Lajmet

Pse Gorbachev mbahet mend si gjigant në Perëndim e paria në shtëpinë e tij?

Lideri i fundit i Bashkimit Sovjetik vdiq të martën në moshën 91-vjeçare.

Published

on

Analizë nga Stephen Collinson, CNN

Tragjedia e Mikhail Gorbachev është se ai e mbijetoi shkrirjen në Luftën e Ftohtë mes Moskës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës, pasi i dha fund asaj.

Lideri i fundit i Bashkimit Sovjetik vdiq të martën në moshën 91-vjeçare, në periudhën kur Uashingtoni dhe Kremlini janë në anët e kundërta të luftës së nxehtë të presidentit rus, Vladimir Putin, në Ukrainë, që u nis pjesërisht për t’u hakmarrë ndaj kolapsit sovjetik të nxitur nga sundimi i Gorbaçovit.

Është vështirë të përmblidhet se çfarë roli kishte ai për Perëndimin në vitin 1980, pas një prej periudhave më të rrezikshme të përplasjes midis Lindjes dhe Perëndimit. Pas liderëve të ashpër, armiqësorë, të moshuar të Kremlinit, ai ishte i ri, modern dhe i freskët — vizionar dhe reformator.

Gorbachev ngjalli shpresë se përballja bërthamore që shqetësoi botën në gjysmën e dytë të shekullit të XX-të, nuk do të përfundonte me shkatërrimin e qytetërimit. Presidenti Ronald Reagan dhe shoqja e tij shpirtërore, Margaret Thatcher, ishin luftëtarët më të ashpër të Luftës së Ftohtë. Por siç tha ish-kryeministrja britanike për liderin sovjetik: “Ne mund të bashkëpunojmë”.

Të gjithë e kujtojnë ditën kur Reagan shkoi në Berlin dhe në sfondin e Portës së Brandenburgut, që ishte prishur nga barriera e shëmtuar dhe çnjerëzore e betonit mes Lindjes dhe Perëndimit, dhe i tha: “Zoti Gorbachev, rrëzojeni këtë mur”. Ishte një nga momentet më ikonike të historisë moderne amerikane. Atë kohë pak njerëz mendonin se ishte e mundur. Në fakt, disa ndihmës të Shtëpisë së Bardhë i konsideruan komentet tepër provokuese dhe u përpoqën ta bindin Reaganin që të mos i thoshte ato. Por në fund, në një akt të madh njerëzor, Gorbachevi në mënyrë efektive e shembi atë mur.

Pas një serie të zhurmshme bisedimesh për reduktimin e kontrollit të armëve bërthamore dhe takimeve me liderët perëndimorë, Gorbachev u bë hero në Perëndim. Por ishte vendimi i tij për të mos ndërhyrë me forcë ushtarake kur shpërthyen rebelimet popullore kundër regjimeve komuniste në vendet e Traktatit të Varshavës në vitin 1989 që çoi në çlirimin e Evropës Lindore, rënien e Perdes së Hekurt, fundin e Luftës së Ftohtë dhe ribashkimin e Gjermanisë.

Një i pabesë në shtëpi

Pavarësisht se u konsiderua hero në Perëndim, në shtëpinë e tij Gorbachev u konsiderua paria. Qëllimi i tij nuk ishte shpërbërja e Bashkimit Sovjetik. Në shumë mënyra, dora e tij u detyrua nga dekada e kalbjes ekonomike në sistemin komunist dhe nga ndikimi shterrues i një gare të armëve bërthamore me Perëndimin.

Por në përpjekje për ta ruajtur sistemin, ai vendosi forcat për ta shkatërruar atë. Ndikimi i tij shkaktoi pasoja që mund të ndihen edhe në ditën që vdiq, me Moskën dhe Perëndimin sërish në mosmarrëveshje në stilin e Luftës së Ftohtë.

Në shtëpi, Gorbachevi kishte dy ide kryesore, glasnost (hapje) dhe perestrojka (ristrukturim). Rënia e shpejtë e Bashkimit Sovjetik, që shkaktoi copëtimin e perestrojkës, solli kushte ekstreme ekonomike, çrregullime dhe një goditje për krenarinë kombëtare. Kjo ndikoi që përfundimisht një njeri si Putini të bëhet tërheqës për shumë rusë.

Në momentin kur Gorbachevi refuzoi të dërgonte Ushtrinë e Kuqe në Evropën Lindore për të shpëtuar bllokun komunist, Putini u vendos me KGB-në në Gjermaninë Lindore dhe ndjeu thumbin e dezertimit të Moskës. Ai e shikoi rënien e Perandorisë Sovjetike si një fatkeqësi të historisë; dhe sapo Putini fitoi pushtetin, ai filloi të rivendoste prestigjin kombëtar rus të plagosur.

Kudo përveç Rusisë, ai do të mbahet mend si një nga ato figurat e rralla në histori, që me karakter dhe vizion vërtet ndryshuan botën./UBTNews/

Lajmet

Studentët e UBT-së, një 8 Mars plot aktivitet dhe solidaritet në “Shtëpinë e të Moshuarve”

Published

on

Me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Gruas, më 8 mars, një grup studentësh të Fakultetit të Psikologjisë në UBT, të udhëhequr nga Shqipe Shala dhe Kosovare Hamiti, së bashku me studentin e aktrimit Denis Arifi dhe dekanen e Fakultetit të Psikologjisë, Denis Celcima, organizuan një vizitë në Shtëpinë e të Moshuarve, një akt i mbushur me solidaritet dhe ndjeshmëri.

 

Aktiviteti i cili ka për qëllim nderimin dhe mbështetjen e individëve të moshuar që kanë dhënë një kontribut të çmuar në shoqëri, ishte një ngjarje që bashkoi energjinë rinore me përvojën dhe mençurinë e brezit të kaluar.

Pjesëmarrësit në këtë aktivitet sollën momente të bukura, duke realizuar aktivitete artistike, këngë dhe poezi, por mbi të gjitha, biseda të ngrohta që krijuan një lidhje të veçantë me ata që kishin kaluar një jetë plot mundime dhe përpjekje.

Ndërkohë, studentët e Gjimnazit në UBT kontribuan në këtë atmosferë me një program të pasur aktivitetesh dhe performancash, që përfshinte shfaqje teatrale, muzikë dhe lojëra ndërvepruese, duke e pasuruar kështu këtë ditë me ngjyra dhe emocione të veçanta.

Eventi përveç se ishte një mundësi për të shprehur mirënjohjen ndaj kontributit të gruas në shoqëri, ishte gjithashtu një shembull i bukur i solidaritetit ndërgjeneracional, ku brezat e rinj dhe ata të moshuar u bashkuan për të ndarë momente të paharrueshme. Kjo ngjarje, më shumë se një vizitë për të moshuarit, ishte një thirrje e fuqishme për të reflektuar mbi vlerat e bashkëjetesës, respektit dhe dashurisë për njëri-tjetrin.

Në këtë ditë të veçantë, u nderua jo vetëm gruaja, por gjithashtu edhe fuqia e saj për të formuar dhe shëndoshur shoqërinë nëpërmjet mundësive që ofron dashuria dhe angazhimi./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Kosova pa asnjë kontratë lobimi në SHBA

Published

on

By

Si rrallëherë në historinë e pasluftës së Kosovës, institucionet shtetërore, aktualisht, nuk kanë asnjë kontratë aktive lobimi në Shtetet e Bashkuara. Njohësit e politikave vendore dhe ndërkombëtare paralajmërojnë se kjo rrezikon ta lërë Kosovën nën hije dhe “pa një vend në tavolinë”.

Që nga viti 1992, Kosova ka pasur pothuajse vazhdimisht kompani lobimi, të kontraktuara për të shtyrë përpara agjendën dhe interesat e saj në SHBA, shkruan REL.

Për momentin, asnjë kontratë e tillë nuk listohet si aktive në ueb-faqen e Aktit të Regjistrimit të Agjentëve të Huaj (FARA) të Departamentit amerikan të Drejtësisë.

Deri vitin e kaluar, Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës (MPJD) e Kosovës i ka pasur dy marrëveshje të tilla, por ato tani kanë skaduar.

Edhe pse ministrja e Jashtme, Donika Gërvalla, ka thënë se do të shqyrtohet vazhdimi i atyre kontratave njëvjeçare, një gjë e tillë nuk është bërë.

Analistja politike, Donika Emini, paralajmëron se institucionet e Kosovës nuk duhet të mbështeten vetëm në diplomacinë konvencionale – pra përmes ambasadave e konsullatave – veçanërisht në kohën kur, siç thotë, “tensionet gjeopolitike po përshkallëzohen dhe përçarjet transatlantike po thellohen”.

“Kosova kërkon e pret mbështetje politike nga SHBA-ja pa ofruar asgjë në këmbim. Uashingtoni nuk është një vend ku vlerësohesh vetëm për vullnetin e mirë; është një fushëbetejë e influencës, ku lobimi, partneritetet strategjike dhe aftësia diplomatike përcaktojnë se kush zë vend në tavolinë”, thotë për Radion Evropa e Lirë Emini, nga Grupi Këshillëdhënës në Evropë për Politika të Ballkanit.

Dhe, kush po zë vend në tavolinë? Serbia, thotë Emini.

Ajo argumenton se, përderisa Kosova nuk po arrin ta prezantojë veten si “kontribuuese e vlefshme në rendin e ri global”, Serbia “është pozicionuar si një aktore transaksionale, duke ofruar bashkëpunim ekonomik dhe duke shfrytëzuar burimet e saj natyrore”.

“Nëse Kosova nuk modernizon qasjen e saj diplomatike, rrezikon të bëhet një lojtare dytësore në politikën rajonale, me fatin e saj të diktuar gjithnjë e më shumë nga të tjerët, jo vetëm nga SHBA-ja, por edhe nga rivalët e saj rajonalë, të cilët janë shumë më agresivë, strategjikë dhe transaksionalë në angazhimin e tyre me Uashingtonin”, shton Emini.

Aktualisht, institucionet shtetërore të Serbisë kanë pesë kontrata lobimi aktive në SHBA. Institucionet e Kosovës s’kanë treguar nëse do të nënshkruhen kontrata të tilla tani, pas ndërrimit të administratës në SHBA./REL/

Continue Reading

Lajmet

GAP: 57 për qind e bizneseve në pronësi të grave kanë prezencë online

Published

on

By

Sot, Instituti GAP publikoi raportin e titulluar “Fuqizimi i bizneseve në pronësi të grave dhe pakicave etnike në Kosovë përmes tregtisë elektronike”. Ky raport ofron një analizë të përdorimit të e-tregtisë nga bizneset mikro, të vogla dhe të mesme në pronësi të grave dhe pakicave etnike në Kosovë.

Sipas GAP-it, gjetjet janë bazuar në të dhëna të mbledhura përmes një ankete gjithëpërfshirëse me 757 biznese, si dhe informacione nga fokus grupe dhe intervista individuale të mbajtura me pronarë/e të këtyre bizneseve.

“Gjetjet tregojnë se 57% e bizneseve në pronësi të grave dhe 56% e bizneseve në pronësi të pakicave etnike në Kosovë kanë prezencë online. Megjithatë, jo të gjitha prej tyre e shfrytëzojnë këtë mundësi për tregti elektronike (e-tregti), me vetëm 28% të bizneseve në pronësi të grave dhe 49% të bizneseve në pronësi të pakicave etnike që përfshihen në shitje online. Platformat e rrjeteve sociale mbeten mjetet kryesore për promovim dhe ndërveprim me klientët”, thuhet në raport.

GAP njofton po ashtu se shumica e bizneseve në pronësi të grave dhe pakicave etnike të cilat përdorin tregtinë elektronike operojnë në sektorin e tregtisë me shumicë dhe pakicë.

“Sa i përket gjenerimit të të ardhurave, gjetjet e anketës tregojnë se këto biznese gjenerojnë më pak se 25% të gjithsej të ardhurave të tyre përmes e-tregtisë. Megjithëse pjesëmarrja e tyre në e-tregti po rritet gjithnjë e më shumë, përfitimi përmes e-tregtisë mbetet relativisht i ulët”, thuhet në raport.

Më tej thuhet se raporti gjithashtu thekson se pandemia e COVID-19 ka përshpejtuar ndjeshëm përdorimin e e-tregtisë, me platforma të integruara që ndihmuan në përmirësimin prezencën dhe rritjen e shitjeve për një numër të konsiderueshëm biznesesh.

“Raporti thekson nevojën e vazhdueshme për mbështetje në fusha të tilla si marketingu digjital, zhvillimi i faqeve të internetit dhe përmirësimi i aftësive për menaxhimin e rrjeteve sociale”, thuhet në komunikatë.

Instituti GAP i bën thirrje institucioneve lokale dhe ndërkombëtare për të mbështetur këto biznese përmes programeve të personalizuara të trajnimeve, subvencioneve për shërbime profesionale marketingu dhe lehtësimin e partneriteteve me platforma të e-tregtisë.

“Këto masa do të ndihmojnë në fuqizimin ekonomik të bizneseve të grave dhe pakicave etnike, duke kontribuar në një ekonomi më gjithëpërfshirëse dhe më të qëndrueshme në Kosovë”, thuhet në komunikatë.

Continue Reading

Lajmet

Osmani: Mësuesit mbeten shtylla e shoqërisë dhe ata që formësojnë mendjet dhe zemrat e kombit

Published

on

By

Presidentja Vjosa Osmani ka uruar mësuesit për ditën e tyre 7 Marsin.

“Më 7 Mars kujtojmë themelimin e shkollës së parë shqipe në Korçë më 1887, një akt i guximshëm i patriotëve tanë, që e kuptuan se pa gjuhë dhe dije, nuk ka as komb të suksesshëm. Sot, shkolla është më shumë se një institucion mësimor – është fortesa ku ndërtohet e ardhmja. Mësuesit mbeten shtylla e shoqërisë dhe ata që formësojnë mendjet dhe zemrat e kombit”, ka thënë Osmani.

Osmani ka thënë se në këtë ditë do të nderojmë të gjithë mësuesit,  ata që na mësuan shkronjat e para dhe ata që ende mësojnë brezat e rinj.

“Respekt, mirënjohje dhe përulësi para misionit të tyre fisnik”, ka thënë presidentja në urimin e saj.

Continue Reading

Të kërkuara