Lajmet

Përse mbyten kaq shumë vetë në ujëra?

Sipas OBSH-së, mbytja ka qenë shkaku i vdekjes për më shumë se 2,5 milionë aksidente fatale në dekadën e fundit.

Published

on

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) kishte bërë thirrje para disa ditësh për mbikëqyrje më të mirë të fëmijëve të vegjël dhe mësime noti që në moshën e shkollës fillore për t’u mbrojtur nga rreziku i mbytjes. Kjo mund të shpëtojë rreth 774 000 fëmijë nga vdekja deri në vitin 2050 dhe të parandalojë 993 000 aksidente të tjera, disa prej të cilave mund të shkaktonin dëme afatgjata shëndetësore, njoftoi organizata e OKB-së të martën, 25 korrik 2023 në Gjenevë, me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Mbytjeve. Programet përkatëse kushtojnë shumë herë më pak se pasojat ekonomike.

Sipas OBSH-së, mbytja ka qenë shkaku i vdekjes për më shumë se 2,5 milionë aksidente fatale në dekadën e fundit. Rreth 90 për qind e mbytjeve kanë ndodhur në vende me të ardhura të ulëta dhe të mesme. Më së shumti janë prekur grup-moshat e fëmijëve të vegjël deri në 4-vjeçarë dhe nga 5 deri në 9-vjeçare. 

Shpërfillja e rreziqeve është shkak i mbytjes në plazh 

“Shkaqet kryesore të mbytjes janë sjellja e pamatur, tepër e rrezikshme dhe shpërfillja e rreziqeve që lidhen me qëndrimin në ujëra”, thotë për DW Martin Holzhause, nga Shoqata Gjermane për Shpëtimin e Jetës, DLRG.  “Problemet shëndetësore luajnë gjithashtu një rol në shumë raste, ashtu si edhe përdorimi i drogës, apo alkoolit. Herë pas here, zbulojmë gjatë misioneve edhe se njerëzit në vështirësi janë jo-notarë ose notarë pa përvojë”, shton Holzhause.

Vetëm në Gjermani sipas Shoqërisë Gjermane të Shpëtimit të Jetës (DLRG), vitin e kaluar u mbytën 355 persona. Rreth 87 për qind e aksidenteve fatale ndodhën në ujërat e brendshme. 147 persona u mbytën vetëm në liqene. Shumë më pak njerëz (18) humbën jetën në det. 

DLRG shkruan në faqen e saj se shumë notarë i nënvlerësojnë distancat dhe mbivlerësojnë kondicionin e tyre trupor. Pasi kanë notuar shumë larg, janë aq të rraskapitur saqë mezi arrijnë të kthehen në breg. Edhe notarët me përvojë lodhen dhe në një moment ndiejnë ftohtë. Notimi në ujërat rrjedhëse është veçanërisht i rrezikshëm, sepse rrjedha mund të të çojë shumë larg, në varësi të shpejtësisë.

Rregullat e plazhit të DLRG edhe në shqip

DLRG këshillon që të zbatohen rregullat e plazhit, të cilat shoqata i ka botuar në shumë gjuhë, ndër të tjera edhe në shqip, në një plakatë të ilustruar enkas për fëmijë.

– Nëse nuk ndiheni mirë, të sëmurë, keni ngrënë shumë, jeni të rraskapitur ose të lodhur, nuk duhet të hyni në ujë.

– Veçanërisht në temperatura të larta, duhet të hyni me kujdes në ujë për ta mësuar trupin me të ftohtin. Së pari ftohni duart dhe këmbët dhe pastaj zhytuni një herë. Nëse temperatura është e durueshme, mund të fillosh të notosh.

– Nuk duhet harruar rregulli i vjetër: mos hyrë në ujë me barkun plot. Duke qenë se trupi është i zënë me tretjen pas ngrënies, një stimul i papritur i ftohtë mund të çojë në nauze dhe të vjella. Ekziston rreziku i mbytjes prej të vjellave.

Pozicioni pluskues me shpinë ndihmon në relaksim

Për të notuar mirë në ujërat e hapura, të gjithë duhet të zotërojnë pozitën e “yllit të detit” ose të “njeriut të vdekur” të shtrirë në shpinë, dhe të marrin frymë qetë. Kjo ndihmon për të qëndruar të sigurt në sipërfaqe edhe në rast rraskapitjeje ose ngërçesh për një kohë të gjatë.

Si të dallohen njerëzit që mbyten?

DLRG shpjegon se shpesh askush nuk e vë re kur dikush është gati të mbytet. Njerëzit në nevojë janë kaq të rraskapitur dhe zakonisht janë kaq të zënë në panik, saqë shqetësohen vetëm për mbajtjen të pastër të rrugëve të frymëmarrjes të pastra.

Përveç kësaj, në gjendje shoku, personi nuk bërtet dhe nuk tund duart, pasi ai është i fiksuar për të mos u fundosur.  Shenjat e mëposhtme tregojnë se një person që noton është në ankth:

  • Koka vazhdon të zhytet nën ujë
  • Të prekurit mbeten vertikalisht në një vend
  • Shenja paniku
  • Të prekurit nuk bërtasin

Masa për të shpëtuar nga mbytja

Nëse dikush është në ankth në ujë, duhet të thirret menjëherë ndihmë. 

  • Telefononi numrin e urgjencës.
  • Hidhini një objekt personit të prekur, në mënyrë që ai të kapet, p.sh. një top futbolli, dyshek ajri
  • Vetëm pas shqyrtimit të kujdesshëm, nëse situata dhe vetë kushtet e lejojnë atë, shkoni vetë në ujë për të sjellë personin që mbytet në breg. Siguria juaj është e para.
  • Sapo personi të kthehet në tokë, menjëherë filloni masat e ndihmës së shpejtë të tilla si kompresimet e gjoksit./DW

Lajmet

​Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare

Published

on

By

Kosova dhe Shqipëria anë nënshkruar marrëveshjen e bashkëpunimit për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit.

Ky sport do të zhvillohen në Durrës në kuadër të Lojërave Mesdhetare që do të zhvillohen në Kosovë në vitin 2030, raporton KosovaPress.

Ky bashkëpunim vjen për shkak se Kosova nuk ka dalje në det dhe rrjedhimisht nuk kishte kushte për zhvillimin e lojërave në ujë brenda territorit të saj.

Edhe një moment i rëndësishëm drejt organizimit të Lojërave Mesdhetare “Prishtina 2030”. Me Qeverinë e Republikës së Shqipërisë, sot nënshkruam marrëveshjen e bashkëpunimit mes dy shteteve tona për organizimin e sportit të lundrimit në qytetin e Durrësit”, ka shkruar zëvendësministrja e Ministrisë për Kulturë, Rini dhe Sport, Daulina Osmani.

Continue Reading

Lajmet

“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen

Published

on

By

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama tha se nëse Kuvendi i Kosovës do të ndërmerrte nismë për t’iu drejtuar shteteve sponsorizuese të Gjykatës Speciale për të ndarë me to dyshimin për cenimin e standardeve demokratike në procesin ligjor, ai do ta mbështeste.

Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë të tillë.

Në fjalimin e tij para deputetëve në seancën e dy kuvendeve që u mbajt në Prishtinë, Rama u shpreh i habitur pse Kuvendi i Kosovës nuk ka ndërmarrë deri tani asnjë nismë që do të adresonte shqetësimet mbi standardet e procesit në Speciale.

Nuk rri dot po ashtu pa ua thënë këtu vëllazërisht çudinë time për faktin se në këtë sallë nuk është ndërmarrë asnjëherë një nismë për t’iu kërkuar, përmes një rezolute, të mbështetur nga të gjitha forcat politike, të paktën nga partitë shqiptare, të gjitha vendeve financuese të asaj gjykate, shqetësimin e madh mbi standardet e atij procesi, dhe për të kërkuar ngritjen e një misioni verifikimi lidhur me këtë shqetësim. Gjykata është e pavarur, por standardet nuk janë të varura nga gjykatësit. Ndoshta ku shqetësim i përhapur mund të mos qëndrojë, por nëse qëndron kjo është një gjëmë e madhe, jo për ata të katër njerëz të thjeshtë, as vetëm për Republikën e Kosovës, por edhe për vetë integriteti ne drejtësisë ndërkombëtare të cilës kjo republikë përmes përfaqësuesve të saj në këtë sallë ia dha në mirëbesim gjykimin e historisë që lindi republikën, dhe prandaj nuk mund të lihet, sipas meje, në heshtjen shurdhuese që ushqehet prej gjithfarë motivesh, që ajo gjëmë nëse është gjëmë ta bëjë dëmin e vet deri në fund”, tha Rama.

Ai tha se pa Thaçin dhe UÇK-në, “e sotmja do t’i ngjante më shumë të shkuarës sesa të ardhmes”.

Nuk e dimë sot dot se çfarë rruge do të kishte marrë fati i Kosovës në hyrje të këtij shekulli, por çfarë dimë ne me siguri është se ato çaste vendimmarrjesh të mëdha nuk do të kishin ardhur dot, ashtu siç erdhën dhe sotmja me shumë gjasë do t’i ngjante shumë më tepër të shkuarës sesa të ardhmes, pa Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës me në krye Hashim Thaçin”, tha Rama.

Megjithatë, Rama tha se nuk e diskuton të drejtën e Gjykatës Speciale për të bërë punën e saj.

Por sot që të jemi të gjithë këtu në kuvendin që u shpallë dhe ku u firmos këtu përpara meje pavarësia e Kosovës, Hashim Thaçi, Jakup Kransiqi, Kadri Veseli e Rexhep Selimi mbahen peng prej gati pesë vjetësh në qelitë e një drejtësie kombëtare e cila në çdo hap ka zhgënjyer këdo që ka pritur prej saj virtytet e drejtësisë të një shteti të së drejtës. Unë as nuk e kam diskutuar ndonjëherë e nuk e diskutoj as sot të drejtë ne asaj gjykate speciale për të bërë punën që ja ka ngarkuar edhe vendimmarrja e kësaj salle, ku vetë Hasemi ka ngritur dorën për të formuar këtë gjykatë, por ajo që unë nuk vijë dot deri këtu në Prishtinë të marrë fjalën dhe pastaj ta gëlltis në heshtje, në këtë foltore para jush, në mungesë të Hashimit, Kadriut, Jakupit, Rexhepit, është nyja e mbledhur në fyt nga një dyshim shumë i madh dhe krejt arsyeshëm për fat të keq se ai proces është një proces i parregullt ligjor, dhe se normat dhe standardet e tij janë nën standarde të drejtësisë të gjithë vendeve demokratike që e financojnë atë farë gjykate”, tha Rama.

Ish-krerët e UÇK-së ndodhen në një proces gjyqësor ndaj të cilëve rëndojnë akuza me pretendime për krime lufte.

Ata ndodhen në qendrën e paraburgimit në Hagë prej nëntorit 2020.

Continue Reading

Lajmet

BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë

Published

on

By

Bashkimi Evropian do ta dërgojë një mision për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në Kosovë më 9 shkurt të vitit 2025, me kërkesë të presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani, njoftoi blloku evropian të premten.

Duke iu përgjigjur ftesës nga ana e presidentes së Kosovës, përfaqësuesja e lartë Kaja Kallas ka vendosur ta dërgojë një mision vëzhgues (EOM) për t’i vëzhguar zgjedhjet parlamentare në caktuara për 9 shkurt 2025”, thuhet në njoftim

Nathalie Loiseau, deputete e Parlamentit Evropian, është emëruar shefe e misionit vëzhgues, thuhet në njoftim.

BE-ja tha se misioni i saj vëzhgues për zgjedhjet në Kosovë do ta dëshmojë mbështetjen e vendosur të BE-së për Kosovën në përpjekjet e saj për të forcuar më tej qeverisjen demokratike.

Prania e këtij misioni në terren ka për qëllim të kontribuojë për një proces zgjedhorë gjithëpërfshirës, të besueshëm dhe transparent, i cili do t’u mundësojë votuesve në Kosovë që të shprehin qartë zgjedhjen e tyre”, thuhet në njoftim.

Bashkimi Evropian i ka vëzhguar të gjitha zgjedhjet në Kosovë që nga viti 2013.

Këto do të jenë zgjedhjet e para të rregullta parlamentare që do të organizohen në Kosovë, që nga shpallja e pavarësisë më 2008.

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në Kosovë (KQZ) ka bërë të ditur se 28 subjekte politike kanë aplikuar për certifikim për pjesëmarrje në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.

Në mesin e 28 subjekteve politike janë 20 parti politike, pesë koalicione, dy iniciativa qytetare dhe një kandidat i pavarur.

Në mesin e subjekteve janë parti shqiptare, të komunitetit serb, dhe komuniteteve tjera më të vogla në Kosovë.

KQZ-ja duhet t’i konfirmojë listat më së voni deri më 25 dhjetor./REL/

Continue Reading

Lajmet

Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare

Published

on

By

Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha, gjatë një konference për gazetarët të mbajtur këtë të premte ka kritikuar ashpër qeverinë për ndërhyrjen në procesin e dialogut mes Prishtinës dhe Beogradit.

Reagimi i tij vjen ndërkohë që në Prishtinë është zhvilluara seanca e përbashkët mes dy kuvendeve Kosovë-Shqipëri.

Ai ka cilësuar çdo përpjekje të Shqipërisë për të ndërmjetësuar në këtë çështje si antikombëtare dhe bllokuese. Berisha theksoi se propozimet dhe qëndrimet e Edi Ramës kanë sjellë “vendnumëro” dhe acarime mes Kosovës dhe Serbisë.

Çdo ndërhyrje të Shqipërisë në problemin e dialogut Prishtinë-Beograd e konsideroj antikombëtare. E konsideroj absolutisht bllokuese dhe jo nxitëse për zgjidhjet.

Të gjitha propozimet e Edi Ramës, qëndrimet e bashkërenduara me Aleksandër Vuçiçin si argat i tij, kanë sjellë vendnumëro në procesin e negociatave, madje edhe acarime serioze midis këtyre dy vendeve.

Shqipëria nuk mund të jetë as ndërmjetës, as pjesëmarrës. Shqipëria qëndron në anën e Kosovës.

Shprehet për dialogun, por çdo hap tjetër i Shqipërisë e dëmton dialogun. Nuk ka asnjë tagër qeveria e Tiranës të japë formula apo skema, aq më tepër një qeveri që shpallte Dnjepër veriun e Kosovës.

Aq më tepër një qeveri, e cila i thoshte Kosovës nënshtrohu ose do shkosh në kohën e bronzit. Aq më tepër një njeri, që i vendosi i pari në Europë sanksione Kosovës. Aq më tepër një njeri, i cili u përzie në plane për ndarjen, copëtimin e Kosovës me Beogradin. Një njeri që përkrahu Ballkanin e Hapur, një projekt të qartë ruso-serb.

Por ka një zhvillim pozitiv këtu. Qeveria aktuale e Kosovës ka dëshmuar meritën për t’i shumëzuar me zero, për t’ia kthyer reston Pashiqit të Tiranës, njëlloj si Pashiqit të Beogradit”,-u shpreh Berisha.

Continue Reading

Të kërkuara