Shëndeti

Pesë fazat e alzheimerit – Çfarë duhet të dini rreth tyre?

Humbja e kujtesës është padyshim diçka e frikshme.

Published

on

Shumica e njerëzve që kanë humbje të kujtesës nuk kanë një diagnozë specifike. Por nëse keni informacion e duhur rreth gjendjes tuaj, mund të bëni shumë më shumë për të frenuar përkeqsimin.

Askujt nuk i pëlqen të ndihet i pasigurt për shëndetin dhe humbja e kujtesës është padyshim diçka e frikshme.

Prandaj, është e rëndësishme të kuptoni se si Alzheimeri ndikon në tru, cilat janë shenjat të cilave duhet t’i jepni rëndësi dhe çfarë mundësish ka për të minimizuar dëmtimin nga sëmundja.

AgroWeb.org ju njeh më poshtë me fazat e kësaj sëmundjeje dhe se çfarë mund të bëni.

Faza e Parë – Ndryshime delikate në tru

Kjo fazë mund të ndodhë diku nga dhjetë deri në njëzet vjet përpara shenjave tipike klinike.

Ajo çfarë tashmë dihet është se ndodh një grumbullim i disa proteinave të caktuara, që janë toksike për trurin sepse vrasin neuronet.

Prandaj, efekti i parë që ka sëmundja e Alzheimerit është në nivel mikroskopik, ku fillon të formojë këtë akumulim.

Edhe pse shkencëtarët ende nuk e dinë me siguri se kur gjatë procesit fillojnë të krijohen këto proteina, ata mund të shquajnë praninë e tyre.

Faza e Dytë – Alzheimeri paraklinik

Pas fazës fillestare, patologjia grumbullohet me kalimin e viteve dhe tenton të prekë trurin në vende të parashikueshme.

Në rastin e sëmundjes së Alzheimerit, preket qendra të kujtesës dhe zona përgjegjëse për kryerjen e detyrave të thjeshta.

Në këtë fazë, analizat e nevojshme të shëndetit të trurit, mund të zbulojnë një diagnozë specifike të Alzheimerit.

Faza e Tretë – Dëmtimi i lehtë njohës

Në këtë fazë, një shumëllojshmëri e testeve njohëse përdoren për të vlerësuar zona të ndryshme të trurit.

Deficite të tjera që mund të zbuloni, përfshijnë vështirësinë në njohjen e personazheve në një fotografi.

Megjithatë, në jetën e përditshme, individi mund të jetë ende duke funksionuar normalisht, dhe askush të mos e ketë vënë re.

Faza e Katërt – Alzheimeri klinik

Kalimi në fazën e katërt është kur Alzheimer arrin pikën ku fillon të pengojë aftësinë funksionale.

Dëmtimi është në atë shkallë ku pacientët mund të paguajnë dyfish një faturë, të harrojnë se ku po shkojnë, nuk dinë më se si të shkojnë në dyqan apo të kthehen në shtëpi etj.

Në këtë pikë, sëmundja konsiderohet të jetë në fazën e saj të butë.

Faza e pestë – Rënia progresive

Faza e pestë e demencës është rënia e ngadaltë dhe e vazhdueshme. Truri po tkurret, grumbullimi i proteinave rritet me ashpërsi dhe pacientët bëhen gjithnjë e më keq.

Pacientët kanë nevojë për inkurajim për të bërë gjëra të tilla si të ushqehen shëndetshëm dhe ndoshta kanë nevojë për ndihmë tu veshur siç duhet.

Ndërsa sëmundja përparon, ndikimi përhapet në seksione të tjera të trurit. Tani edhe detyrat më të thjeshta mund të jenë të pamundura.

Në këtë fazë përfundimtare, pacientët humbasin oreksin dhe bëhen indiferentë ndaj botës përreth tyre.

Mungesa e lëvizjes çon më pas në probleme të tjera si pneumoni, infeksione, rëzime dhe fraktura.

Cilat janë efektet e tjera të Alzheimerit?

Ata që kanë sëmundjen e Alzheimerit priren të kenë një humbje të konsiderueshme të interesit për aktivitetet e tyre dhe shpesh kanë simptoma të tjera psikologjike ose të sjelljes si ankthi.

Njerëzit me demencë e kanë të vështirë të gjurmojnë kohën, mund të frikësohen dhe të hutohen.

Ata mund të bëhen lehtësisht nervozë, melankolikë dhe të përjetojnë emocione të tjera negative.

Mund të ndodhë që njerëzit të kenë psikoza, të tilla si halucinacione vizuale ose paranojë.

Pacientët ecin më pak, gjë që çon në dobësi të mëtejshme, dhe ndërsa sëmundja zhvillohet, ata fillojnë të humbasin koordinimin, siç është aftësia për të ngarë biçikletën.

Kjo është arsyeja pse është kritike që sëmundja të diagnostikohet herët dhe të krijohet një plan gjithëpërfshirës për të ndihmuar personin të jetojë në maksimum dhe të parandalojë lëndimet.

Çfarë duhet të bëjë një person nëse vëren këto shenja?

Nëse njerëzit vërejnë ndonjë simptomë, është e domosdoshme që ata të konsultohen me një profesionist mjekësor sa më shpejt të jetë e mundur dhe të fillojnë procesin e diagnostikimit.

Është jetike që pacientët të motivohen dhe të fillojnë të bëjnë gjëra për të përmirësuar shëndetin e përgjithshëm. /AgroWeb.org

Shëndeti

Ekspertët tregojnë pse natyra e forcon përqendrimin

Published

on

Shkencëtarët e kanë të vështirë të shpjegojnë pse një shëtitje e thjeshtë në natyrë duket se shëron shpejt trurin e lodhur nga stresi dhe teknologjia.

“Po shtohet gjithnjë e më shumë dëshmia se diçka tek ecja në natyrë po i bën përqendrimit tonë”, tha Gloria Mark, profesoreshë e informatikës në Universitetin e Kalifornisë, Irvine, për The New York Times.

Ajo ka shtuar se kjo mbetet ende vetëm teori. “Nuk e dimë nëse ky është shpjegimi i vërtetë i asaj që po ndodh”, ka thënë ajo.

Ky fenomen lidhet me “teoria e restaurimit të përqendrimit”, e zhvilluar në vitet ’80. Përqendrimi i njerëzve është burim i kufizuar që duhet “rimbushur”, dhe natyra e bën këtë më mirë se çdo ambient tjetër.

Një eksperiment i 2008 me studentë të Universitetit të Miçiganit ka treguar se ata që shëtitën në  park të mbushur me drunj përmirësuan rezultatet e testeve të kujtesës dhe përqendrimit apo vëmendjes me pothuajse 20 për qind, në krahasim me ata që shëtitën nëpër rrugë të qytetit. Kur grupet ndërruan vendet, efekti u përsërit.

“Nuk ishte e nevojshme as të të pëlqente apo të shijoje shëtitjen për të pasur këto përfitime në aftësitë njohëse”, ka thënë Marc Berman, profesor i psikologjisë në Universitetin e Çikagos, për NYT.

Natyra është “fascinuese në mënyrë të butë”, duke tërhequr vëmendje. Qyteti, është i ngarkuar me zhurmë, vijëzime e struktura që imponohen. Berman tha se janë elemente konkrete si vijat e buta, format e harkuara e modelet e përsëritura, që i japin trurit pushim.

“Kjo mund t’i lejojë trurit tonë të pushojë, dhe ndoshta prandaj i shohim këto përfitime”, ka thënë ai.

Një hulumtim me gjurmim të syrit tregoi se njerëzit kishin më pak lëvizje të syrit kur shikonin pamje nga natyra, krahasuar me ato urbane.

Një eksperiment tjetër, i udhëhequr nga Amy McDonnell në Universitetin e Utah, përdori skanime EEG të aktivitetit të trurit e tregoi se pas shëtitjes në natyrë, truri pushonte më shumë e rikthehej me aktivitet më të madh kur pjesëmarrësit kryenin detyra që kërkonin përqendrim.

Megjithatë, shkencëtarët pranojnë se ende nuk ka përgjigje të qartë.

“Shkenca mund të duket pak e mjegullt”, ka thënë McDonnell, duke shtuar se ndoshta nuk ka diçka “magjike” te natyra, por thjesht ndryshimi i ambientit na ndihmon.

Continue Reading

Shëndeti

Zakoni i mëngjesit që ju ndihmon të reduktoni dhjamin rreth barkut

Published

on

Në pamje të parë, mund të mendoni se dhjami i tepërt rreth barkut nuk është ndonjë gjë e madhe por kjo mund të shkaktojë disa probleme mjaft të rënda shëndetësore.

Dhjami rreth barkut, quhet yndyrë e “dëmshme” qëndron rreth organeve të brendshme, shkakton probleme si diabeti i tipit 2 e madje sëmundje të zemrës. Me ndryshime në stilin e jetesës dhe zakonet tuaja të të ngrënit, do të jeni në gjendje të ulni yndyrën e tepërt.

Zakoni më i mirë i mëngjesit për tkurrjen e yndyrës së padëshiruar të barkut është ngrënia e proteinave.

Çfarëdo që të hani për mëngjes, përfshini edhe proteina në vaktin tuaj. Proteina është lëndë ushqyese që rrit ndjesinë e ngopjes, duke ju ndihmuar të hani më pak dhe të luftoni dhjamin e tepërt.

Hulumtimet kanë zbuluar se regjimet ushqimore të larta në proteina mund të ndihmojnë në humbjen e peshës.

Një studim zbuloi se pjesëmarrësit që ishin klasifikuar si obezë ose mbipeshë ishin në gjendje të humbisnin peshë e të ulnin nivelet e kolesterolit me një dietë të përkohshme me shumë proteina. Pjesëmarrësit që kishin një rrezik më të lartë të sëmundjeve kardiovaskulare patën humbje më të madhe në peshës pas konsumimit të dietës të pasur me proteina.

Gjithashtu studiuesit zbuluan se ekziston një lidhje e fortë midis cilësisë dhe sasisë së proteinave dhe reduktimit të yndyrës së barkut.

Ata theksojnë rëndësinë e zbulimeve, duke thënë se dhjami rreth barkut është shënues i fortë për disa sëmundje dhe vdekshmërinë prej tyre.

Nëse doni të përgatisni një mëngjes me proteina të larta, provoni të konsumoni vezë, mish pa dhjamë dhe një lëng me pluhur proteinash.

 

 

Continue Reading

Shëndeti

Mëngjesi që të bën lëkurën më të këndshme, ja ç’thonë mjekët

Published

on

Kremi me fara chia dhe manaferra të kuqe, është një nga mëngjeset nga më të shëndetshmet, që nuk duhet të mungojë në menunë javore.

Ky mëngjes përveçse ju ndihmon të reduktoni inflamacionin dhe fryrjen , merrni edhe lëndë ushqyese si omega-3, është e kënaqshme dhe e bën lëkura juaj e bukur dhe me shkëlqim.

“Në rast se nuk e keni provuar kremin chia me fruta për mëngjes, patjetër doni pasi të mësoni për të gjitha përfitimet shëndetësore të këtyre farave.” shpjegon ‘Tevla’ e Spanjës.

Mund të zgjidhni mjedrat si majë, se këto fruta të kuqe, do të përmirësojnë pamjen e lëkurës, duke e bërë më të ndritshme, duke reduktuar inflamacionin dhe duke reduktuar rrathët e errët poshtë syve. Kremi i farave është një nga mëngjeset e preferuara të nutricionistëve.

Kjo për shkak se janë të pasura me proteina, acide yndyrore omega-3 dhe fibra, “koktej” përfitimesh që përfshijnë reduktimin e fryrjes së barkut ndërsa ju ngopin, që do të thotë se nuk do të hani mes vakteve. Përveç kësaj, nuk duhet të harrojmë se farat chia janë burim i kalciumit, një mineral thelbësor për kockat dhe janë të pasura me magnez, zink dhe fosfor.

“Farat Chia sigurojnë sasinë e omega 3 që nuk mund ta marrim nga ushqimet tjera dhe përveç kësaj, acidet yndyroretë pangopura kanë efekt anti-inflamator në nivelin e zorrëve, që do të thotë se gjithçka do të funksionojë më mirë, jo vetëm. në nivelin e një stomaku të sheshtë, por dhe për sa i përket trurit, sistemit nervor dhe zemrës”, shpjegon Itziar Digón, një specialist e psiko-ushqyerjen.

Përveçse janë anti-inflamatore, frutat janë të pasura me anthocyanine, një nga 6000 llojet e flavonoideve që gjenden në natyrë, që u japin ngjyrën e kuqe e blu karakteristike të frutave të pyllit. Ato luajnë rol të rëndësishëm për shkak të funksionit antioksidues dhe konsumimi i tyre shoqërohet me një rrezik më të ulët të presionit të lartë të gjakut.

Mjekja estetike, Elena Moreno, thotë se përveç kësaj, frutat e kuqe ndihmojn në rivendosjen e niveleve të kolagjenit, e bëjnë lëkurën të duket më e ndritshme, ku pastrojnë lëkurën dhe zvogëlojnë praninë e njollave të errëta dhe akneve.

Ato reduktojnë inflamacionin e fytyrës, përfitim shtesë që mund ta marrim parasysh nëse kemi rrathë të errët dhe pak enjtje.

Hidhni farat chia në një tas me kos.

Përzieni e lëreni të qëndrojë për një orë (ose bëjeni një natë më parë).

Mos harroni se kur chia përzihet me lëng (p.sh, pije bimore a qumësht) me kos ose kefir, farat chia zhvillojnë një shtresë xhelatinoze, duke rritur madhësinë e tyre. Në fund shtoni mjedrat dhe frutat e tjera të kuqe sipas shijes.

Continue Reading

Kuriozitete

Shkencëtarët zbulojnë proteinën që plak trurin

Published

on

Një studim i ri nga Universiteti i Kalifornisë në San Francisko (UCSF) ka identifikuar një proteinë të quajtur FTL1, e cila duket se është çelësi për plakjen e trurit.

Eksperimentet te minjtë kanë treguar se sasia e lartë e FTL1 humb kujtesëN, dobson lidhjen mes qelizave të trurit, ngadalëson funksionimin.

Kur shkencëtarët e bllokuan proteinën, minjtë e moshuar rifituan funksionimin rinor të trurit dhe kujtesë të mprehtë, raportoi ScienceDaily.

“Është rikthimi i aftësive, shumë më tepër sesa thjesht vonimi ose parandalimi i simptomave”, tha Saul Villeda, PhD, autor kryesor i studimit dhe zëvendësdrejtor i Institutit të Studimeve për Plakjen “Bakar” në UCSF.

Minjtë kishin nivele më të larta të FTL1 në hipokampus, pjesa e trurit që kontrollon të mësuarit dhe kujtesën, dhe më pak lidhje nervore. Kur kjo proteinë u rrit artificialisht te minjtë e rinj, truri dhe sjelljet filluan të ngjanin me ato të minjve të moshuar. Kur shkencëtarët ulën nivelin e FTL1 në hipokampusin e minjve të vjetër, fituan më shumë lidhje nervore e performuan më mirë në testet e kujtesës.

Qelizat nervore me shumë FTL1 prodhonin degëzime të thjeshta, jo lidhje komplekse që gjenden te qelizat e shëndetshme. FTL1 ngadalësonte metabolizmin e qelizave nervore, por kur trajtoheshin me substancë që stimulon metabolizmin, efektet negative zhdukeshin.

Villeda ka thënë se ky zbulim është hap i madh drejt terapive që bllokojnë FTL1 dhe të përmirësojnë shëndetin e trurit te të moshuarit.

“Po shohim më shumë mundësi për të lehtësuar pasojat më të rënda të plakjes. Është kohë shpresëdhënëse për të punuar në biologjinë e plakjes”, ka thënë ai. Studimi u botua më 19 gusht në revistën Nature Aging.

Continue Reading

Të kërkuara