Lajmet

Pse Putin i njohu separatistët e mbështetur nga Rusia në Ukrainë?

Më poshtë mund të mësoni disa prej arsyeve të mundshme.

Published

on

Në fund të një fjalimi të hidhur dhe armiqësor, në të cilin ai pati një qasje agresive ndaj Kievit dhe Perëndimit, presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, tha se ka vendosur që të njohë entitetet separatiste, që kontrollojnë pjesë të Ukrainës lindore, si shtete të pavarura – dhe shumë shpejt nënshkroi një dekret për zyrtarizimin e këtij vendimi.

Për vite, madje edhe në muajt e fundit, gjerësisht besohej se Putini nuk do të përmbahej nga një lëvizje e tillë. Në fund të fundit, kjo do të vendoste një levë potencialisht të fuqishme ndikimi mbi Kievin dhe duke bërë që marrëveshja e Minskut, marrëveshje që ka për qëllim dhënien fund të luftës që ka vrarë më shumë se 13,200 persona në Donbas që prej vitit 2014 dhe të zgjidhte konfliktin midis separatistëve dhe Qeverisë ukrainase, të jetë e paarritshme.

Pra, pse vendosi që të njihte pavarësinë e këtyre rajoneve? Më poshtë mund të mësoni disa prej arsyeve të mundshme.

Marrëveshja e Miskut

E nënshkruar në shkurt të vitit 2015, marrëveshja që njihet si Minsk 2 është parë nga Moska si një mënyrë për të fituar ndikim të fuqishëm mbi politikën ukrainase – si në planin e brendshëm, ashtu edhe në atë të jashtëm – duke i dhënë një masë të madhe autonomie forcave të mbështetura nga Rusia, që kanë nën kontroll pjesë të rajoneve Donjeck dhe Luhansk – që njihen me termin Donbas – që prej pranverës së vitit 2014.

Por, Rusia dhe Ukraina kanë mospajtime thelbësore mbi aspektet kyçe të paktit, përfshirë edhe për bashkërenditjen e hapave për ndërtimin e besimit, gjë për të cilën bëhet thirrje në këtë marrëveshje. Dhe Putini ndoshta humbi shpresat që kjo marrëveshje do të zbatohej ndonjëherë sipas kushteve të Moskës.

Shmangia e një lufte më të gjerë, apo thjesht shtyrja e saj?

Duke dëgjuar fjalimin e Putinit drejtuar kombit më 21 shkurt, dikush mund të justifikohet se ka menduar që lideri rus do të njoftonte për atë që Shtetet e Bashkuara kanë thënë se mund të ndodhë në çdo moment, pas grumbullimit të mbi 130,000 trupave ruse në afërsi të kufijve të Ukrainsë: një sulm ushtarak i shkallës së gjerë ndaj shtetit fqinj.

Prapë mundet: përsëritja e ankesave për Ukrainën nga ana e Putinit i bëri jehonë retorikës së mëparshme për një vend, që, sipas tij, është sajuar nga udhëheqësi bolshevik, Vladimir Lenin. Me këtë, ai la të kuptohet se ka ambicie që vështirë se mund të përmbushen duke i shpallur të pavarura dy pjesë të vendit.

Dhe disa analistë parashikojnë se njohja e rajoneve në lindje të Ukrainës mund të jetë hapi i parë i asaj që mund të jetë një fushatë e madhe ushtarake, që do të synonte rrëzimin e Qeverisë në Kiev.

Por, të paktën tash për tash, Putin mund ta shohë njohjen si një mënyrë për të nxjerrë diçka që ai mund ta shesë si fitore duke shmangur dy ekstreme – në njërën anë, një pushtim të ri masiv dhe gjakderdhje që do të pasonte dhe në anën tjetër, shfaqjen e një zmbrapsjeje përballë vendosmërisë ukrainase dhe perëndimore.

Në të njëjtën kohë, Rusia duket se do të jetë në gjendje që të vazhdojë të ushtrojë presion ushtarak mbi Ukrainën. Në Donbas, ky presion mund të jetë më i madh se kurrë më parë: separatistët pretendojnë rajonet e Donjeckut dhe Luhanskut në tërësinë e tyre, dhe jo vetëm pjesët e vogla të territorit që kanë nën kontroll, prandaj njohja bart kërcënimin se mund të ketë tentime që të merret kontrolli i pjesës tjetër të territorit të këtyre dy provincave.

utin mund ta ketë nënkuptuar këtë mundësi, kur gjatë fjalimit të tij sugjeroi se disa pjesë të Ukrainës me të drejtë i përkisnin Rusisë. Në fakt, një formë tjetër e presionit është sugjerimi se Rusia zyrtarisht mund të përvetësojë të dy territoret, diçka që dy togerët kryesorë të Putinit lanë të kuptohet – gjoja gabimisht – se mund të ndodhë gjatë takimit të Këshillit të Sigurisë, që u transmetua nga mediat. Ky takim i parapriu adresimit të Putinit dhe dekretit për njohje.

Shqetësimet e brendshme

Qëllimi i fjalimit të Putinit dukej se ishte përgatitja e rusëve për një përpjekje më agresive për ta nënshtruar Ukrainën në të ardhmen.

Por, ndërsa një shtypje e vazhdueshme dhe e paprecedentë e shoqërisë civile dhe disidencës ka dobësuar opozitën dhe ka dobësuar potencialin e qytetarëve që të protestojnë, Putini mund ta kuptojë se për shumicën e rusëve – që po luftojnë me pandeminë COVID-19 dhe me vështirësitë ekonomike – njohja e separatistëve të mbështetur nga Moska është më e pëlqyeshme sesa një luftë e madhe me një fqinj, pasi pakkush pajtohet me ankesat e tij të përsëritura për Ukrainën.

Dobësimi i Kievit…

Në sytë e Kremlinit, dekreti për njohje ia heqë Ukrainës një pjesë të territorit, tetë vjet pasi Rusia ankesoi Gadishullin ukrainas të Krimesë.

Putin ndoshta shpreson se një gjë e tillë do ta dobësojë presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensiky. Ai fitoi lehtësisht zgjedhjet më 2019 pas një fushate që një prej platformave kryesore kishte zotimin që t’i jepej fund luftës në Donbas – por, jo duke e dorëzuar territorin.

… dhe përçarja e Perëndimit

Një pushtim i shkallës së gjerë me gjasë do të rriste unitetin në Perëndim, duke forcuar vendosmërinë e Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Evropian për të paraqitur një front të përbashkët.

Putin ndoshta është duke llogaritur se njohja e rajoneve në lindje të Ukrainës do të bëjë që shtetet Perëndimore të kenë vështirësi që të pajtohen se si të përgjigjen apo se çfarë sanksionesh të vendosin, veçanërisht nëse Rusia dhe separatistët nuk bëjnë avancime drejt territoreve nën kontrollin e Qeverisë në Donbas, dhe nëse Moska nis tërheqjen e forcave nga kufijtë ukrainas – edhe pse deri më tani nuk ka dhënë asnjë sinjal se tërheqja e trupave mund të ndodhë së shpejti.

Nxitja e një provokimi?

Në dekretet e njohjes të nënshkruara nga Putini thuhej se Rusia së shpejti do të dërgonte forca në Donbas, të paktën për një periudhë të kufizuar kohore – diçka që Rusia ka mohuar se e ka bërë gjatë tetë vjetëve të luftës në këtë rajon, pavarësisht se ka pasur dëshmi të konsiderueshme për përfshirjen e trupave dhe oficerëve rusë.

Putin ndoshta shpreson që vendimi i tij do të nxisë një përgjigje ushtarake që do të mund të shërbente si pretekst për të përdorur forcën që të arrijë qëllimet e tij në Ukrainë.

“Qëllimi kryesor i fjalimit është që Rusia tani i ka dhënë vetes një pretekst për t’iu përgjigjur ‘sulmeve’ ndaj [separatistëve] pa pasur nevojë që të fshehë përfshirjen e saj direkte ushtarake”, shkroi në Twitter Samuel Charap, analist i lartë politik në organizatën RAND Corporation.

Deri më tani, “Rusia nuk kishte një justifikim për ndërhyrje të hapur ushtarake dhe sipas ligjeve të veta, tani do të ketë”, shkroi Charap. “Ky është një element i narrativit që mungonte”./RFE

Continue Reading

Lajmet

Murati: LDK po e bllokon Kuvendin dhe buxhetin për Prishtinën – Rama ka nënshkruar kontrata pa mbulesë buxhetore

Published

on

By

Ministri në detyrë i Financave, Hekuran Murati, ka fajësuar Lidhjen Demokratike të Kosovës (LDK), për bllokimin e konstituimit të Kuvendit dhe vonimin e ndryshim-plotësimit të Ligjit për Buxhetin, nga i cili varen edhe financat e tri komunave që nuk i kanë miratuar buxhetet brenda afateve ligjore – përfshirë edhe Komunën e Prishtinës.

Përmes një postimi në Facebook, Murati tha se për shkak të pamundësisë për konstituim të Kuvendit, nuk është miratuar ende ndryshimi i Ligjit të Buxhetit për vitin 2025, i cili do të mundësonte futjen në fuqi të buxheteve të këtyre komunave.

Për shkak se opozita po e bllokon konstituimin e Kuvendit, ka mbetur pezull edhe ndryshim-plotësimi i Ligjit të Buxhetit, që do të përfshinte buxhetet e tri komunave të cilat ishin vonuar në miratimin e buxheteve komunale sipas afateve ligjore – pra buxhetet komunale janë miratuar në asambletë përkatëse tek pas votimit të Ligjit të Buxhetit në Kuvend dhe kësisoj ato buxhete ende nuk janë në fuqi,” ka shkruar Murati.

Sipas tij, njëra nga këto komuna është edhe Prishtina. Murati tha se kryetari Përparim Rama po e drejton kritiken në adresë të gabuar, pasi vonesat burojnë pikërisht nga bllokimi i Kuvendit nga partia që ai përfaqëson.

Pra kur Përparim Rama kërkon zhbllokimin e buxhetit komunal, adresa e duhur për ankesë është pikërisht partia e tij LDK, e cila duke mos votuar për konstituimin e Kuvendit, po e vonon edhe plotësimin e Ligjit të Buxhetit, për ta përfshirë edhe buxhetin e Komunës së Prishtinës si pjesë përbërëse,” tha ai.

Në vazhdim të reagimit të tij, Murati akuzoi kryetarin e Prishtinës dhe LDK-në se kanë vazhduar me nënshkrime kontratash dhe shpallje tenderësh pa buxhet të miratuar, gjë që sipas tij përbën shkelje të ligjeve në fuqi.

Megjithatë, mos-hyrja në fuqi e Buxhetit të Komunës së Prishtinës, nuk e ka ndalur Përparim Ramën dhe LDK-në që të nënshkruajnë kontrata milionëshe e të shpallin tenderë milionësh pa kurrfarë mbulese, në stilin ‘aksham-pazar’, duke shkelur kështu Ligjin për Financa Publike dhe atë të Prokurimit Publik,” ka deklaruar Murati.

Ministri në detyrë përfundoi reagimin e tij duke thënë se për këto veprime, sipas tij të paligjshme, prokuroria do duhej të ishte aktivizuar më herët.

Për këto shkelje, do të duhej qëmoti të ishte aktivizuar prokuroria, por deri më tani nuk kemi parë asnjë veprim nga ana e tyre,” përfundoi ai.

Continue Reading

Lajmet

Gaza: Qindra familje të zhvendosura nga sulmet izraelite, çfarë thonë dëshmitarët

Published

on

By

Ushtria izraelite ka ndërmarrë një valë të re sulmesh ajrore gjatë natës në Rripin e Gazës, duke shkaktuar vdekjen e pesë personave dhe zhvendosjen e qindra familjeve palestineze. Sipas burimeve spitalore, dhjetëra civilë të plagosur janë dërguar në Spitalin Al-Ahli në qytetin e Gazës.

Sipas dëshmitarëve, sulmet u përqendruan në lagjet lindore të qytetit – Shujaiya, Tuffah dhe Zeitoun – zona të populluara ku jetojnë mijëra banorë. Një nga goditjet ajrore ka përfshirë një shkollë në Zeitoun që shërbente si strehë për familjet e zhvendosura.

Forcat Mbrojtëse të Izraelit na telefonuan dhe na paralajmëruan se duhet të evakuoheshim menjëherë,” tha Abeer Talba, një banore e Zeitounit me shtatë fëmijë. “Kjo është hera e shtatë që detyrohemi të largohemi. Jemi pa ushqim, pa ujë. Fëmijët e mi po vdesin urie.

Pesë viktima të tjera u raportuan në kampin Al Shati, në perëndim të qytetit të Gazës, ku një tjetër sulm ajror ka goditur një ndërtesë banimi.

Ushtria izraelite kishte urdhëruar më herët banorët të largoheshin nga zonat veriore të Rripit, në pritje të një operacioni të gjerë. Megjithatë, shumë nga të zhvendosurit u drejtuan më në perëndim të qytetit në vend që të lëviznin drejt jugut, për shkak të pasigurisë së përgjithshme dhe mungesës së strehimit.

Continue Reading

Lajmet

BQK dhe AKI zgjerojnë bashkëpunimin ndërinstitucional për sigurinë dhe integritetin financiar

Published

on

By

Banka Qendrore e Republikës së Kosovës (BQK) dhe Agjencia e Kosovës për Inteligjencë (AKI) kanë nënshkruar një Memorandum Bashkëpunimi, me qëllim të zgjerimit dhe forcimit të bashkëpunimit ndërinstitucional, në përputhje me mandatin dhe kompetencat përkatëse të përcaktuara me ligj.

Memorandumi synon të forcojë koordinimin institucional dhe përcakton kornizën për shkëmbimin e informatave të nevojshme dhe relevante, në mënyrë të sigurt dhe të kontrolluar, me qëllim të përmbushjes efektive të mandateve kushtetuese dhe ligjore të të dy institucioneve.

Ky hap përbën një dëshmi të angazhimit të përbashkët për forcimin e sigurisë, transparencës dhe qëndrueshmërisë së institucioneve të vendit, në përputhje me standardet më të avancuara të bashkëpunimit institucional.

Continue Reading

Lajmet

Kurti e Rama përplasen për buxhetin dhe projektet në Prishtinë

Published

on

By

Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, dhe kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, kanë shkëmbyer deklarata të mprehta gjatë ceremonisë së vendosjes së gurthemelit për një çerdhe në lagjen Bardhosh të Prishtinës, duke nxjerrë në pah mospajtimet mes nivelit lokal dhe atij qendror për sa i përket bashkëpunimit dhe realizimit të projekteve në kryeqytet.

Kreu i Prishtinës, Përparim Rama, përdori rastin për të kërkuar publikisht zhbllokimin e buxhetit të Komunës nga Qeveria, duke përmendur projekte të mëdha infrastrukturore që, sipas tij, kanë mbetur pezull për shkak të mungesës së bashkëpunimit ndërinstitucional.

“Është mirë kur kemi një bashkëpunim mes nivelit qendror edhe kryeqytetit. Kemi një numër të madh projektesh, përfshirë unazën e kryeqytetit me vlerë prej 206 milionë eurosh, që mund të shtyhen përpara nëse zhbllokohet buxheti. Kërkoj nga kryeministri që të takohemi dhe të punojmë bashkë për të mirën e qytetarëve”, tha Rama, duke shtuar se gjatë katër viteve të mandatit nuk ka pasur asnjë takim me Kurtin për këto çështje.

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti, iu kundërpërgjigj duke kundërshtuar gjuhën që Rama përdori për të cilësuar projektin e çerdhes si “minore” dhe duke aluduar në fundin e mandatit të tij pas zgjedhjeve të ardhshme.

“Fëmijët janë të vegjël, por asnjë çerdhe nuk është projekt i vogël. Duhet të kemi seriozitet për çdo investim në arsim. Kryetarin Rama e kam takuar disa herë në zyrën time, dhe vetëm për fushën e arsimit në kryeqytet janë investuar mbi 12 milionë euro. Projektet madhore kërkojnë planifikim shumëvjeçar dhe këtë duhet ta bëjmë ndryshe, mbase me dikë tjetër. Kryetari Rama, pas vjeshtës, duhet të gjejë një punë tjetër”, u shpreh Kurti.

Continue Reading

Të kërkuara