Shëndet

Zbulim i ri: Truri arrin kulmin në 32 vjeç

Published

8 hours ago

November 26, 2025

UBT News

Shkencëtarët kanë zbuluar se truri kalon në pesë faza kryesore gjatë jetës, me pika të rëndësishme kthese në moshat 9, 32, 66 dhe 83 vjeç, raporton BBC.

Studimi përfshiu rreth 4,000 persona deri në moshën 90 vjeç dhe analizoi mënyrën se si ndryshojnë lidhjet midis qelizave të trurit.

Sipas hulumtimit të Universitetit të Kembrixhit, truri vazhdon të zhvillohet deri në fillim të të tridhjetave — periudha që konsiderohet si kulmi neurologjik. Ky ritëm ndryshimi shpjegon edhe pse rreziku për çrregullime të shëndetit mendor apo demencë ndryshon me moshën.

Pesë fazat e trurit janë:

• Fëmijëria (0–9 vjeç): rritje e shpejtë e trurit dhe formim i shumtë i sinapseve, por me efikasitet të ulët.
• Adoleshenca (9–32 vjeç): faza më e madhe e riorganizimit; truri bëhet më efikas dhe arrin kulmin në të 30-at. Kjo periudhë shoqërohet me rrezik më të lartë për çrregullime mendore.
• Mosha e rritur (32–66 vjeç): stabilitet i funksioneve dhe personalitetit, me ndryshime të ngadalta.
• Plakja e hershme (66–83 vjeç): truri ndahet në zona që punojnë më fort veçmas; fillojnë të shfaqen rreziqe si demenca apo hipertensioni.
• Plakja e vonë (83+): ndryshime të mëtejshme në lidhjet e trurit, të ngjashme me fazën e mëparshme, por më të theksuara.

Studiuesja Alexa Mousley thotë se fazat përputhen dukshëm me momente kyçe të jetës — nga puberteti te ndryshimet sociale në të 30-at dhe sfidat shëndetësore në moshë të thyer. /A.Z/UBT News/

ChatGPT can make mistakes. Check important info.