Bota

‘Pika jugore’ e oqeanit të nxehtë po shkakton thatësirë tejet të madhe në Kili

Published

on

Në jugperëndim të Oqeanit Paqësor, është një rajon të madh me ujë jashtëzakonisht të ngrohtë që mbulon një zonë në madhësinë e Australisë, i njohur si “Pika Jugore”, transmeton UBT News.

Disa mijëra kilometra larg, kombi i Kilit në Amerikën e Jugut po përjeton një thatësirë tejet të madhe për më shumë se një dekadë, me shiun dhe furnizimet e pakëta me ujë.

Një lopë e kequshqyer në një fermë të prekur nga thatësira në Putaendo, Kili, më 23 shtator 2019.

Në sipërfaqe, këto dy ngjarje nuk kanë asnjë lidhje me njëra-tjetrën, por një studim i ri zbuloi se ato janë të lidhura nga forcat e padukshme të presionit dhe qarkullimit atmosferik global.

Pika Jugore, e vendosur në lindje të Australisë dhe Zelandës së Re, doli rreth katër dekada më parë, me siguri e shkaktuar nga një rënie natyrore e reshjeve mbi qendrën tropikale të Paqësorit. Por me kalimin e kohës, ndryshimet klimatike e kanë bërë atë më të madhe dhe më të nxehtë, sipas studimit.

Uji i ngrohtë sipërfaqësor që përbën pikën, pastaj ngroh ajrin mbi të – dhe ndërsa atmosfera ngrohet, ajo zgjerohet në një “zonë të madhe, të gjerë të presionit të lartë”, e njohur si një kurriz me presion të lartë, tha Kyle Clem, bashkë-autor i studimit dhe ligjërues i shkencës së klimës.

Kjo shtrihet përgjatë Paqësorit Jugor, ndryshon rrugën që stuhitë zakonisht marrin ndërsa lëvizin nëpër oqeane, të njohur si “gjurmët e stuhive”.

Një zonë e tharë e Liqenit Penuelas në Valparaiso, Kili, më 22 janar 2020.

Me stuhitë tani të ridrejtuara në Antarktidë, Kili është zhytur në kushte serioze të thatësirës që nga viti 2010, me dëmtime të përhapura në mjedis dhe jetesën e njerëzve, përcjell UBT News.

Kjo është thatësira më e gjatë e Kilit në të dhënat meteorologjike, sipas NASA-s. Thatësira e madhe e fundit e kësaj shkalle ndoshta ndodhi në rajon më shumë se 1.000 vjet më parë, sipas René D. Garreaud, një shkencëtar në Universitetin e Kilit dhe një nga bashkautorët e studimit.

Ngrohja globale ka bërë që Pika të zgjerohet dhe të nxehet shumë gjatë dekadës së fundit – dhe thatësira është bërë një shtrirje e vazhdueshme, e pafund.

Efektet e goditjes së Blob janë ndjerë edhe diku tjetër

Për shkak se zhvendosja bën që ajri më i ngrohtë të lëvizë drejt Antarktikut, ai ka shkaktuar një reduktim të akullit të detit Antarktik – i cili nga ana tjetër kërcënon ekosistemet delikate të rajonit dhe mund të ketë pasoja të gjera në ndryshimin e modeleve globale të motit.

Nuk është e qartë kur ose nëse efekti i Pikës Jugore do të shpërndahet, gjë që Clem dhe ekipi planifikojnë të studiojnë më tej.

Rënia e reshjeve pritet të zvogëlohet në një moment – por studiuesit nuk e dinë nëse kjo do të jetë e mjaftueshme për të ndikuar pozitivisht.

Vendpushimi i skive El Colorado me dëborë kryesisht të shkrirë, në mes të sezonit të tij të dimrit 2021, në Santiago, Kili.

“Një nga gjërat më interesante në lidhje me këtë është, ne kemi këtë sinjal antropogjenik (të shkaktuar nga njerëzit) në sistemin klimatik, i cili është Blob (Pika), i ulur atje në mes të askundit”, tha Clem.

“Por për shkak të mënyrës së konfigurimit të qarkullimit të oqeanit, ai ka aftësinë të ndikojë në klimat rajonale ku jetojnë sasi të mëdha njerëzish, dhjetëra mijëra kilometra larg”.

“Ajo që tregon studimi ynë është se, me ndryshimet klimatike të shkaktuara nga njerëzit, ajo që ndodh në një vend nuk qëndron domosdoshmërisht aty [në vendin që ndodh]”./UBTNews

Bota

Kremlini: Sanksionet e BE-së nuk do ta detyrojnë Rusinë të hyjë në negociata

Published

on

By

Kremlini është i bindur se paketa e 18-të e sanksioneve e planifikuar nga BE-ja nuk do të çojë në fund të luftës së Rusisë kundër Ukrainës.

Vetëm logjika dhe argumentet e arsyetuara mund ta sjellin Rusinë në tryezën e negociatave”, tha dje zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov.

Është e pamundur ta detyrosh Rusinë duke i ushtruar ndonjë lloj presioni apo dhune”, tha ai.

Peskov shprehu bindjen e tij se paketa e re e sanksioneve – të kërkuara nga BE-ja – do të miratohet përfundimisht pavarësisht kundërshtimit të Sllovakisë.

Megjithatë, ai tha se sa më të ashpra të jenë masat ndëshkuese, aq më i fortë do të jetë reagimi rus ndaj tyre.

Sanksionet janë thikë me dy presa”, theksoi ai.

BE do të vuajë edhe më shumë nga sanksionet, për shembull duke hequr dorë nga lëndët e para dhe energjia ruse”, tha Moska.

Ajo gjithashtu po anashkalon kufizimet me ndihmën e vendeve të tjera dhe ka zgjeruar ndjeshëm prodhimin e saj të armëve.

Të premten e kaluar, miratimi i paketës së 18-të të sanksioneve të BE-së fillimisht dështoi për shkak të rezistencës nga Sllovakia. Një votim i ri është shtyrë për një kohë të pacaktuar.

Rusia i konsideron sanksionet të paligjshme”, sipas Peskov.

Padyshim, pas pothuajse katër vitesh, ne kemi zhvilluar njëfarë rezistence. Dhe tashmë kemi mësuar se si të minimizojmë ndikimin e paketave të tilla”, tha ai.

Sanksionet e BE-së drejtohen kryesisht kundër ekonomisë ruse dhe synojnë ta privojnë vendin nga mjetet financiare për të vazhduar luftën e tij kundër Ukrainës, e cila është në vitin e saj të katërt.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky po i kërkon bashkësisë ndërkombëtare të intensifikojë sanksionet, duke i quajtur ato një mjet jetësor për të frenuar makinën e luftës së Moskës.

Sanksionet tani duhet të jenë një nga prioritetet më të rëndësishme – sanksionet e botës kundër Rusisë”, tha Zelensky në fjalimin e tij dje në mbrëmje.

Deklarata e tij erdhi pas nënshkrimit të tij të fundit të një dekreti që përputh politikën e sanksioneve të Ukrainës me atë të aleatëve të saj ndërkombëtarë, përfshirë Bashkimin Evropian dhe grupin e demokracive të mëdha, G7.

Zelensky njoftoi gjithashtu plane për të miratuar sanksione të BE-së kundër Iranit.

Pavarësisht dështimit të BE-së për të miratuar një paketë të re sanksionesh kundër Rusisë, Zelensky bëri thirrje për një përpjekje të rinovuar. /atsh

Continue Reading

Bota

BE zgjat sanksionet kundër Rusisë për gjashtë muaj

Published

on

By

Bashkimi Evropian ka vendosur të zgjasë për gjashtë muaj të tjerë të gjitha sanksionet ekonomike kundër Federatës Ruse. Vendimi u mor gjatë samitit të liderëve të BE-së më 26 qershor në Bruksel, dhe u konfirmua zyrtarisht nga Këshilli i BE-së në një deklaratë publike.

Këshilli zgjati masat kufizuese sektoriale të BE-së kundër Federatës Ruse deri më 31 janar 2026,” thuhet në njoftim.

Sanksionet ekonomike ndaj Rusisë u vendosën për herë të parë në korrik 2014, pas aneksimit të Krimesë dhe destabilizimit të situatës në Ukrainën lindore. Prej asaj kohe, ato janë rinovuar çdo gjashtë muaj në përgjigje të zhvillimeve në terren dhe qëndrimit të Moskës.

Masat kufizuese përfshijnë ndalime në sektorët financiar, energjetik dhe të mbrojtjes, si dhe kufizime në eksportin e teknologjive të avancuara.

Zgjatja e fundit vjen në një moment tensionesh të shtuara mes BE-së dhe Rusisë, përfshirë çështjet e sigurisë në Ukrainë, ndikimin në vendet e Ballkanit dhe politikat energjetike.

Continue Reading

Bota

Lavrov: Rritja e shpenzimeve të NATO-s do të çojë në rënien e aleancës

Published

on

By

Ministri i Jashtëm rus, Sergey Lavrov, deklaroi se rritja e konsiderueshme e shpenzimeve të NATO-s për mbrojtjen do të dëmtojë vetë aleancën, duke e çuar atë drejt shpërbërjes. Deklarata u bë pas takimit të Këshillit të Ministrave të Jashtëm të Organizatës së Traktatit të Sigurisë Kolektive (CSTO).

Ai ndoshta mund ta kuptojë – meqenëse është një njeri kaq i mençur – se rritja katastrofike e shpenzimeve të vendeve të NATO-s do të çojë gjithashtu në rrëzimin e kësaj organizate,” tha Lavrov, duke iu referuar homologut të tij polak, Radoslaw Sikorski, i cili kishte parashikuar se përforcimi ushtarak i Rusisë do të sillte rënien e saj.

Lavrov shtoi se ndryshe nga NATO, Rusia po ndjek një qasje më të përmbajtur dhe pragmatike. Ai kujtoi se Presidenti Vladimir Putin, gjatë një takimi të fundit në Minsk, kishte theksuar synimin për të ulur shpenzimet ushtarake dhe për t’u udhëhequr nga “logjika e shëndoshë”, në vend të “kërcënimeve imagjinare”.

Vendet e NATO-s kanë rënë dakord të rrisin shpenzimet e mbrojtjes në 5% të PBB-së, sipas komunikatës së miratuar pas Samitit të NATO-s të mbajtur në Hagë më 24-25 qershor.

Continue Reading

Bota

Spanja pret konferencën e OKB-së për financimin e zhvillimit global, ndërsa SHBA tërhiqet

Published

on

By

Konferenca e OKB-së mbi Financimin e Zhvillimit nis sot në qytetin spanjoll të Seviljes me fokus në trajtimin e pabarazisë globale, mes një mungese të madhe financimi pas shkurtimeve drastike të ndihmës amerikane nën drejtimin e presidentit Donald Trump.

Trump uli më shumë se 80% të financimit të USAID-it, i cili më parë përbënte afërsisht një të katërtën e financimit total ndërkombëtar të zhvillimit.

Konferenca që ndodh një herë në një dekadë, e cila zgjat deri të enjten, synon të ofrojë zgjidhje konkrete për të adresuar nevojat kritike globale, duke përfshirë urinë, varfërinë, mbrojtjen e klimës, shëndetin dhe paqen.

Ajo gjithashtu do të theksojë bashkëpunimin ndërkombëtar dhe rindërtimin e besimit shumëpalësh.

Sipas organizatorëve, një fokus qendror do të jetë ristrukturimi i financimit për 17 Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDG) të Kombeve të Bashkuara, të cilat u miratuan në vitin 2015 me një datë që synon vitin 2030.

Objektivat adresojnë çështje të tilla si varfëria, shëndetësia, arsimi, veprimi klimatik dhe barazia.

Një marrëveshje e re mbi financimin e zhvillimit global,  pritet të miratohet gjatë konferencës nga shtetet anëtare pjesëmarrëse të OKB-së.

SHBA e cila nuk merr pjesë, nuk e nënshkruan marrëveshjen paraprakisht.

Nga perspektiva e avokatëve të zhvillimit, nevojiten veprime më ambicioze.

Konferenca e fundit e tillë u mbajt në vitin 2015 në Addis Ababa. /atsh

Continue Reading

Të kërkuara