Lajmet

Pse vaksinat kundër COVID-19 kanë efekt të kufizuar?

Shkencëtarët thonë se nuk është e pazakontë që efikasiteti i vaksinave të bie me kalimin e kohës.

Published

4 years ago

on

Pas prezantimit të programit të vaksinimit masiv kundër COVID-19, u bë e qartë se efikasiteti i vaksinave nuk zgjat përgjithmonë.

Ndërkohë që diskutimet rreth dozave shtesë të vaksinave po vlojnë, ajo që dihet për kohëzgjatjen e imunitetit ndaj COVID-19, është ende duke u eksploruar.

Studimet imunologjike kanë dokumentuar një rënie të vazhdueshme të niveleve të antitrupave tek individët e vaksinuar.

Përcjellja afatgjate e pjesëmarrësve në provat e vaksinave, zbuloi një rrezik në rritje të të ashtuquajturave infeksione të përparuara dhe të dhënat shëndetësore nga vende të tilla si Izraeli, Mbretëria e Bashkuar dhe vende të tjera me një shkallë të lartë vaksinimi, tregojnë se vaksinat COVID-19 po humbasin fuqinë e tyre, të paktën kur bëhet fjalë për të luftuar përhapjen e infeksionit. Pse?

Në shembullin e vaksinës Pfizer, efektiviteti është më i fortë me 92.2 për qind, midis një jave dhe dy muaj pas marrjes së dozës së dytë. Me kalimin e kohës, efikasiteti bie për 6 për qind çdo dy muaj, sipas një studimi që përfshinte më shumë se 44,000 njerëz nga Shtetet e Bashkuara dhe vende të tjera. Pas katër deri në gjashtë muaj, efikasiteti vlerësohet në 84 për qind”, ka thënë shefi ekzekutiv i Pfizer, Albert Bourla ka transmetuar rrjeti televiziv amerikan CNBC.

“Kemi parë të dhënat nga Izraeli për rënien e imunitetit dhe statistikat që tregojnë rënie 100 për qind të mbrojtjes kundër shtrimeve në spital. Pas gjashtë muajsh, ajo bie në 90 deri në 80 për qind”, tha Bourla, duke shtuar se kompania është e bindur se doza e tretë do të rrisë përsëri imunitetin kundër variantit Delta.

Izraeli ka zbatuar programin më të shpejtë të vaksinimit në botë, që nga mesi i dhjetorit 2020. Gati 6 milionë nga gjithsej 9.3 milionë njerëz morën të paktën një dozë Pfizer, ndërsa gati 2.2 milionë morën një dozë të tretë në fund të gushtit. Por, në atë kohë filloi të regjistrohej një rritje e numrit të të infektuarve.

Si funksionojnë vaksinat?

Shumë shkencëtarë kanë thënë se nuk është e pazakontë që efikasiteti i vaksinave të bie me kalimin e kohës.

Në rastin e COVID-19, me kalimin e kohës është bërë e qartë që antitrupat që merren përmes vaksinimit më dobët i njohin variantet e virusit SARS-Cov-2 në krahasim me llojin fillestar që shkakton pandeminë.

Megjithatë, mbetet e paqartë se deri në çfarë mase dhe nëse mekanizmat mbrojtës të sistemit imunitar që mbrojnë njerëzit e vaksinuar nga format e rënda të sëmundjeve, shtrimi në spital dhe vdekja, bien gjithashtu.

“Gjërat po zbehen, por jo në mënyrë të barabartë”, thotë Nicole Doria-Rose, një imunologe në Institutin Kombëtar të Alergjisë dhe Sëmundjeve Infektive të Shteteve të Bashkuara në Bethesda, në shtetin e Merilendit, shkruan revista Nature.

“Antitrupat ‘neutralizues’ që mund t’i hasin viruset para se të infiltrojnë qelizat, mund të mos kenë fuqi të lartë të qëndrueshmërisë. Niveli i këtyre molekulave zakonisht rritet pas vaksinimit, dhe pastaj ulet me shpejtësi gjatë muajve të mëvonshëm. Kështu funksionojnë vaksinat”, thekson Doria-Rose.
Jetëgjatësia e përgjigjes së qelizave imunitare

Por, përgjigjet e imunitetit të qelizave janë afatgjata. Jennifer Gommerman, imunologe në Universitetin e Torontos në Kanada, shpjegon: “Imuniteti qelizor do t’ju mbrojë nga sëmundjet”.

Qelizat B të kujtesës, të cilat mund të aplikojnë shpejt më shumë antitrupa në rast të ekspozimit të përsëritur ndaj virusit, kanë tendencë të mbahen, përfshirë qelizat T, të cilat mund të sulmojnë qelizat tashmë të infektuara. Qelizat B dhe T sigurojnë një masë shtesë të mbrojtjes, nëse SARS-CoV-2 kalon përmes vijës së parë të mbrojtjes së trupit, shpjegon revista Nature.

Kur kërcënimi i infeksionit në trup kalon, përgjigja imune zvogëlohet – qelizat B dhe T nuk duhet të jenë më në gjendje gatishmërie dhe ato fillojnë të vdesin. Niveli i antitrupave, i cili është më së lehti për t’u matur, bie gjatë disa muajve derisa të rrafshohet.

Këto procese që ndodhin në trup janë normale, ka thënë për gazetën The Atlantic, Deepta Bhattacharya, një imunologe nga Universiteti i Arizonës.

“Në fillim keni një ngritje të madhe dhe më pas një rënie”, ka thënë Bhattacharya.

Arsyeja për këtë është se nëse organizmi nuk e zvogëlon përgjigjen imune ndaj ndonjë patogjeni që has dhe vazhdon të grumbullojë antitrupa, ai do të kishte shpërthyer prej kohësh.

Gjithashtu, përpjekja për të mbajtur një rezervuar kaq të madh të imunitetit do të “kërkonte shumë energji – madje as që di se ku t’i mbanit të gjitha ato qeliza”, thotë Marion Pepper, një imunologe në Universitetin e Uashingtonit.

Nivelet e antitrupave do të bien në muajt pas vaksinimit ose infeksionit, por kjo nuk do të thotë se ato do të bien në zero, tha Bhattacharya. Edhe pse shumica e qelizave B vdesin, disa mbeten në palcën e eshtrave dhe lëshojnë molekula që luftojnë në nivele më modeste viruset, por ende në nivele që mund të shënohen.

Memoria e qelizave imune

Edhe pse jeta e qelizave B me jetë të gjatë mund të ndryshojë, disa studime kanë sugjeruar se këto qeliza janë të afta të mbijetojnë për dekada si fabrika antitrupash. Qelizat e tjera imune, qelizat B të kujtesës, qarkullojnë në të gjithë trupin si agjentë të fjetur që janë gati të vazhdojnë të prodhojnë antitrupa sa herë që të jetë e nevojshme.

Të gjitha këto qeliza B mund të vazhdojnë të zgjerohen dhe të rrisin aftësinë e tyre për të shkatërruar virusin, me muaj pasi vaksina ose patogjeni largohet nga trupi, në një formë të përshpejtuar të zhvillimit të antitrupave.

“Cilësia e antitrupave në trup përmirësohet me kalimin e kohës”, ka theksuar Bhattacharya për gazetën The Atlantic. “Duhen shumë më pak prej tyre për t’ju mbrojtur”, ka theksuar ai.

Në një prej studimeve afatgjata, e cila ka shqyrtuar njëkohësisht tri shtylla të sistemit të imunitetit – antitrupat, qelizat B dhe qelizat T – studiuesit zbuluan se vaksinimi stimulon imunitetin qelizor të qëndrueshëm.

Numri i qelizave B të kujtesës vazhdon të rritet për të paktën gjashtë muaj dhe me kalimin e kohës ato bëhen më të mira në luftën kundër virusit. Numri i qelizave T mbetet relativisht i qëndrueshëm.

“Pra, ju keni këtë rezervë”, thotë John Wherry, një imunolog në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Pensilvanisë Perelman në Filadelfia, i cili drejtoi studimin.

“Antitrupat qarkullues mund të jenë në rënie, por sistemi juaj i imunitetit është i aftë të bëhet gati për veprim përsëri shpejt”, ka thënë Wherry./TopChannel

Related Topics:
Continue Reading

Aktualitet

Kufiri Kosovë-Shqipëri: I dyshuari drejton armën policëve, hedh çantën me 21 kg marihuanë dhe ik

Published

2 hours ago

on

August 21, 2025

By

Policia e Kosovës ka noftuar se 21 kilogramë marihuanë janë gjetur brenda një çante që është hedhur nga një i dyshuar i cili ka ikur. I njëjti ishte i armatosur dhe me çantën në krah në vijën kufitare Kosovë-Shqipëri.

Policia njoftoi se i dyshuari ua ka drejtuar armën zyrtarëve dhe më pas e ka hedhur çantën e ka ikur në zonën malore në drejtim të Shqipërisë.

“Policia e Kosovës, respektivisht njësia hetimore nga Departamenti i Kufirit me datën 20.08.2025, rreth orës 20:30 gjatë veprimeve hetimore në zonën kufitare Kosovë-Shqipëri përgjatë vijës së gjelbër, ka hasur në një person të dyshuar i cili ishte duke e bartur një çantë dhe ishte i armatosur.

I njëjti në momentin që ka vërejtur zyrtarët policorë ka drejtuar armën e zjarrit në drejtim të zyrtarëve policorë, duke paraqitur rrezik të drejtpërdrejtë ndaj tyre.

Zyrtarët policorë kanë tentuar që ta ndalojnë të dyshuarin duke u prezantuar, mirëpo i njëjti ka hedhur çantën dhe ka arritur që të dalë në zonën malore në drejtim të Shqipërisë”, njoftoi Policia e Kosovës.

Continue Reading

Aktualitet

FSK-ja tërheq një mjet shpërthyes në Prizren

Published

3 hours ago

on

August 21, 2025

By

Një mjet shpërthyes është gjetur në rrugën “Idriz Ngucati” në Prizren ditën e mërkurë, ku  Njësiti i Forcës së Sigurisë së Kosovës ka kryer tërheqjen e tij.

Në raportin e Policisë thuhet se FSK e ka tërheq mjetin shpërthyes në mënyrë të sigurt pa rrezikuar përreth.

“Ankuesi mashkull kosovar, ka informuar se kishte hasur në një mjet të dyshuar shpërthyes. Njësit përkatës janë në vendin e ngjarje, ndërsa njësia për deminim e FSK-së kanë tërhequr mjetin e dyshuar shpërthyes”, thuhet në raportin e PK-së.

Continue Reading

Aktualitet

KDI: VV-ja të bisedojë me partitë e tjera, dialogu është detyrim demokratik

Published

3 hours ago

on

August 21, 2025

By

Drejtori i KDI-së, Ismet Kryeziu, ka vlerësuar se Lëvizja Vetëvendosje e ka përgjegjësinë kryesore për bllokimin e institucioneve dhe ngëçin politik në vend.

Ai ka ftuar partinë e Albin Kurtit që të ulet në tryezë me subjektet politike për të gjetur një zgjidhje për daljen nga ngeci aktual politik. Në profilin e tij në “Facebook”, Kryeziu ka shkruar se dialogu është detyrim demokratik.

“VV, si forca më e madhe politike, ka përgjegjësinë kryesore: të mos e mbajë peng konstituimin e institucioneve, por të ulet në tryezë me subjektet tjera politike. Dialogu është detyrim demokratik”, ka shkruar Kryeziu.

Continue Reading

Aktualitet

Raporti 24 orësh nga Policia e Kosovës

Published

3 hours ago

on

August 21, 2025

By

Në raportin e fundit 24 orësh nga Policia e Kosovës, në disa qytete të Kosovës ka pasur incidente kriminale dhe shifra të larta të gjobave të shqiptuara në kundërvajtje.

AKSIDENTE TRAFIKU DHE GJOBA

Gjatë 24 orëve të fundit janë shqiptuar 2510 tiketa trafiku, janë shkaktuar 58 aksidente me dëme materiale dhe 20 aksidente me të lënduar. Zyra e Informimit nga PK ka njoftuar se 28 persona janë arrestuar, kurse 14 janë dërguar në mbajtje.

INCIDENTET KRIMINALE-PRISHTINË

HETIM MBI VDEKJEN

Fsh. Plemetin, Obiliq 20.08.2025 – 14:10. Raportohet se është gjetur pa shenja jetë, viktima mashkull kosovar. Njësitet përkatëse kanë dalë në vend ngjarje. Me vendim të prokurorit trupi i pa jetë i viktimës është dërguar në IML për obduksion. Rasti duke u hetuar.

FAJDE

Prishtinë 2024-2025. DHKO me date 20.08.2025 ka arrestuar dy të dyshuar meshkuj kosovarë nën dyshimin e bazuar se të njëjtit kanë detyruar viktimat që të paguajnë shuma të ndryshme parash si interes për fajde. Të dyshuarit pas intervistimit me vendim të prokurorit dërgohen në mbajtje.

 GRABITJE

Rr. Hamzë Jashari, Lipjan 20.08.2025-16:00. Viktima i mitur mashkull kosovar, ka njoftuar se i dyshuari mashkull kosovar, me forcë i ka marrë celularin dhe ka ik në drejtim të panjohur. Rasti duke u hetuar.

Rr. Xheladin Kurbaliu, Prishtinë 20.08.2025-23:10. Viktima i mitur mashkull kosovar, ka njoftuar se i dyshuari mashkull kosovar, nën kërcënimin e thikës i ka marr nga dora një zinxhir ari dhe ka ikur në drejtim të panjohur.

 DHUNË NË FAMILJE

Gllogoc 20.08.2025 – 02:00. Ankuesi mashkull kosovar, ka informuar se është kanosur me largim nga shtëpia nga bashkëshortja e tij. Me vendim të prokurorit pas intervistimit palët janë liruar në procedurë të rregullt.

Prishtinë 20.08.2025 – 01:00. Është arrestuar i dyshuari mashkull kosovar, pasi që kishte ushtruar dhunë ndaj bashkëshortes së tij. Me vendim të prokurorit i dyshuari është dërguar në mbajtje.

Prishtinë 20.08.2025-23:20. Viktima mashkull kosovar, ka njoftuar se ishte fyer dhe kanosur nga vëllai i tij. Me vendim të prokurorit i dyshuari pas intervistimit lirohet në procedurë të rregullt.

 VJEDHJE

Rr. Tirana, Prishtinë NN. Me datë 20.08.2025 viktima mashkull kosovar, ka njoftuar se persona të panjohur kanë depërtuar në banesën e tij dhe nga aty kanë vjedhur një revole me leje dhe stoli ari. Rasti duke u hetuar.

 ARMËMBAJTJE PA LEJE

Podujevë 15.08.2025. Raportohet se më datë 20.08.2025 është identifikuar dhe arrestuar i dyshuari mashkull kosovar, i cili kishte shtënë me armë zjarri. Nga i dyshuari është konfiskuar një revole me gaz. Me vendim të prokurorit i dyshuari pas intervistimit lirohet në procedurë të rregullt.

INCIDENTET KRIMINALE-GJILAN

DHUNË NË FAMILJE

Gjilan 20.08.2025 – 18:10. Është arrestuar i dyshuari mashkull kosovar, pasi që i njëjti ka sulmuar fizikisht vajzën e tij. Viktima ka pranuar tretman mjekësor. Me vendim të prokurorit i dyshuari është dërguar në mbajtje.

INCIDENTET KRIMINALE-FERIZAJ

MATERIALET ME PËRMBAJTJE TË SHFRYTËZIMIT DHE KEQPËRDORIMIT SEKSUAL TË FËMIJËVE

Kaçanik 20.08.2025 – 13:00. Është arritur të identifikohet dhe të shoqërohet i dyshuari mashkull kosovar, nën dyshimin se ka kryer veprën e lartcekur. Si prova materiale janë sekuestruar dy telefona mobil. Me vendim të prokurorit i dyshuari është liruar dhe rasti shkon në procedurë të rregullt.

ARMËMBAJTJE PA LEJE

Fsh. Godanc i Epërm, Shtime 20.08.2025 – 12:00. Është shoqëruar në stacionin policor i dyshuari mashkull kosovar, pasi që gjatë kontrollit të shtëpisë së tij i është gjetur dhe sekuestruar një pushkë gjuetie dhe 12 fishekë. Me vendim të prokurorit i dyshuari është liruar dhe rasti shkon në procedurë të rregullt.

DHUNË NË FAMILJE

Fsh. Godanc i Epërm, Shtime 20.08.2025 – 12:00. Është arrestuar i dyshuari mashkull kosovar, pasi që i njëjti ka sulmuar fizikisht bashkëshorte e tij. Viktima ka pranuar tretman mjekësor. Me vendim të prokurorit i dyshuari është dërguar në mbajtje.

SHKAKTIM I RREZIKUT TË PËRGJITHSHËM

Fsh. Lloshkobare, Ferizaj 20.08.2025-16:30. Raportohet se persona të panjohur i kanë vënë zjarrin pronës se dy viktimave meshkuj kosovarë, ku janë djegur rreth 3 hektarë me mal, 5 hektarë mjedër, 4 hektarë me dredhëza dhe 1 hektar me arra, që janë djegur në tërësi. Rasti duke u hetuar.

INCIDENTET KRIMINALE-PRIZREN

BLERJE, POSEDIM, SHPËRNDARJE DHE SHITJE E PAAUTORIZUAR E NARKOTIKËVE

Rr. Luigj Nikolla, Suharekë 20.08.2025 – 14:00. Është arrestuar i dyshuari mashkull kosovar, pasi që gjatë kontrollit të shtëpisë së tij i është gjetur dhe sekuestruar 37.98 gr substancë narkotikë, dyshohet të jetë e llojit marihuanë dhe dëshmi tjera. Me vendim të prokurorit i dyshuari është dërguar në mbajtje.

KANOSJE

Suharekë 20.08.2025-18:40. Është arrestuar i dyshuari mashkull kosovar, pasi që i njëjti nën ndikim të alkoolit ka kanosur zyrtarët policorë gjatë detyrës. Me vendim të prokurorit i dyshuari dërgohet në mbajtje.

GJETJE E MJETIT TË PASHPËRTHYER

Rr. Idriz Ngucati, Prizren 20.08.2025 – 11:50. Ankuesi mashkull kosovar, ka informuar se kishte hasur në një mjetë të dyshuar shpërthyes. Njësit përkatës janë në vendin e ngjarje, ndërsa njësia për deminim e FSK-së  kanë tërhequr mjetin e dyshuar shpërthyes.

INCIDENTET KRIMINALE-PEJË

DHUNË NË FAMILJE

Klinë 20.08.2025 – 01:00. Është arrestuar i dyshuari mashkull kosovar, pasi që kishte ushtruar dhunë psikike ndaj dy vajzave të  tij (njëra e mitur). Me vendim të prokurorit i dyshuari është dërguar në mbajtje.

Pejë 19.08.2025-22:00. Është raportuar se viktima femër kosovare ishte sulmuar fizikisht nga ish bashkëshorti i saj, i dyshuari mashkull kosovar. I dyshuari është arrestuar dhe pas intervistimit me vendim të prokurorit lirohet në procedurë të rregullt.

Pejë 20.08.2025-23:00. Janë arrestuar dy të dyshuar meshkuj kosovarë, pasi që të njëjtit kanë sulmuar fizikisht viktimën mashkull kosovar. Viktima ka pranuar tretman mjekësor. Me vendim të prokurorit të dyshuarit dërgohen në mbajtje.

ARMËMBAJTJE PA LEJE

Pejë 20.08.2025. Është arrestuar i dyshuari mashkull kosovar, pasi që i njëjti në një video që ishte postuar në rrjete sociale, vëreheshin një armë dhe sende të dyshuara. Me vendim të prokurorit janë bastisur  banesa ku është gjetur dhe konfiskuar një revole me 123 fishekë dhe një thikë. Pas intervistimit i dyshuari lirohet në procedurë të rregullt.

DHUNË NË FAMILJE

Istog,19.08.2025-21:30. Është arrestuar i dyshuari mashkull kosovar, pasi që i njëjti nën ndikim të alkoolit kishte shkuar te viktima motra e tij dhe pas një mosmarrëveshje kishte dëmtuar derën e banesës së saj. Pas intervistimit, me aktvendim të prokurorit kujdestar i dyshuari dërgohet në qendrën e mbajtjes për 48 orë.

INCIDENTET KRIMINALE-GJAKOVË

DHUNË NË FAMILJE

Rahovec 20.08.2025-19:20. Është raportuar se viktima femër kosovare, ishte sulmuar nga i dyshuari mashkull kosovar, me të cilin ka bashkëjetuar. I dyshuari është arrestuar dhe pas intervistës me vendim të prokurorit dërgohet në mbajtje.

POSEDIM ILEGAL I NARKOTIKËVE

Rr.14 Qershori, Gjakovë 20.08.2025 – 23:45. Raportohet se gjatë kontrollit tek dy të dyshuar meshkuj koosvarë janë gjet dhe konfiskuar 42.55 gramë marihuanë. Me vendim të prokurorit pas intervistimit dy të dyshuarit dërgohen në mbajtje.

INCIDENTET KRIMINALE-MITROVICË JUG

 ARMËMBAJTJE PA LEJE

Fsh. Vajnik, Skenderaj 20.08.2025-12:04. Raportohet se janë arrestuar dy të dyshuar pasi që gjatë kontrollit në shtëpitë e tyre janë gjetur dhe sekuestruar; një AK 47 me 60 fishekë, një pushkë gjuetie me 18 fishekë, një pushkë ajrore dhe një revole me gaz. Me vendim të prokurorit pas intervistimit të dyshuarit dërgohen në mbajtje.

INCIDENTET KRIMINALE-DEPARTAMENTI I POLICISË KUFITARE

KALIM ILEGAL I KUFIRIT

Fsh. Bistricë Leposaviq 20.08.2025-23:30. Është ndaluar i dyshuari mashkull kosovar, pasi që i njëjti me veturën e tij kishte kaluar ilegalisht kufirin nga Serbia në Republikën e Kosovës. Me vendim të prokurorit vetura iu është konfiskuar, ndërsa rasti shkon në procedurë të rregullt.

 

Continue Reading

Të kërkuara