Lajmet
Pesë shenja paralajmëruese se nuk po merrni sa duhet yndyrë
Pse trupi ynë ka nevojë për yndyrë?
Published
3 years agoon
By
Betim GashiNjë dietë e shëndetshme dhe e ekuilibruar duhet t’i sigurojë trupit të gjitha lëndët ushqyese të nevojshme.
Industria ushqimore tregon prej dekadash se disa përbërës ushqimorë, veçanërisht karbohidratet dhe yndyrat janë të dëmshme. Trupi ynë gjithashtu ka nevojë për to për të qenë të shëndetshëm dhe plotësisht funksional. Nëse heqim yndyrat nga menyja jonë, kjo çon në simptoma të mungesës.
Pse trupi ynë ka nevojë për yndyrë?
Yndyra është thelbësore për procese të ndryshme shëndetësore. Disa shembuj…
• Truri dhe sytë tanë kanë nevojë për yndyrë. Në veçanti, acidet yndyrore omega-3, acidi eicosapentaenoic (EPA) dhe acidi docosahexaenoic (DHA) janë të përfshirë në ruajtjen e shëndetit të trurit tonë, retinës dhe sistemit nervor qendror. Këto acide yndyrore janë thelbësore dhe për këtë arsye trupi ynë ka nevojë për to, por nuk mund t’i prodhojë ato. Pra, ne duhet t’i konsumojmë ato me ushqim.
• Yndyra na jep energji. Çdo gram yndyrë nga ushqimi i siguron trupit tonë nëntë kalori energji, ndërsa çdo gram karbohidrate ose proteina siguron vetëm katër kalori.
• Trupi mund të thithë më mirë disa vitamina me yndyra. Vitaminat A, D, E dhe K, për shembull, janë të tretshme në yndyrë – trupi ynë mund t’i thithë dhe përpunojë siç duhet ato vetëm me yndyra.
• Trupi ynë ka nevojë për yndyrë për të prodhuar hormone. Ushqimet e yndyrshme janë të nevojshme për prodhimin e hormoneve seksuale si testosteroni dhe estrogjeni, për shembull.
• Yndyra luan një rol të rëndësishëm në shërimin e plagëve. Trupi ka nevojë për acide yndyrore esenciale për të mpiksur gjakun dhe për të shëruar plagët.
A hani mjaftueshëm yndyrë? Këto 5 shenja paralajmërojnë mungesën e tyre
Lëkurë shumë e thatë plus dermatit
Për shkak se yndyra është e rëndësishme për qelizat e lëkurës sonë dhe kontribuon në pengesën natyrore të lagështisë, shumë pak yndyrë mund të thahet dhe të acarojë tepër lëkurën. Në rastin më të keq, sipas hulumtimeve, mund të çojë edhe në dermatit, një çrregullim inflamator i lëkurës me skuqje dhe kruajtje.
Rënia e flokëve
Ashtu si lëkura, edhe flokët tanë kanë nevojë për yndyrë nga ushqimi. Hormonet e prostaglandinave janë përbërëse yndyrore që luajnë një rol të rëndësishëm në rritjen e flokëve. Prandaj, mungesa e yndyrës mund të çojë në rënien e flokëve në kokë dhe gjithashtu në vetull, ka treguar hulumtimi.
Mavijosje të shpeshta
Yndyra është thelbësore për përthithjen e duhur të disa vitaminave. Këto janë kryesisht vitamina A, D, E dhe K të tretshme në yndyrë. Nëse hamë shumë pak yndyrë, kjo mund të çojë në një mungesë të këtyre substancave, e cila mund të manifestohet me mavijosje të shpeshtë ose mavijosje të gjakut.
Shërimi i ngadalshëm i plagëve
Në mënyrë që reagimi inflamator i trupit tonë të funksionojë siç duhet, ai ka nevojë për yndyrë. Domethënë, është baza për molekulat e rëndësishme për të kontrolluar këtë reaksion. Studimet kanë konfirmuar se shumë pak yndyrë në dietë mund të pengojë përgjigjen inflamatore dhe të parandalojë mpiksjen e gjakut. Kjo nga ana tjetër çon në shërimin më të ngadaltë të plagëve.
Sistemi imunitar i dobët
Keni shpesh të ftohtë? Një sistem imunitar i dobësuar gjithashtu mund të shoqërohet me marrjen e pamjaftueshme të yndyrës nga ushqimi. Trupi prodhon molekula nga yndyra që stimulojnë qelizat tona imune. Acidet yndyrore omega-3 acidi alfa-linolenik dhe acidet yndyrore omega-6, acidi linoleik luajnë një rol të rëndësishëm këtu. Nëse ato mungojnë, kjo dobëson sistemin tonë imunitar.
Cila është kërkesa ditore për yndyrë nëpërmjet ushqimit?
Rekomandimi i dietologut është që ne duhet të marrim rreth 30 për qind të energjisë së konsumuar ditore nga yndyrat. Një grua rreth 30-vjeç e cila nuk punon fizikisht, por punon në tavolinë, ka nevojë për energji rreth 1800 kalori. Nga kjo, rreth 58 gramë duhet të jenë yndyrë – që korrespondon me rreth tre lugë vaj, një lugë gjelle gjalpë ose margarinë, dy feta djathë dhe një vezë. Për 2000 kalori, do të na duheshin rreth 66 gramë yndyrë.
Por, sigurisht, ka dallime të mëdha në yndyra. Për shembull, yndyrat trans të hidrogjenizuara, të cilat gjenden kryesisht në ushqimet e gatshme dhe të ngjashme, më mirë shmangen. Dhe acidet yndyrore të ngopura, të cilat gjenden më së shumti në produktet shtazore si vezët, qumështi apo mishi, duhet gjithashtu të konsumohen në moderim. Përkatësisht, ato rrisin nivelin e kolesterolit, si kolesterolin “i mirë” HDL dhe kolesterolin “i keq” LDL.
Pjesa më e madhe e nevojave tuaja ditore për yndyrë do të sigurohej më së miri nga acidet yndyrore më të shëndetshme të pangopura: nga vaji i ullirit, avokado, arrat ose peshqit yndyrorë si skumbri.
Bota
Komiteti i OKB-së: Metodat e luftës të Izraelit ngjasojnë me gjenocid
Published
6 hours agoon
November 14, 2024By
UBT NEWSKomiteti i posaçëm i Kombeve të Bashkuara ka akuzuar Izraelin për përdorimin e metodave lufte që përkojnë me karakteristikat e gjenocidit gjatë operacioneve të tij ushtarake në Rripin e Gazës. Në një raport të publikuar më 14 nëntor 2024, komiteti theksoi se veprimet e Izraelit, përfshirë “përdorimin e urisë si metodë lufte” dhe shkatërrimin e shërbimeve themelore, po shkaktojnë një katastrofë të madhe humanitare dhe mjedisore në këtë rajon.
Komiteti, i cili ka hetuar për dekada shkeljet e të drejtave të njeriut në territoret palestineze, shprehu shqetësimin e tij për numrin e madh të viktimave civile dhe kushtet e jetesës për palestinezët. Sipas raportit, Izraeli ka shkaktuar vdekje, uri dhe lëndime të rënda përmes rrethimit të Gazës, pengimit të ndihmave humanitare dhe sulmeve të shënjestruara, pavarësisht thirrjeve të vazhdueshme nga OKB-ja dhe urdhrave të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë.
Në raport, Komiteti i OKB-së tha se metodat e luftës që përdor Izraeli “përkojnë me karakteristikat e gjenocidit”, duke përfshirë përdorimin e urisë si një “armë” dhe ndëshkimin kolektiv të popullsisë palestineze. Dëshmitë nga terreni tregojnë se veriu i Gazës është përfshirë nga një situatë ekstreme urie, e cila po përkeqësohet me kalimin e kohës.
Një tjetër çështje e ngritur nga komiteti është shkatërrimi i infrastrukturës thelbësore të Gazës, përfshirë sistemet e ujit, kanalizimeve dhe furnizimin me ushqime. Raporti nënvizon se bombardimet ajrore izraelite kanë shkatërruar mbi 25,000 tonë mjete shpërthyese, një sasi që është e barabartë me dy bomba bërthamore, duke shkaktuar një krize mjedisore dhe shëndetësore që do të ketë pasoja afatgjata për brezat e ardhshëm.
Komiteti shprehu gjithashtu shqetësim për përdorimin e inteligjencës artificiale nga Izraeli për avancimin e sistemeve të tij të shënjestrimit gjatë operacioneve ushtarake. Ky përdorim i teknologjisë ka ngritur pyetje rreth ndikimit të saj në shkallën dhe precizitetin e sulmeve, që shpesh kanë shënjestruar civilët dhe objektet civile.
Në fund, Komiteti i OKB-së bëri thirrje për një reagim urgjent nga shtetet e tjera për të ndërprerë luftën dhe për të ushtruar presion ndaj Izraelit, duke theksuar se disa shtete po vazhdojnë të ofrojnë mbështetje ushtarake dhe ndihmë tjetër, pavarësisht shkeljeve të drejta të njeriut dhe shkatërrimeve të shkaktuara në Gaza./REL/
Bota
Kroacia planifikon të blejë 394 raketa HIMARS me rreze veprimi deri në 80 km
Published
6 hours agoon
November 14, 2024By
UBT NEWSKroacia ka njoftuar planet për blerjen e një sërë raketash GMLRS, me rreze veprimi deri në 80 km, për sistemin raketor HIMARS, një hap i rëndësishëm në modernizimin e forcave të saj të armatosura. Sekretari i Shtetit në Ministrinë e Mbrojtjes, Branko Hrg, ka bërë të ditur se do të blihen gjithsej 394 raketa GMLRS, që janë pjesë e një marrëveshjeje të mundshme për forcimin e kapaciteteve ushtarake të Kroacisë.
Hrg shpjegoi se ky prokurim është pjesë e një iniciative më të gjerë për modernizimin e ushtrisë kroate, duke theksuar rëndësinë e rritjes së ndarjes së fondeve për mbrojtjen. Ai bëri një krahasim me vitin 2016, duke theksuar se buxheti për mbrojtjen ka pësuar një rritje prej 142% që nga ajo periudhë. “Aktualisht, ne jemi në përputhje me standardet e NATO-s për ndarjen e fondeve, me 2% të GDP-së për mbrojtjen dhe 20% për pajisjet ushtarake,” tha Hrg.
Në lidhje me blerjen e raketave për HIMARS, Hrg nënvizoi se sistemi HIMARS është një nga teknologjitë më moderne dhe se, si pjesë e bashkëpunimit me Shtetet e Bashkuara, procesi i prokurimit është i qartë dhe i njohur. Ai e përshkroi HIMARS si një sistem shumë efikas dhe të besueshëm për forcën e tij raketore.
Kur u pyet se pse Kroacia nuk ka vendosur të blejë raketa me rreze më të gjatë, si ER GMLRS apo ATACMS, Hrg e sqaroi këtë duke theksuar se Kroacia nuk ka “afinitete sulmi” dhe nuk ka nevojë për raketa me rreze të gjata që mund të mbulonin territore të largëta. Megjithatë, ai nuk e përjashtoi mundësinë e blerjes së këtyre raketave në të ardhmen, duke lënë hapësirë për mundësi të tjera nëse situata strategjike kërkon një ndryshim të kursit.
Ky hap i Kroacisë për të forcuar kapacitetet e saj ushtarake është një pjesë e përpjekjeve të vazhdueshme të vendit për të rritur standardet e mbrojtjes dhe për të kontribuar më shumë në sigurinë e përgjithshme të Aleancës së NATO-s, duke i dhënë prioritet teknologjive moderne dhe sistemeve raketore efikase./UBTNews/
Lajmet
BE-ja e gjobit Meta-n me gati 800 milionë euro për praktika “abuzive”
Published
7 hours agoon
November 14, 2024By
UBTnewsKomisioni Evropian e ka gjobitur të enjten Meta-n, kompaninë që zotëron Facebook-un, me 797.72 milionë euro, për shkak të praktikave abuzive nga të cilat përfitoi tregu online në Facebook, i njohur si Martkerplace.
“Komisioni Evropian e gjobiti Meta-n… për shkeljen e rregullave të BE-së duke e lidhur shërbimin e vet online për reklama të klasifikuara, Facebook Marketplace, me rrjetin e vet social personale, Facebook, dhe duke vendosur kushte të padrejta komerciale ndaj shërbimeve të tjera online për reklama të klasifikuara”, tha Komisioni Evropian.
Meta njoftoi se do të ankohet ndaj këtij vendimi, por në ndërkohë, do të bashkëpunojë dhe do të punojë pa humbur kohë për të gjetur zgjidhje për adresimin e çështjeve të ngritura.
Ky vendim i Komisionit Evropian vjen dy vjet pasi ai e kishte akuzuar gjigantin amerikan të teknologjisë se i kishte dhënë përparësi të padrejtë shërbimit të vet për reklama të klasifikuara, Facebook Marketplace, duke i bashkuar dy shërbimet.
Bashkimi Evropian nisi një hetim formal ndaj dyshimeve për sjellje kundër konkurrencës nga Facebook në qershor 2021. Në dhjetor 2022, BE-ja ngriti shqetësime se Meta e lidh rrjetin e vet social mbizotërues, Facebook, me shërbimet e veta online për reklama të klasifikuara.
Facebook e lansoi tregun online Marketplace në vitin 2016 dhe e zgjeroi atë në disa vende evropiane një vit më pas.
BE-ja argumenton se Meta ua imponon Facebook Marketplace njerëzve të cilët e përdorin Facebook-un me një “lidhje” të jashtëligjshme, por Meta tha se ky argument e shpërfill faktin se përdoruesit e Facebook-ut mund të zgjedhin nëse duan të shkojnë në Marketplace, dhe shumë prej tyre nuk e bëjnë.
Meta tha se Komisioni Evropian pretendoi se Marketplace ka mundësi ta pengojë rritjen e tregjeve të mëdha të reja online në BE, por nuk gjeti prova për të dëshmuar se kjo i dëmton konkurrentët.
Lajmet
Etiopia regjistron 7.3 milionë raste malarie për gati 10 muaj
Published
7 hours agoon
November 14, 2024By
UBTNewsMë shumë se 7.3 milionë njerëz u diagnostikuan me malarie dhe 1.157 vdekje u raportuan në Etiopi nga 1 janari deri më 20 tetor, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH).
Në raport thuhet se ky është numri më i lartë i rasteve vjetore të regjistruara në shtatë vjetët e fundit të shkaktuara nga pickimi i mushkonjave femra të infektuara Anopheles.
Transmetimi i malaries është gjithashtu i mundur përmes transfuzionit të gjakut, transplantimit të organeve ose ndarjes së gjilpërave ose shiringave të kontaminuar me gjak të infektuar. Sëmundja gjithashtu mund të transmetohet nga nëna te fëmija para ose gjatë lindjes.
Malaria paraqet një sfidë të rëndësishme të shëndetit publik në Etiopi, ku afërsisht 75% e masës tokësore konsiderohet të jetë endemike e sëmundjes, tha OBSH.
“Rreth 69% e popullsisë në këto zona përballen me rrezikun e infeksionit ku shpërthimet periodike kontribuojnë në deri në 20 për qind të vdekjeve në mesin e fëmijëve nën moshën pesë vjeç,” thuhet në raport.
OBSH tha se po ofron mbështetje për Ministrinë e Shëndetësisë së Etiopisë në koordinimin e përpjekjeve të reagimit ndaj malaries përmes platformave të integruara së bashku me një strukturë të menaxhimit të incidenteve shumë emergjente.
Keni dëgjuar për larjen e trefishtë të flokëve? Ja çfarë duhet të dini për këtë metodë
Claude Monet dhe revolucioni i dritës: 184 vjet pikturë impresioniste!
Dardanët arrijnë në Bukuresht!
Foda, i drejtpërdrejtë: Vetëm fitorja bën punë për vendin e parë!
Komiteti i OKB-së: Metodat e luftës të Izraelit ngjasojnë me gjenocid
Ide fantastike për një drekë të shijshme
Kroacia planifikon të blejë 394 raketa HIMARS me rreze veprimi deri në 80 km
Gladiatorët: Colosseumi si paraardhës i Reality TV?
Mafia, tortura dhe krimet e vërteta: Muzetë evropianë që zbulojnë botën e errët të krimit!
Të kërkuara
-
Bota2 weeks ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Lajmet3 months ago
Zgjedh Menaxhment, Biznes dhe Ekonomi në UBT – Ferizaj dhe bëhuni liderët e së ardhmes
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë1 month ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman