Lajmet

Pse finlandezët janë njerëzit më të lumtur në botë?

Profesorët përshkruajnë faktorët që ka të ngjarë të nxisin ndjenjën finlandeze të mirëqenies.

Published

on

Nga Debbie Peterson

Studimi i Kombeve të Bashkuara mbi Lumturinë Botërore, u kërkon qytetarëve të vlerësojnë nivelin e tyre të lumturisë, dhe i rendit vendet bazuar në përgjigjet e tyre. Ajo ngre pyetjen: Cilat janë karakteristikat e një vendi të lumtur?

E kush më mirë mund t’i përgjigjet kësaj pyetjeje sesa një filozof dhe studiues i psikologjisë nga një vend, qytetarët e të cilit, pavarësisht ditëve të gjata të të ftohtit dhe errësirës së dimrit, regjistrojnë vazhdimisht disa nga nivelet më të larta të lumturisë në botë?

Profesor Frenk Martela studion bazat e lumturisë dhe jep leksione në Universitetin Alto në Finlandë. Martela dhe kolegët përshkruajnë faktorët që ka të ngjarë të nxisin ndjenjën finlandeze të mirëqenies. Më të bien dakord edhe studimet e fundit. Lumturia e tyre mund të jetë për shkak të gjërave që nuk bëjnë:

  1. Nuk shqetësohen ta krahasojnë veten apo të kenë gjithçka që kanë të tjerët

Finlandezët nuk janë të dhënë pas shfaqjeve të hapura të pasurisë së tyre materiale. Madje edhe njerëzit më të suksesshëm në Finlandë duken si gjithë të tjerët. Finlandezët duket se e kanë kuptuar atë që tregojnë shumë studime psikologjike tani:është e pashëndetshme mania për t’u krahasuar me të tjerët.

  1. Nuk e neglizhojnë rëndësinë e të shëtiturit rregullisht në natyrë

Edhe akti i thjeshtë i daljes nga ambientet e mbyllura e rrit cilësinë e jetës së tyre. Një studim i publikuar më 5 gusht 2022 në revistën “Science Advances”, konfirmon se ka edhe më shumë përfitime të kalimit të kohës në natyrë sesa mendohej më parë.

Aleksandros Gasparatos, profesori i asociuar i shkencës së qëndrueshmërisë në Universitetin e Tokios, dhe bashkë-autor i studimit, shpjegon se humori, qëndrimi, sjelljet dhe vlerat mund të ndryshojnë menjëherë ose për një kohë të shkurtër pas ndërveprimit me natyrën. Po ashtu një studim në Tokio, zbuloi se ndërveprimet me natyrën e çojnë më tej zhvillimin e marrëdhënieve njerëzore kuptimplota.

  1. Nuk e thyejnë rrethin e besimit të komunitetit

Finlandezët priren që t’i besojnë njëri-tjetrit dhe të vlerësojnë ndershmërinë. Një eksperiment i “portofolit të humbur” në vitin 2022, testoi ndershmërinë e qytetarëve duke hedhur 192 kuleta në 16 qytete në mbarë botën. Në Helsinki, 11 nga 12 kuletat iu kthyen pronarit. Njerëzit mund të rrisin besimin e komunitetit duke pyetur veten:“Si mund të sillem që komuniteti im të krijojë më shumë besim tek unë? Si mund të mbështes politikat që ndërtohen mbi këtë besim?”. Besim krijojnë edhe akte mirësjellje shumë të thjeshta, siç është hapja e dyerve për të huajt apo lirimi i vendit në tren për dikë që është më i moshuar apo që ka fëmijë./“Psychology Today” – bota.al

Bota

Tregjet evropiane rimëkëmben ndërsa të dhënat kineze nxisin rritje

Published

on

Tregjet evropiane u rikuperuan të enjten, duke fshirë humbjet e shkaktuara nga shitjet e udhëhoqura nga Trump, ndërsa të dhënat e fuqishme të tregtisë kineze nxitën rritjen e aksioneve. Indeksi pan-evropian Stoxx 600 u rrit me 0.62%, DAX u rrit me 1.7%, dhe CAC 40 pati një rritje prej 0.76%. Megjithatë, FTSE 100 përfundoi pak më i ulët, pasi Banka e Anglisë uli normën e saj të politikës me 0.25%.

Një pjesë e optimizmit në tregje erdhi nga të dhënat e tregtisë së fuqishme kineze. Eksportet e Kinës u rritën me 12.7% në tetor, duke shënuar rritjen më të madhe në 19 muaj, që nxitën besimin në rritjen e kërkesës nga konsumatorët në tregun kryesor të eksportit të Evropës. Aksionet e kompanive të lidhura me Kinën, si ato të konsumit luksoz, automobilave dhe minierave, shënuan rritje të dukshme në tregjet evropiane.

Kështu, markat e modës luksoze si LVMH, Hermès dhe Kering u rritën midis 2-3%, ndërsa aksionet e prodhuesve të automobilave si Porsche, Mercedes-Benz, Volkswagen, BMW dhe Ferrari u rritën midis 2-4%. Për më tepër, rritja e çmimeve të metaleve dhe mineraleve pas të dhënave të favorshme nga Kina ndihmoi kompanitë e minierave si Rio Tinto, Glencore dhe Anglo American, të cilat shënuan rritje prej 2-3%.

Ndërkohë, reagimet e tregut ndaj krizës politike në Gjermani kanë qenë relativisht të heshtura. Pavarësisht shkarkimit të ministrit të financave Christian Lindner dhe pasojave të mundshme për koalicionin qeveritar, tregjet evropiane nuk janë ndikuar ndjeshëm, duke treguar se investitorët janë më të fokusuar në bazat ekonomike të rajonit.

Sektori më i prekur nga të dhënat kineze mbetet ai i minierave dhe i konsumit, me të dhënat që sinjalizojnë një rikuperim të mundshëm të kërkesës globale. Pjesëmarrësit e tregut gjithashtu po priten të shohin ndikimet e mundshme nga politikat e reja të mundshme në SHBA pas rizgjedhjes së Presidentit Trump, me tregjet që ndodhen në një periudhë të pasigurisë politike.

Në aspektin e monedhave, euro po rikuperohet kundrejt dollarit amerikan, duke arritur mbi 1.08. Megjithatë, pritet që dollari të mund të forcohet sërish, nëse një fitore e mundshme e republikanëve mund të nxisë rritjen ekonomike dhe të stimulojë rritjen e dollarit përmes politikave të reja fiskale.

Continue Reading

Lajmet

Kambanat e Notre Dame ranë për herë të parë pas zjarrit shkatërrues 5 vjet më parë

Published

on

By

Tetë kambanat e Katedrales Notre Dame në Paris ranë sot në orën 10:30 për herë të parë në më shumë se pesë vjet që nga zjarri që dëmtoi rëndë ndërtesën.

Kambanat ushqehen me motorë dhe u binin njëra pas tjetrës derisa arritën së bashku një tingull harmonik.

Menaxheri i restaurimit të katedrales, Philip Jost, tha se tingulli i kambanës është një fazë e bukur, e rëndësishme dhe simbolike e restaurimit.

Kthimi i kambanës është një fazë në ringjalljen e një prej monumenteve më të vizituar në Evropë.

U njoftua se Katedralja Notre Dame, pas përfundimit të restaurimit, do të hapet më 7 dhjetor, sipas AFP

Continue Reading

Lajmet

Probleme me airbag-ët, Volkswagen tërheq mbi 114,000 automjete në SHBA

Published

on

By

Prodhuesi gjerman i automobilave Volkswagen ka tërhequr 114,478 automjete në Shtetet e Bashkuara për shkak të problemeve me airbag-ët që mund të paraqesin rrezik për drejtuesit në rrethana të caktuara, njoftoi Administrata Kombëtare e Sigurisë së Trafikut në Autostrada të SHBA-së (NHTSA).

Sipas CNN, airbag-ët në anën e shoferit mund të shpërthejnë për shkak të lagështisë afatgjatë dhe temperaturave të larta, duke rrezikuar sigurinë e tij.

Bëhte fjalë për disa automjete Passat të prodhuara nga viti 2012 deri në 2014, Passat Sedan të prodhuara në 2006 dhe 2007, Passat Wagon nga 2017 dhe disa Beetle të famshme të modernizuara të prodhuara midis 2017 dhe 2018.

Të gjithë blerësit e automjeteve me airbag potencialisht të pasigurt do të njoftohen deri më 27 dhjetor dhe kompania do t’i lejojë ata të zëvendësojnë jastëkun e ajrit në anën e shoferit pa pagesë në një dyqan Volkswagen.

Continue Reading

Lajmet

Fitimet rekord të miliarderëve pas fitores së Trump

Published

on

By

E mërkura nuk ishte vetëm një ditë e mirë për Donald Trump. Pasuria e 10 njerëzve më të pasur në botë u rrit gjithashtu me një shumë rekord, sipas Indeksit të Miliarderëve të Bloomberg.

Fituesi më i madh ishte Elon Musk, personi më i pasur në botë dhe një nga mbështetësit më të përkushtuar të Trump, pasuria e të cilit u rrit me 26.5 miliardë dollarë, duke arritur në 290 miliardë dollarë, sipas Bloomberg.

Pasuria e themeluesit të Amazon, Jeff Bezos, u rrit me 7.1 miliardë dollarë gjatë javës, pasi ai doli në mbështetje të Trump në zgjedhjet presidenciale.

Bashkëthemeluesi i Oracle, Larry Ellison, një tjetër mbështetës i Trump, pa që pasuria e tij neto të rritej me 5.5 miliardë dollarë të mërkurën.

Përfitues të tjerë përfshijnë ish-drejtuesit e Microsoft, Bill Gates dhe Steve Ballmer; ish-drejtuesit e Google, Larry Page dhe Sergey Brin; dhe CEO-n e Berkshire Hathaway, Warren Buffett. Edhe pse asnjë prej këtyre miliarderëve nuk u pozicionua në fushatë, ata kanë qenë më parë mbështetës të demokratëve.

Në total, 10 njerëzit më të pasur fituan 64 miliardë dollarë.

Bloomberg vëren se kjo është “rritja më e madhe ditore” e pasurisë që është parë që nga fillimi i indeksit në vitin 2012.

“Ekziston një perceptim i madh për një regjim miqësor ndaj taksave dhe miqësor ndaj biznesit, veçanërisht kur fitohet Senati,” tha Michael Block, shefi operativ në AgentSmyth.

Aksionet e Trump Media & Technology Group, kompania e mediave sociale e Trump që menaxhon Truth Social, gjithashtu pësuan rritje pasi CNN dhe media të tjera projektuan fitoren e Trump.

Continue Reading

Të kërkuara