Shëndeti

Pesë mënyra se si problemet me zorrët mund të dëmtojnë shëndetin tuaj

Bakteret në zorrën tuaj mund të ndikojnë drejtpërdrejt në peshën tuaj.

Publikuar

Ka shumë prova që tregojnë se si shëndeti i dobët i zorrëve mund të ndikojë në shëndetin tuaj të përgjithshëm. 

Ka 100 trilionë mikrobe në zorrët e një personi mesatar, që është 10 herë më shumë se qelizat në trupin e njeriut dhe kanë një ndikim të rëndësishëm në të gjithë organizmin. 

Ekspertët zbulojnë 5 probleme shëndetësore që lindin kur zorrët janë jashtë ekuilibrit.

1. Humor i keq

Mjekja Uma Naidoo thekson se zorra është e lidhur me trurin, pasi 90% e receptorëve të serotoninës ndodhen në zorrë. Duke vepruar kështu, zorra juaj mund të ndikojë në shëndetin tuaj mendor. 

“Në fushën relativisht të re të psikiatrisë ushqyese, ne i ndihmojmë pacientët të kuptojnë se si shëndeti dhe ushqimi i zorrëve mund të ndikojnë pozitivisht ose negativisht në disponimin e tyre”, zbulon Naidoo. 

Ajo shpjegon se me disa ilaqet kundër depresionit, siç janë frenuesit selektivë të rimarrjes së serotoninës, efektet anësore më të zakonshme janë të lidhura me zorrët, e cila përfshin të përziera të përkohshme, diarre dhe probleme gastrointestinale. 

“Ka një komunikim anatomik dhe fiziologjik të dyanshëm midis zorrëve dhe trurit nëpërmjet nervit vagus. Boshti zorrë-tru na ofron një kuptim më të mirë të lidhjes midis dietës dhe sëmundjes, duke përfshirë depresionin dhe ankthin”, zbulon Naidoo.

2. Probleme imunologjike

Ka shumë prova që tregojnë se një zorrë jo e shëndetshme mund të dëmtojë seriozisht sistemin imunitar. 

Mikrobioma e zorrëve luan një rol të rëndësishëm në shumë funksione shëndetësore, një prej të cilave është rregullimi i funksionimit të duhur të sistemit imunitar. 

Sipas hulumtimeve, ndryshimet në mikrobet e zorrëve mund të shkaktojnë çrregullim imunitar, duke çuar në çrregullime autoimune.

3. Proceset inflamatore

Ekspertët paralajmërojnë se nëse funksioni i zorrëve nuk është në ekuilibër, mund të ndodhin inflamacione të ndryshme. 

Dietologia Gail Cresci thekson se bakteret në zorrët ndihmojnë në metabolizimin e lëndëve ushqyese nga ushqimi që tresim.

“Këto baktere kanë mekanizma metabolikë për tretjen dhe fermentimin e fibrave, dhe si përgjigje ato krijojnë nënprodukte të dobishme që ne e dimë se janë antiinflamatore”, shpjegon Cresci.

Ajo paralajmëron se te njerëzit, dieta e të cilëve nuk është optimale, për shembull, nuk përmban fibra të mjaftueshme dhe të pasura me yndyrë dhe sheqer, mikrobioma në zorrë ndryshon.

“Në vend që të prodhojnë nënprodukte të dobishme metabolike, bakteret prodhojnë substanca që nuk janë të dobishme. Kjo mund të shkaktojë inflamacion”, thekson Cresci.

4. Pesha e tepërt trupore

Bakteret në zorrën tuaj mund të ndikojnë drejtpërdrejt në peshën tuaj. Një studim zbuloi se metabolitët specifikë të gjetur në mostrat e plazmës së gjakut dhe jashtëqitjes ishin të lidhura drejtpërdrejt me obezitetin.

“Kjo do të thotë se kërkimet e ardhshme duhet të fokusohen më shumë në mënyrën se si mund të ndryshohet përbërja e baktereve të zorrëve, në mënyrë që të zvogëlohet rreziku i obezitetit dhe sëmundjeve metabolike dhe kardiovaskulare të shoqëruara”, shpjegon Marju Orho-Melander, profesor i epidemiologjisë gjenetike.

5. Probleme me gjumin

“Ka prova në rritje që përbërja e mikrobiomës suaj të zorrëve lidhet me atë se sa mirë flini”, thekson dietologia Fatema Badri.

Shëndeti i zorrëve mund të ndikojë në gjumin tuaj dhe gjumi i dobët mund të ndikojë njësoj në shëndetin e zorrëve.

“Mungesa e gjumit mund të ndikojë shëndetin e tretjes duke rritur rrezikun e obezitetit, diabetit të tipit 2 dhe sëmundjeve gastrointestinale”, paralajmëron Badri, duke shtuar se shkencëtarët madje kanë zbuluar se cilësia e dobët e gjumit lidhet me problemet e zemrës.

Lajmet

Pacientët me diabet të tipit 1 në Angli, do të marrin ‘pankreas artificial’ si mjekim

NHS do të kontaktojë pacientët këtë muaj, përfshirë fëmijët, për t’u dhënë atyre sistemin që rregullon nivelet e glukozës dhe shpërndarjen e insulinës për herë të parë në botë.

Publikuar

nga

Pacientët me diabet të tipit 1 në Angli do të marrin një “pankreas artificial” për të përballuar gjendjen e tyre, njoftoi të martën Shërbimi Shëndetësor Kombëtar (NHS).

NHS do të kontaktojë pacientët këtë muaj, përfshirë fëmijët, për t’u dhënë atyre sistemin që rregullon nivelet e glukozës dhe shpërndarjen e insulinës për herë të parë në botë, sipas një deklarate.

“Teknologjia do të nënkuptojë se disa njerëz me diabet të tipit 1 nuk do të kenë më nevojë të injektojnë veten me insulinë, por të mbështeten te teknologjia për të marrë këtë ilaç që shpëton jetën”, shpjegoi NHS.

Partha Kar, këshilltarja kombëtare e NHS për diabetin, tha se “kjo teknologji inovative jo vetëm që përmirëson kujdesin mjekësor, por gjithashtu rrit cilësinë e jetës për të prekurit”.

NHS shpenzon pothuajse 10 miliardë £ (12.55 miliardë dollarë) në vit për “identifikimin dhe trajtimin e diabetit”./AA/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Dita Botërore e Ndërgjegjësimit për Autizmin

Autizmi është një çrregullim kompleks që prek hapësira të shumëfishta të zhvillimit.

Publikuar

nga

Dita Botërore e Autizmit synon të rrisë ndërgjegjësimin lidhur me çrregullimet e spektrit të autizmit dhe përmirësimin e jetës së atyre që jetojnë me autizëm. Vlerësohet se 1% e popullatës globale është autike.

Autizmi është një çrregullim kompleks që prek hapësira të shumëfishta të zhvillimit duke përfshirë ndërveprimin social, komunikimin verbal dhe joverbal, imagjinatën, sjelljet dhe interesat. Simptomat e këtij çrregullimi shfaqen shpejt në jetë, ndonjëherë në foshnjëri, por përgjithësisht përpara moshës 3-vjeç.

Çfarë e shkakton autizmin? Shumë studime janë përpjekur t’i japin përgjigje kësaj pyetjeje. Në pak raste autizmi është shenjë e një problemi gjenetik, i tillë si X i Brishtë, megjithatë në shumë raste nuk njihen shkaqet. Aktualisht, autizmi mendohet se shkaktohet nga një kombinim i gjeneve dhe faktorëve mjedisorë. Ende nuk ka të dhëna që autizmi shkaktohet nga diçka që prindërit kanë apo nuk kanë bërë para apo gjatë shtatzënisë, apo ndërsa kujdesen për fëmijën e tyre.

Si diagnostikohet autizimi? Diagnoza e autizmit bazohet në sjelljet e fëmijës. Aktualisht, nuk ka ndonjë test mjekësor (për shembull analizë gjaku, rreze x etj.) që do të ndihmonte në diagnostikimin e autizmit. Mjekët mund të këshillojnë teste gjenetike për të gjetur një shkak gjenetik, si dhe mund të rekomandojnë teste apo studime të tjera që ndihmojnë në përcaktimin e kushteve të tjera shëndetësore të cilat mund të jenë të pranishme.

Kur profesionistët konstatojnë se fëmija ka autizëm apo diagnoza të lidhura me të, problemet vlerësohen në tri hapësira: ndërveprimi social, komunikimi dhe sjelljet/interesat jo të zakonshme.

Ndërveprimi social: Fëmijët me autizëm shpesh kanë vështirësi në krijimin dhe mbajtjen e marrëdhënieve sociale. Krahasuar me fëmijët që zhvillohen normalisht, ata të diagnostikuar me autizëm mund ta kenë më të vështirë të vendosin dhe mbajnë kontakt me sy, të përgjigjen kur u flitet në emër, të luajnë lojëra të tilla si kukafshehti, apo të përfshijnë fëmijë të tjerë në lojë. Ata mund të pëlqejnë të jenë me prindërit apo të përfshihen në lojëra aktive, por shfaqin më pak interes dhe reagim krahasuar me fëmijët e tjerë me zhvillim normal.

Komunikimi: Fëmijët me autizëm janë përgjithësisht më të ngadaltë në përdorimin e fjalëve apo frazave të thjeshta që janë normale për atë moshë. Gjithashtu, ata kanë më pak të ngjarë të përdorin gjeste të zakonshme të tilla si të kërkuarit e diçkaje, apo të drejtojnë vëmendjen e dikujt drejt një pamje apo tingulli. Disa fëmijë mund të kenë një zhvillim gjuhësor në kohën e duhur, por mund të shfaqin kthim pas apo humbje të aftësive të komunikimit rreth moshës 18-24 muaj. Kjo humbje e aftësive mund të përfshijë ulje të interesave sociale, sikurse edhe humbje të fjalëve apo frazave të cilat i kanë përdorur më parë. Fëmijët që kanë zhvillim të gjuhës mund të shfaqin modele jo të zakonshme të të folurit, të tilla si përsëritja apo bërja jehonë e frazave që dëgjojnë nga të tjerët apo nga televizori. Ata mund të kërkojnë gjëra që dëshirojnë por e kanë shumë të vështirë të mbajnë një bisedë të thjeshtë.

Sjelljet dhe interesat: Fëmijët me autizëm përgjithësisht shfaqin një shkallë më të kufizuar lojërash krahasuar me moshatarët e tyre, dhe shfaqin më tepër sjellje përsëritëse; për shembull, ata mund të fokusohen më tepër në rreshtimin e objekteve sesa në ushqimin e një kukulle apo arushi. Gjithashtu, ata mund të jenë të interesuar për disa objekte të caktuara apo të këmbëngulin në ndjekjen e rutinave të caktuara, apo mund të përsërisin lëvizje specifike si përplasja e duarve, hedhja apo lëvizja para-mbrapa.

Koha: Përveç shfaqjes së diferencave zhvillimore në tri hapësirat e mësipërme, fëmijët me autizëm i shfaqin këto modele përpara moshës trevjeçare.

Dita Botërore e Autizmit është vendosur nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara, me rezolutën “62/139” në vitin 2007, më tepër si një përpjekje për t’i dhënë fund diskriminimit ndaj personave me autizëm. Kjo ditë është vendosur në 2 Prill dhe është përfshirë në Agjendën e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kombeve të Bashkuara, e cila premton që askush të mos mbetet pas.

Vazhdo të lexosh

Shëndeti

Hurmat – fruti me vlera të larta ushqyese

Për shkak të vetive të tyre shumë të dobishme, vendet arabe çdo ditë i përdorin hurmat.

Publikuar

nga

Në të kaluarën ishin të njohura si “buka e shkretëtirës”. Tani është vërtetuar se hurmat njëjtë sikur bajamet dhe rrushi i thatë bëjnë pjesë në grupin e ushqimeve me vlera të shumta ushqyese.

Për shkak të vetive të tyre shumë të dobishme, vendet arabe çdo ditë i përdorin hurmat. Ato lehtë mblidhen, ruhen dhe transportohen, andaj edhe janë të disponueshme shumë lehtë në mbarë botën, ashtu edhe te ne.

Sheqerërat natyrale që përmbajnë në vete janë në formë të glukozës dhe fruktozës. Hurmat e thata të grira, të vendosura në ujë, i cili ka qëndruar gjatë tërë natës, paraqesin një ilaç shumë të mirë nëse dëshironi ta forconi zemrën dhe funksionet e saj vitale.

Hurmat gjithashtu janë një ilaç efektiv dhe shumë efikas kundër dhimbjes së kokës dhe kundër plakjes, shkruan femina.al. Ato i qetësojnë nervat dhe është e vërtetuar shkencërisht se për shkak të përmbajtjes së madhe të kalciumit, magnezit dhe fosforit mund të ndikojnë në mënyrë preventive kundër kancerit.

Hurmat e forcojnë trupin, zvogëlojnë kolesterolin në gjak, rregullojnë procesin e tretjes dhe e mbrojnë stomakun nga parazitët dhe bakteriet.

Megjithatë duhet të kemi kujdes në sasinë që konsumojmë, e veçanërisht nëse keni problem me peshën e shtuar, pasi që vetëm një hurmë përmban 20 kalori.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Studimi: Mbi 1 miliard njerëz në mbarë botën janë obezë

Normat më të larta janë në Tonga dhe Samoa Amerikane për gratë dhe Samoa dhe Nauru Amerikane për burrat.

Publikuar

nga

Mbi 1 miliard njerëz në mbarë botën po jetojnë me obezitet, thotë studimi i publikuar në The Lancet. Në mesin e tyre janë 880 milionë të rritur dhe 159 milionë fëmijë, sipas të dhënave të vitit 2022.

Normat më të larta janë në Tonga dhe Samoa Amerikane për gratë dhe Samoa dhe Nauru Amerikane për burrat, me rreth 70-80% të të rriturve që jetojnë me obezitet.

Nga rreth 190 vende, Britania e Madhe renditet në vendin e 55-të më të lartë për meshkujt dhe në vendin e 87-të për femrat.

Ekipi ndërkombëtar i shkencëtarëve thotë se ka nevojë urgjente për ndryshime të mëdha në mënyrën se si trajtohet obeziteti.

Obeziteti mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të shumë gjendjeve serioze shëndetësore, përfshirë sëmundjet e zemrës, diabetin e tipit 2 dhe disa lloje kanceri./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara