Kuriozitete

Pse shohim ëndrra të përsëritura?

Published

on

Psikologët theksojnë se një ëndërr nuk del nga pavetëdija nëse nuk ka problem në realitet.

Për të sqaruar se çfarë do të thotë saktësisht një ëndërr e përsëritur, shkruani gjithçka që po ju ndodh aktualisht

Nëse ëndrrat përsëriten, nënvetëdija na bën të vërejmë një problem të madh, të cilin mund ta kuptoni. Përsëriteni dhe sugjeroni vetes që do të ëndërroni një ëndërr që ju shqetëson, thonë ekspertët.

Asnjë ëndërr nuk mund të dalë nga pavetëdija nëse nuk ka problem me të cilin ëndërruesi merret në realitet, thotë psikologu Rollo May. Ankthet shpesh tregojnë ndonjë përvojë ose situatë traumatike me të cilën ëndërruesi e ka të vështirë ta përballojë.

Nëse ndodh të shohim të njëjtën ëndërr disa herë në disa ditë, muaj ose vite, kjo ndodh më shpesh sepse vetëdija na detyron të tërheqim vëmendjen ndaj një situate që rëndon jetën psikike.

Shkruani gjithçka që ju ndodh në jetë në atë moment, si ndiheni dhe çfarë keni përjetuar veçanërisht. Ju mund të mos e vini re përgjigjen në atë pikë, por patjetër që do të gjeni një zgjidhje me kalimin e kohës.

Ndonjëherë ëndrrat e tilla janë plotësisht apokaliptike ose problemet nga jeta e përditshme shfaqen në situata krejtësisht të zakonshme, por të ngarkuara me emocione të forta dhe të shoqëruara nga një ndjenjë e paralizës, ose paaftësia për të zgjidhur problemet.

Psiko-analistët i konsiderojnë ëndrrat e këqija dhe ëndrrat “e zakonshme” të përsëritura si pozitive dhe ato do të bëhen më të zakonshme derisa të tërheqim vëmendjen ndaj problemit.

Kur deshifroni një ëndërr, përsëritja e saj mund të shërbejë si një tregues që ju tregon se sa larg keni arritur në zgjidhjen e problemit se ku jeni bllokuar këtë herë. Shpesh në gjuhë “të çuditshme” ëndrrat flasin për proceset e brendshme, shpjegojnë marrëdhëniet me të tjerët, shprehin frikë, bllokime.

Për shumicën e njerëzve, rrënja e problemit të përsëritjes së ëndrrave është se ata nuk e duan veten aq sa duhet ose qëndrojnë tek imazhet ideale të vetvetes. Ajo që përsëritet tregon se nënvetëdija dërgon imazhe ose udhëzime të buta ose shumë brutale se si të njohësh problemin. Gjëja më e rëndësishme është të pranojmë ndihmën e pavetëdijes dhe të përballemi me problemin.

Nëse jeni lakuriq në gjumë, merrni parasysh vendimet

Nëse shfaqeni në një ëndërr të zhveshur apo të veshur në mënyrë të papërshtatshme flet për frikën e tundimit të jetës për të cilën nuk jeni gati. Pas një ëndrre të tillë, mendoni për vendimet dhe frikën e turpit.

Vdekja do të thotë një ndryshim në personalitet

Nëse shpesh ëndërroni për vdekjen e një të dashur, zakonisht është një shenjë se është koha që një pjesë e vjetër e personalitetit tuaj të “vdesë”. Thjesht duhet të përshtatet me fazën aktuale të jetës.

Një lidhje telefonike që nuk funksionon është shenjë e një problemi

Nëse në një ëndërr nuk mund të krijoni një lidhje telefonike ose të flisni me dikë, kjo tregon një problem në komunikimin me të tjerët. Mundohuni të mendoni se me kë nuk jeni në marrëdhënie të mira dhe të flisni hapur për të.

Nëse nuk mund të frenoni, gjithçka është jashtë kontrollit

Nëse shpesh ëndërroni se keni probleme transporti ose nuk mund të frenoni, ato ndoshta tregojnë se gjërat kanë dalë nga kontrolli në disa fusha të jetës suaj.

Shëndeti dhe dështimet

Nëse shpesh ëndërroni që pajisja, makina ose varka juaj është prishur, kushtojini vëmendje shëndetit tuaj. Një ëndërr gjithashtu mund të paralajmërojë dështime specifike në jetë. Mendoni për situatat pas të cilave ju ëndërroni atë ëndërr dhe zbuloni se cili mesazh bie në sy.

Një ditar dhe një gotë ujë për të mbajtur mend

Pas zgjimit nuk kemi nevojë të ndryshojmë pozicionin e trupit për të kujtuar një ëndërr që fsheh një mesazh të rëndësishëm. Çelësi për të kuptuar një ëndërr qëndron në çdo ngjyrë, ndjesi dhe detaje në dukje të parëndësishme.

Për të kuptuar një ëndërr, duhet ta mbani mend atë, dhe nganjëherë është një problem. Por kjo është arsyeja pse ekspertët e ëndrrave ju këshillojnë të mbani një ditar të ëndrrave dhe të përpiqeni ta përshkruani ëndrrën në sa më shumë detaje të jetë e mundur.

Synimi për të kujtuar një ëndërr forcohet duke qëndruar para një pasqyre dhe duke thënë: “A jam gati të pranoj mesazhet e vetvetes sime të brendshme” dhe para ëndrrës të them: “Unë do të kujtoj gjithçka që ëndërrova”.

Sapo të zgjoheni, mos e ndryshoni pozicionin e trupit tuaj, sepse vetëdija pastaj “kalon” nga e pavetëdijshmja në atë të vetëdijshme.

Për të inkurajuar “përpunimin e të dhënave” në ëndërr, është mirë të përqendroheni në ato që ju interesojnë ose ju shqetësojnë. Kjo do ta bëjë më të lehtë për ju të mbani mend atë që keni ëndërruar.

Kuriozitete

Zhvillohet pajisja e re me bazë diamanti që detekton më lehtë kancerin

Published

on

Shkencëtarët në Universitetin e Warwickut kanë zhvilluar një pajisje të re me bazë diamanti, e cila mund ta bëjë më të lehtë dhe më të sigurt zbulimin e përhapjes së kancerit.

Kjo pajisje që mbahet në dorë gjurmon grimca të vogla magnetike që injektohen në trup, duke ofruar një alternativë jo toksike ndaj gjurmuesve radioaktivë dhe ngjyruesve që përdoren aktualisht në spitale, ka raportuar The Independent.

Gjurmuesit radioaktivë, janë substanca që përmbajnë sasi të vogël radioaktiviteti. Pas injektimit, udhëtojnë përmes trupit e mjekët përdorin pajisje të veçanta që matin rrezatimin për të parë ku kanë shkuar gjurmuesit e kuptohet nëse kanceri ka prekur nyjat limfatike.

Problemi është se të gjitha spitalet nuk kanë pajisjet për t’i përdorur, disa pacientë kanë shqetësime nga ekspozimi, ani pse doza është e vogël. Ngjyra e kaltër (si “patent blue” ose “isosulfan blue”), janë ngjyra të posaçme që injektohen pranë tumorit.

Ato përhapen në nyjat limfatike dhe i ngjyrosin, që mjekët t’i shohin gjatë operacionit. Konsiderohet si mënyrë problematike, se te disa pacientë shkaktojnë alergji, madje edhe reaksione serioze (ani pse kjo ndodh rrallë).

Përhapja e qelizave kancerogjene në pjesë të tjera të trupit, e njohur si metastazë, është një nga sfidat më të mëdha në mjekësinë moderne.

Mjekët kontrollojnë nëse kanceri ka arritur në nyjat limfatike, inde që filtrojnë lëngjet e trupit nga substancat e dëmshme, për të vendosur më pas për ndërhyrje kirurgjikale ose trajtime të tjera.

Studimi, i botuar në revistën Physical Review Applied, ka treguar se diamantet mund të përdoren për të ndërtuar një sensor shumë të ndjeshëm, që identifikon lëngun gjurmues magnetik të injektuar pranë tumorit.

Ky lëng përmban nanopjesëza hekuri, që lëvizin nëpër trup me qelizat e kancerit, duke treguar nëse ato kanë arritur në nyjat limfatike.

“Ka kërkesë për mënyra të ndryshme jo toksike për të gjetur kancerin. Për këtë sensor me bazë diamanti, arritëm ta zvogëlojmë kokën e sensorit në 10 milimetra, që do të thotë se është sensori i parë me diamante që zbulon lëngun gjurmues magnetik, duke qenë mjaftueshëm i vogël për kirurgjinë me prerje të vogla dhe endoskopike”, tha autori i studimit, Alex Newman, nga departamentin e fizikës në Warwick.

Ai shtoi se pajisja është e ndjeshme, duke qenë në gjendje të zbulojë edhe një të qindtën e dozës së lëngut gjurmues. Ajo përdor një diamant të vogël bashkë me magnet të vogël, pa pasur nevojë për pajisje elektronike të mëdha, që e bën të lehtë përdorimin në sallat e operacionit.

“Kjo u bë e mundur falë qendrave të mungesës së azotit brenda diamantit. Këto i lejojnë diamantit të ndjejë ndryshime shumë të vogla në fushën magnetike dhe i japin atij një ngjyrë rozë të bukur”, tha profesori Gavin Morley, udhëheqës i grupit të studiuesve.

Ai ka shtuar se teknologjia ka përdorime edhe përtej mjekësisë, si në anije hapësinore a energjinë e fuzionit. Spitalet përdorin gjurmues radioaktivë, që jo të gjithë kanë qasje t’i përdorin, ose ngjyra të kaltra, të cilat mund të shkaktojnë alergji te disa pacientë.

Ky sensor me diamante mund të shmangë këto probleme. Stuart Robertson, kirurg i kancerit të gjirit në Spitalet Universitare të Coventryt dhe Warwickshiret, ka thënë se tashmë po përdor gjurmues magnetikë në punën e tij.

“Kjo metodë ofron më shumë përparësi krahasuar me teknikat tradicionale”, ka thënë ai.

Studiuesit besojnë se pajisja mund të përdoret edhe për lloje tjera të kancerit, si ai i mushkërive, i mëlçisë, kolorektal dhe atë të ezofagut.

Continue Reading

Kuriozitete

Shkencëtarët zbulojnë proteinën që plak trurin

Published

on

Një studim i ri nga Universiteti i Kalifornisë në San Francisko (UCSF) ka identifikuar një proteinë të quajtur FTL1, e cila duket se është çelësi për plakjen e trurit.

Eksperimentet te minjtë kanë treguar se sasia e lartë e FTL1 humb kujtesëN, dobson lidhjen mes qelizave të trurit, ngadalëson funksionimin.

Kur shkencëtarët e bllokuan proteinën, minjtë e moshuar rifituan funksionimin rinor të trurit dhe kujtesë të mprehtë, raportoi ScienceDaily.

“Është rikthimi i aftësive, shumë më tepër sesa thjesht vonimi ose parandalimi i simptomave”, tha Saul Villeda, PhD, autor kryesor i studimit dhe zëvendësdrejtor i Institutit të Studimeve për Plakjen “Bakar” në UCSF.

Minjtë kishin nivele më të larta të FTL1 në hipokampus, pjesa e trurit që kontrollon të mësuarit dhe kujtesën, dhe më pak lidhje nervore. Kur kjo proteinë u rrit artificialisht te minjtë e rinj, truri dhe sjelljet filluan të ngjanin me ato të minjve të moshuar. Kur shkencëtarët ulën nivelin e FTL1 në hipokampusin e minjve të vjetër, fituan më shumë lidhje nervore e performuan më mirë në testet e kujtesës.

Qelizat nervore me shumë FTL1 prodhonin degëzime të thjeshta, jo lidhje komplekse që gjenden te qelizat e shëndetshme. FTL1 ngadalësonte metabolizmin e qelizave nervore, por kur trajtoheshin me substancë që stimulon metabolizmin, efektet negative zhdukeshin.

Villeda ka thënë se ky zbulim është hap i madh drejt terapive që bllokojnë FTL1 dhe të përmirësojnë shëndetin e trurit te të moshuarit.

“Po shohim më shumë mundësi për të lehtësuar pasojat më të rënda të plakjes. Është kohë shpresëdhënëse për të punuar në biologjinë e plakjes”, ka thënë ai. Studimi u botua më 19 gusht në revistën Nature Aging.

Continue Reading

Kuriozitete

Insirohen nga “ChatGPT”, çifti emërton vajzën Chat Yipiti

Published

on

Një çift kolumbian ka emëruar vajzën e posalindur me emrin “Chat Yipiti” sipas programit të njohur “ChatGPT”.

Përkundër emrit të pazakontë, fëmija është regjistruar në regjistrin shtetëror pa asnjë kundërshtim.

Sipas mediave lokale, prindërit e Chat Yipiti Bastidas Guerra kanë thënë se emrin e kanë zgjedhur për shkak të kohës së inteligjencës artificiale.

Kjo ka ngjallur të gjitha format e reagimit në rrjet, me shumë të tillë që nuk janë pajtuar, duke thënë se prindërit nuk kanë qenë të vetdijshëm për pasojat që fëmija mund t’i ketë në të ardhmen.

Epo, ky rast nuk është i veçantë, sepse Kolumbia ka një numër të madh të emrave të çuditshëm që janë inspiruar prej sportit, filmave, yjeve të muzikës si “Maicol Yordan” dhe “Brayan Spears”.

Regjistri shtetëror ka intervenuar në të kaluarën për t’i ndaluar emrat si “Miperro” kuptimi i të cilit është “Qeni im” ose “Satan” apo ndryshe djalli, me arsyetimin se cenojnë rëndë dinjitetin e njeriut.

Continue Reading

Kuriozitete

Studimi: Ajri i Everestit mund ta mposhtë Parkinsonin

Published

on

Ajri i hollë, i ngjashëm me atë të kampit bazë të Everestit, mund të ndihmojë në ngadalësimin apo edhe kthimin prapa të simptomave të Parkinsonit, sugjeron një studim i ri i botuar në Nature Neuroscience, ka raportuar The Independent.

Studiuesit nga Harvard Medical School kanë zbuluar se proceset e dëmtuara qelizore në tru shkaktojnë grumbullim të tepërt të molekulave të oksigjenit, gjë që çon në shfaqjen e simptomave të Parkinsonit. Ky oksigjen dëmton qelizat nervore, ndërsa marrja e saj në masë më të vogël ndihmon në mbrojtjen e tyre.

“Bazuar në këtë evidencë, u bë shumë interesante për ne të kuptonim efektin e hipoksisë (mungesës së oksigjenit) te Parkinsoni”, tha autori i studimit, Fumito Ichinose.

Një tjetër studiues, Vamsi Mootha, ka shtuar se niveli i ulet i oksigjenit mund t’i lehtësojë simptomat e sëmundjes në fjalë.

“Ne pamë së pari që niveli i ulët i oksigjenit mund të lehtësonte simptomat në disa sëmundje të lidhura me mitokondrit, si sindroma Leigh dhe ataksia e Friedreichut… Kjo ngriti pyetjen: A mund të vlejë e njëjta gjë edhe për sëmundjet më të zakonshme neurodegjenerative, si Parkinsoni?”, ka thënë ai.

Mitokondria membrana apo mbështjellësi i qelizës e cila e furnizon me energji.

Studiuesit injektuan proteina që quhen α-synuclein (shkaktojnë formimin e trupave Lewy) te minjtë, duke imituar gjendjen e pacientëve me Parkinson. Një grup minjsh qëndroi në ajër normal me 21% oksigjen, ndërsa tjetri në dhoma me vetëm 11% oksigjen, ekuivalent me jetën në 4,800 metra lartësi.

Pas tre muajsh, minjtë që thithnin ajër normal kishin nivele të larta të trupave Lewy, humbje të neuroneve dhe probleme serioze në lëvizje. Ndërsa minjtë e mbajtur në ajër me pak oksigjen nuk humbën asnjë neuron dhe nuk patën probleme lëvizjeje, ani pse trupat Lewy u formuan.

“Shumë oksigjen në tru rezulton të jetë toksik. Duke ulur furnizimin e përgjithshëm me oksigjen, po ndërpresim karburantin e këtij dëmtimi”, tha Mootha.

Kur trajtimi me ajër të hollë filloi gjashtë javë pas injektimit, pasi simptomat ishin shfaqur, minjtë përmirësuan aftësitë motorike, u zhdukën sjelljet e ngjashme me ankthin dhe ndaloi humbja e neuroneve. Shkencëtarët po punojnë për të krijuar “hipoksi në një pilulë”, barna që imitojnë efektet e nivelit të ulët të oksigjenit për të trajtuar sëmundjet që burojnë nga dëmtimet e mitokondrive.

Megjithatë, ata paralajmërojnë se nevojiten më shumë kërkime para se ky zbulim të zbatohet tek njerëzit.

“Ndoshta nuk është trajtim për të gjitha llojet e neurodegjenerimit, por është një koncept i fuqishëm, që mund të ndryshojë mënyrën se si mendojmë për trajtimin e këtyre sëmundjeve”, ka thënë Mootha.

Continue Reading

Të kërkuara