Në këtë kohë tensioni të lartë për zgjedhjet presidenciale në Shtetet e Bashkuara, Hollywood-i ka prodhuar një sërë filmash tërheqës që eksplorojnë dinamikat e fushatave, manipulimin dhe idealet e demokracisë. Aktuale më shumë se kurrë, këto filma ofrojnë një reflektim të thellë mbi procesin politik amerikan, duke shqyrtuar çështje si korrupsioni, ambicia dhe sfidat që kanë përballur kandidatët.

Primary Colors (1998) – Regjia: Mike Nichols
Një satirë që shoqëron një version të dukshëm të Bill Clinton, filmi tregon përpjekjet e Jack Stanton (John Travolta) për të fituar primaret. Me një skenar të shkruar nga Elaine May, filmi hedh dritë mbi anët më të errëta të fushatave politike, duke pyetur: A ka rëndësi e vërteta nëse rezultati është një president që punon për popullin?

All the President’s Men (1976) – Regjia: Alan J Pakula
Ky film klasik fokusohet në hetimin e gazetarit Bob Woodward dhe Carl Bernstein mbi skandalin Watergate. Pavarësisht se është një film mbi gazetarinë, ai gjithashtu trajton politikat e ndyra të fushatës, duke zbuluar sesi korrupsioni dhe mashtrimi ndikuan në fitoren e Richard Nixon.

Wag the Dog (1997) – Regjia: Barry Levinson
Një satirë që ilustron bashkimin e politikës dhe Hollywood-it, filmi tregon se si një konsultant fushate (Robert De Niro) krijon një histori të rreme për të shpëtuar imazhin e presidentit. Një komedi e mprehtë që bën një reflektim mbi marrëdhëniet ndërmjet politikës dhe realitetit.

The War Room (1993)- Regjia: DA Pennebaker dhe Chris Hegedus
Ky dokumentar ofron një pasqyrë të brendshme të fushatës së Bill Clinton në 1992. Duke u fokusuar te strategët, filmi tregon se si energjia dhe entuziazmi i rinisë mund të transformojnë një fushatë.

The Best Man (1964) – Regjia: Franklin J Schaffner
Një dramë politike që shqyrton intrigat e zgjedhjeve, me dy rivalë që përdorin çdo mjet në duar për të fituar. Skripti i Gore Vidal eksploron moralitetin dhe ndershmërinë në politikë.

State of the Union (1948) – Regjia: Frank Capra
Një kritikë e qartë mbi procesin politik, filmi tregon se si ambicia dhe manipulimi ndikojnë në zgjedhjet presidenciale. Me një fund idealist, ai ndihmon në reflektimin mbi çmimin e fuqisë.

The American President (1995) – Regjia: Rob Reiner
Një romancë politike që tregon për jetën e presidentit Andrew Shepherd (Michael Douglas), ky film kombinon komedinë me temat politike, duke nxjerrë në pah idealizmin e mundshëm në politikë.

The Ides of March (2011) – Regjia: George Clooney
Një analizë e thellë e humbjes së pafajësisë politike, filmi tregon për intriga dhe manipulime në një fushatë presidenciale, duke nxjerrë në pah marrëdhëniet midis kandidatëve dhe medias.

Game Change (2012) – Regjia: Jay Roach
Ky film përshkruan mënyrën se si John McCain zgjodhi Sarah Palin si kandidatin e tij për zv.president, duke sjellë në pah intrigat dhe pasojat e këtij vendimi të diskutueshëm.

Head of State (2003) – Regjia: Chris Rock
Një komedi që sfidon stereotipet politike, filmi tregon për një kandidat të papritur që përfaqëson zërin e popullit dhe thotë të vërtetën për çështjet sociale.

Bonus: Betty Boop for President (1932)
Një film animacioni që parashikon idenë e një presidenti të femrës, duke ofruar një satirë të lehtë për politikën amerikane në atë kohë.

Të dhënat dhe temat që trajtohen në këto filma janë përherë relevante, duke na kujtuar se politika është një lojë e rrezikshme, por gjithashtu një reflektim i ideve dhe aspiratave që formojnë shoqërinë tonë./UBTNews/

Nga BBC, në përkthim dhe përshtatje të D.E.

Nga adhurimi sekret në shqetësim të hapur, gjermanët kanë përjetuar një udhëtim kompleks për të përballuar të kaluarën naziste për më shumë se 80 vjet. Një ekspozitë e re, “Pas Hitlerit: Ballafaqimi i Gjermanisë me të kaluarën naziste”, e hapur në Haus der Geschichte në Bonn, eksploron këtë evolucion të mendimit. 

Historia e bustit të Hedwig Maria Ley, një simpatizante e nazistëve, është një nga elementët e ekspozitës që ilustron qëndrimet e ndryshme ndaj Adolf Hitlerit. Pas vdekjes së tij dhe humbjes në Luftën e Dytë Botërore, Ley e fshehu bustin e tij në kopshtin e saj, ndërsa dy dekada më vonë, një i afërm i kopshtarëve e nxori atë dhe e vendosi në dhomën e ndenjës.

Kjo histori tregon se disa gjermanë vazhduan ta adhurojnë një lider tiranik, ndërsa një brez i ri, i njohur si “68erët”, kërkonte të distancohej nga traditat e prindërve të tyre.

Ekspozita e Bonn-it eksploron se si brezat e ndryshëm të gjermanëve janë përballur me të kaluarën naziste. Pas Luftës së Dytë Botërore, shumë gjermanë u përpoqën të fshihnin kujtimet e Hitlerit, duke rinovuar emrat e rrugëve dhe duke u përpjekur të harrojnë rolin e tyre në regjimin nazist. Ky fenomen ilustrohet nga ndjenjat e mohimit të përgjegjësisë, ku shumë njerëz e akuzonin Hitlerin dhe komandantët e tij për krimet e luftës, ndërsa ata vetë vazhdonin të mbajnë pozita në shoqërinë pas luftës.

Ekspozita gjithashtu përmban materiale arkivale që tregojnë si shqiptarët e së kaluarës ishin të prirur të shpreheshin hapur me komente raciste. Pjesëmarrësit e brezit të vitit 1965 në Bavari dhe incidentet e dhunshme kundër hebrenjve theksojnë se racizmi dhe antisemitizmi ishin ende të pranishme në shoqëri, edhe pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore.

Një aspekt i rëndësishëm i ekspozitës është përpjekja e brezave më të rinj për të gjetur të vërtetën mbi regjimin nazist. Seriali “Holokausti”, i transmetuar në vitin 1979, pati një ndikim të madh, duke hapur sytë e shumë gjermanëve ndaj krimeve të kaluara.

Ekspozita i jep gjithashtu hapësirë kujtimit të viktimave. Objekte të zakonshme, si një biletë transporti e mbajtur nga një mbijetues hebre, dhe një biçikletë e dhënë për ruajtje, tregojnë histori personale që përfaqësojnë vuajtjet e atyre që vuajtën nga regjimi nazist.

Megjithatë, sfida për të përballuar të kaluarën vazhdon. Brezat e rinj, të cilët janë rritur pas ribashkimit të Gjermanisë, e shohin historinë e nazizmit si një paralajmërim për të tashmen. Protestat kundër populizmit të djathtë dhe kujtimi i viktimave të dhunës ekstreme të djathtë janë pjesë e angazhimit të tyre.

Ekspozita “Pas Hitlerit” do të qëndrojë e hapur deri më 26 janar 2025, duke theksuar se përballja me të kaluarën naziste mbetet një çështje thelbësore në shoqërinë gjermane sot. Edhe pse Hitler ka vdekur, trashëgimia e tij fashiste vazhdon të jetë një temë e rëndësishme debate dhe reflektimi./UBTNews/

Nga DW, në përkthim dhe përshtatje të D.E.

Një festë e vërtetë e artizanatit dhe traditës kulturore u zhvillua në Gjirokastër, ku 40 artizanë nga Shqipëria, Kosova, Mali i Zi dhe Maqedonia e Veriut u bashkuan për të ekspozuar punimet e tyre të jashtëzakonshme. Ky panair, i cili tashmë ka fituar një vend të veçantë në kalendarin e aktiviteteve kulturore të qytetit të gurtë, ofron një platformë për të promovuar artin dhe mjeshtërinë e traditave artisanale të rajonit.

Artizanët, disa prej të cilëve morën pjesë për herë të parë, shprehën kënaqësinë e tyre për mikpritjen e ngrohtë që u ofrua nga banorët dhe vizitorët e Gjirokastrës. Puna e tyre përfshinte një gamë të gjerë produktesh, si çanta, kurora dhe fustane, të gjitha të punuara me një mjeshtëri të veçantë dhe me një vëmendje të jashtëzakonshme ndaj detajeve. Cilësia e punimeve të dorës tërhoqi një interes të madh, sidomos nga turistët, të cilët kishin ardhur për të njohur më thellë kulturën dhe traditat artisanale të Shqipërisë.

Një nga momentet më tërheqëse të panairit ishte mundësia e shikimit të demonstrimeve “live” të proceseve artizanale. Këto aktivitete ofruan një pamje të qartë mbi punën e vështirë dhe pasionin e artistëve, duke krijuar një lidhje të drejtpërdrejtë mes krijuesve dhe vizitorëve.

Panairi i Artizanatit dhe Trashëgimisë Kulturore, organizuar në kuadër të Javës së Trashëgimisë Kulturore, dëshmoi përkushtimin e Gjirokastrës ndaj ruajtjes dhe promovimit të trashëgimisë kulturore, duke ofruar një hapësirë për dialog dhe shkëmbim kulturor mes kombeve. Kjo ngjarje përforcoi bindjen se artizanati është një pasuri e çmuar, e cila meriton të ruhet dhe të çmohet nga brezat e ardhshëm./UBTNews/

Muzeu Historik Kombëtar organizoi sot një aktivitet përkujtimor në nderim të muzikantit dhe atdhetarit të njohur shqiptar Spiridon Ilo, i cili lindi më 30 shtator 1876, në qytetin e bukur të Korçës. Kjo ngjarje shënon jo vetëm një përkujtim të veprës së tij, por edhe një rikujtim të rëndësisë së tij në historinë kulturore dhe patriotike të Shqipërisë.

Spiridon Ilo, që në moshë të re, mërgoi drejt Shteteve të Bashkuara të Amerikës, ku, përveç angazhimeve të tij të përditshme, ndjente një pasion të madh për muzikën. Ai ndoqi studimet e larta për muzikë, duke forcuar kështu njohuritë dhe aftësitë e tij artistike. Ai ishte shqiptari i parë që ngriti një firmë për pllakat e gramafonit, një hap revolucionar për kultivimin e kulturës muzikore shqiptare në diasporë. Me entuziazëm, ai regjistroi një numër të madh këngësh patriotike dhe popullore, duke kontribuar kështu në ruajtjen dhe promovimin e traditës muzikore shqiptare.

Në vitin 1923, Ilo themeloi shoqërinë e parë diskografike që nxirrte këngë shqip, duke luajtur një rol të rëndësishëm në zhvillimin e kulturës shqiptare gjatë viteve 1920-1940. Ai nuk ndaloi së punuari për muzikën dhe identitetin shqiptar; një nga arritjet më të rëndësishme ishte regjistrimi i parë i Himnit Kombëtar të Shqipërisë, një veprim që përfaqësonte një ngjarje historike për kombin tonë. Regjistrimi, me numër E-3948, u realizua me zërin e tij dhe të tenorit arbëresh Giuseppe Mauro, duke e kthyer këtë moment në një kujtim të paharrueshëm për të gjithë shqiptarët.

Në vitet ’20, Spiridon Ilo botoi dhe shpërndau kartolina me tema patriotike, si dhe krijoi komedinë “Vërtet ëndërr” dhe përmbledhjen me këngë patriotike “Dëshirat e zemrës”. Pas një periudhe të gjatë në diasporë, ai u rikthye në Rumani dhe, në vitin 1926, vendosi përfundimisht në Korçë, qytetin e tij të lindjes. Më 1 prill 1945, iu akordua pensioni si Patriot i Rilindjes Kombëtare, një njohje e merituar për kontributin e tij të jashtëzakonshëm.

Një nga veprat e tij më të çmuara ishte sjellja e kallëpeve të pllakatave të gramafonit në Shqipëri, të cilat në vitin 1946 ai ia dhuroi Komitetit Ekzekutiv, duke i siguruar kështu trashëgiminë kulturore vendase. Spiridon Ilo ndërroi jetë në Korçë në vitin 1950, por veprat dhe kontributet e tij do të mbeten gjithmonë një pjesë e rëndësishme e historisë sonë kombëtare. Në përkujtim të tij, ne rikujtojmë jo vetëm veprën e tij, por edhe pasionin e tij të paepur për atdhenë dhe kulturën shqiptare./UBTNews/