Teknologji

Po sikur teknologjia jonë të kthehet kundër nesh?

Shumica e ideologjive aktuale janë të papërgatitura për këtë botë të re që po vjen.

Published

on

Nga Tyler Cowen, Bloomberg

Teknologjitë e reja, madje edhe ato të dobishme, përdoren përfundimisht ose si armë ose si instrumente lufte, përcjell UBT News.

Si t’i përgjigjemi ndryshimeve klimatike shpesh postulohet si pyetja kryesore e kohës sonë, dhe ndërsa kjo është padyshim e rëndësishme, unë kam një tjetër: Si do të ndalojmë që teknologjitë tona të reja dhe shpesh të shkëlqyera, të armatosen kundër nesh?

Unë e përdor termin armatim në kuptimin e plotë të fjalës – sulme me dron, sulme kibernetike, përdorime armiqësore të inteligjencës artificiale dhe sulme nga hapësira, bioarmë dhe më shumë. Është mirë që bota po del nga një periudhë stagnimi teknologjik, por këtu qëndron një rrezik: Është një parim i përgjithshëm i historisë botërore që teknologjitë e reja, madje edhe ato më të dobishmet, përdoren përfundimisht ose si armë ose si instrumente lufte. Kjo ishte e vërtetë për kalin, hekurudhën, aeroplanin dhe, natyrisht, energjinë bërthamore. Kjo ka të ngjarë të jetë e vërtetë edhe për këto zhvillime të reja.

Sulmet me dronë dhe kibernetike janë tashmë forca të rëndësishme në shumë pjesë të botës, mbi të gjitha në Lindjen e Mesme dhe rajonet përreth, dhe ato po rezultojnë efektive. Është një parashikim mjaft i sigurt se ato do të përhapen në më shumë pjesë të botës dhe do të përdoren me frekuencë më të madhe. Shumë amerikanë sot i shohin sulmet kibernetike kryesisht si një telash komercial ose burokratik, por mjete të tilla kanë potencialin të mbyllin pjesë të rëndësishme të ekonomisë ose të neutralizojnë disa asete ushtarake.

Intelegjenca artificiale armiqësore, sulmet nga hapësira dhe armët biologjike mund të jenë më larg. Por të paktën disa nga këto teknologji mund të bëhen faktorë kryesorë strategjikë brenda disa dekadash.

Shumica e ideologjive aktuale janë të papërgatitura për këtë botë të re që po vjen. Këto probleme nuk kanë zgjidhje të dukshme dhe as nuk ofrojnë ndonjë mënyrë të dukshme për të dhënë përparësi politike. SHBA nuk ka bërë as ndonjë përparim në përgatitjen për pandeminë e ardhshme, dhe kjo edhe pse më shumë se 2,500 amerikanë vdesin në ditë nga Covid-19.

Pikëpamjet standarde të “skifterëve”  të politikës së jashtme kërkojnë të shpenzohen më shumë për mbrojtjen kombëtare. Pavarësisht nëse jeni dakord apo jo, ato ideologji nuk adresojnë domosdoshmërisht pyetjet e duhura. Ciklet e prokurimit mund të zgjasin një dekadë ose më shumë, por teknologjitë përkatëse po përparojnë çdo vit.

Për më tepër, ushtria amerikane e ka gjithnjë e më të vështirë të joshë talentet më të mirë, duke pasur parasysh pagat e larta në sektorin e teknologjisë.

Shumica e ideologjive të Evropës, veçanërisht në Gjermani, thjesht supozojnë se këto probleme nuk do të arrijnë kurrë në brigjet e tyre. Një luftë e mundshme midis Rusisë dhe Ukrainës mund të shërbejë si një zgjim.

Kina, nga ana tjetër, ka një ideologji për të adresuar këto çështje – ideologjinë e mbikëqyrjes. Mbetet për t’u parë nëse këto mjete, të praktikuara mbi popullsinë e tyre, si dhe jashtë vendit, do ta bëjnë Kinën më të qëndrueshme ose do të çojnë në beteja të brendshme për pushtet politik. Në çdo rast, qëllimi duhet të jetë mbrojtja nga këto ideologji autokratike, dhe jo përqafimi i tyre, transmeton UBT News.

SHBA është i vetmi vend tjetër që praktikon nivele të krahasueshme të mbikëqyrjes, megjithëse më shumë në vendet e tjera sesa në popullsinë e vet. Për Amerikën është më pak një ideologji sesa një praktikë e fshehtë që pretendon të qëndrojë e ndarë nga pjesa tjetër e ideologjive kryesore amerikane (të cilat, me të drejtë, kanë aspektet e tyre imperialiste).

Pavarësisht se cili është këndvështrimi juaj për Edward Snowden, ai nuk ka qenë më një figurë e madhe publike ose nuk ka shkaktuar shumë debate të zakonshme. Amerikës mund t’i duhet të presë derisa të ndodhë diçka vërtet katastrofike përpara se të trajtojë çështje të tilla.

Ka ideologji që trajtojnë pjesë të problemit të armatimit. Qarqe të caktuara, veçanërisht ato që fokusohen në rreziqet e inteligjencës së përgjithshme artificiale (AGI), kanë frikë se një AI super-inteligjente mund të zhvillojë një mendje të vetën dhe do të na imponojë vullnetin e saj, ose ndryshe do të përfshihet në aktivitete të këqija.

Ky mund të jetë një shqetësim i madh, por frika ime është më e përgjithshme. Nëse AGI është kaq i fuqishëm, atëherë është e arsyeshme që produktet e ndërmjetme, në lidhje me përpjekjet njerëzore, mund të shkaktojnë shumë konflikte ushtarake. Problemi nuk është domosdoshmërisht që Skynet (nga filmi “Terminator”) të shfaqet drejtpërdrejt. Është se 40% e Skynet do të jetë mjaft i rrezikshëm.

Ludditët kanë gjithashtu një ideologji, sipas tyre, zhvillimi i teknologjive të reja duhet të ndalet fare. Dikush mund të debatojë për raportin përfitim-kosto të atij vendimi, por mjafton të thuhet se Kina, Rusia dhe shumë vende të tjera rivale nuk kanë plane të tilla dhe SHBA-ja nuk ka zgjidhje reale përveçse të përpiqet të qëndrojë përpara tyre.

Ky nuk është ndonjë vizion tejet shpresëdhënës për të ardhmen, por kështu qëndron situata. Për atë që mund të jetë çështja më e rëndësishme tani për tani, Amerika po i kryqëzon gishtat duke shpresuar për më të mirën./UBTNews/

Teknologji

Apple heq aplikacionin ICEBlock pas shqetësimeve për sigurinë e agjentëve

Published

on

Apple ka hequr nga App Store aplikacionin ICEBlock, i cili lejonte përdoruesit të shënonin në hartë vendndodhjet ku kishin parë agjentë të Shërbimit për Imigracion (ICE).

Gjithashtu, janë larguar edhe aplikacione të tjera me funksion të ngjashëm.

Sipas raportimeve të Fox Business, prokurorja e shtetit Pam Bondi kërkoi heqjen e këtyre aplikacioneve, duke theksuar se “janë krijuar për të vënë në rrezik agjentët e ICE, vetëm sepse po bëjnë punën e tyre.”

Apple deklaroi se App Store është krijuar për të qenë një vend i sigurt dhe i besueshëm për të zbuluar aplikacione.

Bazuar në informacionet e marrë nga autoritetet ligjzbatuese mbi rreziqet që paraqiste ICEBlock, kompania vendosi të heqë aplikacionin dhe të ngjashmit me të, sipas Engadget.

Kërkesa për heqjen e aplikacioneve erdhi pas raportimeve se një sulmues në Dallas, i cili hapi zjarr ndaj një objekti të ICE, kishte përdorur aplikacione për gjurmim – përfshirë ICEBlock – për të qëlluar nga çatia.

Sulmuesi vrau dy emigrantë dhe plagosi një të tretë, edhe pse synimi i tij ishin agjentët e ICE.

Zhvilluesi i aplikacionit, Joshua Aron, i tha Fox Business se ishte “jashtëzakonisht i zhgënjyer” nga vendimi i Apple.

ICEBlock kishte arritur majat e listave të App Storepas kritikave nga zyrtarët e administratës, që rritën popullaritetin e aplikacionit.

Zyrtarët paralajmëruan Aronin se po e ndiqnin, e këshilluan të ishte i kujdesshëm, pasi aplikacioni rrezikonte jetët e oficerëve të rendit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

Volkswagen ndalon prodhimin e Touareg, por pse?

Published

on

Thashethemet rezultuan të vërteta, ditët e Volkswagen Touareg janë të numëruara.

Prodhuesi gjerman ka konfirmuar se SUV-i i tij kryesor do të tërhiqet nga prodhimi vitin e ardhshëm.

Pas shitjes së 1.2 milion njësive që nga debutimi i tij në vitin 2002, prodhimi i Touareg do të përfundojë në fund të marsit 2026.

Përpara ndalimit të prodhimit, do të ofrohet një edicion final i këtij modeli të njohur.

Ndërkohë, duke marrë parasysh se Volkswagen ende nuk ka prezantuar një Touareg plotësisht elektrik, kjo nënkupton se SUV-i i njohur mund të vazhdojë si një automjet elektrik në të ardhmen. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

Samsung mund të ndërpresë linjën Galaxy S Edge pas suksesit të dobët të S25 Edge

Published

on

Samsung duket se po i jep fund një kapitulli të veçantë në historinë e Galaxy. Pas lançimit të Galaxy S25 Edge, raportet nga Koreja e Jugut sugjerojnë se kompania nuk do të sjellë një pasardhës të drejtpërdrejtë për këtë linjë.

Sipas NewsPim, një nga mediat teknologjike, Samsung planifikon të ndalojë prodhimin e S25 Edge sapo të shesë të gjitha stoqet ekzistuese.

Një zyrtar i paidentifikuar i kompanisë tha: “Nuk jam i sigurt nëse linja e hollë (Edge) do të kthehet ndonjëherë, por për momentin duket e pamundur. Praktikisht është zhdukur.”

Shitjet e dobëta janë arsyeja kryesore e vendimit. Sipas Hana Investment & Securities, deri në gusht janë shitur vetëm 1.31 milion njësi të S25 Edge, krahasuar me modelet e tjera të serisë S25:

Galaxy S25: 8.28 milion njësi

Galaxy S25+: 5.05 milion njësi

Galaxy S25 Ultra: 12.18 milion njësi

Kjo tregon një diferencë të madhe dhe interes të ulët për versionin Edge, i cili u promovua për dizajnin e hollë dhe ekranin e lakuar, por nuk ka arritur të bindë përdoruesit.

Sa i përket Galaxy S26, raportohet se Samsung ka përfunduar zhvillimin e një modeli Edge, por nuk pritet të dalë si pjesë e linjës Edge.

Në vend të tij, kompania planifikon të lansojë tre modele të serisë S26 në janar:

Galaxy S26 Pro

Galaxy S26 Plus

Galaxy S26 Ultra

Vendimi duket i orientuar drejt fokusimit në modelet me performancë të lartë dhe shitje më të mira, duke lënë pas eksperiencën e Edge.

Për fansat e ekranit të lakuar, kjo është një zhgënjim, pasi linja Edge mund të mos rikthehet më, duke shënuar fundin e një epoke të telefonave të hollë dhe elegantë me ekran të lakuar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

Instagram forcon masat e sigurisë për adoleshentët

Published

on

Rrjeti social Instagram po shtrëngon më tej cilësimet për llogaritë e adoleshentëve, duke vendosur kufizime të reja mbi përmbajtjen që fëmijët mund të shohin në platformë.

Kompania mëmë, Meta, kishte prezantuar për herë të parë llogaritë e dedikuara për adoleshentë një vit më parë, kur nisi t’i kalonte automatikisht përdoruesit e mitur në llogari më “të mbyllura”, me cilësime më të forta privatësie dhe kontrolle prindërore.

Kohët e fundit, Meta e ka zgjeruar këtë qasje edhe në Facebook dhe Messenger, duke përdorur mjete të inteligjencës artificiale për të identifikuar adoleshentët që mund të kenë falsifikuar moshën e tyre.

Tani, kompania po ndërmerr hap të ri në mbrojtjen e të rinjve online. Me ndryshimet e fundit, adoleshentët nuk do të mund të ndjekin apo të shohin përmbajtje nga persona që “publikojnë rregullisht materiale të papërshtatshme për moshën”.

Përveç kësaj, këto llogari do të hiqen nga rekomandimet dhe rezultatet e kërkimit për përdoruesit adoleshentë.

Instagram do të bllokojë një gamë më të gjerë termash të ndaluar, që lidhen me temat për të rritur, përfshirë fjalë si “alkool”, “gjakderdhje” dhe madje edhe versionet me gabime drejtshkrimore, që përdoren shpesh për të anashkaluar filtrat e platformës.

Për prindërit që kërkojnë masa më të rrepta, kompania po shton një cilësim të ri “përmbajtje e kufizuar”, i cili pritet të filtrojë edhe më shumë përmbajtje të ndjeshme — megjithëse Meta ende nuk ka dhënë detaje të plota për funksionimin e tij.

Këto masa vijnë si pjesë e përpjekjeve të vazhdueshme të Instagramit për të krijuar një mjedis më të sigurt për të rinjtë, duke balancuar privatësinë, kontrollin prindëror dhe lirinë e shprehjes në rrjetet sociale. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara