Lajmet

Pushtimi rus në Ukrainë errëson perspektivat e vendeve të rajonit të BE-së

Kështu thuhet në përditësimin ekonomik të Bankës Botërore për rajonin.

Published

on

Aktiviteti ekonomik në rajonin e Evropës dhe Azisë Qendrore pritet të mbetet nën nivelet e pritshme këtë vit si rezultat i pasojave të vazhdueshme nga invazioni rus i Ukrainës, inflacioni i lartë dhe kushtet më të ngushta financiare, sipas përditësimit ekonomik të Bankës Botërore për rajonin, i publikuar të enjten.

Banka Botërore njofton se rritja rajonale pritet të rritet në një mesatare prej 2.7% në periudhën 2024-2025, ndërsa inflacioni do të zvogëlohet, kërkesa e brendshme do të rikthehet dhe mjedisi ndërkombëtar do të përmirësohet.

Sipas këtij raporti, parashikimet për të ardhmen mbeten shumë të paqarta.

“Parashikimet për të ardhmen mbeten shumë të paqarta. Rritja në vitin 2023 mund të jetë më e dobët nëse lufta, pasojë e invazionit rus në Ukrainë do të përshkallëzohet më tej, nëse çmimet e ushqimeve dhe energjisë vazhdojnë të rriten, nëse rriten normat e interesit në mbarë botën ose në rajon, ose nëse ka një kthim të papritur të rrjedhës së kapitalit në rajon. Zhvillimet aktuale bankare në disa ekonomi të zhvilluara mund të ndikojnë rritjen ekonomike”, thuhet në raportin e Bankës Botërore.

BB njofton se po ashtu se ekonomia e Ukrainës pritet të rritet me 0.5 për qind këtë vit, pas një renie të thellë prej 29.2% në vitin 2022, vitin e invazionit rus në vend.

“Ndërsa dëmi ekonomik që ka pësuar Ukraina si rezultat i invazionit është i madh, rihapja e porteve të Ukrainës në Detin e Zi dhe rifillimi i tregtisë së grurit, si dhe mbështetja e konsiderueshme nga donatorët po ndihmojnë në mbështetjen e aktivitetit ekonomik këtë vit. Sipas vlerësimeve të fundit të Bankës Botërore, kostoja e rindërtimit dhe rimëkëmbjes së Ukrainë tani ka shkuar në $ 411 miliardë, ose 2 herë më shumë se ekonomia para-luftë në Ukrainë në vitin 2021”, thuhet në raport.

Siç njofton Banka Botërore, Turqia ka përjetuar dy tërmete shkatërruese më 6 shkurt 2023, të cilat sipas vlerësimeve të Bankës Botërore kanë shkaktuar dëme direkte me kosto rreth 34.2 miliardë dollarë, ose 4% të PBB-së së vendit në vitin 2021.

“Kostot reale për të plotësuar nevojat për rindërtim dhe rimëkëmbje mund të jenë dyfishi i kostos së dëmeve direkte. Duke përfshirë ndikimin e tërmeteve të fundit, pritet që rritja në 2023 të jetë 3.2%, me një rritje mesatare prej 4.2% në vitet 2024-25, duke përfshirë edhe mbështetjen e qeverisë për banesat dhe investimet në kuadër të përpjekjeve për rindërtim”, thuhet në komunikatën e BB-së.

Një kapitull i veçantë në raport përqendrohet në krizën e kostos së jetesës, duke shqyrtuar ndikimin e inflacionit të lartë në standardet e jetesës së njerëzve në rajon, në sfondin e rritjes ekonomike të ngadaltë dhe inflacionit të lartë.

“Inflacioni zvogëlon të ardhurat reale të njerëzve dhe inflacioni i lartë prek segmentet më të varfëra të popullsisë shumë më tepër se ato më të pasura”, tha Ivailo Izvorski, kryeekonomisti i Bankës Botërore për rajonin e Europës dhe Azisë Qendrore.

“Për të mbrojtur më mirë grupet e cenueshme dhe nxitur rritjen ekonomike, politikat duhet të marrin në konsideratë ndikimin e ndryshëm të inflacionit për nivele të ndryshme të të ardhurave dhe të përdorin tregues më të saktë për të matur koston reale të çmimeve të larta te personat më të varfër”.

Më tej në raport thuhet se qeveritë në të gjithë rajonin kanë reaguar ndaj krizës së kostos së jetesës me mbështetje sociale dhe subvencione, të cilat përfshijnë moratoriume për rritjen e çmimeve të energjisë, uljen e tarifave të transportit publik, si dhe kufizime të çmimeve të energjisë elektrike dhe gazit natyror për familjet dhe bizneset.

“Megjithatë, raporti analizon peshën e pabarabartë të krizës së kostos së jetesës. Ajo ve në dukje se inflacioni ishte 2 pikë pëqindje më i lartë për 10% të popullsisë më të varfër krahasuar me 10% më të pasurit. Ky dallim i kaloi 5 pikë përqindje në disa vende të rajonit, duke përfshirë Moldavinë, Malinë e Zi dhe Maqedoninë e Veriut”, thekson raporti.

BB rekomandon të shkohet përtej indeksimit standard të çmimeve të konsumatorit për të matur inflacionin, për të përcaktuar më saktë koston reale të jetesës së personave më të varfër.

“Kjo është e thelbësore për të hartuar politika më të mira për rritjen ekonomike dhe uljen e varfërisë”, thuhet në raport. 

Rajoni

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, nderohet me titullin e lartë “Doctor Honoris Causa” në Tiranë

Published

on

Në një ceremoni solemne të mbajtur në Tiranë, Rektorit të UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, iu akordua titulli i lartë “Doctor Honoris Causa”, një vlerësim i rëndësishëm që nderon kontributin e tij shkencor, profesional dhe shoqëror brenda dhe jashtë vendit.

Titulli u miratua dhe u akordua nga Universiteti Kombëtar Kapodistrian, një nga institucionet më të vjetra të arsimit të lartë në Evropën Juglindore, në bashkëpunim me Misionin Diplomatik për Siguri, Paqe dhe Filantropi (U.D.M.P) me seli në Bruksel.

Gjatë fjalës së tij, Rektori Hajrizi shprehu mirënjohje të veçantë për këtë vlerësim, duke e cilësuar atë si një motiv shtesë për të vazhduar misionin akademik dhe human.

“Është një nder i veçantë për mua që ky titull i lartë më jepet, dhe e marr këtë vlerësim si një përgjegjësi të madhe për të vazhduar me përkushtim punën për arsimin, inovacionin dhe shërbimin ndaj shoqërisë. Ky çmim merr edhe më shumë kuptim duke ardhur në muajin e festave të nëntorit, muaj që lidhet me krenarinë dhe identitetin tonë kombëtar. Me këtë motivim, do të vazhdoj të promovoj prosperitet, zhvillim të qëndrueshëm dhe vlera ndërkombëtare që na lidhin me botën demokratike”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Në motivacionin zyrtar të çmimit theksohet se titulli i jepet: “Për kontributin juridik, ekonomik dhe në të drejtat e njeriut në shërbim të njerëzve në nevojë dhe të gjithë njerëzimit në mbarë botën”.

Ky vlerësim prestigjioz vjen si njohje për angazhimin e vazhdueshëm të Prof. Dr. Hajrizi në fushat e arsimit, inovacionit, sigurisë, zhvillimit ekonomik dhe fuqizimit të komuniteteve.

Continue Reading

Aktualitet

Sonte në UBT TV: Podcast me Profesorin Ibush Luzha

Published

on

Sonte në UBT TV, nga ora 20:00, vjen një episod i veçantë i podcastit me profesorin dhe ekspertin e teknologjisë inorganike, Prof. Ibush Luzha, një nga njohësit më të thellë të fushës së mjedisit, ndotjes dhe menaxhimit të cilësisë në Kosovë.

Në këtë podcast, Profesori Luzha sjell një qasje shkencore dhe profesionale mbi zhvillimin industrial dhe sfidat mjedisore të vendit tonë. Ai flet për rëndësinë e teknologjisë inorganike, ndikimin e saj në industri dhe në mbrojtjen e mjedisit, si dhe për arsyet që e shtynë t’i përkushtohet kërkimit shkencor në ndotjen e ujit dhe ajrit.

Diskutimi hapet me çështje thelbësore si:

  • Gjendja e ujërave sipërfaqësore në Kosovë, duke u bazuar në hulumtime dhe matje të detajuara.
  • Ndikimi i ujërave industriale në lumenjtë tanë, dhe çfarë tregojnë analizat viteve të fundit.
  • Masat që duhet të ndërmarrin komunat dhe industria për të ulur ndotjen e ujit dhe përmirësuar menaxhimin mjedisor.
  • Rëndësia e arsimit universitar për ndërgjegjësimin e studentëve mbi teknologjitë e pastra dhe ruajtjen e mjedisit.
  • Kontributi i UBT-së në formimin e kuadrove profesionale për mjedis, cilësi dhe teknologji të qëndrueshme.

Continue Reading

Lajmet

​UEFA cakton gjyqtarët e ndeshjes Slloveni – Kosovë

Published

on

UEFA ka deleguar një ekip elitar gjyqtarësh nga Franca për ndeshjen kualifikuese të Kupës së Botës mes Sllovenisë dhe Kosovës, që zhvillohet të shtunën në stadiumin “Stozice”.

Clement Turpin, një nga arbitrat më me përvojë në arenën evropiane, do të drejtojë këtë përballje tejet të rëndësishme për të dyja ekipet. Atij do t’i asistojnë Nicolas Danos dhe Benjamin Pages, ndërsa gjyqtare e katërt do të jetë Stéphanie Frappart.

Sistemi VAR do të menaxhohet nga Jerome Brisard dhe Jeremie Pignard.

Kosova udhëton në Lubjanë me objektivin për të siguruar të paktën një pikë, rezultat i cili do t’i mjaftonte për t’u kualifikuar në fazën “play-off” të Botërorit 2026.

Në anën tjetër, Sllovenia ka nevojë patjetër për fitore për të mbajtur gjallë shanset për pozitën e dytë në grup.

Ndeshja nis të shtunën në orën 20:45./S.K/KP/

Continue Reading

Vendi

OSHP konfirmon shkeljet për kontratën “Shërbime me ushqim për nevojat e Policisë së Kosovës”

Published

on

Organizata INPO ka monitoruar procedurën e tenderimit për kontratën “Shërbime me ushqim (furnizim, përgatitje dhe servim) për nevojat e Policisë së Kosovës”, me vlerë të parashikuar 2.7 milionë euro, dhe ka identifikuar një varg shkeljesh ligjore serioze dhe manovrimesh teknike që dëmtojnë konkurrencën, barazinë dhe integritetin e prokurimit publik.

Gjatë gjithë procesit, INPO ka zhvilluar komunikim të drejtpërdrejtë me Policinë e Kosovës, duke e informuar me prova dhe argumente konkrete për shkeljet në dosjen e tenderit.

“Në kopje të këtij komunikimi ka qenë edhe Ministria e Punëve të Brendshme dhe Komisioni Rregullativ i Prokurimit. Pavarësisht këtij komunikimi profesional dhe institucional, Policia e Kosovës i ka mohuar të gjitha gjetjet, nuk ka pranuar asnjë problematikë dhe nuk ka shprehur asnjë gatishmëri për korrigjim apo rishikim të procedurës. Kjo qasje përbën refuzim të hapur për të adresuar gabimet dhe për të garantuar një proces të drejtë, transparent dhe ligjor. Ndërkohë, gjatë monitorimit, një operator ekonomik ka deponuar ankesë në OSHP për dy çështje, afatin e tenderimit dhe kriteret e kapaciteteve teknike e financiare. INPO, në respekt të pavarësisë së OShP-së, ka vendosur të mos publikojë gjetjet e saj derisa lënda të shqyrtohej, për të mos ndikuar në vendimmarrje apo për të mos krijuar pritshmëri publike. Megjithatë, vendimi Nr.2025-0984 i OShP-së ka konfirmuar se Policia e Kosovës ka vepruar në kundërshtim me ligjin, duke anuluar njoftimin për kontratë dhe duke i kërkuar Policisë së Kosovës korrigjimin e procedurës dhe zgjatjen e afatit të tenderimit. Ky vendim e vërteton se së paku një pjesë e gjetjeve të INPO-s kanë qenë plotësisht të bazuara dhe të drejta, të cilat Policia e Kosovës i kishte mohuar në tërësi”, thuhet në komunikatë.

Përkundër kësaj, pas vendimit të OShP-së, Policia e Kosovës ka bërë vetëm disa korrigjime minimale dhe formale, me ç’rast ka ulur kërkesat për kapacitet teknik e financiar dhe ka zgjatur afatin e tenderimit por asnjë nga gjetjet e tjera të ngritura nga INPO nuk janë adresuar.

“Dosja e tenderit mbetet e pandryshuar në pjesët më problematike dhe thelbësore, duke përfshirë: keqklasifikimin e kontratës si “shërbime”, edhe pse mbi 70% e objektit janë furnizime ushqimore; peshimin e pikëve që krijon mundësi reale për manipulim me çmime dhe favorizim teknik; zhvendosjen artificiale të artikujve midis grupeve, që ndryshon peshët dhe vlerat financiare; intervalet e gjera në specifikimet teknike që lejojnë produkte me cilësi të ulët; uljen dramatike të vlerës së kontratës pa arsyetim të qartë dhe profesional. Këto elemente e bëjnë tenderin të pambrojtur, të pasigurt dhe të paorientuar drejt cilësisë, duke e ekspozuar Policinë e Kosovës ndaj rrezikut të furnizimeve të dobëta dhe buxhetin e shtetit ndaj kostove të fryera. Duke qenë se OShP-ja tashmë ka vërtetuar shkelje ligjore, refuzimi i Policisë së Kosovës për të pranuar ose adresuar gjetjet e INPO-s është i pajustifikueshëm dhe bie ndesh me standardet e përgjegjësisë institucionale. Kësisoj, INPO vlerëson se tenderi aktual nuk është në përputhje me Ligjin për Prokurim Publik dhe kërkon rishikimin e plotë të dosjes, jo vetëm korrigjime sipërfaqësore të disa kritereve. Vetëm një rishikim i thellë, profesional dhe i paanshëm mund të garantojë konkurrencë të ndershme, parandalim të manipulimeve dhe përdorim korrekt të parasë publike. Në këtë drejtim, INPO i bën thirrje institucioneve mbikëqyrëse, si Komisionit Rregullativ të Prokurimit Publik (KRPP) dhe Prokurorit të Shtetit, që të ushtrojnë mandatin e tyre ligjor dhe të mbikëqyrin me kujdes këtë proces, duke ndërmarrë masat e nevojshme në bazë të autorizimeve të tyre”, thuhet në njoftim.

Shkeljet e evidentuara nuk janë vetëm çështje administrative por ato prekin thelbin e integritetit të prokurimit publik, garantimin e konkurrencës, përdorimin e parasë publike dhe sigurinë ushqimore për një nga institucionet më të rëndësishme të vendit.

INPO pret që organet mbikëqyrëse dhe ato të zbatimit të ligjit të mos qëndrojnë indiferente dhe të veprojnë në përputhje me përgjegjësitë e tyre./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara