Kulturë

Përkujtohet në 198-vjetorin e vdekjes poeti romantik anglez, Bajron

Bajroni lindi në Londër më 22 janar 1788 në një familje aristokrate të varfëruar.

Published

on

Muzeu Historik Kombëtar përkujtoi sot në 198-vjetorin e vdekjes,  poetin romantik anglez Xhorxh Gordon Bajron. Bajroni lindi në Londër më 22 janar 1788 në një familje aristokrate të varfëruar. Kur ishte dhjetë vjeç, me vdekjen e xhaxhait, Bajroni trashëgoi titullin Lord dhe pallatin e çifligun Newstead Abbey. Më 1801 Bajronin e dërguan në Harrow, në shkollë, ku studioi gjuhët greke e latine, historinë dhe letërsinë angleze.Në moshën 18-vjeçare, Bajroni hyri në Universitetin e Kembrixhit (Trinity College). Më 1809 zuri vendin e tij në Dhomën e Lordëve, ku u shqua për idetë përparimtare. Po këtë vit ndërmori një udhëtim nëpër Evropë. Gjatë vizitës së tij në Shqipërinë Jugore, më saktësisht në Janinë, Lord Bajroni mori si kujtim nga ato vise një kostum tradicional shqiptar. Do të ishte pikërisht bukuria dhe e veçanta e këtij kostumi, që në verën e vitit 1813 do ta shtynin piktorin Thomas Philips që të realizonte portretin e famshëm të Lord Bajronit veshur me kostumin shqiptar, me titull “Portrait of a Nobleman in the dress of an Albanian” (Portret i një fisniku me veshje shqiptare). Portreti u vendos në Royal Academy dhe tani është i vendosur në ambasadën britanike në Athinë.Midis veprave letrare të tij, një vend të rëndësishëm zë poema “Çajld Harold” (Childe Harold’s Pilgrimage, 1812-1817), shkruar në bazë të përshtypjeve nga udhëtimet të poetit në Spanjë, Greqi, Shqipëri, Zvicër, Itali etj. Poemën e përshkron patosi i luftës për liri të popujve të shtypur e të robëruar. Në të, Xhorxh Bajroni u këndoi traditave dhe zakoneve burrërrore të shqiptarëve, trimërisë dhe dashurisë së flaktë të tyre për lirinë.Në letrën dërguar nënës së tij në datën 12 nëntor 1809, midis të tjerash Bajroni shkruan: “…I dua shqiptarët shumë. Në udhëtimin që bëra, kam rojtur një herë dy ditë, dhe një herë tjetër tri ditë, në një kazermë shqiptarësh dhe s’kam gjetur kurrë ushtarë aq të pëlqyer sa shqiptarët, ndonëse kam qenë në garnizonet e Gibraltarit e të Maltës, dhe kam parë shumica ushtarësh spanjollë, frëngj, sicilianë dhe anglezë. Nuk më rrodhën gjësendë, dhe më ftuan me gëzim të marr nga zahireja dhe nga qumështi i tyre…”.Në vitin 1823 Bajroni u nis për në Greqi ku u bë frymëzues i luftës për pavarësi kombëtare të Greqisë kundër turqve. Nuk arriti të shihte çlirimin e saj, sepse u sëmur nga ethet dhe vdiq në Mesolongj, më 19 prill 1824, në moshën 36-vjeçare.ATSH

Continue Reading

Lifestyle

Shmangni gabimin që shumica bëjnë me frigoriferin, ja çfarë duhet të dini?

Published

on

Shumë njerëz gabimisht mendojnë se numri 1 në frigorifer nënkupton 1°C, gjë që shpesh çon në ruajtjen e ushqimit në temperatura të pasakta.

Si pasojë, ushqimi prishet më shpejt nëse temperatura është e lartë, ose krijohet akull në pjesën e pasme të frigoriferit nëse është e ulët.

Edhe pse frigoriferi është një nga pajisjet më të rëndësishme në shtëpi, shumë përdorues për vite të tëra vendosin qumështin, mishin dhe perimet në kushte të gabuara – vetëm sepse nuk e kuptojnë si funksionon rrotëza e temperaturës.

Tek shumica e modeleve, kjo rrotëz ndodhet brenda, në pjesën e sipërme, numrat në të nuk tregojnë gradë Celsius, por fuqinë e ftohjes.

Pra, numri më i madh = frigorifer më i ftohtë.

Një përdorues në Reddit e shpjegoi qartë: “Sa më i madh numri, aq më e fortë ftohja.”

Kështu, vendosja e rrotëzës në nivelin më të lartë e bën frigoriferin të punojë me kapacitet maksimal.

Keqkuptimi se numri 1 është 1°C krijon probleme si prishja më e shpejtë e ushqimit ose formimi i akullit. Disa modele tregojnë vërtet temperatura në gradë Celsius, por janë më të rralla, ndaj rekomandohet të kontrolloni udhëzimet e frigoriferit tuaj.

Si të kuptoni nëse numrat tregojnë temperaturë apo fuqi ftohjeje?

Dëgjoni kompresorin (motorin në pjesën e pasme).

Nëse ai është i ndezur dhe ju e ktheni rrotëzën në një numër më të madh, por kompresori fiket, e keni ngrohur frigoriferin.

Nëse kompresori ndizet sapo e ktheni rrotëzën, keni zgjedhur një nivel më të ftohtë.

Pra:

Kompresori ndizet → frigoriferi po ftohet më shumë

Kompresori fiket → frigoriferi po ngrohet

Edhe pse duket e ndërlikuar, kjo metodë ju ndihmon ta përdorni saktë frigoriferin, të shmangni humbjet e ushqimit dhe madje të ulni konsumin e energjisë – falë një rrotëze të vogël që shumëkush nuk e shfrytëzon si duhet. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Festivali “Moisiu” hap edicionin e tretë me një mbrëmje të zjarrtë teatrale

Published

on

U hap zyrtarisht edicioni i tretë i Festivalit të Teatrit Shqiptar “Moisiu”, duke rikthyer një nga ngjarjet më të rëndësishme të skenës teatrore pas një viti pauzë.

Nata hapëse solli dy produksione me qasje krejt të ndryshme artistike: “Si ta doni” nga Teatri Kombëtar i Tiranës dhe “Një dorëzim në Spokan” nga Teatri i Qytetit të Preshevës.

E  bazuar në komedinë klasike të Shakespeare-it, u prit me entuziazëm për interpretimin e freskët dhe energjik të trupës.

Kritika vlerësoi qasjen regjisoriale, përdorimin kreativ të elementeve vizuale dhe aftësinë e aktorëve për t’i dhënë tekstit frymë rinore.

Shfaqja arriti të ruante ekuilibrin mes traditës dhe modernitetit, duke sjellë humorin e emocionin e veprës në mënyrë të afërt për publikun.

Anxhela Cikopano veçoi ritmin e shfaqjes e përdorimin e derëve si simbolikë vizuale që ngriti interpretimin e Shakespeare-it në nivel të ri.

Ajo vuri në dukje se detaje si tytët me dele krijuan një atmosferë më të ngrohtë për audiencën. Arian Krasniqi nënvizoi sinkronizimin e shkëlqyer të trupës, duke e cilësuar shfaqjen si komunikim të suksesshëm mes skenës dhe publikut që transmetoi me efekt mesazhet e veprës, pavarësisht distancës shekullore.

Në kontrast me komedinë e lehtë, “Një dorëzim në Spokan” solli në skenë një ton më të errët dhe më emocional.

Pjesëmarrësit e diskutimit vlerësuan fuqinë dramatike të aktorëve dhe thellësinë psikologjike të personazheve, duke e përshkruar shfaqjen si sfiduese, të guximshme dhe të mbushur me tension artistik. Produksioni konfirmoi potencialin e lartë të Teatrit të Qytetit të Preshevës dhe qasjen eksperimentale që po i jep teatrit shqiptar një dimension më bashkëkohor.

Të dy shfaqjet e natës së parë dëshmuan profesionalizmin, përkushtimin dhe larmishmërinë e qasjeve artistike brenda skenës shqiptare.

Publiku reagoi me interes dhe emocion, panelistët theksuan vlerën e festivalit si hapësirë dialogu, reflektimi dhe mësimi të ndërsjellë.

Me një nisje kaq të fortë, edicioni i tretë i Festivalit “Moisiu” premton ditë të mbushura me shfaqje, diskutime dhe ide të reja nga artistë nga gjithë hapësira shqipfolëse.

Nata e parë konfirmoi se ky festival mbetet një pikëtakim i rëndësishëm për artin teatror dhe një mundësi e çmuar për publikun dhe kritikët që të lidhen me teatrin e gjallë dhe dinamikën e tij bashkëkohore. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Lifestyle

Si t’i lani siç duhet leckat e mikrofibrës?

Published

on

Leckat e mikrofibrës janë bërë një ndihmë e pazëvendësueshme në pastrimin e shtëpisë, pasi kapin pluhurin, papastërtitë dhe bakteret më mirë se çdo material tjetër.

Falë strukturës së tyre të veçantë, mund të thithin disa herë më shumë lëng se pesha e tyre e pastrojnë sipërfaqet pa përdorur kimikate shtesë. Janë ekologjike, të ripërdorshme dhe ekonomike, leckë cilësore mund të përballojë deri në 500 larje nëse trajtohet si duhet.

Ato prodhohen nga fibra sintetike ultra të holla, kombinim poliesteri e poliamidi, që janë deri 100 herë më të holla se qimet e njeriut.

Në vetëm një inç katror gjenden mbi 200.000 fibra, të cilat kapin edhe grimcat më të vogla të pluhurit. Për këtë arsye, leckat e mikrofibrës janë të buta, të qëndrueshme dhe nuk lënë gjurmë në sipërfaqet më të ndjeshme, si xhami, pasqyra apo ekrane.

Si përdoren dhe sa shpesh duhet t’i lajmë?

Fuqia epastruese i bën ideale për çdo sipërfaqe: dysheme, mobilie, xhama, sipërfaqe pune, madje edhe makina.

Mund të përdoren për pastrim të thatë ose të lagur, si dhe për lustërim.

Për të ruajtur efikasitetin, lecka duhet të lahet rregullisht, pas çdo përdorimi ose pas përdorimit të tretë.

Fibra mbajnë baktere, pluhur dhe lagështi që mund të shkaktojnë erë të keqe dhe të ulin aftësinë thithëse.

Nëse nuk lahen si duhet, sipërfaqet mund të mbeten me njolla dhe vija të vështira për t’u hequr.

Larja – dorazi apo në makinë?

Leckat e mikrofibrës duhet të lahen veçmas nga rrobat tjera, pasi tërheqin pushin dhe grimcat tjera. Para larjes, tundni për të hequr grimcat më të mëdha. Për lecka shumë të ndotura përdorni ujë të ngrohtë; për ato më pak të ndotura, ujë të ftohtë.

Përdorni detergjent të butë, asnjëherë zbutës rrobash, sepse mbyll mikroporet e fibrave dhe pengon thithjen.

Për njolla të forta, mund t’i lini të njomura në ujë të ngrohtë me pak detergjent për 10–15 minuta para larjes.

Larja me dorë: mbushni lavamanin me ujë të ftohtë, shtoni disa pika detergjent, lini lecka të zhyten 15 minuta, pastaj fërkoni lehtë. Shpëlajini mirë dhe shtrydhni ujin e tepërt. Mos përdorni ujë të valë, pasi dëmton fibrat.

Tharja dhe ruajtja

Pasi të lahen, më së miri lecka të thahen natyralisht, të shtrira në sipërfaqe të rrafshët ose të varura, larg diellit. Nëse përdorni makinën e tharjes, vendosni temperaturë të ulët. Para dhe pas tharjes, pastroni filtrin e pushit për të shmangur ngjitjen e grimcave përsëri.

Kur të jenë tharë plotësisht, palosni e ruani në vend të thatë, larg pluhurit dhe lagështisë. Nëse vëreni se nuk thithin më si më parë, janë bërë të ashpra ose kanë erë të pakëndshme që nuk largohet pas larjes, është koha për t’i zëvendësuar.

Me mirëmbajtje të duhur, një leckë cilësore mund të zgjasë deri në dy vjet ose të përballojë 300–500 larje. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Mbrëmje historike e Filharmonisë së Kosovës, performancë e fuqishme

Published

on

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, e ka cilësuar si një emocion të veçantë mbrëmjen artistike të Filharmonisë dhe Operës së Kosovës, ku u dha premiera e veprës “La Tempesta sul Lago” nga Domenico Bartolucci.

Nën drejtimin e mjeshtrit italian Jacopo Sipari di Pescasseroli, solistët Besa Llugiqi, Ivana Hoxha, Carlos Cardoso dhe Biagio Pizzuti ofruan një përvojë të paharrueshme, ndërsa koret e përgatitura nga Hajrullah Syla shtuan emocion dhe fuqinë e performancës.

Ky koncert paraprin prezantimin e Filharmonisë dhe Operës së Kosovës në Romë më 23 nëntor.

“Ishte një mbrëmje që tregon fuqinë dhe nivelin e artistëve e institucioneve tona kulturore dhe na mbush me krenari,” tha Ministri Çeku. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Të kërkuara