Lajmet

Pesë nga idetë më të çuditshme për të luftuar ndryshimet klimatike

Ja cilat janë disa nga idetë më befasuese, që kanë propozuar shkencëtarët për të ndalur ndryshimin e klimës.

Published

on

Kur flitet për luftën ndaj ndryshimeve të klimës, sa më shumë ide të ketë, aq më mirë është, të paktën në parim. Ndërsa këto zgjidhje kreative mund të duken në fillim të nxituara, nëse do të kishte ndonjëherë një kohë për të mirëpritur ide kreative dhe madje të çmendura, ajo është pikërisht tani. Ja cilat janë disa nga idetë më befasuese, që kanë propozuar shkencëtarët për të ndalur ndryshimin e klimës.

1. Pemët mekanike

Çfarë mund të bëhet nuk ka pemë të vërteta? Të mbjellim pemë artificiale. Profesori i inxhinierisë Klaus Lakner, ka shpikur një pemë mekanike, e cila është projektuar e enkas qëtë kapë karbonin. Sipas Universitetit Shtetëror të Arizonës, pema do të jetë 10 metra e lartë, e projektuar për të kapur karbonin që ndodhet në ajër. Pema e parë, e cila ndodhet në kampusine Universitetit të Arizonës, do të kapë 91 kg karbon në ditë. Lakner shpreson të përmirësojë teknologjinë në mënyrë që “fermat e pemëve” të mund të kapin deri në 1000 ton karbon në ditë.

2. Ndërtimi i mureve nënujore për të bllokuar zhvendosjen e akullnajave drejt zonave më të ngrohta

Kur uji i ngrohtë i oqeanit përplaset me akullnajat, i shkrin ato me një shpejtësi alarmante.Kjo është arsyeja pse disa shkencëtarë kanë sugjeruar ndërtimin e mureve nënujore për të mbrojtur akullnajat nga ky ujë gjithnjë e më i ngrohtë. Madhësia e murit do të varet nga madhësia e akullnajës.  

Për shembull, akullnaja e Grenlandës do të kërkonte një mur 4.8 km të gjatë dhe 159 metra të lartë. “Ne besojmë se kjo metodë mund të vonojë shkrirjen e akullit tokësor të Groenlandës dhe Antarktidës, duke blerë kohë shumë të vyer për të trajtuar ngrohjen globale”- shkruajnë autorët e studimit të kryer në vitin 2018.

3. Zbehja e rrezeve të Diellit

Studiuesit në Universitetin e Harvardit, propozojnë idenë e zbehjes së rrezeve të Diellit me karbonat kalciumi. Sipas një studimi të gushtit 2018 të botuar në revistën “Nature”, aerosoletdo të imitonin efektet e hijes së shkaktuar nga shpërthimi i vullkaneve. Dihet që pas shpërthimeve të mëdha vullkanike si El Chichón dhe Malit Pinatubo, Toka përjetoi një periudhë ftohjeje për shkak të sasisë së reduktuar të dritës së diellit.  

4. Spërkatja me grimca xhami e akullit në Arktik

Një projekt me bazë në Kaliforni përmban një ide inovative:të spërkasë me një shtresë të hollë mikrosferash prej xhami (HGM) akullin në Arktik për të rritur aftësinë e tij për të reflektuar rrezatimin e diellit. Mendohet se kjo shtresë e hollë qelqi do të mbronte akullin më të ri, që është shumë i ndjeshëm ndaj shkrirjes, derisa të shndërrohej në një “akull shumëvjeçar shumë reflektues”.

5. Një bojë ftohëse ultra e bardhë

Studiuesit në Universitetin Pardju, kanë dalë me një ide të çmendur për të luftuar ndryshimin e klimës:të lyhet gjithçka me të bardhë. Bojë e tyre e re ultra e bardhë, është më shumë se 98 për qind reflektuese, gjë që e lejon atë të ulë temperaturën e sipërfaqeve të nxehta për periudha më të gjata kohore.

Shkencëtarët pretendojnë se lyerja e 1000 metra katrorë të një sipërfaqeje me këtë bojë mund të ketë një fuqi ftohëse prej 10 kilovatësh. Sipas  Forumit Ekonomik Botëror, në qytetet që po nxehen me ritme alarmante, kjo bojë mund të ndihmojë që temperatura të ulet disi, të paktën për njëfarë kohe./Bota.al

Lajmet

Ekstradohen nga Gjermania dhe Franca dy persona të kërkuar nga Kosova

Published

on

By

Dy persona të kërkuar me urdhërarrest ndërkombëtar janë ekstraduar për në Kosovë, në kuadër të bashkëpunimit ndërkombëtar policor.

Policia e Kosovës, përkatësisht Drejtoria për Bashkëpunim Ndërkombëtar Policor, në koordinim me njësitet relevante të Policisë së Kosovës dhe institucionet e drejtësisë, më 23 dhjetor 2025 ka realizuar ekstradimin e dy shtetasve kosovarë, L.V. (1990) dhe A.M. (1991). Njëri prej tyre është ekstraduar nga Gjermania, ndërsa tjetri nga Franca.

Sipas njoftimit zyrtar, ekstradimi është bërë falë bashkëpunimit të ngushtë me autoritetet e këtyre dy shteteve. Të dyshuarit ishin arrestuar nga autoritetet gjermane dhe franceze, pasi kërkoheshin me urdhërarrest ndërkombëtar të lëshuar nga institucionet e drejtësisë së Republikës së Kosovës.
Të njëjtit dyshohen se kanë qenë të përfshirë në vepra penale të ndara dhe se i janë shmangur drejtësisë.

Pas ekstradimit, ata u janë dorëzuar njësive përkatëse të Policisë së Kosovës në rajonin e Prishtinës, përkatësisht atë të Gjilanit, për vazhdimin e procedurave të mëtejme ligjore.

Continue Reading

Lajmet

Punëtorët e KEK-ut në protestë, kërkojnë rritje pagash

Published

on

By

Sindikatа e Re e Korporatës Energjetike të Kosovës (SRKEK) sot po organizon një protestë paqësore me punëtorët e KEK-ut, para zyrave qendrore të ndërmarrjes në sheshin “Nëna Terezë” në Prishtinë.

Kjo protestë po mbahet si reagim ndaj kërkesës për rritje pagash, ku punëtorët kërkojnë trajtim më të drejtë dhe përmirësim të kushteve ekonomike në përputhje me përgjegjësitë dhe rrezikun e punës së tyre. Protesta po vazhdon, e cila ka nis nga ora 11:00.

Continue Reading

Lajmet

Energjia gjatë sezonit të dimrit, KOSTT mban konferencë për media

Published

on

By

KOSTT do të mbaj konferencë për media, në të cilën thonë se do të prezantohet gjendja aktuale e sistemit elektro-energjetik të Kosovës dhe masat e nevojshme për ruajtjen e stabilitetit gjatë kësaj periudhe dimërore ku konsumi ka arritur pikën rekorde.

Konferenca do të mbahet sot në ora 15:00.

Si pika kryesore të trajtimit do të jenë;

-Rritja e konsumit krahasuar me vitin e kaluar

-Ngarkesa maksimale e arritur (dhe pritshmëria për rritje të mëtejshme në ditët më të ftohta)

-Rreziku i mundshëm i reduktimeve të kontrolluara në rast mbingarkese

-Thirrja për bashkëpunim nga qytetarët, institucionet dhe bizneset për ulje të konsumit dhe zhvendosje të përdorimit jashtë orëve të pikut.

Continue Reading

Lajmet

Arb Manaj lojtari më i vlefshëm në Superligë, i afrohet vlerës së milionëshit

Published

on

Sulmuesi i Dritës, Arb Manaj të dielën e kaluar e fitoi “Topin e Artë” në futbollin e Kosovës, si futbollisti më i mirë i Superligës, i cili iu dha nga Federata e Futbollit e Kosovës.

Manaj tashmë është edhe futbollisti më i vlefshëm i Superligës së Kosovës, së bashku me futbollistin e Ballkanit, Giovannin.

Sipas “Transfermarkt”, dy lojtarët vlerësohen me 800 mijë euro, me Manajn që me përditësimin e fundit ka arritur këtë shifër dhe është vendosur si i pari në listë.

Manaj këtë sezon ka shënuar tre gola në Superligën e Kosovës, teksa dy të tillë i ka shënuar në Ligën e Konferencës, në fazën e ligës.

Top 5-shen e futbollistëve më të vlefshëm e mbyllin Muhamet Hyseni (650 mijë euro), Senad Jarovic (600 mijë euro) dhe Raddy Ovouka (600 mijë euro)./S.K/EO/

Continue Reading

Të kërkuara