

Lajmet
Pesë shenja paralajmëruese se nuk po merrni sa duhet yndyrë
Pse trupi ynë ka nevojë për yndyrë?
Published
3 years agoon
By
Betim GashiNjë dietë e shëndetshme dhe e ekuilibruar duhet t’i sigurojë trupit të gjitha lëndët ushqyese të nevojshme.
Industria ushqimore tregon prej dekadash se disa përbërës ushqimorë, veçanërisht karbohidratet dhe yndyrat janë të dëmshme. Trupi ynë gjithashtu ka nevojë për to për të qenë të shëndetshëm dhe plotësisht funksional. Nëse heqim yndyrat nga menyja jonë, kjo çon në simptoma të mungesës.
Pse trupi ynë ka nevojë për yndyrë?
Yndyra është thelbësore për procese të ndryshme shëndetësore. Disa shembuj…
• Truri dhe sytë tanë kanë nevojë për yndyrë. Në veçanti, acidet yndyrore omega-3, acidi eicosapentaenoic (EPA) dhe acidi docosahexaenoic (DHA) janë të përfshirë në ruajtjen e shëndetit të trurit tonë, retinës dhe sistemit nervor qendror. Këto acide yndyrore janë thelbësore dhe për këtë arsye trupi ynë ka nevojë për to, por nuk mund t’i prodhojë ato. Pra, ne duhet t’i konsumojmë ato me ushqim.
• Yndyra na jep energji. Çdo gram yndyrë nga ushqimi i siguron trupit tonë nëntë kalori energji, ndërsa çdo gram karbohidrate ose proteina siguron vetëm katër kalori.
• Trupi mund të thithë më mirë disa vitamina me yndyra. Vitaminat A, D, E dhe K, për shembull, janë të tretshme në yndyrë – trupi ynë mund t’i thithë dhe përpunojë siç duhet ato vetëm me yndyra.
• Trupi ynë ka nevojë për yndyrë për të prodhuar hormone. Ushqimet e yndyrshme janë të nevojshme për prodhimin e hormoneve seksuale si testosteroni dhe estrogjeni, për shembull.
• Yndyra luan një rol të rëndësishëm në shërimin e plagëve. Trupi ka nevojë për acide yndyrore esenciale për të mpiksur gjakun dhe për të shëruar plagët.
A hani mjaftueshëm yndyrë? Këto 5 shenja paralajmërojnë mungesën e tyre
Lëkurë shumë e thatë plus dermatit
Për shkak se yndyra është e rëndësishme për qelizat e lëkurës sonë dhe kontribuon në pengesën natyrore të lagështisë, shumë pak yndyrë mund të thahet dhe të acarojë tepër lëkurën. Në rastin më të keq, sipas hulumtimeve, mund të çojë edhe në dermatit, një çrregullim inflamator i lëkurës me skuqje dhe kruajtje.
Rënia e flokëve
Ashtu si lëkura, edhe flokët tanë kanë nevojë për yndyrë nga ushqimi. Hormonet e prostaglandinave janë përbërëse yndyrore që luajnë një rol të rëndësishëm në rritjen e flokëve. Prandaj, mungesa e yndyrës mund të çojë në rënien e flokëve në kokë dhe gjithashtu në vetull, ka treguar hulumtimi.
Mavijosje të shpeshta
Yndyra është thelbësore për përthithjen e duhur të disa vitaminave. Këto janë kryesisht vitamina A, D, E dhe K të tretshme në yndyrë. Nëse hamë shumë pak yndyrë, kjo mund të çojë në një mungesë të këtyre substancave, e cila mund të manifestohet me mavijosje të shpeshtë ose mavijosje të gjakut.
Shërimi i ngadalshëm i plagëve
Në mënyrë që reagimi inflamator i trupit tonë të funksionojë siç duhet, ai ka nevojë për yndyrë. Domethënë, është baza për molekulat e rëndësishme për të kontrolluar këtë reaksion. Studimet kanë konfirmuar se shumë pak yndyrë në dietë mund të pengojë përgjigjen inflamatore dhe të parandalojë mpiksjen e gjakut. Kjo nga ana tjetër çon në shërimin më të ngadaltë të plagëve.
Sistemi imunitar i dobët
Keni shpesh të ftohtë? Një sistem imunitar i dobësuar gjithashtu mund të shoqërohet me marrjen e pamjaftueshme të yndyrës nga ushqimi. Trupi prodhon molekula nga yndyra që stimulojnë qelizat tona imune. Acidet yndyrore omega-3 acidi alfa-linolenik dhe acidet yndyrore omega-6, acidi linoleik luajnë një rol të rëndësishëm këtu. Nëse ato mungojnë, kjo dobëson sistemin tonë imunitar.
Cila është kërkesa ditore për yndyrë nëpërmjet ushqimit?
Rekomandimi i dietologut është që ne duhet të marrim rreth 30 për qind të energjisë së konsumuar ditore nga yndyrat. Një grua rreth 30-vjeç e cila nuk punon fizikisht, por punon në tavolinë, ka nevojë për energji rreth 1800 kalori. Nga kjo, rreth 58 gramë duhet të jenë yndyrë – që korrespondon me rreth tre lugë vaj, një lugë gjelle gjalpë ose margarinë, dy feta djathë dhe një vezë. Për 2000 kalori, do të na duheshin rreth 66 gramë yndyrë.
Por, sigurisht, ka dallime të mëdha në yndyra. Për shembull, yndyrat trans të hidrogjenizuara, të cilat gjenden kryesisht në ushqimet e gatshme dhe të ngjashme, më mirë shmangen. Dhe acidet yndyrore të ngopura, të cilat gjenden më së shumti në produktet shtazore si vezët, qumështi apo mishi, duhet gjithashtu të konsumohen në moderim. Përkatësisht, ato rrisin nivelin e kolesterolit, si kolesterolin “i mirë” HDL dhe kolesterolin “i keq” LDL.
Pjesa më e madhe e nevojave tuaja ditore për yndyrë do të sigurohej më së miri nga acidet yndyrore më të shëndetshme të pangopura: nga vaji i ullirit, avokado, arrat ose peshqit yndyrorë si skumbri.
Lajmet
Punëtorët e “Pastrimit” në ditën e nëntë të grevës
Published
1 hour agoon
May 30, 2025By
UBTnews
Punëtorët e ndërmarrjes “Pastrimi” kanë hyrë në ditën e nëntë të grevës para Komunës së Prishtinës, duke kërkuar pagesën e borxhit prej 2.7 milionë euro që komuna i detyrohet ndërmarrjes.
Pavarësisht ndryshimeve klimatike, ata qëndrojnë në tenda ditë e natë dhe paralajmërojnë se nuk do të tërhiqen pa u realizuar kërkesat.
Nënkryetari i Sindikatës, Shpend Qosa, në një intervistë për Ekonomia Online tha se janë në pritje të një takimi vendimtar me zyrtarët komunalë, ndërsa theksoi se kërkesat kryesore janë sigurimi i naftës, pagave dhe stabilizimi i kompanisë.
“Sot kemi hyrë në ditë e nëntë të grevës, ne e kemi pasur një takim me zyrtarët komunal jemi në shqyrtim të kërkesave tona edhe sot jemi në pritje të një takimi. Deri sa të gjejmë një zgjidhje për kërkesat tona. Diçka konkrete nuk kemi që do të arrijmë një zgjedhje ne vazhdojmë punën dhe dalim në punë. Ato kërkesa tona që i kemi në takim kemi folur, edhe komuna ka dhënë disa zgjidhje të saj të cilat i kemi shqyrtuar. Sot i presim në takim për të arrijmë një marrëveshje, realisht kërkesat tona janë me pasur naftë paga dhe me stabilizuar gjendja e kompanisë. Punëtorët pagat i kanë marr”, ka thënë Qosa.
Punëtori Blerim Hajdini, i cili punon prej 16 vitesh në këtë ndërmarrje, tha se greva nuk do të ndalet pa u plotësuar kërkesat.
Ai shprehu shqetësimin për pagat e ulëta dhe borxhet personale, duke theksuar se paga mujore prej 425 euro është e pamjaftueshme për të përballuar jetesën.
“Jemi në grevë deri të na plotësohet kërkesat tona dhe kushtet tona nuk e kemi ndërmend ta ndalim grevën. Unë punoj që 16 vite këtu të gjithë kanë kredi të majme, unë i kam 15 euro kredi nuk mund t’ia dal assesi për arsye se paga është shumë vogël, e kemi 425 euro në kontratë. Kërkesa jonë është të na kthej borxhin 100 për qind dhe ta ndërpresin privatin menjëherë”, shtoi ai.
Lajmet
Ministria e Shëndetësisë paralajmëron 100 inspektorë të rinj për luftën kundër duhanit
Published
3 hours agoon
May 30, 2025By
UBTnews
Ministria e Shëndetësisë po planifikon t’i punësojë edhe 100 inspektorë me qëllim të rritjes së kontrollit të përdorimit të duhanit në Kosovë, kështu tha ministri në detyrë i Shëndetësisë, Arben Vitia gjatë një konference për media në prag të Ditës Botërore Kundër Duhanit.
Ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se është lajm i mirë që në Kosovë ka rënie të përdorimit të duhanit për shkak të politikave të ndërmarra, por shtoi se ende duhet punë.
Vitia theksoi se miratimi dhe zbatimi i udhëzimit administrativ për vërejtjet e kombinuara shëndetësore në pakot e duhanit ka dhënë rezultatet e tij.
“Në Kosovë sipas STEPS përdorimi i duhanit është në rënie krahasuar me vitin 2011 apo hulumtimin paraprak, që natyrisht kjo është një lajm i mirë, ky është trend inkurajues që dëshmon efektivitetin e politikave të deritanishme, por një trend i pamjaftueshëm për qëllimet që ia kemi bërë vetes,” tha ai.
Ministri në detyrë i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se me Ministrinë e Financave po shohin mundësinë t’i shtojnë kapacitetet inspektuese edhe për 100 inspektorë me qëllim të rritjes më të madhe të kontrollit të duhanit.
“Rritja e akcizës në 65 euro për kilogram sipas vendimit të qeverisë së Kosovës është tjetër sinjal që politikat fiskale po japin efekt… Kemi fuqizuar edhe kapacitetin inspektues përmes rekrutimit të rreth 30 inspektorëve të rinj që kanë ndihmuar në zbatim të ligjit, por natyrisht kjo akoma nuk është e mjaftueshme dhe vazhdon të mbetet sfidë serioze, prandaj kohëve të fundit në bashkëpunim me ministrinë e Financave po përgatisim një plan për angazhimin e rreth 100 vetave shtesë që ky ligj të zbatohet në përpikëri në të gjitha vendet ku nuk duhet të pihet duhani,” theksoi Vitia.
Lajmet
PDK-ja dorëzoi zyrtarisht në ZRRE kundërshtimin për daljen e bizneseve në tregun e lirë
Published
4 hours agoon
May 30, 2025By
UBTnews
Partia Demokratike e Kosovës (PDK) ka dorëzuar sot në mënyrë zyrtare kundërshtimin e saj ndaj vendimit të Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRRE) për daljen e bizneseve në tregun e lirë, duke e cilësuar këtë vendim si të paligjshëm dhe të papërballueshëm për qytetarët.
Në një konferencë për media, deputeti i PDK-së, Abelard Tahiri, bëri të ditur se partia ka ndërmarrë hapa ligjorë për ta sfiduar këtë vendim brenda afateve të përcaktuara.
“Ngritja e çmimit e ka bërë të pamundur përballimin e kësaj kostoje të lartë nga rritja e çmimeve që do të pasojë nga vendimet e paligjshme të ZRRE-së. Ne sot, duke ndjekur hapat ligjorë, e kemi dorëzuar kundërshtimin tonë administratës në ZRRE. Jemi të bindur që qëndrimet e tyre do të jenë të njëjta. Ne do të presim 15 ditë për ta anuluar këtë. Nëse brenda 15 ditëve ata nuk e anulojnë, ne do ta procedojmë në departament,” tha Tahiri.
Lajmet
PDK-ja sot nis betejën ligjore për të rrëzuar vendimin e ZRRE-së
Published
5 hours agoon
May 30, 2025By
UBTnews
Partia Demokratike e Kosovës (PDK) sot do të fillojë betejën ligjore për të kontestuar vendimin e ZRRE-së lidhur me kalimin në tregun e lirë të energjisë elektrike.
Kryetari i PDK-së, Memli Krasniqi, ka deklaruar se kundërshtimi i këtij vendimi do të bëhet duke bërë kundërshtimin administrativ të vendimit të ZRRE-së.
Sipas Krasniqit, PDK-ja nuk do të ndalet deri në rrëzimin e këtij vendimi, të cilin e konsideron të padrejtë dhe të dëmshëm për qytetarët dhe ekonominë e Kosovës.
“PDK do të fillojë nesër betejë ligjore për këtë rast. Kemi besuar se do ta shtyjë vendimin. Sepse nuk ka treg të lirë. Është vetëm një ofertues, monopol. Nesër do të bëjmë kundërshtim administrativ në ZRRE, pastaj betejën ligjore deri në anulim. Vendim i tmerrshëm dhe krim kundër ekonomisë së Kosovës”, tha Krasniqi.

30 vite “Mission: Impossible”, Tom Cruise ndan emocionet para finales së madhe

Gjigandi japonez nis të shes përsëri makina në Rusi

Kina: SHBA të shmangë tensionet dhe të ndalojnë shitjen e armëve Tajvanit

Gjashtë ushqimet më të mira kundër fryrjes së stomakut

Punëtorët e “Pastrimit” në ditën e nëntë të grevës

Kina do të rifillojë importet e produkteve të detit nga Japonia

Bebe Rexha thyen rekord në Billboard – “Meant To Be” shpallet kënga më e dëgjuar ‘country’ e shekullit 21

Ministria e Shëndetësisë paralajmëron 100 inspektorë të rinj për luftën kundër duhanit

SHBA: Izraeli mbështet planin tonë për armëpushim në Gaza
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Kulturë2 months ago
Shkëlqeu me rolin e tij në ‘Kontesha Arduini’, intervistë me Mirsad Ferati
-
Kulturë2 months ago
27 marsi/Dita Ndërkombëtare e Teatrit! Mitrovica sjell shfaqjen “Kontesha Arduini”, histori magjepëse që nuk duhet humbur