Ambasadori në largim i SHBA në Serbi Christopher Hill deklaroi sonte, duke shpjeguar arsyet e vendosjes së sanksioneve nga Shtetet e Bashkuara (SHBA) ndaj industrisë së naftës të Serbisë (NIS), “se Rusia filloi të përdorë rafinerin në Serbi për të financuar luftën” dhe theksoi se ai vend “duhet të largohet nga NIS”.

“Për sa i përket NIS, ka vite që ka shqetësime, sepse Rusia bleu të vetmen rafineri të madhe të naftës në Serbi. Ne e kemi ndjekur këtë për një kohë të gjatë, shumë kohë përpara agresionit rus kundër Ukrainës, dhe jemi të shqetësuar se Rusia po përdor energjinë dhe burimet energjetike dhe po nxjerr përfitime politike prej saj për vete. Kjo vazhdoi edhe pas fillimit të luftës në Ukrainë. Prandaj, Rusia filloi të përdorë rafinerinë në Serbi për të financuar luftën. Përfundimi ishte se Rusia duhet të largohet nga NIS dhe kjo është ajo për të cilën po punojmë tani”, tha Hill në emisionin “Intervist” në Insider TV shkruan Danas.rs.

Hill tha se qeveria amerikane ishte shumë e shqetësuar kur ndodhi kjo shitje dhe se Serbia praktikisht kishte humbur sovranitetin mbi naftën e saj dhe përfundoi në një situatë ku Rusia po përcaktonte se sa naftë do të rafinohej.

Duke komentuar afatin e shkurtër prej vetëm 45 ditësh për daljen e mundshme të Rusisë nga pronësia e NIS, Hill deklaroi se Departamenti i Thesarit i SHBA po shqyrton gjithashtu nëse ka një plan.

“Nëse ka një plan, afatet mund të jenë fleksibile. Nuk po flasim për këtë afatin konkret të 25 shkurtit, por për disa raste të tjera të ngjashme. Nuk besoj se afati do të jetë problem për Serbinë. Është 45 apo 60 ditë? Çështja e vërtetë është krijimi i një lidershipi serb në NIS. Industria e naftës në Serbi duhet të menaxhohet nga Serbia, jo nga Rusia. Pra, menaxhimi serb, dhe a mund të zbatohet brenda një afati të arsyeshëm kohor“’ vuri në dukje Hill.

I pyetur pse ai e mbështet projektin e minierës së litiumit Rio Tinto duke pasur parasysh kundërshtimin e fortë në Serbi, Hill përsëriti se “qytetarët e Serbisë duhet të vendosin për këtë”.

Ai tha se beson se projekti “Rio Tinto” është “një mundësi për Serbinë për t’u bashkuar dhe për t’u lidhur me ekonominë moderne”.

“Litiumi është një konstante dhe është një pjesë e rëndësishme e teknologjive të komunikimit.” Nëse një vend ka mundësi ta prodhojë atë dhe ta përdorë për qëllime ekonomike, mendoj se ai vend duhet ta konsiderojë seriozisht, por nuk jam unë ai që duhet t’u them serbëve se çfarë të bëjnë”, tha Hill.

Duke folur për protestat e studentëve në Serbi, Hill tha se po i ndjek, por se beson se të huajt nuk duhet të komentojnë protestat.

“Ne duam, pra qytetarët e Serbisë të kenë të drejtën e lirisë së shprehjes dhe kjo duhet të vazhdojë dhe mendojmë se do të vazhdojë. Fakti që këto demonstrata po zhvillohen është thjesht një çështje e brendshme e Serbisë,” tha Hill.

I pyetur nëse protestat kishin të bënin me shkeljen e të drejtave dhe vlerave elementare të njeriut – përmes ftesave të paligjshme nga BIA për studentët për të ashtuquajtura biseda miqësore, publikimit të të dhënave private të studentëve në media pro-qeveritare, rrahjeve të studentëve dhe fushatave mediatike kundër tyre, Hill përsëriti se ai “nuk ndërhyn në punët e brendshme të Serbisë”.

“Shtetet e Bashkuara i kanë bërë të qarta pikëpamjet e tyre në shumë vende, duke përfshirë ato ku ne i mbështesim, kështu që të drejtën për të protestuar, të drejtën për lirinë e tubimit, të drejtën për lirinë e protestës, ne e mbështesim atë. Por ne tani të mbajmë anë në çështjet e brendshme politike, nuk do ta bëjmë këtë. Ajo që është e rëndësishme është që vlerat tona në lidhje me ato liri të respektohen, ne duhet të jemi të qartë për këtë dhe ne kemi qenë. Por se si do të merret Serbia me këto probleme është çështje e Serbisë”, theksoi diplomati amerikan.

Presidenti Bajram Begaj ka reaguar me anë të një statusi në X lidhur me marrëveshjen e armëpushimit  në Gaza. Ai shprehet se përshëndet përpjekjet e SHBA, Katarit dhe Egjiptit për të ndërmjetësuar fundin e konfliktit që ka zgjatur mbi 15 muaj.

Begaj shton se zbatimi i plotë i marrëveshjes është thelbësor për një paqe të qëndrueshme.

“Përshëndeti marrëveshjen e armëpushimit në Gaza, duke shënuar fundin e konfliktit mbi 15 muajsh. Unë përshëndes përpjekjet ndërmjetësuese të Shteteve të Bashkuara, Katarit, Egjiptit dhe të tjerëve. Zbatimi i plotë i marrëveshjes është thelbësor për një paqe të qëndrueshme dhe lehtësim për ata që janë prekur në rajon”, tha Begaj.

Sipas raporteve të fundit nga autoritetet në Rripin e Gazës, situata humanitare është rënduar ndjeshëm për shkak të sulmeve të vazhdueshme të ushtrisë izraelite që kanë nisur më 7 tetor 2023. Deri më tani, numri i palestinezëve të vrarë ka arritur në 46.707, ndërsa 110.265 të tjerë janë plagosur. Ky është një bilanc i dhimbshëm i pasojave të luftimeve që kanë zgjatur për më shumë se 460 ditë, duke shkaktuar një tragjedi të madhe për popullatën civile të Gazës.

Në 24 orët e fundit, ushtria izraelite ka kryer gjashtë masakra në zona të ndryshme të Rripit të Gazës, ku janë vrarë 62 palestinezë dhe 253 të tjerë janë plagosur. Sulmet janë intensifikuar dhe kanë përfshirë zonat e banuara, duke goditur gjithashtu edhe objektet infrastrukturore dhe spitalet, duke e bërë edhe më të vështirë aksesin e ekipeve shëndetësore dhe të Mbrojtjes Civile.

Në këtë kontekst, ka pasur shumë kufoma që ende ndodhen nën rrënojat e ndërtesave të shkatërruara dhe përgjatë rrugëve të Gazës. Ekipet e shpëtimit përballen me pengesa të shumta për të arritur dhe tërhequr trupat nga këto zona të rrezikshme. Forcat izraelite shpesh i kanë bllokuar rrugët dhe kanë penguar operacionet e shpëtimit, duke rritur ndjeshëm numrin e viktimave, pasi shumë persona mbeten të bllokuar nën rrënoja për periudha të gjata.

Ministria e Shëndetësisë në Gaza ka bërë thirrje për ndihmë ndërkombëtare dhe ka shprehur shqetësimin për gjendjen e rëndë të spitaleve dhe mungesën e mjeteve mjekësore, që kanë vështirësuar trajtimin e të plagosurve. Situata vazhdon të përkeqësohet, pasi ndërtesat shkatërrohen dhe burimet e ujit, energjisë dhe furnizimi me ilaçe janë gati të pamundura për t’u siguruar për një numër të madh njerëzish.

Sulmet e përsëritura dhe bllokimi i zonave të caktuara kanë bërë që shumë familje të mbesin të pastreha, ndërsa numri i të pastrehëve rritet me kalimin e kohës. Popullata është shumë e ekspozuar ndaj kushteve të vështira, ndërsa edhe ushqimi dhe strehimi janë bërë probleme të mëdha.

Në këtë situatë të tmerrshme, shumë organizata ndërkombëtare dhe shoqata humanitare po bëjnë thirrje për një ndihmë urgjente dhe për një ndërprerje të armiqësive që të mundësohet shpëtimi i jetëve të civilëve dhe ofrimi i ndihmës mjekësore dhe humanitare./UBTNews/