18 muajt e kaluar kanë qenë plot përparime të papritura teknologjike, ndërsa e gjithë bota u zhvendos për të përmbushur kërkesat e një realiteti të ri. Por a janë këto risi vetëm një produkt i pandemisë apo do të vazhdojnë të qëndrojnë këtu?
Në vitin 2018, Erik Ekudden renditi ‘realizimin e prekjes zero’ si trendin e tij të parë në të ardhmen të teknologjisë. Pak e dinim se koha do të dëshmonte fjalët e tij – edhe pse jo në mënyrën që ai mund të ketë menduar.
Pandemia i detyroi njerëzit dhe bizneset të përshtaten shpejt me një realitet të ri. Një i tillë që mbingarkoi sistemet shëndetësore dhe na izoloi nga jeta normale. Por gjatë vitit të kaluar ne gjithashtu kemi parë inovacionin teknologjik të rritet për të mbushur këto boshllëqe.
Sot ndërsa njerëzit po vazhdojnë të vaksinohen dhe shumë prej jush me padurim presin kthimin e përqafimeve dhe thashethemeve në zyrë, keni pyetur veten – cila nga këto teknologji të reja do t’i rezistojë kohës?
Këtu janë pesë nga trendet kryesore të teknologjisë nga 2021 që ekspertët besojnë se do të qëndrojnë edhe për vitet që do të vijnë.
Trendi 1 – Puna online nga shtëpia
Deri në fund të qershorit 2020, 42 përqind e forcës së punës të Shteteve të Bashkuara po punonin nga shtëpia me kohë të plotë. Ndërsa u përpoqëm të gjenim mënyrat më të mira për të punuar në distancë, softueri i bashkëpunimit lulëzoi. Në vitin 2020, tregu global i konferencave video arriti në 7.87 miliardë dollarë – më shumë se dyfishi i vitit të kaluar.
Në përgjithësi, punonjësit ishin përgjigjur pozitivisht lehtësisë së kësaj mënyre, por ata gjithashtu po vërejnë përfitimet – kosto më të ulët të qirasë së zyrave dhe mirëmbajtjes, për shembull.
Sipas një raporti, 60 përqind e vendimmarrësve janë shumë të kënaqur me aftësinë për të shkurtuar hapësirën për zyre, ndërsa 43 përqind besojnë fuqimisht se nuk do të kenë asnjë zyrë deri në 2030.
Indikacionet e hershme gjithashtu tregojnë se punëtorët në distancë janë deri në 40 përqind më produktivë sesa kolegët e tyre në zyrë.
Shumë prej gjigantëve të teknologjisë, duke përfshirë Twitter dhe Facebook, kanë njoftuar planet e tyre për të punuar nga shtëpia pas COVID, kjo bëri që shumë të jenë dakord se ‘biznesi i zakonshëm’ nuk do të jetë kurrë si dikur.
Trendi 2 – Mësimi Online
Në kulmin e pandemisë COVID, mbi 1.6 miliardë fëmijë në 195 vende rreth globit u dërguan në shtëpi pasi klasat u mbyllën.
Ndërsa mjete video konferencash, shërbime dixhitale, siç janë aplikacionet për të mësuar gjuhë, programet e tutorimit virtual dhe e-mësimi, të gjitha kanë parë rritje të mëdha të kërkesës.
Sipas OECD, 95 përqind e studentëve në Zvicër, Norvegji dhe Austri kanë një kompjuter për ta përdorur për punën e tyre shkollore, krahasuar me vetëm 34 përqind në Indonezi. Dhe në ShBA, pothuajse të gjithë 15-vjeçarët me një prejardhje e privilegjuar thanë se kishin një kompjuter për të punuar, ndërsa gati një e katërta e atyre me tjera kushte ekonomike nuk e kishin.
Ndërsa vazhdojmë punën e rëndësishme për të përmirësuar mundësitë arsimore përmes teknologjisë, duhet të sigurojmë se do të zvogëlojmë dhe jo të kontribuojmë, në pabarazinë në arsim.
Trendi 3 – Përparimi dixhital i industrisë së kujdesit shëndetsorë – Telehealth
Industria e kujdesit shëndetësor ka qenë tradicionalisht një nga më rezistentet kur bëhej fjalë për IT apo marrjen e teknologjisë dixhitale.
Sidoqoftë, pandemia COVID-19 tregoi potencialin e madh të teknologjive telehealth, si mjete jetësore për të ndihmuar në shmangien e përhapjes së viruseve përmes ndjekjes, testimit dhe trajtimit.
Në një projekt hulumtimi të vitit 2020, Spitali Universitar Ericsson, Telia dhe Sahlgrenska në Suedi përdorën Inteligjencën Artificiale për të ndihmuar në monitorimin dhe menaxhimin e kërkesës për burimet e kujdesit shëndetësor. Gjithashtu për krijimin dhe rafinimin e analizave të avancuara të Intelegjencës Artificiale.
Ericsson, Spitali Birmingham NHS Foundation Trust (UHB) dhe King’s College London gjithashtu bashkëpunuan në Ambulancën e Lidhur 5G – një mënyrë e re novatore për të lidhur pacientët, punonjësit e ndihmës së shpejtë dhe ekspertët e largët mjekësorë në kohë reale.
Kjo risi u mundësoi punonjësve të kryenin procedurën e parë diagnostike në Mbretërinë e Bashkuar mbi 5G, duke demonstruar potencialin e saj transformues për të mundësuar klinikët dhe paramedikët të bashkëpunojnë në mënyrë të rregullt, edhe kur ata janë me kilometra larg – dhe të ndihmojnë pacientët edhe nëse nuk mund të marrin qasje në një spital .
Telehealth gjithashtu ofroi mënyra për të adresuar sfidat e sigurimit të shërbimeve shëndetësore në shtëpi, përmes video konferencës, postës elektronike, telefonit ose aplikacioneve për smartphone.
Këto përparime ishin veçanërisht të dobishme për të moshuarit.
Trendi 4 – Kryerja e funksioneve pa kontakt
“Teknologjia pa kontakt” është përcaktimi i përvojës së klientit pas COVID-19, nga pagesa pa prekje deri te regjistrimi biometrik për udhëtime dhe akomodim.
Edhe kur bëjnë pazar në dyqan, gati 90 përqind e blerësve në ShBA tani preferojnë tiparet pa prekje, ose që mund të paguani vet me kartelë bankare, pa nevojë për arkë. Gjithashtu, keni dëgjuar se sistemet e sigurisë së njohjes së fytyrës po bëhen gjithnjë e më të zakonshme.
Këto risi janë bërë të mundur me procesorë dhe çipa memorie më të përparuar, sensorë më të mirë të imazhit, UA më të mençur dhe rrjete më të shpejta komunikimi, dhe të gjitha këto do të vazhdojnë të përmirësohen në vitet e ardhshme.
Trendi 5 – Përmbajtja e gjeneruar nga AI
Tani mund të shikoni në sytë e një të huaji që nuk ekziston. Këto janë imazhe të krijuara artificialisht të fytyrave të njeriut përmes thispersondoesnotexist.com
Risitë e të mësuarit makinerik si Generative Adversarial Networks (GANs) kanë tërhequr shumë vëmendje në vitet e fundit. Këto modele gjeneruese të mençura përdorin të dhëna trajnimi për të ‘mësuar’ modelet për të gjeneruar të dhëna të reja që i ngjajnë inputit origjinal.
Një shembull i rezultateve është aftësia për të krijuar imazhe dixhitale që duken si fotografi të njerëzve të vërtetë, përshembull rasti i faqes në internet “This Person Does Not Exist”.
Kjo teknologji, e përdorur kryesisht për argëtim dhe aplikacione me filtra, po mëson dhe po “ushqehet” gjithnjë e më shumë nga ngjarjet, historitë dhe të dhënat tona personale. Tashmë dihet se 50 përqind prej nesh nuk janë të qetë ngafakti se shumë nuk janë në gjendje të tregojnë dallimin midis njeriut dhe makinerisë, shqetësim ky i ngritur në 2018 në 10 Hot Consumer Trends. Por ku do të përfundojë kjo?
Një mundësi është që inteligjenca artificiale të bëhet gjithnjë e më e fuqishme me kalimin e kohës për shkak të ndryshimit të natyrës së konsumit tonë mediatik.
Por si mund të përputhet Intelegjenca Artificiale me prekjen njerëzore kur bëhet fjalë për kreativitet?
Epo, paragrafi i shkurtër më sipër u shkrua nga një gjenerator i tekstit AI. A vërejtët ndonjë ndryshim?
Një nga yjet më të mëdhenj të Hollywood-it është shfaqur i paidentifikueshëm në xhirimet e filmit të ri biografik me temë sportive por a mund ta dalloni kush është?
Aktori 51-vjeçar është parë i veshur me një xhaketë të zezë prej lëkure, me flokë të lëmuar pas dhe duke mbajtur tre unaza të Super Bowl-it në xhirimet e filmit të tij më të ri, shkruan The Sun.
Ky fitues i çmimit Oscar kishte një pamje ndryshe nga ajo me të cilën jemi mësuar ta shohim si zemërthyes klasik, teksa po xhironte të mërkurën në Atlanta.
Ylli i njohur është fotografuar duke shëtitur në setin e filmit me një shprehje goje të hapur në fytyrë.
Por, a e zbuluat se për cilin aktor bëhet fjalë? As më pak e as më shumë, është ylli i filmit Batman, Christian Bale.
Aktori i famshëm është duke xhiruar skena për filmin e tij të ri të titulluar Madden, ku luan përkrah yllit tjetër amerikan, Nicolas Cage, në një projekt shumë të përfolur të regjisorit David O. Russell. Në rolin e tij, Christian Bale i ngjan shumë personazhit real që portretizon – të ndjerit Al Davis, pronari dhe menaxheri legjendar i ekipit Oakland Raiders. Bale shihej me një pamje të zbehtë dhe me fytyrë të skuqur, karakteristike për Davis.
Ndërkohë, Nicolas Cage është parë në set i veshur me një kostum special që e bënte të dukej më i shëndoshë, me flokë të gjatë, duke interpretuar trajnerin e famshëm të Raiders dhe më pas transmetuesin legjendar të NFL-it, John Madden.
Në film marrin pjesë edhe komediani John Mulaney në rolin e Trip Hawkins, themeluesit të Electronic Arts, si dhe aktorja britanike Sienna Miller, e cila luan Carol Davis, bashkëshorten e Al Davis.
Sipas një deklarate nga Amazon, “Filmi ndjek rrugëtimin e jashtëzakonshëm të Madden – nga partneriteti i suksesshëm në Super Bowl me Al Davis dhe ekipin Raiders, te krijimi i lojës së famshme Madden NFL, e deri tek shndërrimi në një nga zërat më ikonë në historinë e futbollit amerikan”.
Fansat e NFL-it kanë reaguar me habi ndaj transformimit të Christian Bale dhe Nicolas Cage për rolet e tyre.
“Prisni pak, a është kjo e vërtetë?”, shkroi një përdorues. “Ata s’duken aspak si vetja e tyre e vërtetë”, komentoi një tjetër. “Jo, nuk ka mundësi që ky të jetë John Madden!”, shtoi dikush tjetër i habitur.
Filmi Madden është i drejtuar nga David O. Russell, i cili ka qenë i nominuar për çmimin Oscar me filmat si The Fighter dhe Silver Linings Playbook.
Ai gjithashtu ka shkruar skenarin e këtij filmi, i cili është i bazuar në jetën e vërtetë të John Madden – nga koha si trajner i NFL-it, tek karriera si komentator dhe më pas fytyra ikonë e lojërave video Madden NFL të EA Sports.
Madden ndërroi jetë në dhjetor të vitit 2021, në moshën 85-vjeçare. Në film përfshihet edhe jeta e Al Davis – pronarit karizmatik të Raiders, i njohur për moton e tij të famshme: “Fitoni, thjesht fitoni, baby.” Davis ndërroi jetë në tetor të vitit 2011, në moshën 82-vjeçare për shkak të dështimit të zemrës.
Në prill të kaluar, u bë e ditur se roli i Madden do t’i besohej Nicolas Cage, ndërsa më vonë u konfirmua se Christian Bale do të portretizonte Al Davis. /
Myftiu i Kosovës, Naim Tërnava, ka uruar besimtarët për Festën e Kurban Bajramit, duke u bërë thirrje për më shumë mirësi mes tyre.
Në urimin e tij tradicional në prag të Festës së Bajramit të Vogël, Tërnava tha se kjo festë është përkujtim i sakrificës të profetit Ibrahim, “i cili ishte i gatshëm të flijonte më të dashurin e tij për hir të Zotit të madhërishëm, e i cili na mësoi se besimi i vërtetë nuk njeh kufi e as frikë nga sprovat, por gjen kuptimin e lartë pikërisht në dorëzimin ndaj vullnetit hyjnor të Zotit”.
“Në këtë ditë, zemrat e besimtarëve mbushen me mirënjohje dhe përkushtim, ndërsa duart e tyre shtrihen në ndihmë dhe bujari, ngase kjo festë është një akt që mishëron në frymën e afërsisë me Zotin dhe përgjegjësisë ndaj shoqërisë”, tha ai.
Myftiu Tërnava tha se Kurban Bajrami është festë fetare, por bart edhe mesazhe të thella shoqërore dhe atdhetare.
“Festa e Bajramit nuk kufizohet vetëm me adhurim, por ajo kontribuon në forcimin e vlerave që ndërtojnë shoqërinë dhe forcojnë atdheun”, u shpreh ai.
Festa e Kurban Bajramit karakterizohet me therjen e kubanit dhe kryerjen e haxhillëkut.
“Sot, kur miliona besimtarë janë në tokën e shenjtë të Mekës dhe ku do ta kalojnë këtë ditë në rrafshnaltën e Arafatit dhe në mesin e tyre gjenden edhe haxhilerët nga Kosova, të cilët janë duke e përjetuar haxhillëkun – udhëtimin e jetës – me lutjet e tyre drejtuar krijuesit për falje gabimesh, shëndet dhe mirëqenie për familjet e tyre, për popullin tonë dhe siguri për vatanin tonë”, tha Tërnava.
Haxhillëku ka nisur më 4 qershor dhe besimtarët myslimanë do të kryejnë rite fetare në Mekë deri më 8 qershor. Këtë vit, më shumë se 1.5 milion pelegrinë po marrin pjesë në ritualin më të rëndësishëm të Islamit./REL/
Deputetja e Lidhjes Demokratike të Kosovës, Hykmete Bajrami deklaroi se nuk ka nevojë që të përsëritet sërish një proces zgjedhor. Sipas tij, qëndrimi i LDK-së është që ketë konstituim të institucioneve pas zgjedhjeve të 9 shkurtit, teksa shtoi se bashkimi i dy palë zgjedhjeve do të shkaktonte probleme të mëdha.
Kështu u shpreh deputetetja Bajrami, pas dështimit për herë të 27-të për konstituim të legjislaturës së nëntë të Kuvendit të Kosovës.
“Unë mendoj që ne veç sa e kemi kaluar një proces të zgjedhjeve nacionale, në fakt edhe si parti e kemi të njëjtin qëndrim dhe duhet të bëhet konstituimi i institucioneve të dala nga zgjedhjet e 9 shkurtit. Nuk kemi nevojë që ta përsërisim një proces zgjedhor, sepse nuk mund të priten as edhe ndryshime të mëdha. Në ndërkohë ne e dimë të gjithë procesin tejet të ndërlikuar dhe kohën që e ka marrë për numërim të votave nga ana e KQZ-së. Bashkimi i dy palë zgjedhjeve në një periudhë të caktuara do të shkaktonte probleme të mëdha dhe ka shumë mundësi që zgjedhje të tilla mandej edhe të mos pranohen nga ndonjë subjekt”, u shpreh Bajrami.
Deputetja e Lidhjes Demokratike të Kosovës tha se degët e LDK-së në komuna janë në procesin konsulatativ për paraqitjen e kandidaturave për kryetar komunash.
“Nuk janë përcaktuar emrat, janë mbajtur takime të përbashkëta me kryesinë dhe kryetarët e degëve, gjithashtu me kryetarin dhe kryetarët e degëve, e kemi ndarë procesin në tri faza. Dhe tani janë komunat, degët e LDK-së në gjitha komunat në Kosovë të cilat janë në fazën e procesit konsultativ, disa prej tyre veç i kanë paraqitur kandidaturat, disa të tjera janë në proces”, shtoi Bajrami.
Deputetja e Lëvizjes Vetëvendosje, Arbëreshë Kryeziu-Hyseni ka thënë se qëllimi i partive që deri tani ishin në opozitë nuk është formimi i institucioneve të reja pas zgjedhjeve të 9 shkurtit, mirëpo vazhdimi i bllokadës dhe krizës politike.
Pas dështimit të sotëm të seancës konstituive të Kuvendit për herë të 27-të, ajo tha se këto parti parlamentare qëllimshëm nuk po marrin pjesë në votim për formimin e komisionit verifikues për zgjedhjen në mënyrë të fshehur të kryeparlamentarit.
“Qëllimi i partive opozitare nuk është zgjidhja por vazhdimi i bllokadës që ata vet e kanë krijuar qysh në fillim të sagës së këtyre seancave të vazhdueshme. Fillmimisht kanë refuzuar komisionin për verifikimin e mandateve dhe më pastaj duke refuzuar të marrin pjesë në votim për komisionin verifikues për votim të fshehtë të kryeparlamentarit”, tha ajo.
Madje, Kryeziu-Hyseni para gazetarëve tha se në procesin e zgjedhjes së nënkryetarëve ata nuk do të votojnë për asnjë deputetë të LDK-së, kurse për ata të PDK-së tha se votojnë vetëm Nait Hasanin dhe Sala Jasharin.
“Është qëndrim i joni që nuk do të votojmë asnjë emër tjetër nga radhët e PDK-së përveç Nait Hasanit dhe Sala Jasharit. Ndërkohë që edhe ne kemi vendosur reciprocitet ndaj LDK-së dhe nuk pranojmë asnjë propozim nga ana e tyre. Nëse duam që të hyjmë në ciklin e dëshirave dhe të shndërrojmë Kuvendin në vend të dëshirave, e jo në vend të numrave atëherë le të vendosim këso lloj kriteresh”, tha ajo./KosovaPress/