

Teknologji
Pse shitjet e automjeteve elektrike “mund të shkojnë në qiell” gjatë vitit 2025?
Published
7 months agoon
By
UBT NewsMë shumë vende po i bashkohen “pikës së kthesës” kur bëhet fjalë për shitjen e automjeteve elektrike. Një “pikë kthese” ndodh kur teknologjia e re fiton vrull të mjaftueshëm për të zhvendosur paraardhësin e saj, shkruajnë mediat e huaja.
Dhe për këtë theksohet se ka disa arsye: Në nëntor, India uli taksën për EV në 5 për qind, nga 12 për qind. Arabia Saudite, njoftoi mandat që kërkon që 5 për qind e hapësirave të parkimit të caktohen për automjetet elektrike.
Në Norvegji, gati 90 për qind e automjeteve të shitura më 2024 ishin EV. Pakistani u zotua të kalojë në 30 për qind të automjeteve elektrike deri në vitin 2030. Në Turqi, ndërsa shitjet totale të automjeteve u rritën vetëm 0,5 për qind, shitjet e automjeteve elektrike u rritën me 45,9 për qind në vitin 2024, ekuivalente me më shumë se 105,000 njësi, sipas ODMD.
Në SHBA, shitjet e automjeteve elektrike u rritën 12 për qind në tremujorin e katërt 2024, duke e çuar totalin vjetor në 1.3 milion njësi, ose 8 për qind nga 15.9 milionë shitjet totale të automjeteve për vitin, sipas Cox Automotive. Shitjet e automjeteve elektrike në Tajlandë arritën 14 për qind të tregut të makinave. Filipinet kanë zgjatur tarifat zero për automjetet elektrike deri më 2028.
Të paktën 31 vende kanë arritur pragun prej 5 për qind për shitjet vjetore të automjeteve elektrike. Sipas Nasdaq, më 2025, shitjet e automjeteve elektrike janë vendosur të “rriten në qiell”. Nasdaq parashikon që pjesa totale e EV në shitjet e automjeteve të lehta në mbarë botën do të arrijë në 22.6 për qind.
Ndërkohë, deri më 2030, Bloomberg parashikon që automjetet elektrike mund të përbëjnë mbi 50 për qind të shitjeve globale të makinave, falë kostove të baterive dhe shtytësve të politikave. Firma sheh që pjesa e tregut për EV-të të rritet në 69.5 për qind në 2035.
Në këtë drejtim, përmenden disa faktorë. Kostoja vazhdon të bie. Të dhënat e Bloomberg tregojnë se çmimi mesatar i baterive litium-jon është ulur me 89 për qind që nga viti 2010, shkruajnë mediat e huaja, raporton Telegrafi.
Ajo arriti në 132 dollarë për kilovat-orë në 2023 e ra në 112 dollarë/kWh në 2024, sipas Statista. Deri më 2026, çmimet mesatare të paketave të baterive parashikohen të bien në 82 dollarë për kWh – nga 250 dollarë për kWh në 2016 – një rënie prej 67 për qind në çmim.
Qeveritë në mbarë botën po ndihmojnë në përshpejtimin e tranzicionit drejt EV. Vende si Norvegjia, ku 90 për qind e shitjeve të makinave të reja janë elektrike, kanë udhëhequr me stimuj agresivë, duke përfshirë uljen e taksave dhe tarifimin publik falas.
BE-ja është zotuar të heqë gradualisht shitjen e automjeteve ICE deri në vitin 2035, ndërsa Akti i Zvogëlimit të Inflacionit në SHBA (IRA) ofron kredi tatimore 7,500 dollarë për EV-të kualifikuese. Veç këtyre, BloombergNEF thekson se Kina, prodhuesi më i madh në botë i EV dhe tregu i makinave, po vendos standardet me dominimin e prodhimit vendas, politikat (subvencionet) dhe zgjerimin e infrastrukturës.
Sfidat mbeten duke përfshirë infrastrukturën, burimet e mineraleve të baterive e pranimin nga konsumatorët. Sidoqoftë, me një ndërthurje të inovacionit, ekonomisë së favorshme dhe politikave mbështetëse, EV-të thuhet se janë gati të dominojnë tregjet globale të makinave.
Teknologji
Ish-punonjësit e Twitter mund të marrin pagesën e largimit pas më shumë se dy vitesh
Published
9 hours agoon
August 22, 2025By
UBTNews
Elon Musk dhe kompania e tij X janë duke negociuar një marrëveshje për të zgjidhur një padi grupore nga ish-punonjësit e Twitter, të cilët u larguan menjëherë pas blerjes së kompanisë nga Musk në 2022.
Pas blerjes, Musk shkarkoi mbi 6,000 punonjës, duke ulur stafit me rreth 80%. Ai ofroi pagesën e largimit për tre muaj, por padia pretendon se shumë prej ish-punonjësve nuk morën pagesat e plota, ndërsa disa asgjë fare.
Gjithashtu, padi argumenton se oferta e Musk ishte më e ulët se ajo që pritej sipas planit të pagesave të largimit të Twitter-it që nga viti 2019, i cili garantonte deri në gjashtë muaj pagë bazë për punonjësit e lartë, plus një javë pagë për çdo vit shërbimi.
Në korrik, një gjykatës në San Francisko vendosi që Musk nuk ishte i detyruar të respektojë marrëveshjet e largimit të punonjësve me Twitter-in. Por paditësit apeluan vendimin dhe tani palët kanë kërkuar shtyrjen e një seance në apel për të negociuar një zgjidhje.
Teknologji
Meta nën hetim në padinë e Elon Musk ndaj OpenAI për ofertën 97 miliardë dollarëshe
Published
9 hours agoon
August 22, 2025By
UBTNews
OpenAI ka kërkuar nga Meta të dorëzojë dokumente që lidhen me çdo marrëveshje apo bashkërendim të mundshëm me Elon Musk dhe kompaninë e tij xAI për të investuar apo blerë OpenAI. Kjo kërkesë është bërë publike në një dosje gjyqësore të depozituar të enjten, si pjesë e padisë që Musk ka ngritur ndaj OpenAI.
Sipas përfaqësuesve ligjorë të OpenAI, ata i kanë dërguar Meta-s një thirrje zyrtare (subpoena) në qershor, ku kërkojnë dokumente që mund të provojnë përfshirjen e Meta-s në ofertën e papritur të Musk prej 97 miliardë dollarësh për të blerë OpenAI në shkurt. Ende nuk është e qartë nëse këto dokumente ekzistojnë. Oferta e Musk u refuzua nga OpenAI.
Avokatët e OpenAI pretendojnë se Musk ka komunikuar me CEO-n e Meta-s, Mark Zuckerberg, lidhur me ofertën e xAI, përfshirë edhe diskutime mbi financimin ose investime të mundshme.
Meta ka kundërshtuar kërkesën fillestare të OpenAI në korrik, por tani OpenAI po kërkon një vendim gjykate për të detyruar Meta-n të dorëzojë informacionin. Gjithashtu, OpenAI ka kërkuar çdo dokument apo komunikim nga Meta që lidhet me ristrukturimin apo rikonceptimin financiar të OpenAI – çështja kryesore në padinë e Musk.
Zëdhënësi i Meta-s, Andy Stone, i ka treguar mediave se as Meta dhe as Zuckerberg nuk kanë nënshkruar ndonjë dokument zyrtar për blerjen e OpenAI. As Meta, as përfaqësuesit ligjorë të Musk, nuk kanë pranuar të komentojnë më tej.
Ndërkohë, Meta ka intensifikuar përpjekjet në fushën e inteligjencës artificiale. Në vitin 2023, drejtues të lartë të kompanisë synonin të zhvillonin një model që të kalonte GPT-4 të OpenAI, por deri në fillim të vitit 2025, modelet e saj kishin mbetur prapa standardit të industrisë. Në muajt e fundit, Zuckerberg ka rritur presionin, duke rekrutuar disa prej studiuesve kryesorë të OpenAI, përfshirë edhe një nga bashkëkrijuesit e ChatGPT, Shengjia Zhao, i cili tani drejton një njësi të re kërkimi brenda Meta-s.
OpenAI pretendon se diskutimet mes Musk dhe Zuckerberg tregojnë ndikimin dhe kërcënimin që paraqet pozicioni aktual i OpenAI në treg.
Padia e Musk kundër OpenAI lidhet me ristrukturimin e kompanisë në një organizatë me përfitim publik – një lëvizje që OpenAI e sheh si të nevojshme për të siguruar investime dhe potencialisht për t’u bërë publike. Musk, si bashkëthemelues dhe investitor i hershëm, e kundërshton këtë ndryshim duke pretenduar se bie ndesh me misionin origjinal të kompanisë.
Meta ka kërkuar nga gjykata të refuzojë kërkesën e OpenAI, duke argumentuar se çdo informacion i rëndësishëm mund të merret nga vetë Musk dhe xAI, dhe se diskutimet e brendshme të Meta-s nuk janë të lidhura drejtpërdrejt me çështjen ligjore.
Teknologji
Black Ops 7 vjen në nëntor me gameplay të zgjeruar dhe personazhe legjendarë
Published
9 hours agoon
August 22, 2025By
UBTNews
Një nga seritë më të njohura në botën e video-lojërave, Call of Duty, po rikthehet me vazhdimin e radhës. Black Ops 7 u prezantua zyrtarisht gjatë panairit Gamescom dhe do të lançohet më 14 nëntor 2025.
Loja do të jetë e disponueshme për PlayStation 4 dhe 5, Xbox One, Xbox Series X/S dhe për PC nëpërmjet Battle.net dhe Steam. Për përdoruesit e Xbox Game Pass Ultimate, loja do të ofrohet që nga dita e parë e publikimit.
Ngjarja zhvillohet në vitin 2035, dhe kthen në skenë personazhe të njohur për fansat, si Raul Menéndez dhe David Mason. Tematika këtë herë pritet të jetë më e errët, duke eksploruar manipulimin përmes frikës. Sipas spekulimeve, ekziston mundësia që Menéndez të shfaqet si një inteligjencë artificiale.
Risi e rëndësishme është mundësia për të luajtur fushatën (campaign) në modalitet bashkëpunues deri në katër lojtarë, me misione që shtrihen globalisht – nga Japonia e Mesdheu, deri në skenarë abstraktë si brenda mendjes njerëzore.
Përveç kësaj, është prezantuar edhe një mod i ri me emrin “Endgame”, i cili përmban elemente roguelike. Progresi i lojtarëve do të mund të bartet midis të gjitha mënyrave të lojës: fushatës, multiplayer-it, zombive dhe Warzone.
Në fillim, loja do të përfshijë 16 harta për ndeshje 6v6 dhe dy harta të mëdha për përballje 20v20. Një tjetër risi është sistemi i ri i lëvizjes “Omnimovement”, që sjell më shumë fleksibilitet dhe lëvizje akrobatike në betejë.
Për adhuruesit e modalitetit zombie, Black Ops 7 premton hartën më të madhe ndonjëherë, rikthimin e mënyrës survival, si dhe Dead Ops Arcade 4.
Sa i përket çmimeve, versioni standard i lojës do të kushtojë 80 euro, ndërsa Vault Edition do të jetë në dispozicion për 110 euro. Beta e hapur është planifikuar për periudhën 2–8 tetor, me qasje të hershme për ata që bëjnë paraporositje ose janë abonentë të Game Pass.
Teknologji
I diplomuar në moshën 11-vjeçare, tani 16-vjeçari sfidon Wall Street-in
Published
9 hours agoon
August 22, 2025By
UBTNews
Kairan Quazi, një i ri 16-vjeçar me prirje të jashtëzakonshme në fushën e teknologjisë, ka marrë një vendim të pazakontë për moshën e tij. Pasi punoi në SpaceX, kompania e njohur e Elon Musk, ai ka vendosur të lërë industrinë e hapësirës dhe të fokusohet në një karrierë në financë, konkretisht në Wall Street.
Quazi ka një histori arsimore të veçantë. Ai është diplomuar në universitet në moshën 11-vjeçare dhe ka qenë pjesë e ekipit të zhvillimit të softuerëve për projektin Starlink – rrjeti satelitor që synon të ofrojë internet me shpejtësi të lartë në nivel global.
Edhe pse ka pasur oferta nga disa prej laboratorëve më të njohur të inteligjencës artificiale në Silicon Valley, Quazi ka zgjedhur të ndjekë një drejtim tjetër. Ai është punësuar si zhvillues kvantitativ (quantitative developer) në Citadel Securities, një nga kompanitë kryesore në fushën e financave dhe tregjeve globale.
Sipas tij, puna në financë paraqet sfida intelektuale të krahasueshme me ato në kërkimin shkencor, por me ritëm më të shpejtë dhe rezultate të menjëhershme. Ky kalim drejt një fushe të re tregon jo vetëm fleksibilitetin dhe interesat e gjera të Quazit, por edhe përkushtimin e tij për të eksploruar dhe përballuar sfida në nivele të ndryshme.

Zyrtare: Eurovision 2026 mbahet në Vjenë

Shampo pa sulfate: Pse dhe kur duhet t’i zgjidhni ato?

Nicolas Cage në bisedime për të luajtur në sezonin e pestë të “True Detective”

Rutte në Kiev: NATO mbështet Ukrainën

Shkencëtarët zbulojnë proteinën që plak trurin

Pekini kundërshton tarifat e SHBA-së për tarifat 50% ndaj Indisë

73 raste të dhunës në familje për një javë

Këta janë antibiotikët më të mirë natyralë

“S’kam pasur kurrë dyshime, doja të qëndroja”, Dumfries tregon besnikëri ndaj Interit
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit