Aktualitet
Prishet kisha e kontestuar afër Srebrenicës
Më shumë se 20 vite luftoi një familje myslimane e dëbuar nga lufta e Bosnjës për kthimin e pronës. Në truallin e familjes ishte ngritur ilegalisht një kishë ortodokse-serbe. Tani familja përjeton zbatimin e drejtësisë.
Published
3 years agoon
By
Betim Gashi“Më në fund morëm drejtësi. Kjo është dita më e bukur e jetës sime”, tha 78 vjeçarja Fata Orloviç, në truallin e së cilës ishte ndërtuar një kishë ilegalisht në vitin 1998. Grindja për të drejtat e tokës në fshatin boshnjak, Konjeviç Polje i ka rrënjët në luftën e Bosnjes (1992-1995). Familja e Orloviç duhej të largohej atëherë për shkak të luftës dhe të linte pas tokat. Disa pjesëtarë të kësaj familjeje myslimane, mes tyre edhe bashkëshorti i Fata Orloviç u vranë në masakrën e Srebrenicës në vitin 1995.
Fata Orlovic
Pas kthimit në vendlindje, familjes iu kthye trualli përkatës me perjashtim të një pjese, mbi të cilën ishte ngritur një kishë. Pretendimet e familjes për truallin u pranuan juridikisht që në vitet 1991-2001 në Bosnje, por nuk u zbatuan në praktikë.
Familja e kaloi padinë tek Gjykata Europiane për të Drejtat e Njeriut, e cila në tetor 2019 në një vendim kërkoi nga Bosnja që t’ia kthejë plotësisht truallin familjes, përfshirë edhe parcelën, mbi të cilën ishte ngritur kisha.
Tani kisha u prish. Pjesë të kishës do të përdoren për ngritjen e një shtëpie të re të zotit në Bratunc. Konjeviç Polje është në afërësi të Srebrenicës në lindje të Bosnje-Hercegovinës në pjesën e republikës serbe. Në Srebrenicë, në verën e vitit 1995 u vranë rreth 8000 burra e të rinj myslimanë nga njësitë boshnjake-serbe. Masakra konsiderohet ndër krimet më të rënda në Europë pas Luftës së Dytë Botërore.
Të martën në Hagë jepet vendimi në procesin e apelit të ish-kreut të ushtrisë boshnjako-serbe, Ratko Mladiç, i cili u shpall fajtor për masakrën e Srebrenicës dhe u dënua me burgim të përjetshëm. 78 vjeçari kërkon lirimin nga burgu, familjarët e të afërm të viktimave shpresojnë në dënimin përfundimtar të Ratko Mladiçit.
Bota
Ukraina thotë se Rusia e ka sulmuar me afër 200 dronë
Published
1 hour agoon
November 26, 2024By
UBTnewsRusia ka lëshuar një numër rekord të dronëve gjatë natës kundër Ukrainës, thanë Forcat Ajrore ukrainase më 26 nëntor, teksa raportuan për dëme të shkaktuara në ndërtesa dhe “në infrastrukturën kritike” në disa rajone.
Moska dhe Kievi kanë intensifikuar sulmet e tyre me dronë dhe raketa, teksa Ukraina raportohet se ka sulmuar Rusinë me raketa amerikane me rreze të gjatë, dhe Kremlini është kundërpërgjigjur duke e sulmuar me një raketë të re balistike hipersonike.
“Në sulmet gjatë natës, armiku kreu një numër rekord të sulmeve me [dronët] Shahed”, thanë Forcat Ajrore ukrainase, duke iu referuar dronëve të prodhimit iranian. Ukraina tha se Rusia lëshoi gjithsej 188 dronë gjatë natës.
Ukraina tha se ka rrëzuar 76 dronë rusë në mbi 17 rajone, ndërkaq 95 të tjerë humbën nga radarët e saj apo u rrëzuan për shkak të ndërhyrjes në sistemet elektronike të tyre.
Moska po ashtu ka sulmuar Ukrainën me katër raketa balistike, Iskander-M, sipas Forcave Ajrore ukrainase.
“Fatkeqësisht, ndërtesat e infrastrukturës kritike janë goditur dhe ndërtesat e banimit janë dëmtuar në disa rajone për shkak të sulmeve masive me dronë”, thanë Forcat Ajrore të Ukrainës.
Shpërthime janë dëgjuar edhe në kryeqytetin ukrainas, Kiev, teksa zyrtarët e qytetit kanë thënë se alarmi për sulme ajrore ishte aktiv për pesë orë, duke shtuar se dhjetë dronë u rrëzuan mbi Kiev.
Rusia ka nisur pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës në shkurt të vitit 2022. Aktualisht, forcat ukrainase po përballen me vështirësi në betejat në lindje, ku forcat ruse po përparojnë.
Bota
Norvegjia, Danimarka dhe Finlanda drejt shoqërive pa para: Si e shohin të ardhmen?
Published
3 hours agoon
November 26, 2024By
UBT NEWSVendet nordike të Evropës janë në krye të listës për t’u shndërruar në shoqëri pa para, sipas një analize të re që vlerëson përshtatshmërinë e shteteve për të operuar pa përdorimin e parave të gatshme. Norvegjia, për shembull, është më e përgatitura për këtë të ardhme, duke pasur një numër të ulët ATM-sh dhe një përqindje të lartë të përdoruesve të bankave online. Pas Norvegjisë, Finlanda dhe Danimarka renditen të dytat dhe të tretat, ndërsa Holanda, Suedia dhe Zvicra janë gjithashtu shumë të përgatitura për pagesat elektronike.
Pandemia e COVID-19 ka shtuar përdorimin e pagesave pa para, duke i bërë ato më të zakonshme në Evropë. Sipas Bankës Qendrore Evropiane, përdorimi i parave të gatshme ka rënë në 59% të transaksioneve në vitin 2022, krahasuar me 72% në vitin 2019. Në vendet nordike, përdorimi i parave ka rënë ndjeshëm, duke shndërruar pagesat elektronike në një normë të re, ndërsa shumica e konsumatorëve preferojnë opsione më të shpejta dhe më të përshtatshme si kartat dhe pagesat celulare.
Megjithatë, edhe pse këto vende janë përpara në këtë drejtim, autoritetet, përfshirë në Norvegji dhe Danimarkë, janë të vetëdijshme për rëndësinë e mbajtjes së mundësive për pagesat me para, për shkak të vulnerabilitetit ndaj sulmeve dixhitale dhe për të siguruar aksesin për ata që nuk kanë mundësi të përdorin teknologjinë. Të ardhmen pa para mbështet në një infrastrukturë të fuqishme digjitale dhe një besim të lartë në institucionet publike./UBTNews/
Bota
Kina dislokon forca ajrore e detare, pasi SHBA-ja dërgoi një avion mbi Tajvan
Published
3 hours agoon
November 26, 2024By
UBTnewsUshtria kineze tha më 26 nëntor se ka dislokuar forca ajrore dhe detare për të monitoruar situatën, duke paralajmëruar një avion patrullues të Marinës amerikane që fluturoi përmes Ngushticës së Tajvanit. Pekini tha se Shtetet e Bashkuara po tentojnë të “mashtrojnë” komunitetin ndërkombëtar.
Rreth një herë në muaj, anijet e ushtrisë amerikane apo avionët kalojnë përmes apo mbi ujërat që e ndajnë ishullin demokratik dhe vetëqeverisës të Tajvanit nga Kina. Këto misione gjithmonë zemërojnë Pekinin.
Kina pretendon se Tajvani është pjesë e saj dhe thotë se ka juridiksion mbi Ngushticën e Tajvanit. Tajvani dhe SHBA-ja e kundërshtojnë këtë pretendim, duke thënë se Ngushtica është në ujërat ndërkombëtare.
Marina amerikane tha se një avion patrullues detar fluturoi përmes Ngushticës “në hapësirën ndërkombëtare ajrore”, duke shtuar se fluturimi demonstroi përkushtimin e SHBA-së për një Indo-Paqësor të lirë dhe të hapur.
“Duke operuar brenda Ngushticës së Tajvanit, në përputhje me ligjin ndërkombëtar, SHBA-ja mbron të drejtat dhe liritë e lundrimit të të gjitha shteteve”, u tha në njoftim.
Ushtria kineze kritikoi këtë fluturim, duke e cilësuar si “bujë mediatike” dhe duke shtuar se e ka monitoruar avionin amerikan gjatë fluturimit dhe është përgjigjur “në mënyrë efektive” ndaj situatës.
“Ne i bëjmë thirrje SHBA-së që të ndalë bujën mediatike dhe bashkërisht të ruajmë paqen dhe sigurinë rajonale”, tha ushtria kineze.
Në prill, ushtria e Kinës dërgoi avionë luftarakë për të monitoruar dhe paralajmëroi marinën amerikane në Ngushticën e Tajvanit, pasi Uashingtoni kreu një mision në këtë zonë.
Bota
Rrëzimi i avionit në Lituani ngre dyshime se mund të jetë i lidhur me sabotim
Published
3 hours agoon
November 26, 2024By
UBTnewsMinistrja e Jashtme e Gjermanisë, Annalena Baerbock, ka thënë se rrëzimi i një avioni mallrash në Lituani më 25 nëntor mund të ketë qenë “incident hibrid” me ndërhyrje nga jashtë.
“Tani duhet ta pyesim veten seriozisht nëse ky ishte aksident, apo nëse ishte një incident tjetër hibrid”, tha Baerbock për gazetarë në takimin e ministrave të Jashtëm të G7-ës në Itali.
“Së voni kemi parë shumë sulme hibride në Evropë, të cilat shpesh në shënjestër kishin individët dhe infrastrukturën, qoftë atë nënujore apo në sipërfaqe”, tha ajo, duke aluduar në këputjen e kabllove të telekomit në Detin Baltik rishtazi, për çka zyrtarët kanë thënë se mund të ketë qenë sabotim.
Autoritetet e Lituanisë nuk e kanë bërë një lidhje të tillë me rrëzimin e avionit.
Shumë agjenci perëndimore të inteligjencës e kanë akuzuar Moskën për përfshirje në akte sabotimi në Evropë, të cilat, sipas tyre, kanë për qëllim destabilizimin e aleatëve të Ukrainës sepse ajo mbështetet te qeveritë perëndimore në luftën e saj kundër pushtimit të plotë nga Rusia.
Avioni i mallrave, që i përkiste kompanisë DHL, u rrëzua derisa po përpiqej të ulej në aeroportin e Vilniusit. Si pasojë u vra piloti spanjoll i avionit dhe u plagosën një tjetër anëtar ekuipazhi spanjoll, një gjerman dhe një lituan, sipas zyrtarëve të aeroportit dhe policisë të cituar nga Reuters.
Zjarrfikësit nuk kanë qenë në gjendje ta zbulojnë nëse avioni kishte filluar të digjej ose të copëtohej sa ishte ende në ajër. Autoritetet janë ende në kërkim të kutive të zeza që regjistrojnë të dhënat e fluturimit.
Komisionari i Përgjithshëm i Policisë Lituaneze, Arunas Paulauskas, tha se anëtarët e mbijetuar të ekuipazhit u treguan hetuesve se nuk kishte tym, zjarr apo ndonjë situatë emergjente në kabinë para rrëzimit të tij. Ai gjithashtu tha se mundësia e ndonjë ndikimi nga një forcë e jashtme është shumë e ulët.
Rrëzimi i avionit ndodhi pas një sërë zjarresh në depot e DHL-së në Britani dhe Gjermani gjatë verës.
Zyrtarë perëndimorë të sigurisë janë cituar më herët këtë muaj ta kenë lidhur serinë e zjarreve me një operacion të dyshuar rus që kishte për synim shkaktimin e zjarreve në avionë mallrash ose pasagjerësh që udhëtonin drejt Amerikës së Veriut.
The Wall Street Journal citoi zyrtarë të sigurisë duke thënë se pajisjet që u ndezën në korrik në depot e DHL-së në Leipzig dhe qytetin britanik të Birmingemit ishin pjesë e një prove.
Muajin e kaluar, zyrtarët polakë thanë se katër persona u arrestua si rezultat i hetimit për pako u përfshinë nga zjarri rrugës për në Shtetet e Bashkuara dhe Kanada.
Aktivitetet e katër personave “përbënin sabotim dhe diversion të lidhur me dërgimin e pakove, që përmbanin eksplozivë të maskuar dhe materiale të rrezikshme, përmes kompanive të aviacionit drejt vendeve të Bashkimit Evropian dhe Britanisë së Madhe, të cilat shpërthyen spontanisht ose shpërthyen gjatë transportit tokësor dhe ajror”, thanë prokurorët polakë në një komunikatë më 25 tetor.
Kanadaja, në fillim të nëntorit, shprehu shqetësim para zyrtarëve rusë pas njoftimit për arrestimet.
Rusia u përgjigj duke e thirrur një diplomat kanadez më 8 nëntor për t’i kundërshtuar akuzat se shërbimet sekrete ruse kishin orkestruar fushatën për të dërguar pako shpërthyese.
Osmani takohet me ministrin e Punëve të Jashtme të Kolumbisë, Luis Gilberto Murillo
Kundër dhunës gjinore, Konjufca dhe Haxhiu thonë se janë forcuar mekanizmat e ligjit
Kurti: Qeveria po lufton diskriminimin racor, drejt hartimit një ligj i ri
Ukraina thotë se Rusia e ka sulmuar me afër 200 dronë
Shtatë persona në Lipjan përfshihen në rrahje, u përdor edhe thika
Dy të arrestuar për kontrabandim të municionit nga Serbia në Kosovë
Norvegjia, Danimarka dhe Finlanda drejt shoqërive pa para: Si e shohin të ardhmen?
Kina dislokon forca ajrore e detare, pasi SHBA-ja dërgoi një avion mbi Tajvan
KQZ-ja njofton si do të organizohet votimi, për qytetarët që s’mund të shkojnë në vendvotim
Të kërkuara
-
Bota4 weeks ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota4 weeks ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë2 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman