Lajmet

Pse gazsjellësi “Nord Stream 2” është “Thembra e Akilit” për Gjermaninë dhe Evropën

“Nord Stream”, do të jetë në gjendje që t’ia lidhë duart në mënyra që minojnë interesat dhe vlerat e Gjermanisë dhe Evropës.

Published

on

Nga Judy Dempsey

“Carnegie Europe”

Kur flitet për marrëdhëniet me Gjermaninë, gazsjellësi “Nord Stream 2” i jep Rusisë pothuajse gjithçka që ka dëshiruar prej kohësh. Ai i jep mundësi Kremlinit të dërgojë direkt gazin nga Rusia në Gjermani përmes Detit Baltik.

Po ashtu, ky gazsjellës i jep mundësi Moskës të forcojë akoma më shumë lidhjet e saj ekonomike dhe politike me biznesin dhe politikanët gjermanë, në mënyra të tilla që do të ndikojnë mbi vendimet brenda BE-së sa i përket çështjeve energjitike.

Gerhard Schröder, ish-kancelari socialdemokrat i Gjermanisë, është aktualisht kryetar i komitetit të aksionerëve të projektit “Nord Stream AG”. Ai i ofron Rusisë një trofe që ajo e ka kërkuar prej kohësh:aftësinë për të përdorur gazsjellësin si një armë për të dalë nga varësia që ka aktualisht nga Kievi dhe për ta shantazhuar Ukrainën, si një nga vendet kryesore tranzit të gazit rus që transportohet në Evropë.

Mbi të gjitha, ajo i heq Gjermanisë dhe vendeve të tjera të BE-së mekanizmat që mund të ishin përdorur për të ushtruar presion mbi presidentin rus Vladimir Putin për shumë çështje.

Kështu Gjermania mund të kishte ndaluar përfundimin e ndërtimit të këtij gazsjellësi, si një mjet presioni dhe mbështetje ndaj figurës kryesore të opozitës ruse, Alexei Navalny, që aktualisht ndodhet në burg.

Gjithashtu, Berlini mund ta kishte përdorur atë për të mbrojtur organizatat joqeveritare ruse që janë nxjerrë jashtë ligjit nga regjimi. Kohët e fundit e ka zgjeruar goditjen e saj edhe ndaj organizatave gjermane të shoqërisë civile që punojnë me homologët e tyre rusë.

Kremlini këmbënguli që ato të përjashtohen nga Dialogu vjetor Gjermano-Rus i Petersburgut, që supozohet të lehtësojë kontaktet midis grupeve të shoqërisë civile, think-tankeve dhe  vendimmarrësve nga të dyja vendet. Në shenjë proteste qeveria gjermane e ka pezulluar tani për tani këtë dialog, pavarësisht presionit në prapaskenë nga politikanët gjermanë që kanë lidhje të ngushta me Kremlinin.

Ndërkohë “Nord Stream” mund të ishte përdorur si një levë për të mbështetur mijëra qytetarë bjellorusë që protestuan paqësisht kundër zgjedhjeve presidenciale të manipuluara të gushtit të vitit të kaluar, ku Alexander Lukashenko u zgjodh për një mandat të katërt në këtë detyrë.

Që nga ajo kohë, shumë prej tyre janë arrestuar. Ndërkohë, Lukashenko mbetet në pushtet me mbështetjen politike, ekonomike dhe të shërbimit sekret rus. Në vend se të ndodhte kjo, “karta” e “Nord Stream” është lënë jashtë tryezës. Dhe kjo falë Angela Merkelit.

Që kur u bë kancelare në fund të vitit 2005, ajo ka mbështetur vazhdimisht një projekt që minon vlerat dhe interesat e Gjermanisë. Kjo mbështetje ka ndikuar dhe po ndikon tek marrëdhëniet e Berlinit me disa qeveri, përfshirë atë të Shteteve të Bashkuara, e cila nën presidentin Joe Biden po e kundërshton hapur“Nord Stream”, por nuk do ta ndali dot atë.

Kur bëhet fjalë për këto ndarje brenda BE-së dhe midis Berlinit dhe Uashingtonit, Rusia nuk mund të kërkojë më shumë sesa kaq. Pra, nëse BE-ja do të krijojë një marrëdhënie strategjike me Rusinë dhe se kur mund të ndodhë kjo, do të jetë Gjermania ajo që do të përcaktojë kushtet.

“Nord Stream”, do të jetë në gjendje që t’ia lidhë duart në mënyra që minojnë interesat dhe vlerat e Gjermanisë dhe Evropës. Ajo që po ndodh me “Nord Stream 2” dhe brenda BE-së ka pasoja më të madha për demokracinë evropiane. Partia Ligj dhe Drejtësi në Poloni, po distancohet sistematikisht nga pavarësia e gjyqësorit dhe gjykatave në vend.

Edhe nëse gjyqësori kishte nevojë për disa reforma, kjo nuk do të kërkonte kurrsesi heqjen e imunitetit të gjyqtarëve dhe emërimin e besnikëve të partive në pozicionet drejtuese në hierarkinë gjyqësore. Në Hungari, është i mirë-njohur abuzimi me fondet e BE-së për të financuar projekte që do të blejnë edhe më shumë mbështetje për partinë Fidesz të kryeministrit Viktor Orban është i njohur mirë.

Në kushtet e paaftësisë së BE-së për të projektuar një qëndrim koherent të politikës së jashtme ndaj Kinës dhe çështjes së Hong Kongut, Hungaria e ka përdorur veton e saj për të ndalur kritikat ndaj shtypjes që po i bën Kina të drejtave të njeriut dhe lirisë së medias në Hong Kong.

As Hungaria dhe Polonia nuk bëjnë përjashtim. Ishte Departamenti amerikan i Thesarit, dhe jo BE që evidentoi me emër disa politikanë dhe biznesmenë bullgarë për korrupsion dhe lidhje të dyshimta me Rusinë.

Kjo ka ndodhur me gjithë thirrjet e përsëritura nga gjykatësit, prokurorët, avokatët dhe aktivistët e shoqërisë civile bullgare, që kanë bërë fushatë për një gjyqësor transparent dhe të pavarur, por të cilat janë shpërfillur nga Bashkimi Evropian. Kështu, Brukseli hodhi poshtë vlerat dhe interesat kryesore të tij.

Ajo çka u tha më lart tregon sesi po sfidohen nga brenda themelet demokratike të BE-së. Është e lehtë ta fajësosh Rusinë dhe Kinën për minimin e unitetit të Evropës, vlerat demokratike dhe institucionet e saj. Kreu i agjencisë së brendshme të inteligjencës gjermane, Thomas Haldenwang, paralajmëroi kohët e fundit se shërbimi sekret rus e ka “rritur ndjeshëm aktivitetin e tij” në Gjermani.

“Ai është po aq aktiv sa gjatë Luftës së Ftohtë. Rusia po përdor agjentë për të vendosur kontakte me vendimmarrësit politikë. . . Metodat e saj po bëhen më të ashpra dhe mjetet më brutale”- theksoi ai. Bruno Kahl, president i agjencisë së inteligjencës së jashtme gjermane, deklaroi se Rusia dhe Kina po përpiqeshin të “nxisnin përçarje midis shteteve në Perëndim”.

Pra nuk mund të ketë asgjë më të qartë sesa këto deklarata. Evropa po shndërrohet në një “shesh lojërash” të spiunazhit për interesat ruse dhe kineze, pasi disa shtete anëtare po i lejojnë ato që t`i vendosin kundra njëra-tjetrës qeveritë e BE-së.

Ndër të tjera Gjermania, ka ende në dorë të fitojë epërsinë, duke e mbyllur këtë “shesh lojërash”. Po të ndodhte kjo – gjithmonë nëse nuk është tepër vonë – BE do të ishte në një pozicion shumë më të fortë politik dhe ekonomik për t’u angazhuar në skenën globale.

Lajmet

Konsumatorët në të gjithë Ballkanin bojkotojnë supermarketet në shenjë proteste kundër rritjes së çmimeve

Published

on

Konsumatorët në Ballkan po bojkotojnë supermarketet për të protestuar kundër rritjes së çmimeve ushqimore dhe përkeqësimit të krizës së kostos së jetesës. Bojkoti ka filluar në Kroaci, ku grupi i të drejtave të konsumatorëve “Halo, inspektore” ka udhëhequr një protestë të premten e kaluar. Ky bojkot, që përfshin zinxhirët e supermarketeve Eurospin, Lidl dhe DM, është shtrirë më pas edhe në vende të tjera të Ballkanit Perëndimor, si Bosnja dhe Hercegovina, Mali i Zi dhe Serbia.

Në Kroaci, grupi ka shpërndarë fotografi të supermarketeve bosh dhe ka bërë thirrje për një bojkot njëjavor të blerjeve, duke kërkuar që kroatët të shmangin shpenzimet, përfshirë ato që nuk kanë lidhje me ushqimin. Lëvizja ka pasur një ndikim të dukshëm, pasi transaksionet në zinxhirët e supermarketeve ranë me 44% të premten e kaluar, me një rënie totale prej 53% në shitje.

Kryeministri i Malit të Zi, Milojko Spajiq, ka mbështetur lëvizjen, duke thënë se si qytetar, ai e mbështet protestën. Për këtë lëvizje, qeveria kroate ka reaguar duke shtuar 40 produkte të tjera në listën e artikujve me çmime të kufizuara, duke përfshirë djathra, kafe dhe produkte të tjera të domosdoshme. Inflacioni në Kroaci ka arritur 4.5% në dhjetor, që është niveli më i lartë në eurozonë.

Në përgjigje të bojkotit, disa supermarkete kanë vendosur të ulën çmimet. Kaufland ka njoftuar se do të ulë çmimet për mbi 1,000 produkte nga 5 shkurti, ndërsa Konzum ka deklaruar se do të injektojë 1 milion euro për uljen dhe ngrirjen e çmimeve për 250 produkte vendase që nuk janë të kufizuara nga qeveria.

Kjo lëvizje ka ndezur një diskutim të gjerë në Ballkanin Perëndimor mbi mënyrat më të mira për të mbrojtur konsumatorët dhe për të luftuar kundër rritjes së çmimeve, duke nxitur kërkesa për veprime të mëtejshme nga qeveritë dhe institucionet për të adresuar krizën e kostos së jetesës./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Bethoven, Da Vinçi dhe Kyri’ në kartëmonedhat e reja euro

Published

on

Banka Qendrore Evropiane (BQE) ka zbuluar një përzgjedhje paraprake të dizajneve për kartëmonedhat e reja të euros që pritet të lëshohen në të ardhmen, duke përfshirë figura të njohura të historisë dhe kulturës evropiane, si Ludvig van Beethoven, Mari Kyri dhe Leonardo da Vinci.

Sipas presidentes së BQE-së, Christine Lagarde, këto kartëmonedha do të reflektojnë identitetin e përbashkët evropian dhe diversitetin që e bën Evropën të fortë. “Kultura evropiane feston hapësirat e përbashkëta kulturore që kanë formësuar identitetin evropian gjatë shekujve dhe ‘personalitetet ikonike evropiane'”, tha Lagarde gjatë një njoftimi nga selia e BQE-së në Frankfurt.

Dizajni i kartëmonedhave përfshin figura të njohura si laureatja e çmimit Nobel, Mari Kyri, kompozitori gjerman Ludvig van Beethoven dhe artisti italian Leonardo da Vinci, duke nderuar kështu trashëgiminë kulturore të kontinentit. Në anën e pasme të kartëmonedhave, mund të shfaqen elemente që lidhen me kulturën dhe arsimin, si një bibliotekë ose universitet.

Një tjetër grup dizajnesh do të përqendrohet te “Lumenjtë dhe zogjtë”, duke simbolizuar qëndrueshmërinë dhe diversitetin e ekosistemeve natyrore të Evropës. Ky dizajn mund të përfshijë imazhe të institucioneve evropiane, si Parlamenti Evropian ose Komisioni Evropian, si një mënyrë për të theksuar angazhimin e Evropës për ruajtjen e mjedisit dhe pasurimin e trashëgimisë kulturore.

“Ne jemi të emocionuar të prezantojmë këto motive që pasqyrojnë angazhimin tonë ndaj Evropës dhe festojnë trashëgiminë e saj kulturore dhe natyrore”, tha Lagarde, duke theksuar rëndësinë e këtyre kartëmonedhave si një simbol të unitetit dhe identitetit evropian./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Inflacioni francez mbetet i qëndrueshëm, BQE ul normat e interesit

Published

on

Inflacioni në Francë është rritur me një ritëm të qëndrueshëm në fillim të vitit, duke qëndruar në 1.8% në janar, i njëjti nivel si në dhjetor. Kjo shifër mbetet nën objektivin 2% të Bankës Qendrore Evropiane (BQE), duke ofruar mundësinë që BQE të ulë normat e interesit në muajt në vijim për të stimuluar më tej rritjen ekonomike.

Këto të dhëna janë publikuar vetëm një ditë pas vendimit të BQE-së për të ulur normën bazë të interesit me 25 pikë bazë, një masë që synon lehtësimin e kushteve të financimit dhe nxitjen e aktivitetit ekonomik në eurozonë.

Presidentja e BQE-së, Christine Lagarde, komentoi këtë ulje të normës, duke theksuar se inflacioni po ngadalësohet në përputhje me pritshmëritë, por paralajmëroi se ekonomia evropiane ende përballet me disa sfida, përfshirë besimin e dobët të konsumatorëve dhe pasigurinë që shkaktojnë tarifat e mundshme nga administrata amerikane. Ajo shtoi se, megjithë ngadalësimin e inflacionit, rritja ekonomike mbetet e ngadaltë.

Indeksi i çmimeve të konsumit (CPI) i Francës u rrit me 1.4% në janar krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, pas një rritjeje prej 1.3% në dhjetor. Në baza mujore, CPI ra me 0.1%, kryesisht për shkak të uljes së çmimeve të veshjeve dimërore, këpucëve dhe transportit. Nga ana tjetër, çmimet e energjisë, ushqimeve, duhanit dhe produkteve të sigurimit kanë pasur rritje.

Edhe pse të dhënat e inflacionit janë relativisht të qëndrueshme, qeveria franceze po përballet me një krizë buxhetore. Për të adresuar deficitin e lartë, kryeministri François Bayrou ka propozuar një projekt-ligj të ri për financat publike. Megjithatë, ai përballet me sfida politike, pasi Asambleja Kombëtare do të zhvillojë një votë mosbesimi ndaj tij javën e ardhshme.

Tregjet dhe analistët do të kenë sytë te Gjermania, e cila pritet të publikojë të dhënat e saj të inflacionit më vonë këtë javë, që mund të ofrojnë një pamje më të gjerë të situatës ekonomike në eurozonë./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Pas SHBA-së edhe Zvicra ndërpret ndihmën ekonomike për Shqipërinë

Published

on

By

Qeveria zvicerane ka vendosur të përfundojë programet e saj të ndihmës zhvillimore për Shqipërinë, Bangladeshin dhe Zambian deri në fund të vitit 2028, pas shkurtimit të fondeve nga Parlamenti zviceran.

Ky vendim është pjesë e një uljeje të përgjithshme të buxhetit të bashkëpunimit ndërkombëtar, e cila prek edhe vendet e tjera përfituese të ndihmës zvicerane.

Sipas një deklarate zyrtare, Parlamenti zviceran ka shkurtuar 110 milionë franga zvicerane (121 milionë dollarë) nga buxheti i bashkëpunimit ndërkombëtar për vitin 2025 dhe 321 milionë franga për periudhën 2026-2028. Si pasojë, Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim (SDC) do të ndërpresë programet dypalëshe të zhvillimit në këto vende.

Megjithatë, pavarësisht këtyre masave, ndihma humanitare dhe mbështetja për Ukrainën nuk do të preken, duke reflektuar prioritetet strategjike të politikës së jashtme zvicerane.

Vendimi i Zvicrës vjen vetëm një ditë pas njoftimit të Ambasadës Amerikane në Tiranë, e cila informoi institucionet shqiptare për pezullimin e fondeve të mbështetjes nga SHBA.

Ky veprim është rezultat i urdhrit ekzekutiv të Presidentit Donald Trump, i cili urdhëroi rishikimin e të gjitha programeve të ndihmës së huaj dhe pezullimin e tyre deri në përshtatjen me prioritetet e reja të politikës së jashtme të administratës së tij.

Sekretari i Shtetit Marco Rubio konfirmoi zbatimin e këtij urdhri ekzekutiv, duke theksuar se “asnjë ndihmë ndërkombëtare e SHBA-së nuk do të shpërndahet nëse nuk është plotësisht në përputhje me politikën e jashtme të Presidentit të Shteteve të Bashkuara”.

Continue Reading

Të kërkuara