Lajmet

Pesë trendet e teknologjisë si pasojë e pandemisë që do të jenë me ne për një kohë të gjatë

Publikuar

18 muajt e kaluar kanë qenë plot përparime të papritura teknologjike, ndërsa e gjithë bota u zhvendos për të përmbushur kërkesat e një realiteti të ri. Por a janë këto risi vetëm një produkt i pandemisë apo do të vazhdojnë të qëndrojnë këtu?

Në vitin 2018, Erik Ekudden renditi ‘realizimin e prekjes zero’ si trendin e tij të parë në të ardhmen të teknologjisë. Pak e dinim se koha do të dëshmonte fjalët e tij – edhe pse jo në mënyrën që ai mund të ketë menduar.

Pandemia i detyroi njerëzit dhe bizneset të përshtaten shpejt me një realitet të ri. Një i tillë që mbingarkoi sistemet shëndetësore dhe na izoloi nga jeta normale. Por gjatë vitit të kaluar ne gjithashtu kemi parë inovacionin teknologjik të rritet për të mbushur këto boshllëqe.

Sot ndërsa njerëzit po vazhdojnë të vaksinohen dhe shumë prej jush me padurim presin kthimin e përqafimeve dhe thashethemeve në zyrë, keni pyetur veten – cila nga këto teknologji të reja do t’i rezistojë kohës?

Këtu janë pesë nga trendet kryesore të teknologjisë nga 2021 që ekspertët besojnë se do të qëndrojnë edhe për vitet që do të vijnë.

Trendi 1 – Puna online nga shtëpia

Deri në fund të qershorit 2020, 42 përqind e forcës së punës të Shteteve të Bashkuara po punonin nga shtëpia me kohë të plotë. Ndërsa u përpoqëm të gjenim mënyrat më të mira për të punuar në distancë, softueri i bashkëpunimit lulëzoi.
Në vitin 2020, tregu global i konferencave video arriti në 7.87 miliardë dollarë – më shumë se dyfishi i vitit të kaluar.

Në përgjithësi, punonjësit ishin përgjigjur pozitivisht lehtësisë së kësaj mënyre, por ata gjithashtu po vërejnë përfitimet – kosto më të ulët të qirasë së zyrave dhe mirëmbajtjes, për shembull.

Sipas një raporti, 60 përqind e vendimmarrësve janë shumë të kënaqur me aftësinë për të shkurtuar hapësirën për zyre, ndërsa 43 përqind besojnë fuqimisht se nuk do të kenë asnjë zyrë deri në 2030.

Indikacionet e hershme gjithashtu tregojnë se punëtorët në distancë janë deri në 40 përqind më produktivë sesa kolegët e tyre në zyrë.

Shumë prej gjigantëve të teknologjisë, duke përfshirë Twitter dhe Facebook, kanë njoftuar planet e tyre për të punuar nga shtëpia pas COVID, kjo bëri që shumë të jenë dakord se ‘biznesi i zakonshëm’ nuk do të jetë kurrë si dikur.

Trendi 2 – Mësimi Online

Në kulmin e pandemisë COVID, mbi 1.6 miliardë fëmijë në 195 vende rreth globit u dërguan në shtëpi pasi klasat u mbyllën.

Ndërsa mjete video konferencash, shërbime dixhitale, siç janë aplikacionet për të mësuar gjuhë, programet e tutorimit virtual dhe e-mësimi, të gjitha kanë parë rritje të mëdha të kërkesës.

Sipas OECD, 95 përqind e studentëve në Zvicër, Norvegji dhe Austri kanë një kompjuter për ta përdorur për punën e tyre shkollore, krahasuar me vetëm 34 përqind në Indonezi. Dhe në ShBA, pothuajse të gjithë 15-vjeçarët me një prejardhje e privilegjuar thanë se kishin një kompjuter për të punuar, ndërsa gati një e katërta e atyre me tjera kushte ekonomike nuk e kishin.

Ndërsa vazhdojmë punën e rëndësishme për të përmirësuar mundësitë arsimore përmes teknologjisë, duhet të sigurojmë se do të zvogëlojmë dhe jo të kontribuojmë, në pabarazinë në arsim.

Trendi 3 – Përparimi dixhital i industrisë së kujdesit shëndetsorë – Telehealth

Industria e kujdesit shëndetësor ka qenë tradicionalisht një nga më rezistentet kur bëhej fjalë për IT apo marrjen e teknologjisë dixhitale.

Sidoqoftë, pandemia COVID-19 tregoi potencialin e madh të teknologjive telehealth, si mjete jetësore për të ndihmuar në shmangien e përhapjes së viruseve përmes ndjekjes, testimit dhe trajtimit.

Në një projekt hulumtimi të vitit 2020, Spitali Universitar Ericsson, Telia dhe Sahlgrenska në Suedi përdorën Inteligjencën Artificiale për të ndihmuar në monitorimin dhe menaxhimin e kërkesës për burimet e kujdesit shëndetësor. Gjithashtu për krijimin dhe rafinimin e analizave të avancuara të Intelegjencës Artificiale.

Ericsson, Spitali Birmingham NHS Foundation Trust (UHB) dhe King’s College London gjithashtu bashkëpunuan në Ambulancën e Lidhur 5G – një mënyrë e re novatore për të lidhur pacientët, punonjësit e ndihmës së shpejtë dhe ekspertët e largët mjekësorë në kohë reale.

Kjo risi u mundësoi punonjësve të kryenin procedurën e parë diagnostike në Mbretërinë e Bashkuar mbi 5G, duke demonstruar potencialin e saj transformues për të mundësuar klinikët dhe paramedikët të bashkëpunojnë në mënyrë të rregullt, edhe kur ata janë me kilometra larg – dhe të ndihmojnë pacientët edhe nëse nuk mund të marrin qasje në një spital .

Telehealth gjithashtu ofroi mënyra për të adresuar sfidat e sigurimit të shërbimeve shëndetësore në shtëpi, përmes video konferencës, postës elektronike, telefonit ose aplikacioneve për smartphone.

Këto përparime ishin veçanërisht të dobishme për të moshuarit.

Trendi 4 – Kryerja e funksioneve pa kontakt

“Teknologjia pa kontakt” është përcaktimi i përvojës së klientit pas COVID-19, nga pagesa pa prekje deri te regjistrimi biometrik për udhëtime dhe akomodim.

Edhe kur bëjnë pazar në dyqan, gati 90 përqind e blerësve në ShBA tani preferojnë tiparet pa prekje, ose që mund të paguani vet me kartelë bankare, pa nevojë për arkë. Gjithashtu, keni dëgjuar se sistemet e sigurisë së njohjes së fytyrës po bëhen gjithnjë e më të zakonshme.

Këto risi janë bërë të mundur me procesorë dhe çipa memorie më të përparuar, sensorë më të mirë të imazhit, UA më të mençur dhe rrjete më të shpejta komunikimi, dhe të gjitha këto do të vazhdojnë të përmirësohen në vitet e ardhshme.

Trendi 5 – Përmbajtja e gjeneruar nga AI

Tani mund të shikoni në sytë e një të huaji që nuk ekziston. Këto janë imazhe të krijuara artificialisht të fytyrave të njeriut përmes thispersondoesnotexist.com

Risitë e të mësuarit makinerik si Generative Adversarial Networks (GANs) kanë tërhequr shumë vëmendje në vitet e fundit. Këto modele gjeneruese të mençura përdorin të dhëna trajnimi për të ‘mësuar’ modelet për të gjeneruar të dhëna të reja që i ngjajnë inputit origjinal.

Një shembull i rezultateve është aftësia për të krijuar imazhe dixhitale që duken si fotografi të njerëzve të vërtetë, përshembull rasti i faqes në internet “This Person Does Not Exist”.

Kjo teknologji, e përdorur kryesisht për argëtim dhe aplikacione me filtra, po mëson dhe po “ushqehet” gjithnjë e më shumë nga ngjarjet, historitë dhe të dhënat tona personale.
Tashmë dihet se 50 përqind prej nesh nuk janë të qetë ngafakti se shumë nuk janë në gjendje të tregojnë dallimin midis njeriut dhe makinerisë, shqetësim ky i ngritur në 2018 në 10 Hot Consumer Trends. Por ku do të përfundojë kjo?

Një mundësi është që inteligjenca artificiale të bëhet gjithnjë e më e fuqishme me kalimin e kohës për shkak të ndryshimit të natyrës së konsumit tonë mediatik.

Por si mund të përputhet Intelegjenca Artificiale me prekjen njerëzore kur bëhet fjalë për kreativitet?

Epo, paragrafi i shkurtër më sipër u shkrua nga një gjenerator i tekstit AI. A vërejtët ndonjë ndryshim?

(Përktheu dhe përshtati UBTNews)

Lajmet

“Me t’i mbyt fëmijët në më të mirën kohë”, familjarët rrëfejnë tmerrin e masakrës së Studimes

Publikuar

nga

25-vjetori i Masakrës së Studimes, Musa Gërgurin e gjen para varreve të dy vajzave të tij të vrara nga forcat serbe. Ai rrëfen për tmerrin që ka përjetuar para 25 vitesh, ku së bashku me 114 civilë të pafajshëm iu vranë edhe vajzat e tij. Ai thotë se tmerrin që ka përjetuar atë kohë, është i papërshkrueshëm.

“Ku me e kujtu atë që pasha zotin, ishalla kuj si bjen, ishalla ia then zoti qafen edhe serbëve nuk na kthehen mo se mosvet për ta çka na kanë bo. Me t’i myt fëmijën më të mirën kohë 5-16 vjet, më i rrit edhe me ardh me t’i vra kësaj rruge katastrofë është”, tha ai.

Në përvjetorin e 25-të të kësaj masakre, homazhe bëri edhe Ardian Gërguri, i cili i ka të vrarë dy motra dhe hallat e tij.

“Kam të vrara hallat dhe dy motrat. Ne i kujtojmë ende martirët tanë, prindërit tanë ende jetojnë me vuajtje dhe kujtime për to. Vijmë gati çdo javë dhe muaj, kemi kujtime prej tyre kemi tesha kemi letra, prindërit kallxojnë për to se kanë qenë shumë të sjellshme me ne”, thotë Gërguri.

Ai shtoi se hallat e tij janë kujdesur shumë për ta kur kanë qenë fëmijë. Edhe pse vetëm 4 vjeçar, thotë se e mban mend mirë këtë masakër.

“Ne jemi mes shtatë motrave dhe janë kujdes shumë për neve, na kanë ruajt jashtëzakonisht, unë kam qenë 4 vjeçar kur ka ndodh masakra e Studimes. E mbaj mend kur jemi nis prej katundit në Vushtrri, për një vend më të sigurt kurse rrugës na kanë ndal në këtë vendin këtu dhe e kanë kry masakrën që kanë mbet 116 të vrarë që sot e kësaj dite që nuk ka drejtësi për ta”, thotë ai.

Kurse Sami Konjuhi thotë se ka të vrarë vëllain dhe djalin e axhës, ndërsa tregoi se si ka ndodhur vrasja e tyre duke i malltretuar dhe vrarë pas shpine.

“I kam dy të vrarë këtu, vëllain dhe djalin e axhës, Afrimin dhe Rexhepin, dhe dy nipa i kem edhe ata janë të varrosur një vend. Katër anëtarë të familjes tonë të ngushtë që i kemi të afërt për këta ne nuk kemi qenë në atë kohë vetëm vëllau me kushërinjtë kanë qenë në traktor një kushëri që ka qenë prezent ai nuk është gjallë ai ka vdek qetash, kanë deshtë me kalu prej kësaj rrugës me dalë deri në Vushtrri se na kemi qenë anës së Qyqavicës dhe me dalë në Qyqavicë prape”, tha ai.

Konjuhi shtoi se vëllai i tij ka qenë 29-vjeçar kur është vrarë nga forcat serbe.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Arizona voton për shfuqizimin e ndalimit të abortit

Projektligji i shfuqizimit kaloi me një votim 16-14 në Senatin e Shtetit të kontrolluar nga republikanët.

Publikuar

nga

Ligjvënësit e Arizonës votuan të mërkurën për të shfuqizuar një ndalim të abortit që u miratua për herë të parë në vitin 1864, kur shteti ishte ende një territor.

Projektligji i shfuqizimit kaloi me një votim 16-14 në Senatin e Shtetit të kontrolluar nga republikanët, me dy senatorë republikanë që thyen radhët për ta mbështetur atë së bashku me çdo senator demokrat, duke krijuar një mosmarrëveshje brenda Partisë Republikane, e konsideruar tradicionalisht si pro abortit.

Ndalimi i diskutueshëm lejonte vetëm abortet për të shpëtuar jetën e një pacienti, pa përjashtime për viktimat e përdhunimit.

Guvernatorja Katie Hobbs, një demokrate që pritet të nënshkruajë shfuqizimin të enjten, tha: “Gratë e Arizonës nuk duhet të jetojnë në një shtet ku politikanët marrin vendime që duhet të jenë midis një gruaje dhe mjekut të saj”.

Shfuqizimi nuk do të hyjë në fuqi deri në 90 ditë pas shtyrjes së legjislaturës për verën. Në fillim të këtij muaji, republikanët denoncuan vendimin e Gjykatës së Lartë të Arizonës që shpalli të zbatueshëm ndalimin 160-vjeçar të abortit./AA

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​KDI: Ligji i ri i Punës të rikthehet në agjendën legjislative

Publikuar

nga

Instituti Demokratik i Kosovës ka publikuar analizën “Ligji i ri i Punës: në mes të nevojës dhe kërkesave për ndryshim”.

KDI sipas këtij njoftimi po synon të rikthejë në diskursin publik debatin për inicimin e një ligji të ri të punës, i cili e ka bazën në nevojat dhe kërkesat e punëtorëve, organizatave sindikale e OJQ, në përputhje me standardet dhe praktikat e vendeve të Bashkimit Evropian, e që garanton mbrojtje më të mirë për punonjësit në Kosovë.

“Ligji aktual i Punës paraqet një ndër ligjet më vitale në vend duke qenë se rregullon punësimin e mbi 370,000 punonjësve në sektorin publik e atë privat. Ndryshimi i këtij ligji ka qenë premtim i çdo qeverie që nga viti 2012, ndërkohë që drafte të ndryshme kanë arritur të bëhen edhe pjesë e agjendave legjislative. Sidoqoftë, këtë vit, qeveria aktuale ka vendosur t’a tërheq këtë ligj nga agjenda legjislative pa ndonjë paralajmërim, përkundër që trendi i shkeljeve të të drejtave të punës vazhdon të jetë në rritje”, thuhet në komunikatën e KDI-së.

Albesa Humolli nga KDI ka deklaruar se ligji aktual i punës nuk ofron mbrojtje dhe siguri të mjaftueshme për punonjësit, duke i lënë ata të cenueshëm ndaj shfrytëzimit, diskriminimit dhe kushteve të pasigurta të punës.

“Kohëzgjatja dhe mungesa e kufizimeve sa i përket kontratave për kohë të pacaktuar, rregullimi i pushimit të lehonisë, mungesa e pushimit prindëror, mungesa e kufizimeve sa i përket orëve shtesë të punës, mungesa e kufizimeve sa i përket formalizimit të marrëdhënies së punës, çështja e rregullimi të punës me orar jo të plotë, çështja e së drejtës në pushim për punonjësit apo çështjet e tjera si rregullimi i punësimit në kohët moderne si puna hibride, puna nga shtëpia, apo puna për kompani jashtë vendit konsiderohen të jenë disa nga mangësitë e ligjit aktual të cilat asnjëherë nuk kanë arritur të adresohen”, ka thënë ajo.

Humolli thekson se mangësitë e një ligjit ‘të stërvjetruar’ të punës po bien në kurrizin e punonjësve në Kosovë, të cilët ende përballen me informalitet, në punësim, mungesë të kushteve për punë, mos pagesë të pushimit vjetor apo mjekësor, pagë jo të rregullt apo orar të tej zgjatur pune pa pagesë. Sipas Humollit, ndryshimi i ligjit aktual ose iniciimi i një ligji të ri të punës është i nevojshëm marrë parasysh aspiratat e vendit për të ju bashkuar tregut evropian të punës, që nënkupton që ligji duhet të përafrohet me kërkesat që dalin nga 17 direktivat e Bashkimit Evropian që përcaktojnë standardet minimale në fushën e rregullimit të marrëdhënies së punës.

KDI kërkon nga qeveria që të reflektojë në këtë drejtim dhe të fillojë dialogun social më të gjitha palët, në mënyrë që ligji i punës të rikthehet në programin legjislativ për këtë vit.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Petkoviq: Serbia mbështet përpjekjet e Lajçakut në procesin e formimit të Asociacionit

Publikuar

nga

Drejtori i zyrës serbe për Kosovën, Petar Petkoviq ka deklaruar se Beogradi vlerëson dhe mbështet shumë përpjekjet që emisari evropian për dialogun, Miroslav Lajçak, ka investuar në fillimin e procesit të formimit të Asociacionit të Komunave me shumicë serbe.

Këto komente ai i bëri pas një takimi që pati së bashku me ambasadorin e Serbisë në SHBA, Marko Gjuriq me ambasadorët e vendeve të Quintit si dhe përfaqësuesin e Delegacionit të Bashkimi Evropian në Beograd.

Siç bën të ditur zyra e Petkoviqit, ai dhe dhe Gjuriq në takim siç u tha, përsëritën qëndrimin e Beogradit se drafti i Statutit të Asociacionit i hartuar nga BE-ja, mund të jetë një bazë e mirë për vazhdimin e diskutimeve dhe marrëveshjeve për përfundimin e këtij statute.

Lidhur me çështjen e dinarit, Petkoviq theksoi se bisedimet në Bruksel kanë qenë të vështira dhe se sipas tij delegacioni i Beogradit ka paraqitur propozimet dhe komentet e tij për këtë çështje.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara