Lajmet

Pesë nga idetë më të çuditshme për të luftuar ndryshimet klimatike

Ja cilat janë disa nga idetë më befasuese, që kanë propozuar shkencëtarët për të ndalur ndryshimin e klimës.

Published

on

Kur flitet për luftën ndaj ndryshimeve të klimës, sa më shumë ide të ketë, aq më mirë është, të paktën në parim. Ndërsa këto zgjidhje kreative mund të duken në fillim të nxituara, nëse do të kishte ndonjëherë një kohë për të mirëpritur ide kreative dhe madje të çmendura, ajo është pikërisht tani. Ja cilat janë disa nga idetë më befasuese, që kanë propozuar shkencëtarët për të ndalur ndryshimin e klimës.

1. Pemët mekanike

Çfarë mund të bëhet nuk ka pemë të vërteta? Të mbjellim pemë artificiale. Profesori i inxhinierisë Klaus Lakner, ka shpikur një pemë mekanike, e cila është projektuar e enkas qëtë kapë karbonin. Sipas Universitetit Shtetëror të Arizonës, pema do të jetë 10 metra e lartë, e projektuar për të kapur karbonin që ndodhet në ajër. Pema e parë, e cila ndodhet në kampusine Universitetit të Arizonës, do të kapë 91 kg karbon në ditë. Lakner shpreson të përmirësojë teknologjinë në mënyrë që “fermat e pemëve” të mund të kapin deri në 1000 ton karbon në ditë.

2. Ndërtimi i mureve nënujore për të bllokuar zhvendosjen e akullnajave drejt zonave më të ngrohta

Kur uji i ngrohtë i oqeanit përplaset me akullnajat, i shkrin ato me një shpejtësi alarmante.Kjo është arsyeja pse disa shkencëtarë kanë sugjeruar ndërtimin e mureve nënujore për të mbrojtur akullnajat nga ky ujë gjithnjë e më i ngrohtë. Madhësia e murit do të varet nga madhësia e akullnajës.  

Për shembull, akullnaja e Grenlandës do të kërkonte një mur 4.8 km të gjatë dhe 159 metra të lartë. “Ne besojmë se kjo metodë mund të vonojë shkrirjen e akullit tokësor të Groenlandës dhe Antarktidës, duke blerë kohë shumë të vyer për të trajtuar ngrohjen globale”- shkruajnë autorët e studimit të kryer në vitin 2018.

3. Zbehja e rrezeve të Diellit

Studiuesit në Universitetin e Harvardit, propozojnë idenë e zbehjes së rrezeve të Diellit me karbonat kalciumi. Sipas një studimi të gushtit 2018 të botuar në revistën “Nature”, aerosoletdo të imitonin efektet e hijes së shkaktuar nga shpërthimi i vullkaneve. Dihet që pas shpërthimeve të mëdha vullkanike si El Chichón dhe Malit Pinatubo, Toka përjetoi një periudhë ftohjeje për shkak të sasisë së reduktuar të dritës së diellit.  

4. Spërkatja me grimca xhami e akullit në Arktik

Një projekt me bazë në Kaliforni përmban një ide inovative:të spërkasë me një shtresë të hollë mikrosferash prej xhami (HGM) akullin në Arktik për të rritur aftësinë e tij për të reflektuar rrezatimin e diellit. Mendohet se kjo shtresë e hollë qelqi do të mbronte akullin më të ri, që është shumë i ndjeshëm ndaj shkrirjes, derisa të shndërrohej në një “akull shumëvjeçar shumë reflektues”.

5. Një bojë ftohëse ultra e bardhë

Studiuesit në Universitetin Pardju, kanë dalë me një ide të çmendur për të luftuar ndryshimin e klimës:të lyhet gjithçka me të bardhë. Bojë e tyre e re ultra e bardhë, është më shumë se 98 për qind reflektuese, gjë që e lejon atë të ulë temperaturën e sipërfaqeve të nxehta për periudha më të gjata kohore.

Shkencëtarët pretendojnë se lyerja e 1000 metra katrorë të një sipërfaqeje me këtë bojë mund të ketë një fuqi ftohëse prej 10 kilovatësh. Sipas  Forumit Ekonomik Botëror, në qytetet që po nxehen me ritme alarmante, kjo bojë mund të ndihmojë që temperatura të ulet disi, të paktën për njëfarë kohe./Bota.al

Lajmet

​Salah në radarët e Al-Hilal, Liverpooli gati për një verë vendimtare

Published

on

Mohamed Salah vazhdon të jetë në qendër të vëmendjes, si në fushë ashtu edhe jashtë saj, dhe ndërsa ai është i angazhuar me Egjiptin në Kupën e Kombeve të Afrikës, ku debuton kundër Zimbabvesë, nga prapaskena vijnë sinjale për interes konkret nga Al-Hilal i drejtuar nga Simone Inzaghi.

Sulmuesi 33-vjeçar ka kontratë me Liverpoolin deri në vitin 2027 dhe mbetet një ikonë e klubit, me 250 gola dhe 117 asistime në 421 ndeshje, si dhe një listë të gjatë trofesh madhorë.

Në të njëjtën kohë, Liverpooli po shikon nga e ardhmja duke u futur fuqishëm në garë për Antoine Semenyo të Bournemouth. Sulmuesi ganez, i lindur në vitin 2000, ka një klauzolë lirimi prej 65 milionë paundësh dhe po ndiqet gjithashtu nga Manchester City dhe Manchester United, çka e bën betejën për firmën e tij edhe më të ashpër.

Merkatoja saudite mbetet aktive edhe në fronte të tjera. Al-Ittihad po ndjek Nuno Tavaresin e Lazios, ndërsa dy emra të mëdhenj si Karim Benzema dhe N’Golo Kanté, me kontrata deri në qershor 2026, janë në radar të Paris FC. Interesi për Benzeman shtrihet edhe nga Benfica e Fenerbahçe, duke treguar se merkatoja e janarit pritet të sjellë lëvizje të bujshme./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​Zgjatet orari i shërbimeve në Qendrat për Pajisje me Dokumente gjatë festave

Published

on

By

Agjencia e Regjistrimit Civil (ARC), në kuadër të Ministrisë së Punëve të Brendshme, ka njoftuar se është marrë vendim për zgjatjen e orarit të shërbimeve në të gjitha Qendrat për Pajisje me Dokumente.

Sipas njoftimit, orari i punës do të zgjatet deri në ora 18:00 për periudhën nga 23 dhjetor 2025 deri më 15 janar 2026. Po ashtu, dita e shtunë, më 27 dhjetor 2025, do të jetë ditë pune dhe shërbimet do të ofrohen sipas të njëjtit orar të zgjatur.

“Ky vendim është marrë me qëllim të lehtësimit të qasjes në shërbime për qytetarët dhe bashkatdhetarët, duke marrë parasysh fluksin e shtuar gjatë festave të fundvitit dhe kthimit të mërgimtarëve në vend. Agjencia e Regjistrimit Civil, në koordinim me njësitë përkatëse në nivel lokal, ka ndërmarrë të gjitha masat e nevojshme për zbatimin e këtij vendimi, duke siguruar ofrimin e shërbimeve cilësore, me korrektësi dhe brenda afateve të përcaktuara me ligj”, tha njoftim.

ARC mbetet e përkushtuar në ofrimin e shërbimeve sa më të qasshme dhe efikase për të gjithë qytetarët.

Continue Reading

Lajmet

Plagoset një person në Pejë, arratiset i dyshuari

Published

on

By

Zëdhënësi i Prokurorisë Themelore në Pejë, Shkodran Nikçi, ka njoftuar se sot në Pejë ka ndodhur një vrasje në tentativë, ku një person ka mbetur i plagosur.

Sipas tij, viktima është jashtë rrezikut për jetë.

Para pak çastesh ka ndodhur një vrasje në tentativë në Pejë, ku një person është plagosur nga arma e zjarrit, ndërkaq personi i dyshuar është larguar nga vendi i ngjarjes. Policia menjëherë ka dalë në vendin e ngjarjes dhe me autorizimin e prokurorit të shtetit janë duke u grumbulluar të gjitha provat dhe po punohet intensivisht për lokalizimin dhe arrestimin e personit të dyshuar. I njëjti është identifikuar, ndërsa i plagosuri është dërguar për tretman mjekësor dhe aktualisht është jashtë rrezikut për jetë”, tha Nikçi.

Continue Reading

Lajmet

KPK aprovon kërkesën e Besim Kelmendit, e liron nga detyra e ushtruesit të detyrës së Kryeprokurorit të Shtetit

Published

on

By

Me gjashtë vota për, Këshilli Prokurorial i Kosovës (KPK) ka aprovuar kërkesën e Besim Kelmendit për lirim nga pozita e Ushtruesit të Detyrës së Kryeprokurorit të Shtetit.

Në mbledhjen e jashtëzakonshme i pranishëm nuk ishte vet Kelmendi, për shkak se nuk gjendej në Kosovë, por kërkesën e tij për lirim nga pozita e ka lexuar Kryesuesi i KPK-së, Ardian Hajdaraj.

Në letrën e dërguar, Kelmendi ka thënë se kërkesa për lirim nga pozita erdhi si një reflektim i vullneti të tij për të mbështetur reformën në sistemin prokruorial dhe për të kontribuuar në përmirësimin e gjendjes në Këshill.

Më pas, ai propozoi që në pozitën e u.d Kryeprokurorit të Shtetit të caktohet Agron Qalaj. Kundër këtij propozoi votoi anëtari Dardan Vuniqi.

Continue Reading

Të kërkuara