Kulturë

Përkujtohet në 198-vjetorin e vdekjes poeti romantik anglez, Bajron

Bajroni lindi në Londër më 22 janar 1788 në një familje aristokrate të varfëruar.

Published

on

Muzeu Historik Kombëtar përkujtoi sot në 198-vjetorin e vdekjes,  poetin romantik anglez Xhorxh Gordon Bajron. Bajroni lindi në Londër më 22 janar 1788 në një familje aristokrate të varfëruar. Kur ishte dhjetë vjeç, me vdekjen e xhaxhait, Bajroni trashëgoi titullin Lord dhe pallatin e çifligun Newstead Abbey. Më 1801 Bajronin e dërguan në Harrow, në shkollë, ku studioi gjuhët greke e latine, historinë dhe letërsinë angleze.Në moshën 18-vjeçare, Bajroni hyri në Universitetin e Kembrixhit (Trinity College). Më 1809 zuri vendin e tij në Dhomën e Lordëve, ku u shqua për idetë përparimtare. Po këtë vit ndërmori një udhëtim nëpër Evropë. Gjatë vizitës së tij në Shqipërinë Jugore, më saktësisht në Janinë, Lord Bajroni mori si kujtim nga ato vise një kostum tradicional shqiptar. Do të ishte pikërisht bukuria dhe e veçanta e këtij kostumi, që në verën e vitit 1813 do ta shtynin piktorin Thomas Philips që të realizonte portretin e famshëm të Lord Bajronit veshur me kostumin shqiptar, me titull “Portrait of a Nobleman in the dress of an Albanian” (Portret i një fisniku me veshje shqiptare). Portreti u vendos në Royal Academy dhe tani është i vendosur në ambasadën britanike në Athinë.Midis veprave letrare të tij, një vend të rëndësishëm zë poema “Çajld Harold” (Childe Harold’s Pilgrimage, 1812-1817), shkruar në bazë të përshtypjeve nga udhëtimet të poetit në Spanjë, Greqi, Shqipëri, Zvicër, Itali etj. Poemën e përshkron patosi i luftës për liri të popujve të shtypur e të robëruar. Në të, Xhorxh Bajroni u këndoi traditave dhe zakoneve burrërrore të shqiptarëve, trimërisë dhe dashurisë së flaktë të tyre për lirinë.Në letrën dërguar nënës së tij në datën 12 nëntor 1809, midis të tjerash Bajroni shkruan: “…I dua shqiptarët shumë. Në udhëtimin që bëra, kam rojtur një herë dy ditë, dhe një herë tjetër tri ditë, në një kazermë shqiptarësh dhe s’kam gjetur kurrë ushtarë aq të pëlqyer sa shqiptarët, ndonëse kam qenë në garnizonet e Gibraltarit e të Maltës, dhe kam parë shumica ushtarësh spanjollë, frëngj, sicilianë dhe anglezë. Nuk më rrodhën gjësendë, dhe më ftuan me gëzim të marr nga zahireja dhe nga qumështi i tyre…”.Në vitin 1823 Bajroni u nis për në Greqi ku u bë frymëzues i luftës për pavarësi kombëtare të Greqisë kundër turqve. Nuk arriti të shihte çlirimin e saj, sepse u sëmur nga ethet dhe vdiq në Mesolongj, më 19 prill 1824, në moshën 36-vjeçare.ATSH

Continue Reading

Lifestyle

Pse çdo vit duhet të vizitosh një vend të ri?

Published

on

Thuhet se të paktën një herë në vit duhet të vizitosh një vend ku nuk ke qenë më parë.

Çdo udhëtim ka potencialin të jetë unik dhe të ndryshëm nga i tjetri. Ja disa nga mësimet jetësore që mund të nxirren nga udhëtimet:

Zgjerimi i dijes dhe kuriozitetit

Udhëtimet na mësojnë gjëra të reja dhe zgjojnë brenda nesh shpirtin kërkues. Studimet tregojnë se të rinjtë që studiojnë jashtë vendit janë më të informuar dhe më të hapur ndaj ideve të reja sesa ata që mbeten në vendin e tyre.

Rritja e besimit tek njerëzit

Eksperimentet dhe kërkimet kanë treguar se udhëtimet shtojnë besimin tek njerëzimi. Të takosh njerëz nga kultura të ndryshme dhe të dëgjosh historitë e tyre, shpesh të ndryshme nga të tuat, të bind se çdo njeri ka një anë të mirë që mund të ndikojë pozitivisht tek të tjerët.

Nxitja e kreativitetit

Njohja me kultura të reja dhe përballja me mënyra të ndryshme jetese stimulon imagjinatën dhe kreativitetin. Studimet e “Academy of Management Journal” tregojnë se ata që punojnë ose studiojnë jashtë vendit kanë një kreativitet më të zhvilluar, duke krahasuar dhe përzgjedhur më të mirën nga kultura e tyre dhe ajo që vizitojnë.

Rritja e lumturisë dhe empatisë

Psikologët kanë zbuluar se njerëzit që udhëtojnë janë më të lumtur dhe më të hapur ndaj të tjerëve. Ato mësojnë të dëgjojnë me durim dhe të kuptojnë perspektiva të ndryshme, duke u bërë më empatikë dhe të ndjeshëm ndaj botës që i rrethon.

Udhëtimet fillimisht të lënë pa fjalë, por me kalimin e kohës ato të transformojnë në rrëfyes, duke të dhënë histori, mësime dhe përvoja që mbeten përjetësisht. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Giuseppe Gibboni mahnit Tiranën me violinën e tij Stradivari

Published

on

Violinisti i njohur ndërkombëtarisht, Giuseppe Gibboni, fitues i çmimit Paganini, performoi mbrëmjen e së enjtes në Teatrin Kombëtar të Operas dhe Baletit, duke përdorur violinën e tij të vitit 1734, një Stradivari të rrallë.

Gibboni magjepsi publikun duke interpretuar krijime të Rimskij Korsakov, Paganini, Rachmaninov dhe Stravinskij, duke ofruar një eksperiencë të paharrueshme muzikore në skenën e TKOB.

Ky koncert në Tiranë erdhi pak pas pjesëmarrjes së tij në dy koncerte me Orkestrën Filarmonike të Teatrit “La Scala” të Milanos.

Në kryeqytet, ai interpretoi nën shoqërimin e Orkestrës Simfonike të TKOBAP-së, në bashkëpunim me Orkestrën Simfonike të Forcave të Armatosura, të udhëhequr nga dirigjenti i njohur Sergio Alapont.

Giuseppe Gibboni konsiderohet një nga violinistët më të jashtëzakonshëm të brezit të tij, i njohur për teknikën brilante, ndjeshmërinë interpretuese dhe pjekurinë artistike, karakteristika të rralla për moshën e tij. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Parisi nderon Ismail Kadarenë me pllakë përkujtimore në zemër të qytetit

Published

on

Një nderim i veçantë i është bërë shkrimtarit të madh shqiptar Ismail Kadare në zemër të Parisit.

Këshilli Bashkiak ka votuar unanimisht për vendosjen e një pllaka përkujtimore me emrin e tij në adresën “63 boulevard Saint-Michel”, vendi ku Kadare dhe familja e tij jetuan për shumë vite, dhe ku autori krijoi disa prej faqeve më të rëndësishme të letërsisë moderne shqipe.

Lajmin e ka bërë të ditur Ambasada e Shqipërisë në Francë, e cila e ka cilësuar këtë vendim si një homazh të gjallë dhe prekës ndaj kolosit të letrave shqipe dhe, nëpërmjet tij, ndaj Shqipërisë dhe kulturës shqiptare.

“Faleminderit Parisit, faleminderit Francës”, – është shprehur Ministria, duke e vlerësuar këtë si një gjest mirënjohjeje dhe respekti për kontributin e Kadaresë në letërsinë botërore.

Parisi, qyteti ku Kadare zgjodhi të jetonte për dekada, ka qenë gjithmonë një hapësirë frymëzimi për krijimtarinë e tij – një vend ku fjala shqipe u bë universale përmes artit të tij.

Ky homazh i ri e vendos përjetësisht emrin e Ismail Kadaresë në rrugët e kryeqytetit francez, si simbol i miqësisë kulturore franko-shqiptare dhe i trashëgimisë së përbashkët letrare që ai la pas. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Autori hungarez László Krasznahorkai, fitues i çmimit Nobel në Letërsi

Published

on

Autori hungarez László Krasznahorkai është shpallur fitues i Çmimit Nobel në Letërsi për vitin 2025 për veprën e tij “të fuqishme dhe vizionare që, në mes të tmerrit apokaliptik, riafirmon fuqinë e artit”.

Akademia Suedeze e nderoi atë për “veprën e tij të fuqishme dhe vizionare që, në mes të tmerrit apokaliptik, riafirmon fuqinë e artit”.

Krasznahorkai ka bashkëpunuar ngushtë me regjisorin Béla Tarr për adaptimin e disa veprave të tij në film.

Një shembull i njohur është adaptimi i “Satantango” në një film të gjatë që ka marrë vlerësime të larta nga kritika.

Me këtë çmim, Krasznahorkai bëhet autori i dytë hungarez që fiton Çmimin Nobel në Letërsi, pas Imre Kertész, i cili e mori këtë çmim në vitin 2002 AP News.

Continue Reading

Të kërkuara