Kulturë

Pjesëmarrja e Ismail Qemalit në Kongresin e Xhonturqve

Published

on

Më 4 shkurt të vitit 1902, Ismail Qemali, një nga figurat më të shquara të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare, mori pjesë në Kongresin e Parë Xhonturk, që u mbajt në Paris. Ai, me një thirrje të fuqishme dhe të qartë për shoqërinë turke dhe për të ardhmen e kombit shqiptar, paraqiti devizën e tij të njohur: “As me turqit e vjetër dhe as me turqit e ri, por të punojmë për vatanin”. Ky angazhim i Qemalit tregonte qartë përkushtimin e tij për lirinë dhe të drejtat e popullit shqiptar, duke qenë i vetëdijshëm për rolin e tij të pazëvendësueshëm në luftën për Pavarësinë e Shqipërisë.

Në këtë kongres, të organizuar nga princët Sabahedin dhe Lutfullah, përveç Ismail Qemalit si përfaqësues i shqiptarëve, morën pjesë edhe figura të tjera të njohura të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare, si Dervish Hima, Ibrahim Temo dhe Jashar Erebara. Të gjithë ata, në mënyrë të veçantë, u angazhuan për përhapjen e idealeve të lirisë dhe të barazisë për kombësitë jo turke brenda Perandorisë Osmane.

Kongresi i Xhonturqve, i cili synonte rivendosjen e Kushtetutës së vitit 1876, shërbeu si një moment kyç në formimin e një lëvizjeje politike që, përveç forcimit të pushtetit të shtetit turk, kishte si objektiv njohjen e të drejtave të popujve të tjerë të Perandorisë Osmane, përfshirë shqiptarët, arabo-pashallarët dhe të tjerë. Në këtë periudhë të pasluftës, Lëvizja Xhonturke kishte si qëllim jo vetëm forcimin e centralizimit të pushtetit, por edhe mbështetje për zhvillimin e arsimit dhe gjuhës amtare për kombësitë e ndryshme të Perandorisë.

Ndërkohë, brenda radhëve të Xhonturqve, filluan të shfaqen dy mendime diametralisht të kundërta. Njëra rrjedhje mendimi mbështeste nacionalizmin turk dhe centralizimin e pushtetit në duar të një shteti të fortë, ndërsa tjetra mbante qëndrimin otomanist, një ideologji që favorizonte bashkimin dhe tolerancën ndërmjet grupeve etnike dhe fetare brenda Perandorisë Osmane.

Ismail Qemali, si një mendje e kthjellët dhe një politikan i mençur, u dallua për qëndrimin e tij të prerë kundër politikës nacionaliste të Xhonturqve. Ai, pa pasur asnjë ngurrim, e kundërshtoi çdo formë të nacionalizmit turk që mund të kërcënonte ekzistencën e popullit shqiptar dhe të shumë grupeve të tjera etnike brenda Perandorisë. Për Qemalin, rreziku ishte i dyfishtë: jo vetëm se po e kërcënonte kombet që jetonin nën Perandorinë Osmane, por po dëmtonte edhe vetë unitetin e kombit turk, që sapo ishte rimëkëmbur falë revolucionit të Mustafa Qemal Ataturkut.

Angazhimi i Qemalit në këtë kongres është një dëshmi e qëndrueshmërisë së tij në mbrojtjen e interesave kombëtare shqiptare. Ai nuk mund të pajtohej me politikën që nënvleftësonte pluralizmin dhe që cenonte të drejtat e shqiptarëve për t’u organizuar dhe për të arritur lirinë e tyre. Edhe pse Ismail Qemali ishte pjesëmarrës në një ngjarje të madhe historike, ai gjithmonë mbajti qëndrimin se politika që mund të shpëtonte popujt e ndryshëm të Perandorisë nuk ishte ajo që predikonin Xhonturqit, por ajo që do të mundësonte një të ardhme të ndritur për kombet që jetonin atje, përfshirë shqiptarët.

Në këtë mënyrë, pjesëmarrja e Ismail Qemalit në Kongresin e Xhonturqve e pasuron historinë e Lëvizjes Kombëtare Shqiptare dhe e bën të qartë angazhimin e tij për një Shqipëri të pavarur, të lirë dhe të drejtë për të gjithë qytetarët e saj./UBTNews/

Continue Reading

Lifestyle

Pse çdo vit duhet të vizitosh një vend të ri?

Published

on

Thuhet se të paktën një herë në vit duhet të vizitosh një vend ku nuk ke qenë më parë.

Çdo udhëtim ka potencialin të jetë unik dhe të ndryshëm nga i tjetri. Ja disa nga mësimet jetësore që mund të nxirren nga udhëtimet:

Zgjerimi i dijes dhe kuriozitetit

Udhëtimet na mësojnë gjëra të reja dhe zgjojnë brenda nesh shpirtin kërkues. Studimet tregojnë se të rinjtë që studiojnë jashtë vendit janë më të informuar dhe më të hapur ndaj ideve të reja sesa ata që mbeten në vendin e tyre.

Rritja e besimit tek njerëzit

Eksperimentet dhe kërkimet kanë treguar se udhëtimet shtojnë besimin tek njerëzimi. Të takosh njerëz nga kultura të ndryshme dhe të dëgjosh historitë e tyre, shpesh të ndryshme nga të tuat, të bind se çdo njeri ka një anë të mirë që mund të ndikojë pozitivisht tek të tjerët.

Nxitja e kreativitetit

Njohja me kultura të reja dhe përballja me mënyra të ndryshme jetese stimulon imagjinatën dhe kreativitetin. Studimet e “Academy of Management Journal” tregojnë se ata që punojnë ose studiojnë jashtë vendit kanë një kreativitet më të zhvilluar, duke krahasuar dhe përzgjedhur më të mirën nga kultura e tyre dhe ajo që vizitojnë.

Rritja e lumturisë dhe empatisë

Psikologët kanë zbuluar se njerëzit që udhëtojnë janë më të lumtur dhe më të hapur ndaj të tjerëve. Ato mësojnë të dëgjojnë me durim dhe të kuptojnë perspektiva të ndryshme, duke u bërë më empatikë dhe të ndjeshëm ndaj botës që i rrethon.

Udhëtimet fillimisht të lënë pa fjalë, por me kalimin e kohës ato të transformojnë në rrëfyes, duke të dhënë histori, mësime dhe përvoja që mbeten përjetësisht. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Giuseppe Gibboni mahnit Tiranën me violinën e tij Stradivari

Published

on

Violinisti i njohur ndërkombëtarisht, Giuseppe Gibboni, fitues i çmimit Paganini, performoi mbrëmjen e së enjtes në Teatrin Kombëtar të Operas dhe Baletit, duke përdorur violinën e tij të vitit 1734, një Stradivari të rrallë.

Gibboni magjepsi publikun duke interpretuar krijime të Rimskij Korsakov, Paganini, Rachmaninov dhe Stravinskij, duke ofruar një eksperiencë të paharrueshme muzikore në skenën e TKOB.

Ky koncert në Tiranë erdhi pak pas pjesëmarrjes së tij në dy koncerte me Orkestrën Filarmonike të Teatrit “La Scala” të Milanos.

Në kryeqytet, ai interpretoi nën shoqërimin e Orkestrës Simfonike të TKOBAP-së, në bashkëpunim me Orkestrën Simfonike të Forcave të Armatosura, të udhëhequr nga dirigjenti i njohur Sergio Alapont.

Giuseppe Gibboni konsiderohet një nga violinistët më të jashtëzakonshëm të brezit të tij, i njohur për teknikën brilante, ndjeshmërinë interpretuese dhe pjekurinë artistike, karakteristika të rralla për moshën e tij. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Parisi nderon Ismail Kadarenë me pllakë përkujtimore në zemër të qytetit

Published

on

Një nderim i veçantë i është bërë shkrimtarit të madh shqiptar Ismail Kadare në zemër të Parisit.

Këshilli Bashkiak ka votuar unanimisht për vendosjen e një pllaka përkujtimore me emrin e tij në adresën “63 boulevard Saint-Michel”, vendi ku Kadare dhe familja e tij jetuan për shumë vite, dhe ku autori krijoi disa prej faqeve më të rëndësishme të letërsisë moderne shqipe.

Lajmin e ka bërë të ditur Ambasada e Shqipërisë në Francë, e cila e ka cilësuar këtë vendim si një homazh të gjallë dhe prekës ndaj kolosit të letrave shqipe dhe, nëpërmjet tij, ndaj Shqipërisë dhe kulturës shqiptare.

“Faleminderit Parisit, faleminderit Francës”, – është shprehur Ministria, duke e vlerësuar këtë si një gjest mirënjohjeje dhe respekti për kontributin e Kadaresë në letërsinë botërore.

Parisi, qyteti ku Kadare zgjodhi të jetonte për dekada, ka qenë gjithmonë një hapësirë frymëzimi për krijimtarinë e tij – një vend ku fjala shqipe u bë universale përmes artit të tij.

Ky homazh i ri e vendos përjetësisht emrin e Ismail Kadaresë në rrugët e kryeqytetit francez, si simbol i miqësisë kulturore franko-shqiptare dhe i trashëgimisë së përbashkët letrare që ai la pas. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Autori hungarez László Krasznahorkai, fitues i çmimit Nobel në Letërsi

Published

on

Autori hungarez László Krasznahorkai është shpallur fitues i Çmimit Nobel në Letërsi për vitin 2025 për veprën e tij “të fuqishme dhe vizionare që, në mes të tmerrit apokaliptik, riafirmon fuqinë e artit”.

Akademia Suedeze e nderoi atë për “veprën e tij të fuqishme dhe vizionare që, në mes të tmerrit apokaliptik, riafirmon fuqinë e artit”.

Krasznahorkai ka bashkëpunuar ngushtë me regjisorin Béla Tarr për adaptimin e disa veprave të tij në film.

Një shembull i njohur është adaptimi i “Satantango” në një film të gjatë që ka marrë vlerësime të larta nga kritika.

Me këtë çmim, Krasznahorkai bëhet autori i dytë hungarez që fiton Çmimin Nobel në Letërsi, pas Imre Kertész, i cili e mori këtë çmim në vitin 2002 AP News.

Continue Reading

Të kërkuara