Lajmet

Pse ishin kaq vdekjeprurëse tërmetet në Turqi dhe Siri?

Dy linja të mëdha thyerje përgjatë Pllakës së Anadollit kanë gjeneruar një numër tërmetesh të mëdha.

Published

on

Tërmetet e fuqishme bënë që ndërtesat shumëkatëshe të shemben në tokë në pjesë të Turqisë dhe Sirisë, duke lënë të vdekur mijëra njerëz.

Dy linja të mëdha thyerje përgjatë Pllakës së Anadollit kanë gjeneruar një numër tërmetesh të mëdha. Tërmeti i parë me magnitudë 7.8 ballë mëngjesin e së hënës, që u pasua nga një tërmet me magnitudë 7.6 disa orë më vonë, kishte po të njëjtën magnitudë si tërmeti i vitit 1939 në Turqinë verilindore ku mbetën të vdekur 30 mijë persona.

Një tërmet me magnitudë 7.4 goditi qytetin perëndimor të Izmit në vitin 1999, ku mbetën të vdekur mbi 17 mijë njerëz.

Ekspertët thonë se disa faktorë e kanë komplikuar ngjarjen sizmike.

“Një nga arsyet pse numri i viktimave ka qenë kaq i lartë është cilësia e dobët e ndërtesave”, i tha Al Jazeera-s, Mustafa Erdik, profesor në Observatorin Kandilli të Universitetit Bogazici dhe Institutin e Tërmeteve në Stamboll.

Në strategjinë Kombëtare të Turqisë për Tërmetet dhe Planin e Veprimit për vitet 2012-2023, thuhet se për shkak të migrimit masiv dhe të shpejtë gjatë viteve 1950 ndikoi që zhvillimi urban të mos mbikëqyret siç duhet, duke ndikuar që qytetet të bëhen të prekshme ndaj rreziqeve natyrore.

Pas tërmetit të vitit 1999, institucionet e Turqisë e konsideruan nevojë urgjente për të reduktuar rreziqet në një vend të prirur ndaj tërmeteve, dhe një vit më vonë u miratua legjislacioni për të zbatuar kontrollet e detyrueshme të projektimit dhe inspektimet e ndërtimit në të gjitha ndërtesat.

Ato që u ndërtuan sipas kodeve të projektimit janë rezistente ndaj tërmeteve, megjithatë janë të pakta.

“Ato që janë shembur datojnë para vitit 2000″, tha Erdik.

Agjencia e vendit për fatkeqësitë njofton se mbi 5 mijë e 600 ndërtesa janë shembur në të gjithë Turqinë juglindore. Të paktën dy spitale, një në Hatay dhe një në Iskenderun, janë mes tyre, tha korrespondentja e Al Jazeera-s në Stamboll, Sinem Koseoglu. Sipas saj, përmasat e mëdha të shumë ndërtesave shumëkatëshe po i vështirësojnë përpjekjet e shpëtimit pasi ende po regjistrohen pasgoditje të dhunshme.

Një tjetër arsye pse ka numër kaq të lartë të viktimave është koha e goditjes së tërmetit të parë. Tërmeti goditi në orën 04:17 të mëngjesit ndërsa njerëzit po flinin dhe shumë prej tyre u bllokuan nën rrënoja.

Ndërtesat moderne nuk janë të vetmet të dëmtuara. Kalaja e Gaziantepit, e cila daton që nga mbretëria hitite dhe u zgjerua nën Perandorinë Romake, është shembur pjesërisht.

Qeveria turke ka shpallur gjendjen e jashtëzakonshme të nivelit 4, e cila përfshin thirrjen për ndihmë ndërkombëtare si dhe mobilizimin e të gjitha forcave kombëtare.

Chris Elders, profesor në Universitetin Curtin të Australisë, tha se thellësia e tërmetit të parë në rreth 18 km (11 milje) ndikoi që ai të jetë kaq vdekjeprurës.

Në një thellësi të cekët, tha ai, “energjia që lëshohet nga tërmeti do të ndihet mjaft afër sipërfaqes me intensitet shumë më të madh sesa nëse do të ishte më thellë në kore”.

Naci Gorur, një sizmolog në Akademinë e Shkencave të Turqisë, u bëri thirrje zyrtarëve lokalë që të kontrollojnë menjëherë digat e rajonit për të çara për të shmangur përmbytjet potencialisht katastrofike.

Sirisë i mungojnë burimet për t’iu përgjigjur emergjencës

Në Sirinë fqinje, ndërtesat u raportuan se janë shembur në një zonë përgjatë kufirit turk që shtrihet nga Alepo dhe Hama në qytetin turk të Dijarbakirit, më shumë se 330 km (200 milje) në verilindje.

Organizatat humanitare kishin frikë se numri aktual i të vdekurve në Siri mund të rritet pasi ekipet e shpëtimit janë jashtëzakonisht të papajisura për t’iu përgjigjur urgjencës.

“Makinat janë të vjetra dhe nuk ka mjaftueshëm ekskavatorë për të ndihmuar”, tha për Al Jazeera, Mey Al Sayegh, zëdhënëse e Federatës Ndërkombëtare të Shoqatave të Kryqit të Kuq dhe Gjysmëhënës së Kuqe.

Tanya Evans, drejtoreshë për Sirinë për Komitetin Ndërkombëtar të Shpëtimit, tha se tërmeti ishte “një goditje tjetër shkatërruese për një shumë popullsi të cenueshme që tashmë po lufton pas disa vitesh konflikti”.

Raportet e para tregojnë se ndikimi u vërejt veçanërisht në zonat ku jetojnë një numër i madh familjesh të zhvendosura dhe të cenueshme, ashtu si vendi është goditur nga një stuhi dëbore dhe temperaturat kanë rënë./UBTNews/

Rajoni

UBT dhe ISCTE arrijnë marrëveshje për Programe dhe Diploma të Përbashkëta

Published

on

Në një ceremoni zyrtare, të organizuar në ambientet e ISCTE Studime Ekzekutive, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, dhe Presidenti i Komitetit Ekzekutiv, Prof. Dr. Jose Crespo de Carvalho, bashkuan energjitë dhe vendosën themelet e një bashkëpunimi afatgjatë.

Ndërkohë që ISCTE-Executive Studies u rangua e para në Portugali për ndikim ndërkombëtar, sipas klasifikimit të Financial Times, ne besojmë se kjo marrëveshje jo vetëm që do të ketë një impakt të rëndësishëm në avancimin e arsimit të lartë dhe zhvillimin profesional të studentëve tanë por, kjo iniciativë, do të kontribuojë dhe krijojë edhe mundësi të reja për studentët për qasje në tregun global.

Continue Reading

Lajmet

Fakulteti i Studimeve të Sigurisë në UBT organizon ligjëratë të përbashkët me përfaqësues të KFOR-it Amerikan dhe Polak

Published

on

Në kuadër të fillimit të semestrit të ri akademik, Fakulteti i Studimeve të Sigurisë në UBT organizoi një ligjëratë të veçantë me dy folës ndërkombëtarë nga KFOR — përfaqësues nga kontingjenti Amerikan dhe ai Polak — të cilët ndanë me studentët njohuri të vlefshme mbi sigurinë ndërkombëtare dhe bashkëpunimin shumëpalësh.

Ngjarja, e organizuar nga Prof. Arian Kadriu, Prodekani i Fakultetit të Studimeve të Sigurisë, përfshiu Captain Jared T. Blackburn, një nga Avokatët Ligjorë të KFOR-it 35 në Rajonin e Komandës Lindore (RC-E), dhe Lieutenant Ciachera, Këshilltarin Ligjor Polak (LEGAD) për Kontingjentin Polak (POL COY) në RC-E KFOR.

Captain Blackburn, duke përfaqësuar KFOR-in Amerikan, diskutoi rolin kritik të përfaqësuesve ligjorë në operacionet shumëkombëshe, duke u fokusuar në përgjegjësitë e tij në ligjin operativ, ligjin fiskal, kërkesat ligjore dhe asistencën ligjore brenda misionit paqeruajtës. Ai theksoi se si ligji ndërkombëtar ndikon në operacionet e sigurisë dhe sfidat komplekse me të cilat përballen profesionistët ligjorë në ushtrinë amerikane. Studentët u angazhuan në një diskutim dinamik, duke bërë pyetje të thelluara që pasuruan kuptimin e tyre mbi ndërveprimin midis ligjit, politikës dhe operacioneve ushtarake në misionet e NATO-s.

Ndërsa Lieutenant Ciachera, përfaqësues i KFOR-it Polak, trajtoi rolet në zhvillim të grave në forcat e armatosura dhe mbrojtjen e të miturve në zonat e konflikteve, duke theksuar rëndësinë e të drejtave të njeriut në operacionet paqeruajtëse dhe të stabilizimit.

Ky aktivitet theksoi angazhimin e vazhdueshëm të UBT-së për të ndërtuar partneritete ndërkombëtare dhe për t’u ofruar studentëve të Studimeve të Sigurisë një arsimim të bazuar në përvojë praktike, ekspertizë profesionale dhe perspektiva globale.

 

Continue Reading

Rajoni

Ekipi përfaqësues i Kosovës gati për sfidën ndërkombëtare në Panama

Published

on

Ekipi përfaqësues i Kosovës ka filluar përgatitjet për garën ndërkombëtare më të madhe të robotikës, First Global Challenge, që do të mbahet këtë muaj në Panama. Për disa muaj, ata kanë punuar intensivisht në laboratorët e mekatronikës në UBT për të përfaqësuar Kosovën në këtë kompeticion prestigjioz.

Përmes mbështetjes së UBT-së, Kosova do të jetë pjesë e një gare me mbi 180 shtete nga e gjithë bota. Ky ekip i pasionuar, i përbërë nga të rinj të talentuar në shkencë, teknologji, inxhinieri dhe matematikë, do të testojë aftësitë e tij në fushën e robotikës.

Mentorja e ekipit, Elita Hajrizi, tregon se përgatitjet janë në fazën përfundimtare dhe se ekipi ka ndërtuar robotin inovativ që do të prezantohet në First Global Challenge 2025.

“Pjesëmarrja e Kosovës në këtë garë ndërkombëtare është një ndjenjë e jashtëzakonshme. Të shohësh vendin tënd të përfaqësuar në një event kaq të madh është një moment krenarie, dhe tani që jemi në fazën përfundimtare të përgatitjeve, po e shijojmë çdo hap të këtij udhëtimi emocionues”, tha Elita Hajrizi, mentore e ekipit.

Tema e këtij viti do të fokusohet në zhvillimin e zgjidhjeve për ruajtjen e ekuilibrit të biodiversitetit dhe për luftimin e ndryshimeve klimatike, duke kontribuar kështu në përpjekjet globale për mbrojtjen e mjedisit.

Për më tepër, UBT është vlerësuar me medalje të artë për kontributin e tij në First Global Challenge, si dhe për mbështetje të vazhdueshme për zhvillimin e STEM (Shkencë, Teknologji, Inxhinieri dhe Matematikë) në të gjithë botën.

Continue Reading

Lajmet

UBT organizon Konferencën Ndërkombëtare të Dizajnit të Integruar – ICID 2025

Published

on

UBT do të organizojë Konferencën Ndërkombëtare të Dizajnit të Integruar (ICID 2025), një ngjarje prestigjioze që mbledh profesionistë, studiues dhe krijues nga mbarë bota për të ndarë ide, përvoja dhe risitë më të fundit në fushën e dizajnit bashkëkohor.

Kjo konferencë do të shërbejë si një platformë ndërdisiplinare ku krijimtaria, kërkimi shkencor dhe teknologjia ndërthuren për të formësuar të ardhmen e dizajnit dhe të mendimit kreativ.

Një nga qëllimet kryesore të ICID 2025 është promovimi i rolit të studentëve si gjenerata e re e dizajnerëve, duke i përfshirë ata aktivisht në diskutime, prezantime dhe sesione interaktive që nxisin mendimin kritik, bashkëpunimin dhe inovacionin.

Në kuadër të konferencës, pjesëmarrësit do të kenë mundësi të ndjekin:

  • Diskutime inspiruese me ekspertë të njohur vendorë dhe ndërkombëtarë
  • Prezantime të punimeve shkencore e profesionale
  • Mundësi rrjetëzimi për bashkëpunime akademike dhe profesionale

ICID 2025 pritet të jetë një ngjarje që frymëzon, lidh dhe nxit zhvillimin e dizajnit të integruar në nivel global, duke e pozicionuar UBT-në edhe një herë si qendër lidere të inovacionit dhe edukimit bashkëkohor në rajon.

Continue Reading

Të kërkuara