Ilustrimi në ngjyrë të errët i një fetusi në mitër u bë viral dhjetorin e vitit të kaluar, teksa shumë njerëz komentuan në mediat sociale se ishte hera e parë që kishin parë një ilustrim të tillë të një fetusi me lëkurë të errët ose një gruaje shtatzënë.
E gjithë vëmendja e madhe e zuri në befasi Chidiebere Ibe, student i vitit të parë në mjekësi që e realizoi këtë imazh. Ai e përshkroi këtë “si një nga vizatimet e tij të shumta përmes së cilave ai avokon për diversitet në ilustrimet mjekësore”.
Ky imazh ngjalli debatin rreth mungesës së prezantimit të këtyre ilustrimeve – që kryesisht gjenden në libra shkollorë dhe artikuj shkencorë për të treguar patologjitë dhe procedurat mjekësore.
Ibe, 25-vjeçar, që është drejtor kreativ në në Shoqatën e Neurokirurgëve të Ardhshëm afrikanë, tani është ftuar të botojë disa nga ilustrimet e tij në edicionin e dytë të një manuali të krijuar për të treguar se si shfaqen një sërë kushtesh në lëkurën e errët.
“Mind the Gap: A clinical handbook of signs and symptoms in Black and Brown Skin”, u publikua për herë të parë në vitin 2020. Bashkëautori Malone Mukwende, një student i Mjekësisë në Londër, shkroi përmes emailit që: “Puna e tij… nxjerr në dritë disa nga paragjykimet që ekzistojnë në mjekësi për të cilat mund të mos jemi të vetëdijshëm. Përfaqësimi në kujdesin shëndetësor është i domosdoshëm për të siguruar që ne të mos lejojmë që paragjykimet të kultivohen në kokën tonë”.
Ibe diplomoi në degën e kimisë në Nigeri, kurse tani po studion për mjekësi në Ukrainë. Këto ilustrime mjekësore i filloi në vitin 2020. Ai tashmë ka krijuar imazhe që përshkruajnë anatominë dhe një sërë kushtesh, të tilla si sëmundjet e lëkurës vitiligo, plagët e ftohta, infeksionet në gjoks dhe lëndimet kurrizore, të gjitha te njerëzit me ngjyrë.
Sipas tij, mungesa e ilustrimeve rreth kushteve të lëkurës te njerëzit me ngjyrë, e vështirëson punën për studentët e mjekësisë që t’i diagnostifikojnë ato. Mukwende shpreson se bashkërisht ata mund të krijojnë “një projekt për botën” përsa i përket asaj se si duhet të duken librat e ndryshëm mjekësorë dhe se “Mind the Gap” do të njihet si “libër shkollor për përfaqësimin e një sërë tonesh të lëkurës”.
Një “hendek i madh” në prezantim
Jenna Lester, profesoreshë në Departamentin e Dermatologjisë në Universitetin e Kalifornisë, San Francisko, i përshkruan ilustrimet e tij “të jashtëzakonshme”.
Lester thotë se e kuptoi se kishte një “hendek të madh” rreth këtij përfaqësimi në dermatologji kur ishte studente, dhe një pedagoge iu tregoi në klasë se si një gjendje e caktuar do të dukej ndryshe në lëkurën e errët, por jo edhe se si do të shfaqej. Lester thotë se “është e lumtur” se njerëzit “aktualisht po i përgjigjen dhe po e njohin si problem madhor dhe po ndërmarrin veprime për ta ndryshuar atë”.
COVID-19 vuri në pah pabarazitë e kujdesit shëndetësor
Në disa vende perëndimore, njerëzit me ngjyrë janë prekur në mënyrë disproporcionale nga pandemia COVID-19. Hulumtimi nga CDC zbuloi se grupet e pakicave racore dhe etnike kanë pasur norma më të larta të shtrimit në spital dhe kujdesit urgjent për COVID-19 sesa të bardhët në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Lester thotë se “COVID-19 ka nxjerrë në pah shumë çështje të pabarazive, dhe kjo na ka bërë të mendojmë për pabarazitë dhe të gjitha mënyrat që ato shfaqen, përfshirë në dermatologji”.
Lester ishte bashkëautor i një punimi që u botua në British Journal of Dermatology në maj të vitit 2020, ku mes tjerash u tha se në artikujt shkencorë kryesisht shfaqen imazhe klinike të pacientëve të bardhë dhe jo atyre me ngjyrë.
Ibe planifikon të bëhet neurokirurg pediatrik dhe po punon gjithashtu për një libër shkollor për defektet e lindjes te fëmijët, i cili do të ilustrohet me imazhe kryesisht te lëkurës më të errët./UBTNews
OpenAI, krijuesi i ChatGPT, ka mundur Grok-in e Elon Musk-ut në finalen e një turneu për të shpallur lojtarin më të mirë të shahut me inteligjencë artificiale (AI).
Historikisht, kompanitë teknologjike shpesh kanë përdorur shahun për të vlerësuar përparimin dhe aftësitë e një kompjuteri, me makinat moderne të shahut që janë praktikisht të pamposhtura edhe nga lojtarët më të mirë njerëzorë, raporton BBC.
Por kjo garë nuk përfshinte kompjuterë të dizajnuar posaçërisht për shah ai u zhvillua mes programeve të AI që janë krijuar për përdorim të përditshëm.
Modeli o3 i OpenAI doli fitues pa humbje në turne dhe mundi në finale modelin Grok 4 të xAI, duke shtuar tensionin në rivalitetin në vazhdim mes dy kompanive. Musk dhe Sam Altman, të dy bashkëthemelues të OpenAI, pretendojnë se modelet e tyre të fundit janë më të zgjuarat në botë.
Modeli Gemini i Google mori vendin e tretë në turne, pasi mundi një model tjetër të OpenAI.
Megjithatë, këto AI, edhe pse të talentuara në shumë detyra të përditshme, janë ende duke u përmirësuar në shah – me Grok që bëri disa gabime gjatë ndeshjeve të fundit, përfshirë humbjen e herë pas hershme të mbretëreshës së tij.
“Derisa arriti në gjysmëfinale, dukej sikur asgjë nuk do ta ndalë Grok 4 drejt fitimit të ngjarjes”, tha Pedro Pinhata, një gazetar i Chess.com, në mbulimin e tij.
“Pavarësisht disa momenteve të dobësisë, AI e X dukej larg më e fortë si lojtar shahu… Por iluzioni u shemb në ditën e fundit të turneut”.
Ai tha se loja “e pakonceptueshme” dhe “gabimet” e Grok i mundësuan o3 që të merrte një sërë fitoreve të bindshme.
“Grok bëri shumë gabime në këto ndeshje, por OpenAI jo”, tha mjeshtri i madh i shahut Hikaru Nakamura gjatë transmetimit të tij live në finalen.
Para finales së të enjtes, Musk kishte thënë në një postim në X se suksesi paraprak i xAI-së në turne ishte një “efekt anësor” dhe se ata “nuk kanë shpenzuar pothuajse aspak përpjekje për shah”.
Igor Popoviq është shpallur fajtor dhe është dënuar nga Gjykata Themelore në Prishtinë me gjobë prej 3 mijë eurosh dhe me masën plotësuese të dëbimit nga territori i Kosovës për një periudhë dyvjeçare, pas arritjes së marrëveshjes për pranimin e fajësisë me Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës.
Sipas aktakuzës së ngritur më 4 gusht 2025 nga PSRK-ja , Igor Popoviq, ndihmësdrejtor në të ashtuquajturën Zyrë për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, me dashje dhe me qëllim ka nxitur dhe përhapur publikisht urrejtje dhe mos durim midis grupeve etnike.
Në atë mënyrë që i njëjti me datën 18 korrik 2025, rreth orës 12:00 në Rahovec ka mbajtur një fjalim publik me të cilin i është drejtuar një mase të gjerë të qytetarëve, ku mes tjerash ka përdorur gjuhë me përmbajtje nxitëse dhe urrejtëse.
Kryetari i trupit gjykues, gjyqtari Kujtim Krasniqi, tha se i akuzuari Igor Popoviq, me është shpallur fajtor për veprën penale “nxitja e përçarjes dhe mosdurimit” nga neni 141, paragrafi 1 i Kodit Penal të Republikës së Kosovës.
Sipas tij, gjykata, në përputhje me dispozitat penale dhe procedurale, e ka dënuar Popoviqin me 6 muaj burgim, dënim i cili, me pëlqimin e të akuzuarit, zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.
Krasniqi tha se gjykata ka shqiptuar edhe dënim plotësues, dëbimin e Popoviqit nga territori i Republikës së Kosovës dhe ndalimin e hyrjes së tij për një periudhë prej dy vitesh.
“I akuzuari Igor Popoviq me shënime personale si në shkresë të lëndës është fajtor për veprën penale nxitja e përqarjes dhe mos durimit nga neni 141, paragrafi 1 i kodit penal të Republikës së Kosovës. Andaj gjykata konform dispozitave penale dhe procedurale të njëjtin e gjykon me dënim me burgim me kohëzgjatje prej 6 muajve, i cili dënim me pëlqimin e të akuzuarit zëvendësohet me dënim me gjobë në shumën prej 3 mijë eurove… Koha e kaluar në masën e paraburgimet nga data 18.07.2025 deri më datën 08.08.2025 i llogaritet në dënimin me burgim të shqiptuar. Po ashtu, Gjykata i shqipton edhe dënim plotësues. Urdhërohet dëbimi i të pandehurit Igor Popoviq nga territori i Republikës së Kosovës dhe i ndalohet hyrja për dy vite”, tha Krasniqi.
Mëngjesin e sotëm, më 8 gusht, Prokuroria Speciale i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet i njëjtit dënim, sipas marrëveshjes, për veprën penale për të cilën akuzohet, gjashtë muaj burgim, i cili të zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.
Sot, prokurorja e rastit, Fikrije Krasniqi-Zejnullahu i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet edhe dënimi plotësues – dëbimi nga territori i Kosovës për një afat prej dy vitesh, për çka palët janë pajtuar.
Avokati i Popoviq, Millosh Delliviq tha se i qëndrojnë mbrapa marrëveshjes së arritur me Prokurorinë Speciale.
Kujtojmë se arrestimi i Popoviq ndodhi pas mbajtjes së një fjalimi në Hoçë të Madhe të Rahovecit, ku ai u shpreh kundër Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.
Prokuroria vlerësoi se përmes këtyre deklaratave, Popoviq ka ndikuar negativisht në marrëdhëniet ndërmjet komuniteteve, duke nxitur mosbesim dhe tensione ndëretnike, dhe duke rrezikuar bashkëjetesën në shoqërinë kosovare.
Qeveria në detyrë e Kosovës ka mbajtur sot mbledhje elektronike në të cilën ka marrë disa vendime.
Kabineti qeveritar në detyrë ka miratuar vendimin për shqyrtim të mëtejmë të kërkesës me vetiniciativë për shpronësim për interes publik të pronave të paluajtshme të cilat janë të nevojshme për realizimin e Projektit Infrastrukturor për Interes Publik- Ndërtimi i Urës mbi lumin Ibër që lidh Mitrovicën e veriut dhe Mitrovicën e jugut.
Po ashtu, janë caktuar zonat e shërbimit për ofruesit e shërbimeve të ujit në Kosovë, si dhe është miratuar ndryshimin e Statutit të Kompanisë Rajonale të Ujësjellësit “Mitrovica” sipas vendimit të bordit të drejtorëve.
Kryeministri në detyrë Albin Kurti ka pritur në takim ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë të shteteve të QUINT-it dhe shefin e Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë.
Aty u diskutua mbi rrugën e integrimit të vendit tonë në BE, mos konstituimin e Kuvendit dhe arrestimet e qytetarëve të Kosovës nga Serbia.
Kurti informoi ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë për performancën ekonomike të vendit dhe rezultatet e politikave të qeverisë përgjatë pjesës së parë të këtij viti.
Ai tha se qarkullimi i bizneseve për gjashtë muajt e parë të vitit ka arritur vlerën 10.7 miliardë euro, duke shënuar një rritje 10.3%. Shpenzimet kapitale të qeverisë gjatë këtyre gjashtë muajve të parë janë 24% më të larta sesa në gjysmën e parë 2024.
Në çerekun e parë 2025, ekonomia është rritur për 3.61% të Bruto Produktit Vendor, tha ai.
Kurti ka folur edhe mbi numrin e bizneseve të reja të regjistruara këtë vit, si dhe veçoi të dhënat e fundit nga skema e punësimit “Qeveria për Familjet”, anëtarësimin e Kosovës në Regjistrin Evropian për Cilësi të Arsimit të Lartë dhe në Aleancën Evropiane për Praktikën Profesionale.