Lajmet

Pesë nga idetë më të çuditshme për të luftuar ndryshimet klimatike

Ja cilat janë disa nga idetë më befasuese, që kanë propozuar shkencëtarët për të ndalur ndryshimin e klimës.

Published

on

Kur flitet për luftën ndaj ndryshimeve të klimës, sa më shumë ide të ketë, aq më mirë është, të paktën në parim. Ndërsa këto zgjidhje kreative mund të duken në fillim të nxituara, nëse do të kishte ndonjëherë një kohë për të mirëpritur ide kreative dhe madje të çmendura, ajo është pikërisht tani. Ja cilat janë disa nga idetë më befasuese, që kanë propozuar shkencëtarët për të ndalur ndryshimin e klimës.

1. Pemët mekanike

Çfarë mund të bëhet nuk ka pemë të vërteta? Të mbjellim pemë artificiale. Profesori i inxhinierisë Klaus Lakner, ka shpikur një pemë mekanike, e cila është projektuar e enkas qëtë kapë karbonin. Sipas Universitetit Shtetëror të Arizonës, pema do të jetë 10 metra e lartë, e projektuar për të kapur karbonin që ndodhet në ajër. Pema e parë, e cila ndodhet në kampusine Universitetit të Arizonës, do të kapë 91 kg karbon në ditë. Lakner shpreson të përmirësojë teknologjinë në mënyrë që “fermat e pemëve” të mund të kapin deri në 1000 ton karbon në ditë.

2. Ndërtimi i mureve nënujore për të bllokuar zhvendosjen e akullnajave drejt zonave më të ngrohta

Kur uji i ngrohtë i oqeanit përplaset me akullnajat, i shkrin ato me një shpejtësi alarmante.Kjo është arsyeja pse disa shkencëtarë kanë sugjeruar ndërtimin e mureve nënujore për të mbrojtur akullnajat nga ky ujë gjithnjë e më i ngrohtë. Madhësia e murit do të varet nga madhësia e akullnajës.  

Për shembull, akullnaja e Grenlandës do të kërkonte një mur 4.8 km të gjatë dhe 159 metra të lartë. “Ne besojmë se kjo metodë mund të vonojë shkrirjen e akullit tokësor të Groenlandës dhe Antarktidës, duke blerë kohë shumë të vyer për të trajtuar ngrohjen globale”- shkruajnë autorët e studimit të kryer në vitin 2018.

3. Zbehja e rrezeve të Diellit

Studiuesit në Universitetin e Harvardit, propozojnë idenë e zbehjes së rrezeve të Diellit me karbonat kalciumi. Sipas një studimi të gushtit 2018 të botuar në revistën “Nature”, aerosoletdo të imitonin efektet e hijes së shkaktuar nga shpërthimi i vullkaneve. Dihet që pas shpërthimeve të mëdha vullkanike si El Chichón dhe Malit Pinatubo, Toka përjetoi një periudhë ftohjeje për shkak të sasisë së reduktuar të dritës së diellit.  

4. Spërkatja me grimca xhami e akullit në Arktik

Një projekt me bazë në Kaliforni përmban një ide inovative:të spërkasë me një shtresë të hollë mikrosferash prej xhami (HGM) akullin në Arktik për të rritur aftësinë e tij për të reflektuar rrezatimin e diellit. Mendohet se kjo shtresë e hollë qelqi do të mbronte akullin më të ri, që është shumë i ndjeshëm ndaj shkrirjes, derisa të shndërrohej në një “akull shumëvjeçar shumë reflektues”.

5. Një bojë ftohëse ultra e bardhë

Studiuesit në Universitetin Pardju, kanë dalë me një ide të çmendur për të luftuar ndryshimin e klimës:të lyhet gjithçka me të bardhë. Bojë e tyre e re ultra e bardhë, është më shumë se 98 për qind reflektuese, gjë që e lejon atë të ulë temperaturën e sipërfaqeve të nxehta për periudha më të gjata kohore.

Shkencëtarët pretendojnë se lyerja e 1000 metra katrorë të një sipërfaqeje me këtë bojë mund të ketë një fuqi ftohëse prej 10 kilovatësh. Sipas  Forumit Ekonomik Botëror, në qytetet që po nxehen me ritme alarmante, kjo bojë mund të ndihmojë që temperatura të ulet disi, të paktën për njëfarë kohe./Bota.al

Lajmet

Andrew Gordon zyrtarizohet te Vëllaznimi

Published

on

KB Vëllaznimi ka prezantuar përforcimin më të ri në radhët e saj, ku Andrew Gordon, është rikthyer në basketbollin kosovar, kësaj radhe për të veshur fanellën kuqezi të skuadrës gjakovare.

Gordon është emër i njohur për adhuruesit e basketbollit në Kosovë, falë paraqitjeve të shkëlqyera me Trepçën, me të cilën u aktivizua për dy edicione dhe arriti të fitojë trofe në basketbollin vendor.

Përvoja e tij profesionale është e pasur, pasi përveç Kosovës ka luajtur edhe në Bullgari, Uruguai, si dhe së fundmi në Britaninë e Madhe me skuadrën Caledonia Gladiators.

Në karrierën e tij, Gordon ka qenë pjesë e dy universiteteve të njohura amerikane, West Virginia Mountaineers dhe Louisiana Tech Bulldogs, duke ndërtuar një profil të fortë si lojtar i pozitës së qendrës.

Me ardhjen e Gordonit, Vëllaznimi synon të forcojë repartin e brendshëm dhe të rrisë ambiciet për objektivat e sezonit. Klubi i ka uruar mirëseardhje lojtarit amerikan, me shpresën për suksese dhe trofe të përbashkëta./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Presidentja Osmani nderohet me Çmimin Bonifacio VIII në Anagni

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, u nderua mbrëmë në Anagni, qytetin e Papëve, me Çmimin Bonifacio VIII, i ndarë nga Akademia Bonifaciana, në vlerësim të angazhimit të saj institucional për paqen, si dhe kontributit të vazhdueshëm në forcimin e bashkëpunimit ndërkulturor dhe ndërfetar.

Ky vlerësim i lartë pasqyron frymën dhe misionin e Akademisë Bonifaciana, një institucion prestigjioz që vendos në themel të veprimtarisë së tij drejtësinë, dinjitetin njerëzor dhe paqen. Çmimi Bonifacio VIII u është ndarë më herët personaliteteve të shquara botërore, përfshirë edhe Shenjtërinë e Tij, Papa Gjon Palin II.

Me këtë rast, Presidentja Osmani theksoi se ky çmim përforcon më tej përkushtimin e saj ndaj këtyre vlerave universale dhe të përhershme, të cilat udhëheqin vizionin dhe veprimin institucional të Republikës së Kosovës në ndërtimin e paqes, dialogut dhe mirëkuptimit ndërmjet popujve.

Continue Reading

Lajmet

​Kurti: Bruto produkti vendor vitin e ardhshëm do të jetë 12 miliardë euro

Published

on

By

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti tha se Kosova është më e sigurt dhe më e fortë ekonomikisht se pesë vjet më parë.

Para përfaqësuesve të më shumë se 200 bizneseve, Kurti premtoi se do të vazhdojnë me mbështetje dhe më pak burokraci për bizneset.

Borxhi jonë publik është më i vogli në rajon. Rritja ekonomike mbi 4 për qind, sektori bankar përgjithësisht i kanalizuar mirë, këto nuk janë vetëm numra por edhe garanci për juve, ky stabilitet nuk janë llukës politik por themeli mbi të cilin ka zhvillim ekonomik. Ky progres është për të gjithë shqiptarët dhe komunitetet tjera. Në këtë kontekst, roli i sektorit privat është kyç. Bruto produkti vendor ka kaluar për herë të parë pragun prej 10 miliardë euro, sivjet është 11 miliardë euro, vitin e ardhshëm 12 miliardë euro“, u shpreh ai.

Kështu u shpreh ai në konferencën vjetore të Agjencisë për Investime dhe Përkrahjen e Ndërmarrjeve në Kosovë (KIESA), ku do të prezantohen Performanca Industriale 2025 dhe Planet për Mbështetjen e NVM-ve në vitin 2026.

Ministrja në detyrë e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari tha mungesa e fuqisë punëtore të kualifikuar mbetet sfidë.

Continue Reading

Lajmet

Aktakuzë ndaj ministrit serb për rastin “Shtabi i Përgjithshëm”

Published

on

By

Prokuroria për Krim të Organizuar në Serbi ka ngritur aktakuzë ndaj ministrit të Kulturës në Qeverinë serbe, Nikolla Sellakoviq, lidhur me parregullsitë gjatë heqjes së statusit të pasurisë kulturore për ndërtesat e kompleksit “Shtabi i Përgjithshëm” në qendër të Beogradit.

Prokuroria njoftoi më 15 dhjetor se aktakuzë është ngritur edhe ndaj sekretares së Ministrisë së Kulturës, Sllavica Jellaqe, ushtruesit të detyrës së drejtorit të Institutit Republikan për Mbrojtjen e Monumenteve të Kulturës, Goran Vasiq, si dhe ushtruesit të detyrës së drejtorit të Institutit për Mbrojtjen e Monumenteve të Kulturës të Qytetit të Beogradit, Aleksandar Ivanoviq.

Të gjithë dyshohen për veprat penale të keqpërdorimit të detyrës zyrtare dhe falsifikimit të dokumenteve zyrtare.

Në vendin ku ndodhet kompleksi i Shtabit të Përgjithshëm, i shkatërruar gjatë bombardimeve të NATO-s në vitin 1999, është planifikuar ndërtimi i një kompleksi luksoz nga kompania investuese “Affinity Partners” e Jared Kushnerit, dhëndrit të presidentit amerikan, Donald Trump.

Prokuroria serbe bëri të ditur gjithashtu se “vazhdon ndërmarrjen e veprimeve për të përcaktuar nëse edhe në veprimet e disa personave të tjerë ekzistojnë elemente të veprës penale”.

Që nga muaji maj, Prokuroria për Krim të Organizuar po zhvillon hetime për dyshime mbi falsifikimin e dokumentacionit, në bazë të të cilit Qeveria e Serbisë ia hoqi statusin e pasurisë kulturore ndërtesës së Shtabit të Përgjithshëm në Beograd.

Sipas njoftimeve të mëhershme të Prokurorisë, drejtori i Institutit Republikan për Mbrojtjen e Monumenteve të Kulturës, Goran Vasiq, ka pranuar që të falsifikojë dokumentacionin.

Në bazë të këtij dokumentacioni, Ministrisë së Kulturës – në krye të së cilës është Nikolla Sellakoviq nga radhët e Partisë Progresive Serbe (SNS) – u paraqit nisma për marrjen e vendimit për ndërprerjen e statusit të pasurisë kulturore për kompleksin e Shtabit të Përgjithshëm.

Sellakoviq u mor në pyetje më 4 dhjetor dhe, pasi dha deklaratën, nuk foli për vetë procedurën, por bëri akuza dhe fyerje në adresë të Prokurorisë për Krim të Organizuar.

Pa paraqitur prova, ai i akuzoi ata se veprojnë me urdhër të qendrave të fuqisë, pa treguar se për cilat bëhet fjalë, por të cilat, sipas tij, synojnë rrëzimin e pushtetit në Serbi dhe të presidentit serb, Aleksandar Vuçiq.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, më 11 dhjetor paralajmëroi se, në rast se ngrihet aktakuzë për çështjen e Shtabit të Përgjithshëm, do t’i falë të gjithë ata që “gjoja kanë marrë pjesë në keqpërdorime”.

Nuk do t’u jap mundësi të ndjekin penalisht ata që nuk janë fajtorë për asgjë. Unë jam fajtor. Unë jam ai që desha modernizimin e Serbisë. Unë jam ai që desha të sjell një investitor të madh”, deklaroi Vuçiq.

Me një ligj të posaçëm, të miratuar në Kuvendin e Serbisë më 7 nëntor, me të cilin Shtabit të Përgjithshëm i hiqet statusi i pasurisë kulturore, pushteti në Serbi hapi rrugën për ndërtim.

Projektin e kundërshtojnë protestuesit antiqeveritarë, opozita dhe një pjesë e komunitetit profesional, të cilët mbrojnë idenë e restaurimit dhe konservimit të ndërtesës së shekullit XX./REL

Continue Reading

Të kërkuara