Bota

‘Pika jugore’ e oqeanit të nxehtë po shkakton thatësirë tejet të madhe në Kili

Published

on

Në jugperëndim të Oqeanit Paqësor, është një rajon të madh me ujë jashtëzakonisht të ngrohtë që mbulon një zonë në madhësinë e Australisë, i njohur si “Pika Jugore”, transmeton UBT News.

Disa mijëra kilometra larg, kombi i Kilit në Amerikën e Jugut po përjeton një thatësirë tejet të madhe për më shumë se një dekadë, me shiun dhe furnizimet e pakëta me ujë.

Një lopë e kequshqyer në një fermë të prekur nga thatësira në Putaendo, Kili, më 23 shtator 2019.

Në sipërfaqe, këto dy ngjarje nuk kanë asnjë lidhje me njëra-tjetrën, por një studim i ri zbuloi se ato janë të lidhura nga forcat e padukshme të presionit dhe qarkullimit atmosferik global.

Pika Jugore, e vendosur në lindje të Australisë dhe Zelandës së Re, doli rreth katër dekada më parë, me siguri e shkaktuar nga një rënie natyrore e reshjeve mbi qendrën tropikale të Paqësorit. Por me kalimin e kohës, ndryshimet klimatike e kanë bërë atë më të madhe dhe më të nxehtë, sipas studimit.

Uji i ngrohtë sipërfaqësor që përbën pikën, pastaj ngroh ajrin mbi të – dhe ndërsa atmosfera ngrohet, ajo zgjerohet në një “zonë të madhe, të gjerë të presionit të lartë”, e njohur si një kurriz me presion të lartë, tha Kyle Clem, bashkë-autor i studimit dhe ligjërues i shkencës së klimës.

Kjo shtrihet përgjatë Paqësorit Jugor, ndryshon rrugën që stuhitë zakonisht marrin ndërsa lëvizin nëpër oqeane, të njohur si “gjurmët e stuhive”.

Një zonë e tharë e Liqenit Penuelas në Valparaiso, Kili, më 22 janar 2020.

Me stuhitë tani të ridrejtuara në Antarktidë, Kili është zhytur në kushte serioze të thatësirës që nga viti 2010, me dëmtime të përhapura në mjedis dhe jetesën e njerëzve, përcjell UBT News.

Kjo është thatësira më e gjatë e Kilit në të dhënat meteorologjike, sipas NASA-s. Thatësira e madhe e fundit e kësaj shkalle ndoshta ndodhi në rajon më shumë se 1.000 vjet më parë, sipas René D. Garreaud, një shkencëtar në Universitetin e Kilit dhe një nga bashkautorët e studimit.

Ngrohja globale ka bërë që Pika të zgjerohet dhe të nxehet shumë gjatë dekadës së fundit – dhe thatësira është bërë një shtrirje e vazhdueshme, e pafund.

Efektet e goditjes së Blob janë ndjerë edhe diku tjetër

Për shkak se zhvendosja bën që ajri më i ngrohtë të lëvizë drejt Antarktikut, ai ka shkaktuar një reduktim të akullit të detit Antarktik – i cili nga ana tjetër kërcënon ekosistemet delikate të rajonit dhe mund të ketë pasoja të gjera në ndryshimin e modeleve globale të motit.

Nuk është e qartë kur ose nëse efekti i Pikës Jugore do të shpërndahet, gjë që Clem dhe ekipi planifikojnë të studiojnë më tej.

Rënia e reshjeve pritet të zvogëlohet në një moment – por studiuesit nuk e dinë nëse kjo do të jetë e mjaftueshme për të ndikuar pozitivisht.

Vendpushimi i skive El Colorado me dëborë kryesisht të shkrirë, në mes të sezonit të tij të dimrit 2021, në Santiago, Kili.

“Një nga gjërat më interesante në lidhje me këtë është, ne kemi këtë sinjal antropogjenik (të shkaktuar nga njerëzit) në sistemin klimatik, i cili është Blob (Pika), i ulur atje në mes të askundit”, tha Clem.

“Por për shkak të mënyrës së konfigurimit të qarkullimit të oqeanit, ai ka aftësinë të ndikojë në klimat rajonale ku jetojnë sasi të mëdha njerëzish, dhjetëra mijëra kilometra larg”.

“Ajo që tregon studimi ynë është se, me ndryshimet klimatike të shkaktuara nga njerëzit, ajo që ndodh në një vend nuk qëndron domosdoshmërisht aty [në vendin që ndodh]”./UBTNews

Bota

Ish-udhëheqësi i Hezbollah do të varroset të dielën

Published

on

Hezbollah ka njoftuar se ish-udhëheqësi i tij, Hasa Nasrallah, do të varroset të dielën pas pesë muajsh që nga vdekja e tij. Nasrallah humbi jetën më 27 shtator 2024, në një sulm ajror të kryer nga Izraeli, ndërkohë që ai ishte duke u takuar me komandantët e lëvizjes Hezbollah.

Nasrallah, i cili ka luajtur një rol të rëndësishëm në krijimin dhe drejtimin e Hezbollah, është konsideruar një nga liderët më të respektuar të botës arabe, për shkak të ndikimit të madh që ka pasur në rajon dhe përpjekjeve të tij për të krijuar një lëvizje ushtarake islamike me përmasa globale. Kjo ngjarje ka tronditur shumë komunitete, veçanërisht në Lindjen e Mesme.

Të dielën, pas pesë muajsh, trupi i tij do të varroset në një ceremoni të pritur me shumë vëmendje, që pritet të tërheqë vëmendjen e udhëheqësve politikë dhe ushtarakë nga e gjithë bota arabe.

Continue Reading

Bota

Izraeli do të lirojë 602 të burgosur palestinezë të shtunën sipas marrëveshjes së shkëmbimit

Published

on

By

Izraeli do të lirojë 602 të burgosur palestinezë të shtunën, duke përfshirë 50 palestinezë të cilët janë dënuar me burgim të përjetshëm dhe 60 të tjerë me burgime të gjata, sipas Zyrës për Media të të Burgosurve Palestinezë në Gaza.

Lirimi është një komponent kyç i fazës së parë të marrëveshjes së shkëmbimit, e cila pasoi dorëzimin nga fraksionet palestineze të emrave të gjashtë pengjeve izraelitë të caktuar për lirim të shtunën.

Në një deklaratë, zyra për media konfirmoi se, përveç 50 palestinezëve të dënuar me burgim të përjetshëm dhe 60 me dënime të sigurisë së lartë, do të lirohen edhe 47 palestinezë nga “Marrëveshja Shalit” e vitit 2011, të cilët ishin arrestuar sërish.

Gjithashtu, 445 palestinezë nga Gaza, të arrestuar pas 7 tetorit 2023, janë caktuar të lirohen.

Më herët të premten, krahu ushtarak i Hamasit, Brigadat Al-Qassam, njoftoi emrat e gjashtë robërve izraelitë që do të lirohen të shtunën si pjesë e raundit të shtatë të shkëmbimit të të burgosurve.

Deri më sot, Izraeli ka marrë 19 robër dhe katër trupa. Të shtunën, Izraeli do të pranojë edhe gjashtë robër të tjerë, ndërsa javën e ardhshme pritet të dorëzohen katër trupa të tjerë, duke shënuar përfundimin e fazës së parë të marrëveshjes.

Në këmbim, Izraeli ka liruar tashmë 1.135 të burgosur palestinezë, duke përfshirë dhjetëra që vuajnë dënimin e përjetshëm.

Megjithatë, fillimi i negociatave për fazën e dytë të marrëveshjes, e cila fillimisht ishte planifikuar për 3 shkurt, është vonuar nga Izraeli.

Marrëveshja e armëpushimit hyri në fuqi muajin e kaluar, duke ndalur luftën gjenocidale të Izraelit, e cila ka vrarë të paktën 48.300 njerëz, kryesisht gra dhe fëmijë, dhe e ka lënë enklavën në gërmadha.

Nëntorin e kaluar, Gjykata Ndërkombëtare Penale lëshoi ​​urdhra arresti për Netanyahun dhe ish-ministrin e tij të Mbrojtjes Yoav Gallant për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit në Gaza.

Izraeli gjithashtu përballet me një çështje gjenocidi në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë për luftën e tij në enklavën palestineze.

Continue Reading

Bota

Kremlini mohon se ka kërkuar që NATO-ja të tërheqë trupat nga krahu lindor

Published

on

By

Kremlini ka mohuar raportimet se zyrtarët rusë i kanë kërkuar Shteteve të Bashkuara të kërkojnë tërheqjen e trupave të NATO-s nga shtetet afër apo në kufi me Rusinë.

Këto deklarata, të bëra nga zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov, vijnë pasi një këshilltar i lartë presidencial rumun dukej se tha që zyrtarët rusë kishin bërë këtë kërkesë gjatë bisedimeve të nivelit të lartë në Riad midis delegacioneve nga Moska dhe Uashingtoni.

Zyrtari rumun, Cristian Diaconescu, i cili foli për një televizion në Rumani, më pas u tërhoq nga deklaratat e tij, duke qartësuar se një kërkesë e tillë ishte bërë në të kaluarën, më 2021, pra para nisjes së pushtimit rus të Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

Rusia për vite me radhë ka shprehur zemërim, publikisht dhe privatisht, lidhur me praninë e trupave të NATO-s në shtete sikurse tre shtetet e Baltikut dhe në Poloni. Gjithashtu është ankuar lidhur me sistemet e mbrojtjes ajrore të NATO-s në Poloni dhe Rumani. Zgjerimi i NATO-s nga lindja – fillimisht më 1997 dhe më pas dy runde zgjerimesh më 2000 – nga shumë në Kremlin është parë si akt armiqësor dhe kjo pjesërisht është përdorur si pretekst për pushtimin e Ukrainës.

Me administratën e presidentit amerikan, Donald Trump, që po sinjalizon për një qasje të re radikale ndaj raporteve evropiane – ai ka përsëritur ankesat se anëtarët e NATO-s nuk po shpenzojnë para të mjaftueshme në aleancë – është ndezur alarmi në Evropë se Shtëpia e Bardhë e Trumpit mund të pranojë kërkesat ruse.

Më herët gjatë këtij muaji, sekretari amerikan i Mbrojtjes, Pete Hegseth, tronditën aleancën 32-anëtarëshe kur ai haptazi përjashtoi anëtarësimin e Ukrainës në NATO dhe përjashtoi mundësinë e bashkimit të trupave amerikane në ndonjë përpjekje paqeruajtëse në Ukrainë. Ai po ashtu tha se NATO nuk do t’i dalë në ndihmë asnjë shteti evropian, nëse përfshihen në atë përpjekje dhe nëse do të sulmoheshin nga Rusia.

Duke folur në një intervistë për Antena 3 CNN më 19 shkurt, dy ditë pasi delegacionet e SHBA-së dhe Rusisë u takuan në Riad, Diaconescu dukej se sugjeroi se Moska kishte paraqitur një kërkesë të re për tërheqjen e NATO-s.

Pritjet e tyre [të rusëve] janë që, në një pikë, SHBA-ja do të bënte që partnerët evropianë brenda NATO-s të tërhiqen nga garancitë e sigurisë së NATO-s të vitit 1997”, tha ai.

Në deklarimet pasuese për mediat rumune, Diasconescu u tërhoq nga kjo deklaratë duke thënë se po iu referohej kërkesave paraprake. Amerikanët dhe evropianët nuk pranojnë kërkesat ruse, tha ai, “as atëherë e as tani”.

I pyetur specifikisht nga gazetarët lidhur me deklaratat rumune, Peskov mohoi këtë vlerësim më 21 shkurt.

Jo, nuk është e vërtetë, nuk përkon me realitetin”, tha ai. “Qëndrimi ynë është që avancimi i infrastrukturës ushtarake drejt kufijve tanë është shqetësues për ne. Këtë qëndrim e dinë të gjithë, nuk është sekret”.

Presidenti i Polonisë, shteti i të cilit ka qenë një nga mbështetësit më të zëshëm të Ukrainës dhe që ka rritur dislokimin e trupave të NATO-s përgjatë krahut lindor të aleancës, tha më 18 shkurt se ka pranuar garanci nga SHBA-ja se nuk do të ketë reduktim të trupave amerikane.

Nuk ka asnjë shqetësim që SHBA-ja do të reduktojë nivelin e pranisë në shtetin tonë, që SHBA-ja në çfarëdo mënyre do të tërhiqet nga përgjegjësitë apo bashkëpërgjegjësitë për sigurinë e kësaj pjese të Evropës”, tha Andrzej Duda për gazetarët në Varshavë pasi u takua me emisarin e posaçëm të Trumpit, Keith Kellogg.

NATO përforcoi forcat e saj lindore pas nisjes së pushtimit rus të Ukrainës, duke kërkuar që të qetësojë anëtarët – veçmas ata që ranë nën kontrollin sovjetik gjatë Luftës së Ftohtë.

Në total, janë tetë grupe luftarake të NATO-s – “një prani e zgjeruar” – të dislokuara në lindje të Evropës dhe në tre shtete Baltike, me afër 30.000 trupa, sipas të dhënave të fundit të aleancës.

Objektivat e Putinit mbesin të njëjtë: të nënshtrojë Ukrainën dhe gjithashtu të përçajë Evropën dhe SHBA-në”, tha për Shërbimin rumun të Radios Evropa e Lirë, Oana Lungescu, ish-zëdhënëse e NATO-s. “Pra, pikërisht për këtë ka më pak arsye për të spekuluar apo për panik, por për të parë se cilat janë interesat e Evropës, dhe padyshim, cilat janë interesat e Rumanisë”.

Continue Reading

Bota

Trump: Kanadaja mund të mbajë himnin e saj si shteti i 51-të amerikan

Published

on

By

Presidenti amerikan Donald Trump përsëriti dëshirën e tij për të aneksuar Kanadanë në SHBA si shtetin e saj të 51-të, teksa deklaroi gjithashtu vendosmërinë e tij për të rimarrë Kanalin e Panamasë.

Unë mendoj se Kanadaja, ju e dini, ata do të duhet të paguajnë tarifa për makinat, lëndët e para të drurit, naftën dhe gazin, etj., teksa ata marrin 95 për qind të produkteve të tyre nga SHBA-ja“, tha Trump në darkën e mbrëmshme të Takimit të Shoqatës së Guvernatorëve Republikanë në Washington.

Unë mendoj se ata duhet të bëhen shteti i 51-të“, shtoi ai.

Duke folur për një ndeshje ndërkombëtare të hokejit në Montreal, ku kanadezët nuk respektuan himnin kombëtar të SHBA-së përpara ndeshjes, Trump tha se “në fund të fundit” ata do të lavdërojnë himnin kombëtar amerikan.

Ne do të duhet të arrijmë një marrëveshje, sepse mua më pëlqen ‘O Canada‘”, tha ai, duke iu referuar himnit kombëtar kanadez.

Është një gjë e bukur. Unë mendoj se ne do të duhet ta mbajmë atë si shteti i 51-të”, shtoi Trump. Duke e quajtur kryeministrin kanadez Justin Trudeau një “guvernator“, Trump tha se ai po bën një “punë të mrekullueshme”.

Unë mendoj se në fakt kjo ka rezultuar në zgjedhjen e tij, nëse doni ta dini këtë, por ne do të shohim për këtë“, tha Trump, duke shtuar: “Ne po shikojmë Grenlandën dhe duhet të rimarrim Kanalin e Panamasë“.

Ai tha se Panamaja është një nga mrekullitë e mëdha të botës. “Ne e ndërtuam atë, e për shkak se Kina në thelb e ka marrë atë, ne nuk do të lejojmë kjo të ndodhë. Kina e di dhe Panamaja po ashtu”, tha Trump.

Presidenti amerikan pretendon se shtetet e grupit BRICS “u ndanë” vetëm disa ditë pasi i paralajmëroi për tarifa të mundshme nëse përpiqeshin të gjenin një zëvendësim për dollarin amerikan.

Shtetet e BRICS-it po përpiqeshin të shkatërronin dollarin tonë. Ata donin të krijonin një monedhë të re. Kështu, kur hyra, gjëja e parë që thashë ishte se çdo shtet i grupit BRICS që vetëm përmend shkatërrimin e dollarit, do të përballet me një tarifë 150 për qind, dhe se ne nuk duam mallrat tuaja, kështu që shtetet e grupit BRICS u ndanë“, tha ai.

Continue Reading

Të kërkuara