Shëndet
Pse duhet t’i shmangni bananet në smoothie?
Published
6 months agoon
By
UBT NewsShtimi i një bananeje në një smoothie zvogëlon në mënyrë drastike përthithjen e flavanoleve të shëndetshme për zemrën – deri në 84 për qind, për shkak të enzimave që përmbajnë bananet.
Studiuesit kanë zbuluar se përzierjet vetëm me manaferra janë një mundësi shumë më e mirë për smoothie.
Përgatitja e smoothieve me manaferra të pasura me flavanole është e mirë për shëndetin e përgjithshëm, por shkencëtarët këshillojnë që duhet ta shmangni bananen në këtë kombinim smoothie frutash.
Një hulumtim më i ri sugjeron se shtimi i vetëm një bananeje mund të zvogëlojë ndjeshëm përfitimet shëndetësore të smoothieve me fruta. Një enzimë në banane zvogëlon përthithjen e flavanoleve
Shkencëtarët kanë testuar se si enzima natyrale, polifenol oksidaza, ndikojnë në aftësinë e trupit për të përthithur flavanolet. Kjo enzimë është përgjegjëse për nxirjen që ndodh kur frutat priten ose shtypen – për shembull, fetat e mollës marrin ngjyrë kafe pas prerjes ose bananet zhvillojnë njolla të errëta me kalimin e kohës.
Polifenol oksidaza gjendet në shumë lloje frutash dhe perimesh, por është veçanërisht i pranishëm te bananet.
Studimi, i udhëhequr nga studiues të Universitetit të Kalifornisë, me shkencëtarë nga Universiteti i Reading, Britani e Madhe, zbuloi se shtimi i një bananeje në smoothie me manaferra uli përthithjen e flavanoleve deri në 84 përqind.
Çfarë janë flavanolet?
Komponime natyrale të njohura për mbështetjen e shëndetit të zemrës dhe trurit. Akademia e të Ushqyerit dhe Dietologjisë rekomandon një konsum ditor prej 400-600 miligramësh flavanolësh. Mungesa e tyre, veçanërisht tek të moshuarit, shoqërohet me rënie njohëse dhe funksion të dobët kardiovaskular.
– Nëse nuk konsumohen flavanole të mjaftueshme, kjo ndikon negativisht në shëndetin kardiovaskular. Tek të moshuarit, mungesa e flavanoleve shoqërohet gjithashtu me rënie njohëse. E qartë se kemi nevojë për to, por pyetja është se si t’i marrim më mirë flavanolet nga ushqimet dhe pijet që konsumohen – thotë Gunter Kunle, profesor i të ushqyerit dhe shkencës ushqimore në Universitetin e Reading dhe bashkë-studiues i studimit.
Si e ndryshojnë përbërësit e smoothie-t përthithjen e lëndëve ushqyese?
Shkencëtarët donin të shqyrtonin, në nivel praktik, si ushqimet e përgatitja e zakonshme e vakteve, siç janë smoothiet me bazë bananeje, mund të ndikojnë në disponueshmërinë e flavanoleve që absorbohen pas një vakti.
Pjesëmarrësve iu dha një smoothie me banane dhe manaferra, një me vetëm manaferra të përziera ose një kapsulë flavanoleve. Studiuesit më pas morën mostra gjaku dhe urine për të matur nivelet e flavanoleve që në të vërtetë kalonin dhe hynin në trupat e pjesëmarrësve.
Ata zbuluan si nivelet e flavanoleve në smoothie, ashtu edhe nivelet e absorbuara nga trupi, u ulën kur përfshihej banane.
– Smoothiet janë një mënyrë popullore për të përfshirë frutat dhe perimet në rutinën tuaj të mëngjesit. Nga studimet e mëparshme e dimë që flavanolet mund të degradohen nga polifenol oksidaza. Efekti negativ i shtimit të një bananeje në smoothie është shumë i habitshëm – ajo kishte polifenol oksidazë të mjaftueshme për të shkatërruar shumicën dërrmuese të flavanoleve që gjenden në manaferra – shpjegon profesor Kunle.
Cili frut është burimi më i mirë i flavanoleve?
Flavanolet gjenden në ushqime që janë përbërës të zakonshëm në smoothie, të tilla si:
▪ mollat
▪ dardhat
▪ boronicat
▪ manaferrat
▪ rrushi
▪ kakao.
Lind pyetja nëse përzierja në një smoothie është mënyrë efikase për të marrë një burim të mjaftueshëm flavanolesh?
Dimë pak për ndërveprimet mes ushqimit e lëndëve ushqyese, nund të kenë ndikim në përthithjen e lëndëve ushqyese e substancave bioaktive siç janë flavanolet. Me këtë hulumtim, mund të tregojmë se marrja e flavanoleve ndryshon më shumë se pesë herë në varësi të kombinimit të ushqimit. Bananet janë një përbërës i shkëlqyer në smoothie sepse ofrojnë një teksturë më të këndshme, por mund të ndikojnë në përthithjen e flavanoleve – shpjegon profesor Kunle.
A janë bananet domosdoshmërisht të dëmshme dhe si të rritet konsumi i flavanoleve në smoothie?
“Për të rritur marrjen e flavanolit nga smoothiet, kombinoni frutat e pasura me flavanole si manaferrat me ushqime që kanë aktivitet të ulët të polifenol oksidazës si ananasi, portokalli, mango ose kosi”, rekomandon Profesor Kunle.
Bananet duhen anashkaluar në smoothie për të rritur marrjen e flavanoleve, por janë ende frut i shkëlqyer e luajnë rol të rëndësishëm në shumë dieta të shëndetshme – përfundon profesori Gunter Kunle nga Universiteti i Reading.
Studimi u botua në revistën “Ushqimi dhe Funksioni”.
Shëndet
Shenjat që tregojnë mungesën e jodit dhe si ndikon në shëndetin tuaj?
Published
5 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Jodi është thelbësor për prodhimin e hormoneve tiroide, dhe trupi ynë nuk mund ta prodhojë vetë.
Mungesa e jodit mund të çojë në probleme të ndryshme shëndetësore, përfshirë:
Probleme me flokët dhe lëkurën: Flokë që bien dhe lëkurë e thatë janë shenja të mungesës së jodit, pasi ai ndihmon në ruajtjen e lagështisë dhe shërimin e plagëve.
Ndjeshmëri ndaj të ftohtit: Mungesa e jodit ngadalëson metabolizmin, duke çuar në ndjeshmëri të shtuar ndaj të ftohtit.
Shtim në peshë: Metabolizmi i ngadaltë bën që trupi të djegë më pak kalori dhe të depozitojë yndyrna.
Lodhje dhe këputje: Mungesa e jodit mund të shkaktojë lodhje të vazhdueshme dhe ulje të energjisë.
Probleme me kujtesën: Jodi është i rëndësishëm për funksionin e hippocampusit, dhe mungesa e tij mund të ndikojë në përpunimin e informacionit dhe kujtesën.
Depresion dhe ankth: Çrregullimet e tiroides, të lidhura me mungesën e jodit, shkaktojnë ankth dhe depresion.
Qafë e ënjtur: Goiter (zmadhohja e gjëndrës tiroide) është një simptomë e zakonshme kur trupi ka mungesë jodi.
Probleme me shtatzëninë: Mungesa e jodit mund të ndikojë negativisht në zhvillimin e trurit të foshnjës dhe mund të rrisë rrezikun e abortit ose lindjes së frytit të vdekur.
Bradikardia: Një ritëm zemre më të ngadalshëm mund të lidhet me mungesën e jodit.
Kapsllëk: Hipotiroidizmi mund të ngadalësojë sistemin e tretjes, duke shkaktuar kapsllëk.
Nëse vëreni këto simptoma, është e rëndësishme të konsultoheni me mjekun për të diagnostikuar dhe trajtuar mungesën e jodit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Boronicat: Ushqimi i vogël me përfitime të mëdha për trupin dhe mendjen
Published
8 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Boronicat janë fruta të ëmbla, të ushqyera dhe jashtëzakonisht të shëndetshme.
Megjithëse të vegjël, ato kanë një ndikim të madh në trupin dhe mendjen tonë: mbrojnë zemrën dhe trurin, kujdesen për sytë dhe lëkurën.
Antioksidantët që gjenden te boronicat, veçanërisht ato të egra që rriten në tokat shqiptare, janë aq të fuqishme sa mund të neutralizojnë radikalet e lira, të cilat lidhen me zhvillimin e sëmundjeve kardiovaskulare dhe tumorale.
Ato konsiderohen si mbreti i ushqimeve antioksidante, me kapacitetin më të lartë ndër të gjitha frutat e perimet që konsumojmë zakonisht.
Ulin dëmtimin e qelizave
Dëmtimi ndodh dhjetëra mijëra herë në ditë e kontribuon në plakjen e trupit dhe zhvillimin e disa tumoreve. Konsumimi i boronicave ndihmon në mbrojtjen kundër këtyre dëmtimeve, duke mbështetur shëndetin dhe rinimin e qelizave.
Ulin tensionin e gjakut
Një studim i Universitetit Mjekësor të Cleveland tregoi se individët me rrezik të lartë për sëmundje të zemrës panë një ulje prej 4-6% të tensionit të lartë të gjakut pas konsumimit të 50 gramë boronica çdo ditë për tetë javë.
Përmirësojnë funksionin e trurit dhe kujtesën
Antioksidantët në boronica kanë efekte pozitive mbi trurin, duke ndihmuar në ngadalësimin e rënies së funksioneve me moshën. Një studim gjashtëvjeçar me 16,010 të moshuar tregoi se boronicat dhe luleshtrydhet mund të vonojnë plakjen e trurit deri në 2.5 vjet.
Efekt anti-diabetik
Përmbajnë më pak sheqer krahasuar me frutat tjera, një kupë përmban 15 gramë sheqer natyral, sasia e një molle të vogël ose portokalli.
Për më tepër, boronicat janë të shijshme, me ngjyrë tërheqëse dhe mund të konsumohen si të freskëta, ashtu edhe të ngrira, duke i bërë ato një zgjedhje ideale për çdo dietë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë i ndodh trupit tuaj pa mish për 12 muaj?
Published
10 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Në rast se nuk konsumoni mish, ka përfitime të shumta. Arsyet më poshtë mund të ju bindin që ta ndaloni konsumimin e mishit për të paktën 1 vit.
Humbja e peshës
Një person humb mesatarisht 4.5 kg nëse nuk konsumon mish. Kjo sipas një studimi që tregon se vetëm mos-konsumimi i mishit u ofron mundësi të humbje peshës pa ndryshuar ndonjë rutinë tjetër.
Ulet risku i sulmit në zemër
Një studim tjetër thotë se nëse bëheni vegjetarian, e ulni kolesterolin dhe shtypjen e gjakut.
…dhe diabetit
Kurse, ky studim thotë se personat që konsumojnë mish janë për 29% më të rrezikuar nga diabeti se sa vegjitarianët. Kurse ata që konsumuan çfarëdo lloj mishi, kishin 38% më shumë shansë që të kenë diabet.
…dhe kancerit
Organizata botërore e shëndetiti rendit mishërat e përpunuara si nga shkaktarët kryesor të kancerit.
Bakteriet mbrojtëse
Një studim tjetër thotë se veganët kanë më shumë specie të bakterieve mbrojtëse në zorrët e tyre se sa mishngrënësit.
Do të ndiheni më mirë pas ushtrimeve
Studime të shumta kanë vërtetuar se personat që nuk konsumojnë mish performojnë më mirë në ushtrime dhe aktivitete fizike se sa ata që e konsumojnë mishin.
Do të ndiheni më mirë në përgjithësi
Persona të shumtë që kanë hequr dorë nga mishi kanë treguar se janë ndier më mirë. Ata janë ndier më të shëndetshëm, janë aktivizuar më shumë, kanë ngrënë më shumë e kanë humbur peshë si dhe kanë zbuluar ushqime të reja për konsum. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Testi TNT – Ekzaminimi që zbulon çrregullimet në lidhjen nerv–muskuj
Published
11 hours agoon
November 12, 2025By
UBT News
Nëse ndieni lodhje të shpejtë ose dobësi muskulare që përkeqësohet gjatë ditës, kjo mund të jetë shenjë e një çrregullimi neuromuskular.
Për diagnostikimin e tij përdoret testi TNT (testi i transmetimit neuromuskular), i njohur edhe si test i stimulimit të përsëritur (TRS).
Ky test neurologjik mat mënyrën se si sinjalet nervore kalojnë nga nervi te muskuli, duke ndihmuar në zbulimin e sëmundjeve si miastenia gravis, sindroma Eaton-Lambert apo botulizmi.
Kur rekomandohet?
Testi kryhet në raste me:
rënie të qepallave,
pamje të dyfishtë,
vështirësi në të folur apo gëlltitje,
dobësi që shtohet me lëvizje të përsëritura.
Si kryhet?
Në disa zona të trupit vendosen elektroda që dërgojnë impulse elektrike të lehta, për të matur reagimin e muskujve para dhe pas aktivizimit.
Procedura është e sigurt, zgjat rreth 20–30 minuta, dhe rezultatet merren menjëherë.
Përgatitja:
Mos aplikoni kremra në lëkurë para testit.
Mos merrni Mestinon (pyridostigmine) në ditën e testit.
Ushqimi dhe pijet lejohen normalisht.
Rezultatet ndihmojnë mjekun të përcaktojë nëse ka bllokim në transmetimin nervor, dhe të zgjedhë trajtimin më të përshtatshëm. /A.Z/UBT News/
Në UBT do të organizohet Konferenca Ndërkombëtare “TURK-COSE 2025” me pjesëmarrje nga pesë shtete
Si ta largoni mykun nga shtëpitë tuaja?
Galeria Kombëtare e Kosovës – Restaurimi dhe modernizimi për një hapësirë bashkëkohore artistike
Durkee për 1999-ën: S’e dinim cilat ishin kapacitetet ushtarake të UÇK-së, donin pavarësi
Basha takon përfaqësuesin e Komisionit Evropian, diskuton për buxhetin dhe Marrëveshjen për Planin e Rritjes
Tentoi ta mbysë me veturë një person, arrestohet edhe një i dyshuar në Istog
Shenjat që tregojnë mungesën e jodit dhe si ndikon në shëndetin tuaj?
Hajdari: Stërvitja është shumë intensive, po udhëtojmë për t’i marrë tre pikët në Slloveni
Shishet e ujit strehojnë baktere nëse nuk pastrohen rregullisht
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet3 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
