Lajmet

Pse francezët po protestojnë kundër reformës së pensioneve?

Ata dolën për të protestuar ndaj reformës së pensioneve që e propozoi Qeveria.

Published

on

Protesta e së enjtes pasdite mund të jetë ogurzi për presidentin francez, Emmanuel Macron. Rreth 80 mijë njerëz u mblodhën në Paris dhe mbi një milion në të gjithë Francën, më shumë se në çdo protestë tjetër franceze qe mbi një dekadë. Ata dolën për të protestuar ndaj reformës së pensioneve që e propozoi Qeveria, të cilën as disa ekonomistë nuk e miratojnë.

Protestuesit në rrugën që çon nga Place de la Republique në Place de la Bastille në Parisin verilindor mbanin pankarta, në të cilat shkruante “Unë e dua pensionin tim” dhe “Kjo [reformë] nuk është e pashmangshme, ajo nuk krijon drejtësi sociale”.

35-vjeçari Frank Lopes Costa ishte një nga protestuesit.

“Kjo nuk është protestë vetëm për pensionet. Planet po vënë një pikëpyetje në zemrën e sistemit tonë shoqëror”, tha mësuesi për DW.

“Me të vërtetë është periudhë e vështirë edhe për shkak të rritjes së çmimeve. Shoqëria jonë po bëhet gjithnjë e më e orientuar drejt tregut, por ne nuk e duam këtë”, shtoi ai.

Sondazhet tregojnë se 70% e francezëve janë kundër propozimit për reformim të sistemit të pensioneve.

Demografia e keqe e Francës

Megjithatë nga qeveria thonë se reforma është e domosdoshme për të shpëtuar sistemin francez të pagesës, ku punëtorët paguajnë pensionet nëpërmjet taksave të tyre.

“Raporti i punëtorëve ndaj pensionistëve është në rënie dhe kjo po kërcënon sistemin tonë. Me këtë projekt, ne do të garantojmë të ardhmen e modelit tonë të pensionit”, tha kryeministrja Elisabeth Borne para Senatit gjatë mesit të muajit janar.

Për dallim nga vendet e tjera evropiane, sistemi i pensioneve të Francës nuk përfshin asnjë element të financuar nga kapitali. Sistemi i pensioneve përfshin degët e përgjithshme për punonjësit privatë dhe nëpunësit publikë dhe 27 të ashtuquajturat skema të veçanta pensioni për shembull për balerinët ose oficerët e policisë që përfitojnë nga një pension më i hershëm.

Qeveria franceze aktualisht synon të rrisë moshën e përgjithshme minimale të sistemit të pensioneve nga aktualisht 62 në 64 vjeç deri në vitin 2030. Dhe nga viti 2027 e tutje, njerëzit duhet të punojnë për 43 vjet, në vend të 42 sa është aktualisht, për të marrë një pension të plotë.

Ekonomistët të pavendosur rreth pasojave

Prandaj, disa ekonomistë, përfshirë Jean-Marc Daniel, mendojnë se mosha e pensionit duhet të rritet.

“Në vitin 1950, katër punëtorë financonin një pensionist. Në vitin 2000, ky raport ishte dy me një. Në vitin 2040, jo më shumë se 1.3 punëtorë do të financonin një pension. Pesha financiare mbi ta do të bëhet e padurueshme”, shpjegoi profesori i ekonomisë.

Philippe Crevel, ekonomist dhe kreu i institutit kërkimor që ndodhet në Paris, Cercle de l’Epargne, është dakord.

“Kjo reformë është e nevojshme sepse ne duhet të fusim më shumë njerëz në fuqinë punëtore për të nxitur rritjen ekonomike”, shpjegoi ai për DW. “Norma e punësimit mes të moshuarve është relativisht e ulët në Francë në krahasim me vendet e tjera, rritja e pensionit minimal do ta rriste atë normë”.

Ka edhe ekonomistë francezë që e kundërshtojnë. Në mënyrë paradoksale, ata po i bazojnë argumentet e tyre në të njëjtin raport që qeveria ka paraqitur për të justifikuar reformën e saj.

Michael Zemmour, ekonomist në Universitetin e Sorbonës Paris 1, beson se qeveria ka motive të fshehta.

“Sistemi ynë i pensioneve është mjaft i shëndetshëm, pasi reformat e mëparshme tashmë kanë rritur moshën aktuale të pensionit”, tha ai për DW. “Qeveria dëshiron vetëm të balancojë buxhetin e saj, gjithashtu të kompensojë ndikimin e zbritjeve të taksave për kompanitë. Ato, pak nga pak, po çmontojnë modelin tonë social”.

Henri Sterdyniak, ekonomist në institutin e majtë në Paris, Observatoire Francais des Conjonctures Economiques, shton se planet do të godasin veçanërisht rëndë klasën punëtore.

“Njerëzit me diplomë universitare duhet të punojnë përtej moshës minimale të pensionit në çdo rast për të marrë pension të plotë, pasi kanë filluar punën më vonë”, tha ai për DW. “Por ata që janë më pak të kualifikuar dhe kanë hyrë në tregun e punës shumë herët do të ndikohen, pasi ata do të kishin grumbulluar tashmë numrin e viteve të punës që nevojiten për një pension të plotë deri në moshën 62-vjeçare”.

Një marrëdhënie e veçantë me punën

Duke pasur parasysh mosmarrëveshjet midis ekonomistëve, nuk është për t’u habitur që mbështetja për reformën është e ngadaltë, thotë Daniele Linhart, një sociologe e specializuar në marrëdhëniet e punës dhe drejtore në institucionin kërkimor publik CNRS.

“Ekspertët në media na vërshojnë me shembuj dhe analiza të vështira për t’u kuptuar”, tha ajo për DW. “Njerëzit e kanë kuptuar se opinionet e tyre varen nga ideologjia në të cilën besojnë. Vërtet varet nga pyetja se në çfarë lloj shoqërie duam të jetojmë – një shoqëri e sunduar nga racionaliteti i orientuar nga tregu ose një që fokusohet në reduktimin e pabarazive”.

Për më tepër, sociologia thotë se francezët janë veçanërisht të prekshëm kur bëhet fjalë për çdo gjë që lidhet me punën – për arsye historike.

“Ne kemi një marrëdhënie shumë specifike me punën që daton që nga Revolucioni Francez, i cili mishëroi faktin se kur je në gjendje të shesësh kapacitetin tënd për të punuar, je një qytetar i lirë”, tha ajo.

“Puna është bërë një simbol, edhe në kontekstin e luftës së klasave, dhe njerëzit kanë luftuar për të drejtën për të dalë në pension në një moshë të caktuar”, shtoi Linhart.

Dhe mesa duket ata nuk janë të gatshëm të heqin dorë lehtë nga kjo e drejtë. Ditët e ardhshme të grevave tashmë janë planifikuar./UBTNews/

Lajmet

UBT organizon Akademi Përkujtimore për të nderuar jetën dhe veprën e profesorit dhe arkitektit Arsim Murseli

Published

on

By

Nën patronatin e Rektorit të UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, të hënën më 26 maj 2025, në Sallën e Bibliotekës në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së në Lipjan, duke filluar nga ora 10:00, do të organizohet një Akademi Përkujtimore për të nderuar jetën, veprën dhe trashëgiminë profesionale e njerëzore të profesor Arsim Murselit – arkitektit të njohur dhe intelektualit të shquar të komunitetit akademik.

Profesor Murseli ishte një bashkëpunëtor i respektuar, mik i afërt dhe kontribuues i rëndësishëm në rrugëtimin e UBT-së. Ai ishte ndër figurat më të dashura dhe më të përkushtuara, i njohur për mençurinë, modesti të rrallë, integritet të lartë dhe dashurinë e pakushtëzuar për dijen.

Në rolin e tij si ligjërues dhe arkitekt, profesor Murseli la gjurmë të thella përmes angazhimit të palodhur në projekte të shumta akademike e arkitektonike, duke përçuar përherë mesazhin e përparësisë së dijes, edukimit cilësor dhe formimit profesional të brezave të rinj. Si udhëheqës i degës së UBT-së në Ferizaj, ai vendosi standarde të larta të lidershipit akademik dhe krijoi një trashëgimi të qëndrueshme në edukimin e studentëve.

Continue Reading

Lajmet

Prokuroria e Kosovës ngre aktakuzë ndaj një të dyshuari për spiunazh për inteligjencën serbe

Published

on

By

Prokuroria Speciale e Kosovës ka ngritur aktakuzë të premten kundër një burri, të cilin e akuzon se kishte spiunuar për Agjencinë e Inteligjencës dhe Sigurisë së Serbisë, e njohur si BIA, për kohë të papërcaktuar.

Të dyshuarin, e identifikuar vetëm me inicialet A.V., prokurorët e ngarkojnë me dy vepra penale, spiunazh dhe armëmbajtje pa leje.

Sipas aktakuzës, i dyshuari kishte “mbledhur të dhëna dhe dokumente të rëndësishme, të cilat, më pas dërgoi në cilësinë e Agjentit Rezident BIA-s serb”, duke e “cenuar rendin kushtetues dhe sigurinë e Kosovës si dhe jetën e zyrtarëve shtetëror dhe të qytetarëve të saj”.

Ai dyshohet se e ka kryer veprën për kohë të papërcaktuar deri në arrestimin e tij në qershor të vitit 2024.

Nga provat e siguruara… A.V kishte krijuar një rrjet të punësuarve në organizatat ndërkombëtare në Kosovë të nacionalitetit serb, nga të cilët kishte pranuar informacione dhe raporte të punës së këtyre organizatave që ndërlidheshin me aspektet politike dhe të sigurisë në Kosovë, si dhe kishte mbledhur informacione, për persona të nacionalitet serbë, me qëllimin që t’i paraqiste si bashkëpunëtorë të strukturave të sigurisë së Kosovës”, thuhet në aktakuzë.

Ai dyshohet se të dhënat dhe dokumentet e siguruara ia kishte “dorëzuar zyrtarit të lart të BIA-së, R.G, shef i njërës prej Qendrave të BIA-së në territorin e Serbisë, përmes komunikimeve telefonike dhe takimeve fizike”.

Prokuroria tha se në shtëpinë e të dyshuarit janë gjetur dhe konfiskuar një armë dhe një spërkatës gaz lotsjellës, gjatë një bastisjeje policore.

Prokurorët kanë kërkuar që ai të mbahet në paraburgim në pritje të gjykimit.

Prokuroria nuk dha më shumë hollësi rreth identitetit apo kombësisë së A.V., por vitet e fundit serbë e shqiptarë janë arrestuar në Kosovë nën dyshimet se po spiunonin për shërbimet e inteligjencës së Serbisë.

Derisa shpeshtohen rastet, njohësit e sigurisë thonë se inteligjenca serbe ka shtrirë rrënjët në tërë territorin e Kosovës ndër vite./REL/

Continue Reading

Lajmet

FFK pajtohet me vërejtjet e MKRS-s, Kuvendi i Punës do të përsëritet

Published

on

By

Federata e Futbollit të Kosovës do pa përsëris Kuvendin e Punës të mbajtur më 20 shkurt të këtij viti pasi Komisioni Vlerësues brenda Ministrisë së Sportit kishte gjetur parregullësi në këtë kuvend, me theks të veçantë në pjesëmarrjen e dy klubeve që nuk ishin të licencuara në këtë kuvend.

Si pasojë e këtyre shkeljeve, MKRS kishe pezulluar lëshimin e vërtetimeve nga Ligji i Sponsorizimeve për të gjitha klubet e futbollit, duke shkaktuar kështu dëm të madh financiar tek secila prej tyre.

Por, situata tashmë ka ndryshuar. Ekskluzivisht për KosovaPress, Kryesuesi i Komisionit për Licencim të Federatave Sportive, Fidan Shatri ka thënë se FFK është pajtuar që ta përsëris Kuvendin e Punës duke u pajtuar me gjetjet e shkeljeve nga ana e MKRS-së

Sipas zyrtarit të MKRS-së, Fatmir Shatri, një nga shkeljet më të theksuara ishte përfshirja e klubeve të palicencuara në procesin e vendimmarrjes, çka bie ndesh me Ligjin për Sport.

Rasti i Federatës së Futbollit të Kosovës ka qenë pas vlerësimit të komisionit mbi kuvendin e punës që është mbajtur në muajin shkurt, kanë qenë disa vërejtje të cilat kanë qenë edhe publike, dhe një nga vërejtjet kyçe ka qenë pjesëmarrja e klubeve të cilat nuk janë të licencuara në procesin e vendimmarrjes, pra pjesëmarrja në Kuvendin e Federatës së Futbollit. Në rastin e tillë është standard për të gjitha federatat që klubet të cilat nuk janë të licencuara nuk mund të jenë pjesë e vendimmarrjes dhe me strukturat e federatës përkatëse, në këtë rast FFK”, ka thënë fillimisht Shatri.

Shatri ka bërë të ditur se FFK është zotuar që Kuvendi i të mbahet gjatë muajit qershor

Pas vlerësimit të komisionit, kemi pasur disa takime me FFK-në ku me të gjitha federatat jemi të gatshëm të kontribuojmë në mundësinë e dhënies së propozimeve tona në lidhje me harmonizimin e të gjitha akteve pasi është ligj i ri i sportit dhe nuk është i njohur për të gjithë. Në këtë rast, Federata e Futbollit është pajtuar që të gjeturat që i ka dhënë komisioni në drejtim të federatës që këto të gjetura ku kanë marrë pjesë klubet e palicencuara është vërejtje e komisionit që nuk mund të jenë pjesë e kuvendit. Në këtë rast, janë zotuar që gjatë muajit qershor Federata e Futbollit do ta mbaj Kuvendin e Punës dhe në harmoni me Ligjin për Sport, udhëzimet dhe rekomandimet e komisionit të miratohen në kuvendin që do të mbahet në qershor”, ka bërë të ditur Shatri.

Ai ka shtuar në fund se në rast se FFK nuk e mban këtë zotim, atëherë mund të pezullohet sërish lëshimi i vërtetimeve të sponsorizimit për të gjitha klubet sportive që janë anëtare të FFK-së.

 

Continue Reading

Lajmet

​Kallas në Shkup: Plotësoni kushtet

Published

on

By

Shefja e diplomacisë së Bashkimit Evropian, Kaja Kallas pas takimit në Shkup me kryeministrin Hrisitjan Mickoski, paralajmëroi se ka mundësi për lëvizje, lidhur me bllokadën e rrugës së integrimit të Maqedonisë së Veriut në BE, për shkak të mosmiratimit të ndryshimeve kushtetuese, të cilat i kërkon Bullgaria.

Rruga deri në anëtarësim nuk është e lehtë dhe porosia e ime sot është që të mbeteni në të njëjtin drejtim. T’i ndërmerrni hapat e nevojshme për hapjen e bisedimeve hyrëse”, tha Kaja Kallas, përfaqësuese e BE-së për Politikë të Jashtme dhe Siguri.

Është e qartë se duam që Maqedonia e Veriut me të vërtetë të lëvizë nëpërmjet kësaj rruge dhe e dimë se ka pengesa. Atë e diskutuam sot që të mundemi të gjejmë mekanizma që të tejkalohen ato pengesa. Gjithsesi kryeministri mund t’i sqarojë idetë e tij, por vlerësoj se ka hapësirë ku mundemi të bëjmë diçka, nuk do të hyja në detaje. Në qoftë se lëvizim, atëherë do ta publikojmë para mediave”, theksoi Kaja Kallas, përfaqësuese e BE-së për Politikë të Jashtme dhe Siguri, shkruan Alsat.

Mickoski, nga ana tjetër theksoi se vendi është i gatshëm për zgjidhje të ngërçit me Bullgarinë, megjithatë ajo duhet të jetë e qëndrueshme dhe e dinjitetshme.

Sot, kërkova trajtim korrekt. Kërkova qëndrueshmëri. Evropa të tregojë lidership, i cili do të sjellë diçka me vlerë për qytetarët në realitet. Të kthehet besimi në idenë evropiane, veçanërisht te të rinjtë”, u shpreh Hristijan Mickoski, kryeministër.

Dora jonë mbetet e shtrirë. Ne jemi të hapur për miqësi, dialog dhe bashkëpunim. Por ne qëndrojmë të vendosur, të drejtë dhe dinjitoz – me porosi të qartë: jemi gati. Evropa mund të mbështetet te ne – dhe tani është koha që ne të fillojmë të mbështetemi te Evropa”, theksoi Hristijan Mickoski, kryeministër, transmeton KosovaPress.

Kallas gjatë ditës ka realizuar takime edhe me ministrin e Jashtëm Timço Mucunski dhe atë të Mbrojtjes, Vllado Misajllovski. Kallas viziton Shkupin, derisa ende nuk ka një strategji të qartë se vendi do ta tejkalojë veton e Bullgarisë për fillimin e negociatave, e cila kërkon që të futen bullgarët në Kushtetutën e Maqedonisë së Veriut.

Ky kusht, është pjesë e kornizës negociuese, ndërsa Bullgaria këmbëngul që për të nuk ka çfarë të rinegociohet. Megjithatë, Maqedonia e Veriut kërkon garanci që të mos përsëritet ngecja, me ndonjë veto tjetër eventuale në lidhje me çështjet bilaterale.

Continue Reading

Të kërkuara