Lajmet nga UBT

Profesoresha Hajdi Xhixha dhe bashkautorët publikojnë studimin krahasues mbi demokracinë dhe modelin e ‘citizen- soldier’ në Kosovë dhe Izrael

Published

on

Hajdi Xhixha, profesoresha e Shkencave Politike në UBT,  në bashkëautorësi me Ronen Itsik dhe Alona Hagay Frey, ka publikuar një punim shkencor të titulluar “Democracy and the ‘citizen-soldier’ military: The case of Kosovo and Israel”, i cili është publikuar në Security and Defence Quarterly. Ky punim ka si qëllim të shqyrtojë mundësinë e implementimit të modelit të “citizen-soldier” në Kosovë, duke u krahasuar me praktikat dhe përvojat e Izraelit. Ky studim ka si fokus të analizojë mënyrën se si një shtet i ri dhe i vogël demokratik si Kosova mund të krijojë një ushtri që ka jo vetëm funksion mbrojtës, por edhe një rol të rëndësishëm social.

Ky studim është krahasues dhe i orientuar në dy shtete që kanë kaluar përmes periudhave të luftës dhe që janë shtete të vogla demokratike: Izraeli dhe Kosova. Izraeli ka implementuar modelin e “citizen- soldier” që nga themelimi i tij në vitin 1948, ndërsa Kosova, pas një periudhe të mbështetjes nga NATO, po shqyrton mundësinë e adoptimit të këtij modeli për forcën e saj ushtarake. Kjo është një mundësi për të krijuar një ushtri që do të mbrojë shtetin dhe, njëkohësisht, do të ketë një ndikim pozitiv në forcimin e kohezionit shoqëror dhe stabilitetit kombëtar të Kosovës.

Në artikull, autorët kanë trajtuar disa elemente të rëndësishme të modelit të “citizen- soldier”. Ata theksojnë se për të zbatuar një model të tillë, ai duhet të mbështetet në kulturën dhe kushtetutën e një shteti demokratik, pasi një balancim i duhur mes të drejtave dhe detyrimeve të qytetarëve është jetik për të shmangur tensionet sociale. Në këtë drejtim, hulumtimi i autorëve përfshin analizën e aspektëve kushtetuese, kulturore dhe shoqërore të një ushtrie të tillë, duke shqyrtuar mundësitë dhe sfidat që mund të dalin nëse modelin do të përdorte Kosova.

Një pjesë e rëndësishme e hulumtimit është vlerësimi i mënyrës se si grupe të ndryshme shoqërore dhe kulturore, që mund të jenë të përjashtuara nga shërbimi ushtarak në përvoja si ato të Izraelit, mund të integrohen dhe të kontribuojnë në forcimin e unitetit kombëtar dhe shoqëror në Kosovë.

Autorët theksojnë se Kosova mund të adoptojë praktikat pozitive të Izraelit për të siguruar një integrim social të qytetarëve të saj në ushtrinë e Kosovës. Ky proces mund të përfshijë menaxhimin e diversitetit shoqëror dhe balancimin e përjashtimeve që mund të ndodhin për arsye kulturore ose fetare, duke u bazuar në përvojën izraelite dhe duke minimizuar disa nga dobësitë që ka pasur ky model në Izrael.

Një pjesë e rëndësishme e studimit është identifikimi i sfidave që lidhen me implementimin e modelit të “citizen- soldier” në një shoqëri demokratike. Autorët theksojnë se është e nevojshme një analizë e thellë e ndarjeve shoqërore dhe kulturore që mund të shfaqen kur një shtet kërkon që qytetarët të marrin pjesë në shërbimin ushtarak. Pjesë e rëndësishme e këtij procesi është përdorimi i sistemit arsimor si një agjent të socializimit, për të ndihmuar qytetarët që të kuptojnë rëndësinë e detyrës kombëtare dhe të jenë të gatshëm të kontribuojnë për forcimin e shtetit.

Qëllimi i këtij punimi është të ofrojë përgjigje për pyetjen kërkimore kryesore: Çfarë mund të mësojë qeveria e Kosovës nga përvoja e Izraelit në lidhje me modelin e “citizen- soldier?”.

Studimi shqyrton gjithashtu se si Kosova mund të ndjekë një qasje të tillë për të ndërtuar një ushtri që ka një rol shoqëror dhe mbrojtës, duke forcuar stabilitetin kombëtar dhe aftësinë mbrojtëse të shtetit, dhe duke siguruar një balancim të drejtë mes të drejtave dhe detyrimeve të qytetarëve.

Ky punim sjell një analizë të rëndësishme dhe ofron një perspektivë të re për ndërtimin e një ushtrie moderne dhe demokratike, duke nxjerrë mësime nga praktikat e Izraelit dhe duke theksuar rëndësinë e një qasjeje të balancuar që synon përforcimin e unitetit shoqëror dhe të sigurisë kombëtare në shtete si Kosova./UBTNews/D.E.

Vendi

UBT feston fundvitin 2025 duke nderuar përkushtimin dhe sukseset e përbashkëta

Published

on

UBT organizoi ceremoninë tradicionale të fundvitit 2025, duke e shndërruar këtë ngjarje në një moment të veçantë mirënjohjeje dhe falënderimi për angazhimin dhe për të shënuar sukseset e përbashkëta të këtij viti akademik.

 “UBT është një institucion që ndërtohet mbi përkushtimin, inovacionin dhe besimin në dije. Çdo vit që përmbyllim është një dëshmi e rrugëtimit tonë të përbashkët dhe e guximit për të menduar përtej kufijve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Një moment i veçantë i ceremonisë ishte ndarja e certifikatave të mirënjohjes për stafin që ka shërbyer me përkushtim për 10 dhe 20 vjet në UBT. Me duartrokitje të gjata, u nderuan profesionistët që për më shumë se një dekadë kanë kontribuar në ndërtimin dhe forcimin e institucionit, ndërsa një vlerësim i posaçëm iu nda Murat Retkocerit, për 20 vite angazhim dhe besnikëri institucionale.

Në mesin e të nderuarve për 10 vite përkushtim u përfshinë:
Alfred Marleku, Bekim Selimi, Beni Kizolli, Blerta Vula Rizvanolli, Blerton Abazi, Dafina Tmava, Ferid Selimi, Gent Hasimja, Gezim Radoniqi, Hysen Ahmeti, Ilir Zylfiu, Mirlinda Jashanica Gashi, Safete Veliu Rexhepi, Saranda Demolli, Sema Kazazi Karahoda, Valon Hoti dhe Visar Krelani.

Nën organizimin e Fakultetit të Muzikës Moderne, Prodhimit Digjital dhe Menaxhmentit, studentët dhe profesorët e UBT-së sollën performanca të kuruara me profesionalizëm, duke dëshmuar talentin, kreativitetin dhe energjinë rinore që e karakterizon universitetin. Interpretimet muzikore dhe prezantimet artistike krijuan një atmosferë të veçantë festive, duke e shndërruar sallën në një hapësirë frymëzimi dhe gëzimi kolektiv.

Ceremonia e fundvitit 2025 u mbyll me mesazhe bashkimi, falënderimi dhe optimizmi për vitin që vjen, duke riafirmuar angazhimin e UBT-së për të vazhduar rrugën e ekselencës akademike dhe inovacionit. Ky vit shënon gjithashtu një moment të rëndësishëm në historinë e institucionit, çerek shekulli nga themelimi i UBT-së, si dëshmi e qëndrueshmërisë dhe vizionit afatgjatë të tij.

Continue Reading

Lajmet

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Rajoni

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Të kërkuara