Kulturë
Përkujtohet Ndre Mjeda, kleriku poet e aktivist i Rilindjes Kombëtare
Sot kujtojhet kontributi i një nga figurave më të shquara të Rilindjes Kombëtare Shqiptare, Ndre Mjeda, i cili u nda nga jeta para 87 vitesh. Lindur më 20 nëntor 1866 në Shkodër, Mjeda u ngrit si një intelektual i shquar dhe poet i talentuar që shënoi një epokë në historinë e kulturës shqiptare.
Ndërsa ishte shumë i ri, Mjeda tërhoqi vëmendjen e jezuitëve dhe mori shkollimin e tij fetar në Spanjë, Itali, dhe Poloni. Ai ndoqi studimet në retorikë, latinisht dhe italisht në Kroaci dhe më pas në kolegje gregoriane në Romë dhe Kieri. Me kalimin e kohës, Mjeda shfaqi një angazhim të thellë për çështjet kombëtare dhe kulturen shqiptare.
Në vitin 1908, ai mori pjesë në Kongresin e Manastirit si përfaqësues i Shkodrës dhe u angazhua për përdorimin e alfabetit latin në gjuhën shqipe. Ai gjithashtu u bë anëtar i Komisionit për Hartimin e Alfabetit të Njësuar të Shqipes dhe ndihmoi në zhvillimin e letërsisë dhe gjuhësisë shqiptare.
Si poet, Mjeda ishte i njohur për shkrimet e tij të thella dhe të ndjeshme. Vepra e tij më e njohur, “Vaji i Bylbylit”, është një shembull i shkëlqyer i poezisë romantike shqiptare, ndërsa “Andrra e Jetës” dhe “Lissus, Scodra” tregonin një qasje të re dhe të thellë në historinë dhe kulturën shqiptare.
Pas një periudhe të angazhimit të gjatë politik, Mjeda u tërhoq nga jeta publike dhe vazhdoi punën e tij si prift dhe mësues i gjuhës dhe letërsisë shqiptare në Shkodër. Ai vdiq më 1 gusht të vitit 1937, duke lënë pas një trashëgimi të pasur kulturore dhe politike për kombin shqiptar.
Me kontributin e tij të madh në fushën e letërsisë, gjuhësisë dhe aktivizmit kombëtar, Ndre Mjeda mbetet një figurë shumë e rëndësishme në historinë dhe identitetin kulturor të Shqipërisë./UBTNews/
Në Galerinë e Artit Tiranë është hapur ekspozita “Qoftë e shëndetshme dora që krijon”, një udhëtim vizual që bashkon fijet, dritat dhe trashëgiminë e lashtë të endjes me qasjet bashkëkohore artistike.
Ekspozita filloi më 19 nëntor 2025 dhe do të qëndrojë e hapur për publikun deri më 20 janar 2026.
Ky projekt prezanton një ndërthurje të harmonishme mes traditës dhe modernitetit, duke treguar sesi teknikat e lashta të punës me dorë mund të rilindin në forma artistike bashkëkohore.
Instalacionet, kompozimet me dritë dhe veprat artizanale krijojnë një hapësirë të pasur simbolikash, ku vizitorët mund të zbulojnë histori që udhëtojnë përtej brezave dhe kulturave.
“Qoftë e shëndetshme dora që krijon” vendos në qendër mjeshtërinë dhe identitetin kulturor, duke kthyer galerinë në një vend reflektimi mbi bukurinë e traditave që vazhdojnë të frymëzojnë artin modern.
Galeria e Artit Tiranë është e hapur çdo ditë, nga ora 09:00 deri në 19:00, duke ofruar mundësinë për të eksploruar lirshëm këtë botë të ndërtuar me delikatesë, kreativitet dhe shpirt artistik. /A.Z/UBT News/
Festa tradicionale e artistëve, ekspozita “Hijet e Bardha”, hapet më 15 dhjetor, nga ora 19:00 në Galerinë Qahili.
Edicioni i sivjetshëm prezanton punën dhe koleksionin personal të artistit Joseph Jeremiah Langley, një krijues amerikano-francez që i ka kushtuar jetën artit dhe edukimit artistik.
Ekspozita mban titullin “Vizionet poetike të atij që nuk sheh”, e fokusohet në idenë e përjetimit të shumë jetëve brenda një njeriu të vetëm.
Ky edicion ofron një udhëtim vizual dhe emocional që pasqyron përvojat e shumta të artistit: nga vendlindja e tij në Karolinën e Veriut, tek vitet e kaluara në Francë, jeta në cirk dhe krijimtaria e tij multidisiplinare si një figurë nomade që bart artin kudo që shkon.
“Hijet e Bardha” është një ngjarje artistike e përvitshme e dedikuar fundvitit, që bashkon artistë, artdashës dhe publikun e gjerë.
Titulli shërben si metaforë për të përshkruar artin e pastër, të dëlirë dhe madhështor, një dukuri që ndryshon vazhdimisht, ashtu si hijet, të cilat megjithëse nuk mund të shihen kur janë “të bardha”, janë të pranishme, njësoj si sharmi i artit që vepron përtej së dukshmes.
Ekspozita do të jetë e hapur për vizitorët gjatë gjithë sezonit festiv dhe mund të shikohet deri më 15 janar 2026.
Ky aktivitet është pjesë e programit vjetor të Galerisë Qahili dhe mbahet me mbështetjen e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit. /A.Z/UBT News/
Në kryeqytet hapet edicioni i parë i ekspozitës së Artistëve të Rinj “FRAGMENTA 2025”, pjesë e programit vjetor të Asociacionit të Artistëve Vizualë të Kosovës.
Ky është projekti i dytë i këtij viti dhe sjell në qendër të vëmendjes artin bashkëkohor, eksperimentimin dhe përdorimin e mediave të reja.
“Fragmenta” konceptohet si hapësirë ku fragmente idesh, formash e tregimesh ndërthuren për të krijuar një mozaik të ri kulturor.
Qëllimi kryesor është të nxisë bashkëpunimin mes artistëve të rinj, studiuesve dhe publikut, duke hapur horizonte të reja krijuese dhe duke promovuar dialog ndërdisiplinor.
Me pjesëmarrjen e krijuesve të rinj nga fusha të ndryshme, ky edicion synon të rimendojë rolin e artit e dizajnit në shoqërinë moderne, duke vënë në pah risinë, eksperimentimin e interpretimin e lirë artistik.
Në kuadër të aktivitetit do të akordohet edhe RAW Award (Rising Artists Work), çmim që vlerëson artistët që formësojnë gjuhën e re të artit bashkëkohor dhe kontribuojnë në zhvillimin e skenës vizuale.
Lokacionet dhe oraret e hapjes së ekspozitave:
Tunelli i Kurrizit – ora 17:00
Observatoriumi – ora 18:30
Biblioteka “Hivzi Sylejmani” – ora 19:30
Ekspozita vazhdon më 5 dhjetor, në Hamam, nga ora 19:00.
Ceremonia e ndarjes së RAW Award do të mbahet të shtunën, më 6 dhjetor, në orën 19:00.
“Fragmenta 2025” synon të kthehet në një pikëtakim të rëndësishëm për skenën e artit të ri në Kosovë, duke ofruar një platformë të hapur për vizion, inovacion dhe talent të ri. /A.Z/UBT News/
Kriza e Eurovision, Gjermania kërcënon të tërhiqet për Izraelin
Hashim Thaçit i vazhdohet paraburgimi nga Specialja
Valon Prebreza betohet si kryetar i ri i Fushë-Kosovës
Galeria e Artit prezanton ekspozitën ‘Qoftë e shëndetshme dora që krijon’
A e keni ditur si përdoret dera emergjente për të shpëtuar jetët në aeroplan?
Bebe Rexha surprizon me vargje në shqip, ndan pamje ekskluzive nga studioja
Një monedhë e humbur për shekuj, tani shitet për 3.4 milionë dollarë
Lagështia në shtëpi? Provoni këtë metodë të thjeshtë me kripë?
YouTube ndalon përdoruesit australianë nën 16 vjeç!
-
Aktualitet1 month agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025