Lajmet

​Politologu boshnjak: Lajçak bëri punë jo të mirë në dialog, Pahor kandidat i preferueshëm

Sipas tij, Pahor do të ishte i preferueshëm nga të dy palët dhe në bazë të përvojës së tij do t’i kontribuonte procesit të dialogut.

Publikuar

Politologu boshnjak, Jasmin Mujanoviq, thotë se ish-presidenti slloven, Borut Pahor, është kandidati më i mundshëm për të zëvendësuar Miroslav Lajçak, në pozitën e të dërguarit të posaçëm të Bashkimit Evropian për dialogun Kosovë-Serbi. Sipas tij, Pahor do të ishte i preferueshëm nga të dy palët dhe në bazë të përvojës së tij do t’i kontribuonte procesit të dialogut.

Ai kritikon ndërmjetësin aktual, Miroslav Lajçak se nuk ka bërë punë të mirë në dialog dhe se ka qenë i anshëm. Analisti boshnjak, thekson se dialogu aktual ka ngecur për fajin e Serbisë, e cila nuk zbaton marrëveshjet e arritura. Mirëpo shton se as Bashkimi Evropian nuk ka leva për të çuar përpara procesin.

“Po na thuhet se zoti Pahor nga Sllovenia dëshiron këtë detyrë(përfaqësues i BE-së për dialogun)që ai është ndoshta kandidati më i mundshëm. Sigurisht që ai do të ishte i preferueshëm. Zoti Lajçak ka bërë një punë jo të mirë. Ka një problem themelor strukturor për shkak që ai vjen nga një vend që nuk e njeh (Kosovën), mendoj se kjo ishte thellësisht e papërshtatshme. Ai ka treguar herë pas here se duket se ka një shkallë të çuditshme simpatie për Serbinë në lidhje me të gjitha këto bisedime. Vetëm pak ditë më parë, ai pati një takim me Milorad Dodik nga Bosnja, më pak se 24 orë pasi Dodik tha se ishte i përgatitur të largohej nga Bosnja Hercegovina, kështu që (Lajcakut) i mungon besueshmëria për të qenë dikush që mund të ndërmjetësojë këtë proces. Pra, në këtë pikë, unë jam i gatshëm të them se pothuajse çdokush do të bënte një punë më të mirë se Miroslav Lajçak. Por përsëri, në të njëjtën kohë, çdo pasardhës i Lajçakut do të ketë shumë pak mjete në dispozicion, sepse vetë besueshmëria e BE-së në aspektin e dialogut Kosovë-Serbi, por edhe Ballkani Perëndimor në përgjithësi është thellësisht i komprometuar sepse disa nga shtetet e saj anëtare kanë pozicione shumë, shumë problematike ndaj rajonit, para së gjithash Hungaria. Pra, vetë BE-ja, mendoj se është në një pozitë të keqe dhe nuk ka shumë leva për ta çuar përpara këtë proces”, thotë ai.

Ai potencon se problemi themelor në dialog është se Serbia nuk është e gatshme të pranojë sovranitetin e Kosovës.

“Unë nuk mendoj se dialogu, siç e kuptojmë ne aktualisht, po shkon gjëkundi, as nuk mendoj se do të shkojë në të ardhmen e parashikueshme. Problemi themelor vazhdon të jetë se kemi një qeveri në Serbi që nuk është e gatshme të pranojë sovranitetin e Kosovës, realitetin e sovranitetit të Kosovës. Pra, derisa kjo të ndryshojë, ose të paktën të ketë një lloj lëvizjeje drejt njëfarë njohjeje të sovranitetit të Kosovës, realitetit të sovranitetit të Kosovës, nuk mund ta imagjinoj se do të ketë ndonjë lloj hapash kuptimplotë drejt normalizimit. Ne e shohim se hapat më të vegjël për të pranuar se Kosova është sovrane dhe e pavarur nga ana e Serbisë është një konflikt. Targat, shërbimet postare, fluturimet, çdo gjë është një problem dhe derisa të mbetet kështu në Serbi, nuk ka gjasa të ketë lëvizje në dialog”, deklaron ai.

Duke folur për mungesën e zbatimit të Marrëveshjes Bazë të Brukselit dhe aneksin e Ohrit, Mujanoviq, thotë se aktualisht po shkon në drejtim të gabuar.

“Ne shohim vazhdimisht se ka marrëveshje të arritura. Serbia ose thotë se do të nënshkruajë dhe më pas nuk e nënshkruan, dhe pastaj e nënshkruan por nuk bën asgjë për këtë. Kjo është situata që kemi pasur të paktën që nga viti 2013. E di që ka shumë akuza se edhe Kosova nuk e ka respektuar marrëveshjen e Brukselit, por çfarë ka bërë Serbia? Pra, është një situatë ku nuk po ndodh një proces kuptimplotë, mirëpo është iluzioni i një procesi që po ndodh. Në thelb, nuk po bëhet asgjë. Dhe më keq se kaq, ju keni parë Serbinë edhe një herë duke u bërë shumë agresive në marrëdhëniet e saj me Kosovën. Kemi pasur incidente shumë të rënda vetëm gjatë vitit të kaluar. Banjska para së gjithash, Zveçani etj., kjo më sugjeron se dialogu jo vetëm që nuk po ndodh, por edhe ne po shkojmë në drejtim shumë të gabuar”, thotë ai.

Sa i përket anëtarësimit të Kosovës në Këshill të Evropës, analisti boshnjak thotë se është një mundësi reale, që do ta ndihmonte konsolidimin ndërkombëtar të Kosovës.

“Sigurisht që duket se po ecën në drejtimin e duhur. Mendoj se do të ishte një hap shumë pozitiv dhe do të ishte një hap që do të ndihmonte në barazimin e marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës sepse një nga problemet strukturore siç e dini, është se për shkak se Kosova nuk ka të njëjtin pozitë ndërkombëtare si Serbia në shumë institucione. Gjithmonë ka pak pabarazi politike dhe diplomatike. Mendoj se hyrja në Këshillin e Evropës për Kosovën do të ishte një hap shumë i madh përpara për vendin dhe gjithashtu do të ishte një sinjal shumë i rëndësishëm për Serbinë për të thënë se nuk do të mund ta mbani Kosovën jashtë institucioneve më relevante ndërkombëtare përjetësisht, bashkësia ndërkombëtare nuk do ta pranojë këtë, dhe kështu unë shpresoj që, para fundit të vitit, ne do ta shohim Kosovën si anëtare të Këshillit të Evropës”, përfundon ai.

Mujanoviq gjatë kësaj jave ka qëndruar në Kosovë, ku është pritur në takim edhe nga kryeministri Albin Kurti.

Lajmet

Fakulteti i Medias dhe Komunikimit në UBT organizoi tryezë diskutimi në ditën botërore të lirisë së shtypit

Publikuar

nga

3 maji njihet si dita botërore të lirisë së shtypit, ditë kjo shënohet që nga viti 1993 nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara.

Me këtë rast fakulteti i Medias dhe Komunikimit në UBT organizoi tryezë diskutimi me profesorë dhe panelistë, në të cilën folën për lirinë e medias në Kosovë.

Mirëpo mëngjesin e së premtes në indeksin vjetor të “Reporterëve pa Kufij” për Kosovën nuk erdhën lajme të mirë. Vendi ynë shënoi rënie të lirisë së shtypit për 19 vende. Andaj Dekani i Fakultetit, Ferid Selimi, komentoi këtë rënie të lirisë së shtypit.

“Përderisa para dy, tre vitesh ne jemi lavdëruar se po ecim para me lirinë e shtypit, prapë këtë vit kemi një ngecje, një rënie të lirisë së shtypit, ajo ndoshta ndodh gjithkund, por ne si vend i vogël, një vend që gjithmonë ka luftuar për liri dhe pavarësi, shihet dhe merret si me një kompetencë, me një përgjegjësi më të madhe. A thua po bëjmë ne sa duhet për mediat në përgjithësi sepse kur bëjmë për media bëjmë për njerëzit”, deklaroi ai.

Profesori në Media dhe Komunikim, Votim Hanolli, duke folur për indeksin e Reportërëve pa Kufij, shtoi se rënia e Kosovës në indeksin e lirisë së shtypit ka ardhur si pasojë e disa faktorëve.

“Sipas analistëve qe janë marrë me ketë indeks, kjo rënie duhet të parë në kontekstin e tensioneve në Mitrovicë, ku gazetarët në Kosovë janë përballur dhe kanë duruar shumë sulme fizike ndaj tyre, të cilat kanë qenë të shumta. Ndërkohë që partia në pushtet shtoi trysninë ndaj medias së pavarur, ka pasur gjithashtu një lloj përndjekje administrative ndaj stacionit privat televiziv KlanKosova, nga ana tjetër zgjedhja e Drejtorit të RTK-së që ishte e lidhur me kampin qeveritar…… konsiderohen rreziqet e shoqërisë dhe rreziqet politike”, deklaroi ai.

Në raportin për Kosovën, po ashtu thuhet se gazetarët vazhdojnë të jenë cak i sulmeve politike. Për këtë profesori Safet Zenjullahu tha se gazetarët e mirëfilltë nuk duhet të bazohen në atë se çfarë kërkon pushteti, por në atë që i nevojitet publikut.

“Ajo çfarë kërkon pushteti kurrë nuk është gazetari profesionale, pushteti kërkon lavd ndërsa publiku i mirëfilltë kërkon informacion të duhur, të palulëzuar, e kërkon informacionin të pastër ashtu siç është. Në këto kërkesa nuk qëndrojnë gazetarët, qëndrojnë pronarët”, deklaroi Zejnullahu.

Pjesë e panelit ishte edhe profesoresha Gjylie Rexha. Ajo kërkoi që të diskutohet më shumë për përgjegjesinë.

“Në këtë ditë le të merrim edhe me përgjegjësinë, jo vetëm me lirinë e cila na takon dhe sa më shumë të jemi të përgjegjshëm se si e zbatojmë lirinë që na takon si e drejtë elementare, aq më mirë do të mund ta bëjmë edhe gazetarinë dhe profesionin dhe mbi të gjitha më shumë të realizojmë vetën tonë si profesionistë në këtë detyrë shoqërore”, deklaroi Rexha.

Ndërkohë profesori Musa Sabedini, që njëkohësisht është edhe anëtar i Këshillit të Mediave të Shkruara shprehu shqetësimin që shumica e këtyre mediave nuk janë anëtare të këtij Këshilli vetërregullues.

“Janë 500 e disa portale në Kosovë që funksionojnë ose të paktën janë të regjistruara, sepse disa janë edhe efektive, prej tyre vetëm 71 janë anëtare të Këshillit. Të tjerët nuk pranojnë sepse kanë frikë me u monitoru, sepse vinë palët ankohen, bëjnë padi. Këshilli jep dënim moral nuk jep dënim me gjobë sepse nuk e ka atë mandat”, deklaroi ai.

Në Indeksin e saj Botëror të Lirisë së Shtypit për vitin 2024, Kosova renditet e 75-ta nga 180 shtete, për dallim nga viti i kaluar që ishte në vendin e 56-të. Edhe shtetet e tjera të rajonit të Ballkanit Perëndimor kanë shënuar kthim prapa sa i përket lirisë së medias. Shqipëria ka rënë nga vendi i 96-të në atë të 99-të. Në Shqipëri, sipas Reporterëve pa Kufij, gazetarët përballen me presion politik, veçmas gjatë zgjedhjeve./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Petkoviqit i refuzohet vizita në Kosovë

Publikuar

nga

Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës e Kosovës ka konfirmuar se shefit të Zyrës për Kosovën në Qeverinë serbe, Petar Petkoviq, i është refuzuar vizita në Kosovë.

Lajmi u konfirmua për Radion Evropa e Lirë, por nuk treguan arsyet e refuzimit të kërkesës për vizitë.

Më herët gjatë 3 majit, e ashtuquajtura Zyra për Kosovën në Qeverinë serbe tha se Petkoviq kishte kërkuar që të vizitonte Kosovën për Pashkët Ortodokse gjatë fundjavës.

Petkoviq ishte parparë të merr pjesë në liturgjinë e mesnatës për Pashkët në Manastirin e Deçanit, pastaj në shërbesën në Manastirin e Graçanicës në mëngjesin e Pashkëve dhe në një takim me të rinjtë në Manastirin e Draganacit.

Edhe në të kaluarën, Kosova ka refuzuar kërkesat e parashtruara nga Petkoviq për të zhvilluar vizita, duke thënë se refuzimi ishte për shkak të “deklaratave provokuese”.

Në janar 2024, Serbia ia refuzoi kërkesën për vizitë ministrit të Punëve të Brendshme të Kosovës, Xhelal Sveçla. Ai kishte planifikuar që të vizitonte komunat Preshevë, Medvegjë dhe Bujanoc, që janë të banuara me shqiptarë.

Çështja e vizitave zyrtare mes Kosovës dhe Serbisë rregullohet përmes një marrëveshjeje të arritur në kuadër të dialogut për normalizim të raporteve, që ndërmjetësohet nga BE. Këto vizita duhet të paralajmërohen përmes zyrtarëve ndërlidhës të Kosovës dhe Serbisë. Ndërkaq, autoritetet e shteteve përkatëse duhet t’i autorizojnë ato.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Pakistani nis misionin në Hënë

Publikuar

nga

Pakistani të premten nisi misionin e tij të parë hënor iCube-Q në bordin e sondës pa pilot të Kinës Chang’e 6 nga qyteti kinez Hainan.

iCUBE-Q, ose CubeSats, u lançua rreth orës 17:27 (09:27 GMT) nga faqja e nisjes hapësinore Wenchang, në bordin e misionit Chang’e-6 që shpërtheu në hapësirë me raketën Long March5 Y8.

Kryediplomati pakistanez në Pekin, Khalil Hashmi konfirmoi në X se lëshimi ishte “i suksesshëm”. Ai do të “vendoset në orbitën e Hënës më 8 maj”, tha Hashmi, i cili mori pjesë në ceremoninë e nisjes në Hainan. Orbiteri iCUBE-Q mbart dy kamera optike për të xhiruar sipërfaqen hënore.

Instituti i Teknologjisë Hapësinore i Pakistanit, në bashkëpunim me Universitetin e Shangait të Kinës dhe agjencinë kombëtare hapësinore të Pakistanit SUPARCO, zhvilluan së bashku iCUBE-Q.

Qëllimi kryesor i CubeSats është të lehtësojë kërkimin shkencor, zhvillimin e teknologjisë dhe iniciativat arsimore në eksplorimin e hapësirës.

Sipas Administratës Kombëtare të Hapësirës së Kinës, sonda Chang’e 6 do të mbledhë mostra nga ana e largët e Hënës, duke e bërë misionin të parin e këtij lloji në historinë njerëzore.

Anija kozmike Chang’e-6, si paraardhësi i saj Chang’e-5, përbëhet nga një orbiter, një tokëzues, një ngjitës dhe një kthim. Chang’e-5 u kthye në tokë në dhjetor 2020 me mostrat e para të tokës hënore në më shumë se katër dekada.

Pasi të arrijë në Hënë, ai do të bëjë një ulje të butë në anën e largët. Brenda 48 orëve pas uljes, një krah robotik do të shtrihet për të hequr gurët dhe dheun nga sipërfaqja hënore.

Pas mbledhjes së mostrave, anija kozmike pa pilot do të kthehet në Tokë, duke u ulur në rajonin autonom të Mongolisë së Brendshme të Kinës veriore. I gjithë fluturimi ka të ngjarë të zgjasë 53 ditë.

Përveç CubeSat nga Pakistani, misioni Chang’e-6 transporton gjithashtu një numër ngarkesash të tjera ndërkombëtare në hënë, duke përfshirë analizuesin e joneve të sipërfaqes hënore të Agjencisë Evropiane të Hapësirës, instrumentin e zbulimit të radonit të Francës, reflektorin e këndit laser të Italisë.

Kryeministri i Pakistanit Shehbaz Sharif gjithashtu përgëzoi kombin dhe shkencëtarët për nisjen e misionit të parë në orbitën hënore./AA

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​NATO e BE dënojnë sulmin kibernetik të Rusisë ndaj Gjermanisë e Çekisë

Publikuar

nga

NATO dhe BE dënuan të premten sulmin kibernetik të Rusisë kundër Gjermanisë dhe Çekisë.

“Unë dënoj fuqishëm aktivitetet kibernetike keqdashëse të Rusisë kundër aleatëve të NATO-s, përfshirë Gjermaninë dhe Çekinë”, tha shefi i NATO-s, Jens Stoltenberg në X, duke shprehur angazhimin për t’iu kundërvënë kërcënimit kibernetik “të konsiderueshëm, të vazhdueshëm dhe në rritje”.

Këshilli i Atlantikut të Veriut, në një deklaratë, vuri në dukje se i njëjti aktor kërcënimi ka shënjestruar entitete të tjera qeveritare kombëtare, operatorë të infrastrukturës kritike dhe entitete të tjera në të gjithë aleancën, duke përfshirë Lituani, Poloni, Sllovaki dhe Suedi.

“Aktivitetet e dëmshme kibernetike që synojnë Gjermaninë dhe Çekinë nënvizojnë se hapësira kibernetike është e kontestuar në çdo kohë”, tha këshilli. “Aktorët e kërcënimeve kibernetike kërkojnë me këmbëngulje të destabilizojnë Aleancën”.

Në një deklaratë të veçantë, BE-ja theksoi se një fushatë keqdashëse kibernetike tregon “modelin e vazhdueshëm të sjelljes së papërgjegjshme të Rusisë në hapësirën kibernetike, duke synuar institucionet demokratike, entitetet qeveritare dhe ofruesit e infrastrukturës kritike në të gjithë BE dhe më gjerë”.

BE nënvizoi se kjo lloj sjelljeje është në kundërshtim me normat e OKB-së për sjelljen e përgjegjshme të shtetit në hapësirën kibernetike.

“BE nuk do të tolerojë sjellje të tilla keqdashëse, veçanërisht aktivitete që synojnë të degradojnë infrastrukturën tonë kritike, të dobësojnë kohezionin shoqëror dhe të ndikojnë në proceset demokratike, duke pasur parasysh zgjedhjet e këtij viti në BE dhe në më shumë se 60 vende në mbarë botën”, shtoi ai. /AA

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara