Lajmet

Pse Gorbachev mbahet mend si gjigant në Perëndim e paria në shtëpinë e tij?

Lideri i fundit i Bashkimit Sovjetik vdiq të martën në moshën 91-vjeçare.

Published

on

Analizë nga Stephen Collinson, CNN

Tragjedia e Mikhail Gorbachev është se ai e mbijetoi shkrirjen në Luftën e Ftohtë mes Moskës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës, pasi i dha fund asaj.

Lideri i fundit i Bashkimit Sovjetik vdiq të martën në moshën 91-vjeçare, në periudhën kur Uashingtoni dhe Kremlini janë në anët e kundërta të luftës së nxehtë të presidentit rus, Vladimir Putin, në Ukrainë, që u nis pjesërisht për t’u hakmarrë ndaj kolapsit sovjetik të nxitur nga sundimi i Gorbaçovit.

Është vështirë të përmblidhet se çfarë roli kishte ai për Perëndimin në vitin 1980, pas një prej periudhave më të rrezikshme të përplasjes midis Lindjes dhe Perëndimit. Pas liderëve të ashpër, armiqësorë, të moshuar të Kremlinit, ai ishte i ri, modern dhe i freskët — vizionar dhe reformator.

Gorbachev ngjalli shpresë se përballja bërthamore që shqetësoi botën në gjysmën e dytë të shekullit të XX-të, nuk do të përfundonte me shkatërrimin e qytetërimit. Presidenti Ronald Reagan dhe shoqja e tij shpirtërore, Margaret Thatcher, ishin luftëtarët më të ashpër të Luftës së Ftohtë. Por siç tha ish-kryeministrja britanike për liderin sovjetik: “Ne mund të bashkëpunojmë”.

Të gjithë e kujtojnë ditën kur Reagan shkoi në Berlin dhe në sfondin e Portës së Brandenburgut, që ishte prishur nga barriera e shëmtuar dhe çnjerëzore e betonit mes Lindjes dhe Perëndimit, dhe i tha: “Zoti Gorbachev, rrëzojeni këtë mur”. Ishte një nga momentet më ikonike të historisë moderne amerikane. Atë kohë pak njerëz mendonin se ishte e mundur. Në fakt, disa ndihmës të Shtëpisë së Bardhë i konsideruan komentet tepër provokuese dhe u përpoqën ta bindin Reaganin që të mos i thoshte ato. Por në fund, në një akt të madh njerëzor, Gorbachevi në mënyrë efektive e shembi atë mur.

Pas një serie të zhurmshme bisedimesh për reduktimin e kontrollit të armëve bërthamore dhe takimeve me liderët perëndimorë, Gorbachev u bë hero në Perëndim. Por ishte vendimi i tij për të mos ndërhyrë me forcë ushtarake kur shpërthyen rebelimet popullore kundër regjimeve komuniste në vendet e Traktatit të Varshavës në vitin 1989 që çoi në çlirimin e Evropës Lindore, rënien e Perdes së Hekurt, fundin e Luftës së Ftohtë dhe ribashkimin e Gjermanisë.

Një i pabesë në shtëpi

Pavarësisht se u konsiderua hero në Perëndim, në shtëpinë e tij Gorbachev u konsiderua paria. Qëllimi i tij nuk ishte shpërbërja e Bashkimit Sovjetik. Në shumë mënyra, dora e tij u detyrua nga dekada e kalbjes ekonomike në sistemin komunist dhe nga ndikimi shterrues i një gare të armëve bërthamore me Perëndimin.

Por në përpjekje për ta ruajtur sistemin, ai vendosi forcat për ta shkatërruar atë. Ndikimi i tij shkaktoi pasoja që mund të ndihen edhe në ditën që vdiq, me Moskën dhe Perëndimin sërish në mosmarrëveshje në stilin e Luftës së Ftohtë.

Në shtëpi, Gorbachevi kishte dy ide kryesore, glasnost (hapje) dhe perestrojka (ristrukturim). Rënia e shpejtë e Bashkimit Sovjetik, që shkaktoi copëtimin e perestrojkës, solli kushte ekstreme ekonomike, çrregullime dhe një goditje për krenarinë kombëtare. Kjo ndikoi që përfundimisht një njeri si Putini të bëhet tërheqës për shumë rusë.

Në momentin kur Gorbachevi refuzoi të dërgonte Ushtrinë e Kuqe në Evropën Lindore për të shpëtuar bllokun komunist, Putini u vendos me KGB-në në Gjermaninë Lindore dhe ndjeu thumbin e dezertimit të Moskës. Ai e shikoi rënien e Perandorisë Sovjetike si një fatkeqësi të historisë; dhe sapo Putini fitoi pushtetin, ai filloi të rivendoste prestigjin kombëtar rus të plagosur.

Kudo përveç Rusisë, ai do të mbahet mend si një nga ato figurat e rralla në histori, që me karakter dhe vizion vërtet ndryshuan botën./UBTNews/

Lajmet

Mblidhet KQZ-ja, diskutohet buxheti për zgjedhjet lokale

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve do të mbajë mbledhje sot në orën 13:30. Një prej pikave është edhe raportimi rreth vlerësimit për rishpërndarje të buxhetit të aprovuar të KQZ për vitin 2025 për zgjedhjet lokale.

Pikë tjetër e rendit të ditës është edhe shqyrtimi dhe miratimi i procedurës standard të veprimit për krijimin e Listës së Votuesve.

Zgjedhjet lokale në Kosovë do të mbahen më 12 tetor 2025.

Continue Reading

Aktualitet

Kuvendi i Kosovës nuk konstituohet as në tentimin e 47-të

Published

on

Kuvendi ka dështuar për herë të 47-të të konstituojë legjislaturën e nëntë, ku tentimi i radhës i Lëvizjes Vetëvendosje për të formuar komisionin për votimin e fshehtë të kryeparlamentarit sërish nuk mori mbështetjen e partive të tjera politike.

Kryesuesi i seancës konstituive, Avni Dehari sërish ftoi partitë politike për të propozuar emrat e kandidatëve për Komisionin Ad-hoc për votim të fshehtë në zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit, por as pas kësaj thirrje partitë e tjera në Kuvend nuk propozuan emrat, madje të njëjtat kërkuan që kryesuesi t’i kthehet rendit të ditës së dakorduar për votim  të hapur të zgjedhjes së të parës së Kuvendit.

Seanca u ndërpre dhe vazhdimi i saj do të bëhet më 17 korrik në orën 11:00./Kosovapress

 

Continue Reading

Lajmet

​Kriza politike, Bogujevci me kërkesë ndaj qytetarëve: Duhet t’i mbani përgjegjës partitë opozitare

Published

on

Deputetja e Lëvizjes Vetëvendosje, Saranda Bogujevci, ka akuzuar partitë që deri tani ishin në opozitë për krizën politike në vend.

Ajo kërkoi nga qytetarët që të kërkojnë përgjegjësi dhe llogaridhënie, siç tha ndaj deputetëve të PDK-së, LDK-së dhe AAK-së, që sipas saj nuk po votojnë për konstituim të Kuvendit dhe formim të institucioneve të reja pas zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit.

“Presim që deputetët të votojnë dhe të ushtrojnë të drejtën e tyre kushtetuese që është vota, cila formë që është ajo. Mendoj që krijohet një precedentë të keq në seancën konstituive ku përcaktohet rregull e saktë nga kushtetuesja dhe deputetët nuk marrin pjesë në votim. S’mundemi me ecë përpara kur deputetët nuk votojnë, të them të drejtën nuk po kuptoj më se as çka dëshirojnë dhe çka votojnë. S’ka sens sesi është duke vepruar opozita dhe duhet kërkohet përgjegjësi dhe llogaridhënie nga qytetarët që i kanë votuar”, tha ajo.

Këto komente ajo i bëri duke hyrë në objektin e Kuvendit për seancën konstituive për herë të 47-të.

Ngërçi aktual është të formimi i komisionit për votim të fshehtë të zgjedhjes së kryeparlamentarit, meqë partitë që deri tani ishin në opozitë po e kundërshtojnë të njëjtën.

Në formë të hapur, kandidatja e LVV-së, Albulena Haxhiu nuk ka marrë 61 votat e nevojshme për të marrë postin e kryeparlamentares./kp/

Continue Reading

Lajmet

“Kuvend e Qeveri sa më parë – të gjendet kompromisi”, thirrja e ambasadorit francez për liderët e Kosovës

Published

on

Në fjalimin e tij në pritjen me rastin e Festës Kombëtare të Francës, ambasadori francez në Kosovë, Olivier Guerot, ka dhënë dy mesazhe kryesore.

Në një mesazh të drejtpërdrejtë për lidershipin politik të Kosovës, duke kërkuar zhbllokimin e institucioneve pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.

Duke folur para përfaqësuesve institucionalë, partiakë, trupit diplomatik, shoqërisë civile dhe mediave, ambasadori theksoi se partnerët ndërkombëtarë të Kosovës, përfshirë Francën, kanë nevojë për institucione funksionale për të ecur përpara me bashkëpunimin konkret.

“Për të nënshkruar dhe ratifikuar marrëveshje të rëndësishme, na duhet një Kuvend dhe na duhet një Qeveri e mbështetur nga ky Kuvend”, tha Guerot, duke theksuar se vonesat aktuale rrezikojnë zbatimin e projekteve milionëshe të planifikuara nga Agjencia Franceze për Zhvillim (AFD) dhe institucione tjera franceze.

Ai vlerësoi bashkëpunimin me institucionet kosovare si Gjykata Kushtetuese, Ministria e Ekonomisë, Akademia e Drejtësisë dhe Policia e Kosovës, por shtoi se progresi i mëtejshëm kërkon stabilitet institucional dhe vendimmarrje politike.

“Franca dhe vendet mike kanë nevojë për partnerë të qartë dhe funksionalë. Integrimi evropian kërkon dialog të lehtësuar nga BE-ja, dhe për këtë duhet Kuvend e Qeveri”, shtoi ambasadori.

Ambasadori Guerot iu drejtua të gjitha forcave politike në vend me një thirrje për kompromis dhe përgjegjësi demokratike, duke shtuar se qytetarët nuk janë të kënaqur me ngërçin e krijuar pas zgjedhjeve.

“Ftoj të gjithë udhëheqësit politikë, pa përjashtim, pavarësisht partisë apo komunitetit, që të gjejnë rrugën për të dalë nga ngërçi institucional. Nuk ka më kohë për bllokada”, tha ai.

Ky është një prej mesazheve më të qarta dhe më të drejtpërdrejta që vjen nga një përfaqësues i shtete mike për situatën politike në Kosovë pas më shumë se 40 tentimeve të dështuara për konstituimin e Kuvendit që nga 9 shkurti.

Gjatë fjalës së tij, ambasadori theksoi edhe angazhimin e vazhdueshëm të Francës në përkrahje të organizatave të shoqërisë civile, veçanërisht atyre që merren me çështje të barazisë gjinore.

“Franca zhvillon diplomaci feministe në Kosovë dhe në të gjithë botën. Gjatë katër viteve të fundit, Franca ka qenë një nga donatorët kryesorë në këtë fushë, duke mbështetur 1,400 organizata”, tha ai.

Ai përmendi bashkëpunimin me OJQ-të feministe, mbështetjen për mediat e pavarura dhe shumëprojekte që ndihmojnë në fuqizimin e të rinjve, barazinë dhe multietnicitetin në vend.

Po ashtu, ai vlerësoi punën e Agjencisë Franceze për Zhvillim (AFD), e cila brenda 18 muajve në Kosovë ka përgatitur disa projekte ambicioze dhe ka nënshkruar memorandume mirëkuptimi me ministritë përkatëse. Projektet kapin vlerën e dhjetëra milionë eurove dhe presin vetëm konstituimin e institucioneve për të filluar zbatimin.

“Franca mbështet një Kosovë multietnike. Për këtë, komunitetet duhet të komunikojnë me njëri-tjetrin dhe mediat e lira janë sektorë kyç për këtë bashkëjetesë”, theksoi Guerot mes tjerash.

Ai ka përmendur edhe punën e kryer nga Agjencia Franceze për Zhvillim (AFD), e cila, në 18 muajt e saj në Kosovë, ka zhvilluar tashmë disa projekte shumë ambicioze.

“Janë nënshkruar dy memorandume mirëkuptimi midis AFD-së dhe ministrive. Pres me padurim finalizimin e kësaj pune, e cila arrin në dhjetëra milionë euro”, ka shtuar ambasadori francez. /Telegrafi/.

Continue Reading

Të kërkuara