Lajmet

Përse protestat e fermerëve janë shtrirë në të gjithë Evropën?

Fermerët gjatë protestave kanë ngritur shqetësimet e tyre, ata kanë theksuar se nuk po arrijnë të sigurojnë më jetësn nga ky profesion.

Published

on

Protestat kanë përfshirë Evropën. Fermerët po zhvillojnë tubime në të gjithë Evropën duke bllokuar rrugët me traktorët e tyre, duke bllokuar portet. Gjithashtu nuk kanë kursyer as institucionet, pas kanë goditur me vezë edhe Parlamentin Evropian. Këto reagime masive kanë ardhur pas një liste të gjatë ankesash nga rregullimi mjedisor deri te burokracia, shkruan CNN.

Fermerët gjatë protestave kanë ngritur shqetësimet e tyre, ata kanë theksuar se nuk po arrijnë të sigurojnë më jetësn nga ky profesion. Franca mund të thuhet se është përballur me protestat më të vështira, ndjekur më pas nga Italia, Spanja Rumania, Polonia, Greqia, Gjermania, Portugalia dhe Holanda.

Bujqësia përbën vetëm 1.4% të PBB-së së Bashkimit Evropian, tregojnë shifrat e fundit, por protestat në Evropën Lindore vitin e kaluar për importet e lira të Ukrainës – të cilat panë bllokada të gjata në pikat kufitare, tregojnë se si fermerët si grup janë të aftë të shkaktojnë përçarje të mëdha.

CNN hedh një vështrim më të afërt të faktorëve të përfshirë:

Këtë javë, protestat e fermerëve goditën në zemër të Bashkimit Evropian, kur ata u futën në Bruksel të enjten, ndërsa liderët mbanin një samit të madh për Ukrainën.

Pasi u vendosën jashtë ndërtesës së parlamentit, ata hodhën vezë, dhe ndezën zjarre.

Fermerët belgë shënjestruan pikat kufitare me Holandën në Zandvliet, Meer dhe Postel, duke shkaktuar vonesa.

Në Francë, fermerët bllokuan autostradat kryesore që çojnë në Paris, si dhe qytetet e Lionit dhe Tuluzës.

Dhjetëra fermerë ngritën tenda dhe ndezën zjarre për t’u ngrohur ndërsa përpiqeshin të mbyllnin rrugët për në kryeqytetin francez.

Të paktën 91 persona u arrestuan të mërkurën për pengimin e qarkullimit të automjeteve dhe shkaktimin e dëmeve pranë tregut Rungis në jug të Parisit, një qendër kryesore e shpërndarjes së ushqimit.

Por protestuesit e tjerë ishin më pak armiqësorë: “disa fermerë i shpërndanë policisë jashtë Parisit çokollata”.

Gjithashtu këtë javë, traktorët në Greqi marshuan drejt qytetit të dytë më të madh të enjten, me synimin për të bllokuar rrugët kryesore brenda qytetit.

Imazhet nga Portugalia treguan vargje të gjata kamionësh të parkuar pranë kufirit spanjoll.

Muajin e kaluar, qytetet në Gjermani u ndaluan nga mijëra fermerë të mbledhur që përballuan temperaturat e ftohta, duke grumbulluar mjerim në koalicionin qeverisës të kancelarit Olaf Scholz.

Cilat janë ankesat?

Ndërsa zemërimi mbi politikat ekonomike, rregullatore dhe të gjelbra bashkon shumë nga protestat, ka gjithashtu ankesa të tjera për çdo vend.

Fermerët në të gjithë bllokun thonë se kostot e energjisë, plehrave dhe transportit janë rritur, veçanërisht në dritën e luftës së Rusisë në Ukrainë.

Të dhënat e Eurostat tregojnë se çmimet që marrin fermerët për produktet e tyre bujqësore arritën kulmin në vitin 2022, por që nga ajo kohë ka qenë në rënie, duke rënë mesatarisht me rreth 9% midis tremujorit të tretë të 2022 dhe së njëjtës periudhë në 2023.

Zemërimi i është drejtuar edhe Brukselit mbi objektivat mjedisore të BE-së.

Renaud Foucart, një lektor i lartë i ekonomisë në Universitetin Lancaster në Angli, thekson Marrëveshjen e Gjelbër Evropiane si një “burim të madh tensioni”.

Marrëveshja synon të prezantojë masa duke përfshirë një taksë mbi karbonin, ndalimin e pesticideve, kufizimet e emetimeve të azotit dhe kufizimet në përdorimin e ujit dhe tokës.

Çfarë po bëhet për të qetësuar protestat?

Në nivel të BE-së, fermerët fituan një kompromis nga Brukseli më 31 janar, kur u njoftua një vonesë për rregullat që do t’i kërkonin ata të linin mënjanë tokën për të inkurajuar shëndetin e tokës dhe biodiversitetin.

Komisioni Evropian u ofroi një përjashtim fermerëve të BE-së nga kërkesa për të mbajtur një pjesë minimale të tokës së tyre, duke i lejuar ata të mbajnë pagesat e mbështetjes shoqëruese.

Komisioni tha gjithashtu se do të zgjasë pezullimin e detyrimeve të importit për eksportet e Ukrainës për një vit tjetër deri në qershor 2025.

Protestat kanë nxitur gjithashtu reagime kundër BE-së, sidomos kur ndodhemi përpara zgjedhjeve të Parlamentit Evropian, në qershor.

Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von Der Leyen ka mbrojtur objektivin e BE-së për arritjen e zeros neto deri në vitin 2050.

Megjithatë, ajo po përballet me presionin nga partia e saj e qendrës së djathtë për të ulur legjislacionin e gjelbër.

Partitë evropiane të ekstremit të djathtë shpresojnë të kenë fitime në zgjedhje dhe mund të përfitojnë nga ankesat e fermerëve për përfitimet e tyre politike, shkruan më tej CNN.

Vendi

Dizajneri grafik Berin Hasi ligjëron për studentët e Dizajnit të Integruar në UBT

Published

on

Në kuadër të lëndës Artet dhe Hapësira, pjesë e programit Dizajn i Integruar në UBT, gjatë kësaj jave u organizua një ligjëratë e veçantë me dizajnerin grafik Berin Hasi, i cili u ftua si ligjërues mysafir për të ndarë përvojën dhe njohuritë e tij profesionale me studentët e këtij programi.

Gjatë takimit, Berin Hasi prezantoi rrugëtimin e tij profesional në fushën e dizajnit grafik, duke ndarë me studentët shembuj konkretë nga puna e tij, projekte të realizuara dhe praktikat bashkëkohore që aplikohen sot në industrinë kreative. Ai u ndal në mënyrë të veçantë te procesi kreativ, duke sqaruar fazat kryesore nga ideimi fillestar deri te realizimi final i një koncepti dizajnerik.

Diskutimi u fokusua gjithashtu në trendet më të fundit në dizajnin grafik, ndikimin e teknologjisë dhe mediave digjitale në formësimin e identitetit vizual, si dhe rëndësinë e integrimit të dizajnit me hapësirën, kulturën dhe kontekstin shoqëror. Ligjëruesi theksoi se përshtatja e vazhdueshme me zhvillimet e reja dhe ndërtimi i një mendësie fleksibile janë elemente kyçe për suksesin profesional në këtë fushë dinamike.

Studentët patën mundësinë të angazhohen aktivisht përmes pyetjeve dhe diskutimeve, duke shkëmbyer ide mbi sfidat e profesionit, mundësitë e zhvillimit të karrierës dhe rëndësinë e ndërtimit të një portofoli cilësor që reflekton identitetin personal dhe profesional të dizajnerit.

Continue Reading

Vendi

Elementet konstruktive dhe gjeoteknike të urave, të trajtuara në terren nga studentët e UBT-së

Published

on

Studentët e nivelit Bachelor të programit Inxhinieri e Ndërtimit dhe Infrastrukturës në UBT realizuan një vizitë studimore në terren në kuadër të lëndëve “Urat” dhe “Gjeoteknika Inxhinierike”, me qëllim të ndërlidhjes së njohurive teorike me praktikën inxhinierike reale.

Vizita u zhvillua në intervalin kohor 13:00–14:30, në një urë rrugore funksionale në afërsi të UBT Dukagjini në Prishtinë, nën udhëheqjen e Prof. Arsim Rapuca, bartës i lëndës “Urat”, dhe Prof. Hysen Ahmeti, bartës i lëndës “Gjeoteknika Inxhinierike”.

Qëllimi kryesor i kësaj vizite ishte analizimi praktik i një objekti real inxhinierik, duke u fokusuar në elementet konstruktive dhe gjeoteknike të urave. Studentët patën mundësinë të njihen nga afër me strukturën e urës, mënyrën e projektimit dhe zgjidhjet teknike të aplikuara në ndërtim.

Ura e përzgjedhur u vlerësua si shembull shumë i përshtatshëm studimor, pasi ofron dukshmëri të plotë të elementeve të nënstrukturës dhe mbistrukturës, zgjidhje konstruktive moderne dhe komponentë të qartë gjeoteknikë dhe mbrojtës.

Gjatë vizitës, Prof. Arsim Rapuca realizoi një shpjegim të detajuar praktik për elementet kryesore të lëndës “Urat”, duke përfshirë: nënstrukturën, si: shtyllat bregore, shtyllat e mesit, themelet dhe krahët e urës; mbistrukturën, përfshirë mbajtësin kryesor të tipit tra–pllakë, trarët skajorë, shtresat izoluese dhe shtresat e asfaltit, etj.

Nga ana tjetër, Prof. Hysen Ahmeti trajtoi në mënyrë profesionale aspektet gjeoteknike që ndikojnë drejtpërdrejt në projektimin dhe stabilitetin e urave. Studentët u njohën me: funksionin e mureve mbrojtëse dhe rolin e tyre stabilizues; ndërveprimin strukturë–tokë; arsyetimin teknik të thellësisë së fondimit, etj.

Vizita studimore e realizuar u vlerësua si shumë e suksesshme dhe me vlerë të lartë akademike, duke përmbushur plotësisht objektivat e lëndëve Urat dhe Gjeoteknika Inxhinierike.

Continue Reading

Lajmet

​Gjykata Supreme shfuqizon kufizimin në kohë të së drejtës për kompensim të udhëtimeve zyrtare

Published

on

By

Gjykata Supreme ka aprovuar kërkesëpadinë e Instituti Demokratik i Kosovës (KDI) kundër Qeverisë së Kosovës dhe ka shfuqizuar nenin 6, paragrafi 6, të Rregullores për Kompensimin për Udhëtime Zyrtare dhe Shpenzime të Përfaqësimit.

Paditësi KDI në Gjykatën Supreme ka parashtruar padi kundër të paditurës Qeveria e Kosovës për shfuqizimin e pjesshëm të aktit nënligjor normativ, përkatësisht paragrafit 6 të nenit 6 të Rregullores Për Kompensimin për Udhëtime Zyrtare dhe Shpenzime të Përfaqësimit.

KDI, në korrik 2025, ka pranuar ankesë nga një grup i ushtarëve të Forcës së Sigurisë së Kosovës, të cilët kanë raportuar për shkeljen e Ligjit për Pagat në Sektorin Publik, lidhur me kompensimin e udhëtimeve zyrtare.

Gjykata Supreme, pas shqyrtimit të rastit, ka vlerësuar se kërkesëpadia e paditësit është e bazuar dhe se dispozita e kontestuar bie ndesh me legjislacionin në fuqi.

Neni 6 i kësaj Rregulloreje, vendos kufizimin që shpenzimet e udhëtimit zyrtar nuk mbulohen për periudha më të gjata se një muaj, por, ky kufizim njëmujor për mbulimin e shpenzimeve të udhëtimit zyrtar nuk parashihet në ligj.

Ligji për Pagat në Sektorin Publik garanton qartë të drejtën e zyrtarëve publikë për kompensim të shpenzimeve të udhëtimit zyrtar, pa asnjë kufizim kohor.

Qeveria është e autorizuar vetëm të rregullojë mënyrën, kushtet dhe procedurën e kompensimit, por jo të kufizojë vetë këtë të drejtë, përkujton Gjykata Supreme.

Gjykata Supreme vlerëson se kufizimi njëmujor nuk është thjesht një rregull teknik, por cenon të drejtën e garantuar me ligj dhe tejkalon kompetencat e Qeverisë.

Continue Reading

Lajmet

Komunat në veri votojnë për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës

Published

on

By

Komunat me shumicë serbe në veri të Kosovës – Mitrovica e Veriut, Leposaviqi, Zveçani dhe Zubin Potoku – kanë votuar për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës të enjten, pasi duan të jenë pjesë e një asociacioni të veçuar të komunave me shumicë serbe në vend.

Ky vendim vjen pasi Lista Serbe – partia më e madhe e serbëve të Kosovës që mbështetet nga Serbia – e riktheu pushtetin në këto katër komuna pas zgjedhjeve lokale të tetorit.

Kryetarët e rinj nga kjo parti kishin paralajmëruar në fillim të dhjetorit se do t’i rishikonin vendimet e marra nga kryetarët e deriatëhershëm shqiptarë.

Ata paralajmëruan një “shqyrtim të hollësishëm të gjendjes së trashëguar juridike dhe financiare, në mënyrë që në periudhën e ardhshme të merren vendime në përputhje me ligjin dhe në interesin më të mirë të qytetarëve”.

Në seancën e parë të rregullt më 18 dhjetor, në Mitrovicë të Veriut për kryetar të kuvendit komunal u zgjodh Nemanja Bisevac, në Zveçan Sërxhan Millosavljeviq, në Leposaviq Marko Rakiq, ndërsa në Zubin Potok Nemanja Jakshiq.

Kryetari i Komunës së Mitrovicës së Veriut, Millan Radojeviq, duke arsyetuar kërkesën për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës, tha se kjo kurrë nuk ka qenë dëshirë e popullsisë serbe në këtë komunë dhe se bëhej fjalë për një “vendim politik”.

Mitrovica e Veriut, Leposaviqi, Zveçani dhe Zubin Potoku u udhëhoqën nga kryetarë shqiptarë nga maji i vitit 2023 deri në zgjedhjet e tetorit 2025, pasi përfaqësuesit e Listës Serbe kishin dhënë dorëheqje në nëntor të vitit 2022, si pjesë e nismës së përbashkët të serbëve për t’i braktisur institucionet e Kosovës në shenjë kundërshtimi ndaj vendimeve të Qeverisë së Kosovës.

Nën udhëheqjen e kryetarëve shqiptarë, këto komuna iu bashkuan Asociacionit të Komunave të Kosovës verën e vitit 2023.

Ky asociacion vepron si organizatë joqeveritare me qëllim të shkëmbimit të përvojave dhe mbrojtjes së interesave të anëtareve të saj.

Lista Serbe e kishte kundërshtuar asokohe anëtarësimin e komunave me shumicë serbe në të, duke vlerësuar se vendimi nuk ishte marrë “në dobi të qytetarëve dhe ishte i paligjshëm”.

Asokohe pati reaguar edhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, duke vlerësuar se komunat me shumicë serbe duhet të ishin pjesë e një asociacioni të komunave me shumicë serbe, për themelimin e të cilit Kosova dhe Serbia u pajtuan disa herë gjatë dialogut të tyre nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

Kosova nuk ka bërë hapa për ta themeluar këtë asociacion, me gjithë trysninë nga bashkësia ndërkombëtare.

Gjatë qeverisjes së tyre në komunat me shumicë serbe, kryetarët shqiptarë gjithashtu morën në administrim objektet në pronësi të tyre ku funksiononin institucionet serbe, ndaluan ndërtimet që i quanin të jashtëligjshme të financuara nga Serbia, si dhe paralajmëruan rrënimin e vendbanimeve të ndërtuara pa leje.

Po ashtu, komuna e Mitrovicës së Veriut, verën e këtij viti, nënshkroi memorandum mirëkuptimi me komunën e Mitrovicës së Jugut, i cili parashikoi ndërtimin e urave mbi lumin Ibër për këmbësorë dhe automjete, gjë që u mbështet nga Qeveria e Kosovës.

Lista Serbe ka paralajmëruar se do të kërkojë rishikimin e të gjitha këtyre vendimeve.

Ligji për vetëqeverisjen lokale parasheh që, për një vendim ose akt tjetër të komunës që nuk është në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet, mund të kërkohet rishqyrtim nga organi mbikëqyrës – në këtë rast Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal ose institucione të tjera përgjegjëse të Qeverisë së Kosovës./REL

Continue Reading

Të kërkuara