Published
3 years agoon
By
UBT newsNga Jemima Kelly
Një herë kur isha ende praktikante, një reporter veteran më tha se nëse do të më bënin ndonjëherë pyetjen klasike “Çfarë mendoni se e bën një gazetar të mirë?” në një intervistë pune, kishte vetëm një përgjigje të saktë: paranoja. Unë e pranoj se në atë kohë u hutova ca.
Por 10 vjet më vonë, e kuptoj fare mirë domethënien e saj. Nuk po inkurajohesha që të imagjinoja se të gjithë mezi prisnin të më merrnin në punë. Përkundrazi, po më kujtohej përgjegjësia e një gazetari për të publikuar një informacion të saktë dhe të drejtë.
Ajo këshillë ishte një paralajmërim kundër vetëkënaqësisë. Apo një shtytje, nëse dëshironi ta quajmë kështu, për të mbajtur nën kontroll ankthin. Por ai nuk duhej të shqetësohej dhe aq shumë për mua: Unë jam shumë e familjarizuar me ndjenjat e ankthit që shpejtojnë pulsin dhe të rëndojnë frymëmarrjen, të cilat janë pjesë e punës time. Por njëkohësisht ai po përdorte një ide që po e konfirmojnë një numër studimesh në rritje: ankthi nuk është diçka që ne mund apo duhet të përpiqemi gjithmonë që ta zhdukim plotësisht nga vetja.
Përkundrazi, ne kemi nevojë për një pjesë të ankthit për të pasur një ecuri të mirë në një detyrë që na është caktuar, madje na ndihmon që të kemi një jetë të lumtur dhe të përmbushur. Natyrisht, duhet thënë se përtej një pike të caktuar ankthi mund të bëhet problematik, dhe nevojitet një ndërhyrje klinike për të trajtuar çrregullimet serioze të ankthit.
Por ne duket se jetojmë në një shoqëri, e cila është gjithnjë e më e shqetësuar për vetë ekzistencën e ankthit. Javën e kaluar kjo ishte tema kryesore e javës së ndërgjegjësimit të shëndetit mendor e drejtuar nga Fondacioni i Shëndetit Mendor në Britani.
Në faqen “statistikat e ankthit” të fondacionit na thuhet se në vitet 2022-2023, 37 për qind e grave dhe 30 për qind e burrave në Britaninë e Madhe raportuan nivele të larta të ankthit, nga 22 për qind dhe 18 për qind që ishin respektivisht në vitet 2012-2015.
Kjo rritje shpjegohet shpesh me rritjen e përdorimit të mediave sociale, si dhe shqetësimeve nga kërcënimet e jashtme nga ndryshimet klimatike, Inteligjenca Artificiale dhe pandemitë. Por përtej statistikave, ka një paralajmërim: “Kjo përmbajtje përmend ankthin, të cilin disa njerëz mund ta shohin si shkaktar”.
Por sikur një pjesë e problemit të burojë nga fakti që po mendojmë për ankthin në mënyrën e gabuar? Një studim i publikuar në revistën “Emotion” në muajin mars, zbuloi se gjykimi i emocioneve si pozitive apo negative mund të ketë një ndikim vendimtare në mirëqenien tonë psikologjike.
“Meta-ankthi, ose ankthi mbi ankthin, është pikërisht gjëja që po na shkatërron”,- thotë Tracy Dennis-Tiwary, psikologe klinike dhe autore e librit “Pse ankthi është i mirë për ju”. “Kjo është arsyeja pse po përballemi aktualisht me këtë krizë të shëndetit mendor. Sepse ne po flasim gabimisht për ankthin”- thekson ajo.
Dennis-Tiwary thotë se në vend që të përpiqemi të shmangim ankthin, duhet të përballemi me të për të ndërtuar aftësi dhe qëndrueshmëri emocionale, të cilat do të na ndihmojnë që ta menaxhojmë. Ndërsa duke e parë në një këndvështrim negativ, ne e humbim mundësinë për të shfrytëzuar veçoritë më pozitive që mund të sjellë ai: vigjilencë, fokus, motivim dhe një shpërthim energjie që mund të na ndihmojë të performojmë më të mirën tonë.
Nëse nuk e konsiderojmë gjithmonë akthin si diçka negative, mund të përjetojmë atë që disa neuroshkencëtarë e quajnë “ankth i mirë”. “Ankthi i mirë është situacional, i kufizuar në kohë dhe shumë motivues”- thotë ekspertja Morra Aarons-Mele.
“Ky është lloji i ankthit që na duhet për të bërë gjëra të mëdha, por shpesh edhe ankthi që ndiejmë sepse kujdesemi për gjërat që bëjmë, sepse jemi të investuar emocionalisht tek rezultati, sepse duam që të jemi të shkëlqyer. Sepse jemi të frikësuar nga dështimi”- nënvizon ajo.
Po si mund ta arrijmë këtë gjendje? Një mënyrë është të përgjigjemi fiziologjikisht: pra të bëjmë ushtrime të frymëmarrjes, të cilat na nxitin të kuptojmë që jemi të sigurt duke e stimuluar sistemin nervor parasimpatik, ose duke u marrë me aktivitet fizik, që çliron endorfinë dhe serotoninën, hormone që na bëjnë të ndihemi mirë.
Por një teknikë tjetër, është ajo që psikologia e Shkollës së Biznesit të Harvardit, Alison Wood Brooks e ka quajtur “rivlerësim i ankthit”. Kur ndihemi të shqetësuar, trupi dhe truri ynë janë në një gjendje zgjimi dhe vigjilence të shtuar, e cila është e ngjashme – dhe ndonjëherë e padallueshme – nga eksitimi.
Rrahjet e zemrës shpejtohen, adrenalina rritet dhe ne përgatitemi për veprim. Hulumtimi i Brooks sugjeron që riformulimi i ankthit me disa rregullime të thjeshta – për shembull si të thuash “Ndihem i emocionuar” në vend të “Po ndihem i shqetësuar” – mund të jetë çuditërisht efektiv.
Sigurisht, kur ankthi mbërrin në një pikë ku është e vështirë të përballosh jetën normalisht, teknika të tilla nuk ka gjasa që të jenë të mjaftueshme. Por nëse e përjetojmë në një nivel më të moderuar, ne duhet të përpiqemi ta shohim atë që është vërtetë ankthi: një emocion njerëzor normal, madje i shëndetshëm, mbi të cilin është mbështetur vetë mbijetesa jonë si specie. Nëse nuk jeni kurrë në ankth, atëherë ndoshta nuk jeni gjallë. / “Financial Times” – Bota.al
Rajoni
Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut
Published
1 hour agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.
Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.
Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.
Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST
Lajmet nga UBT
Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë
Published
4 hours agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.
Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.
Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.
Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.
Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.
Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.
Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.
Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.
Vendi
Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja
Published
4 hours agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).
Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.
Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.
Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.
Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.
Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.
UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.





Lajmet nga UBT
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave
Published
5 hours agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.
“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.
Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.
“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.
Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.
Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut
Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë
Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave
Ambasada amerikane e quan sukses të madh ushtrimin e përbashkët me Policinë
Simboli i Ujkut, FSK dëshmon nivelin e lartë të përgatitjes profesionale
Fotot më të fuqishme të vitit 2025
Këshilli i Evropës do të vëzhgojë zgjedhjet në Kosovë
Elezi: Për tri ditë janë shpërndarë me sukses 93% e pakove me fletëvotime për votimin me postë të diasporës
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
