Lajmet

Periudha e zgjerimit të NATO-s që nga viti 1949

Anëtarësimi në NATO zakonisht kërkon një proces të gjatë. Për këtë, kërkohet të përfundojë një proces shumëfazor.

Published

on

Nga viti 1949, anëtarësimi në NATO është rritur nga 12 në 30 vende përmes 8 raundeve të zgjerimit.

NATO i ka dërguar ftesa Suedisë dhe Finlandës për t’iu bashkuar aleancës ushtarake në zgjerimin e saj të nëntë deri tani.

Zgjerimi i fundit ndodh në një kohë kur Ukraina, Gjeorgjia dhe Bosnja dhe Hercegovina presin të anëtarësohen.

Themelet e NATO-s u hodhën në 1948 me Traktatin e Brukselit të nënshkruar nga Britania, Franca, Belgjika, Holanda dhe Luksemburgu për të krijuar një aleancë kolektive të mbrojtjes.

Një vit më vonë, me pjesëmarrjen e ShBA-së, Kanadasë, Islandës, Italisë, Portugalisë, Norvegjisë dhe Danimarkës, u nënshkrua Traktati i Atlantikut të Veriut, i njohur më gjerësisht si Traktati i Uashingtonit.

Zgjerimi i parë me pranimin e Greqisë dhe Turqisë

NATO ka një politikë me dyer të hapura bazuar në nenin 10 të traktatit.

Zgjerimi i parë ishte anëtarësimi i Turqisë dhe Greqisë më 18 shkurt 1952.

Anëtarësimi i Gjermanisë Perëndimore më 9 maj 1955 ishte i dyti dhe anëtarësimi i Spanjës në vitin 1982 ishte zgjerimi i tretë i aleancës.

Anëtarësimi i Republikës Çeke, Hungarisë dhe Polonisë më 12 mars 1999 e çoi numrin e anëtarëve në 19.

Procesi i pestë i zgjerimit u zhvillua në 2004, me anëtarësimin e Bullgarisë, Estonisë, Letonisë, Lituanisë, Rumanisë, Sllovakisë dhe Sllovenisë.

Hyrja e Shqipërisë dhe Kroacisë në 2009 dhe Malit të Zi në 2017 u regjistrua si vala e shtatë dhe e tetë e zgjerimit. Zgjerimi i fundit ishte në vitin 2020 me pranimin e Maqedonisë së Veriut.

Anëtarësimi në NATO kërkon një proces të gjatë dhe me shumë hapa

Që një vend të anëtarësohet në NATO, kërkohet miratimi unanim, i cili është i barabartë me miratimin e të 30 vendeve aleate ekzistuese.

Anëtarësimi në NATO zakonisht kërkon një proces të gjatë. Për këtë, kërkohet të përfundojë një proces shumëfazor. Prandaj, kur një vend kërkon t’i bashkohet aleancës, NATO i dërgon një ftesë zyrtare atij vendi. Pas kësaj, fillon një proces me shtatë hapa të pjesëmarrjes.

Në hapin e parë, ekspertët e NATO-s dhe përfaqësuesit e vendit të ftuar takohen në Bruksel dhe zhvillojnë bisedime. Në këto takime diskutohet nëse vendi i ftuar i plotëson kërkesat politike, ligjore dhe ushtarake të NATO-s dhe nëse mund të përmbushë detyrimet ekonomike, ushtarake, ligjore, politike dhe të inteligjencës të anëtarësimit në NATO. Në bazë të këtyre negociatave, përcaktohet nëse vendi i ftuar do të bëjë reforma për të përmbushur kushtet dhe standardet e NATO-s.

Për hapin e dytë, vendi i ftuar i dërgon një letër zyrtare të synimit Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s dhe deklaron se pranon detyrimet dhe angazhimet e anëtarësimit në NATO. Nëse duhen bërë reforma, në këtë letër është përcaktuar edhe një kalendar reformash.

Për hapin e tretë, NATO përgatit protokolle shtesë të anëtarësimit në Traktatin e Uashingtonit. Në këtë mënyrë, marrëveshja themeluese e aleancës përditësohet në një farë mënyre. Këto protokolle nënshkruhen nga vendet e NATO-s.

Për hapin e katërt, protokollet duhet të ratifikohen nga shtetet anëtare të NATO-s, në përputhje me ligjet dhe procedurat e tyre kombëtare. Procesi i miratimit ndryshon nga një vend në tjetrin. Për shembull, dy të tretat e votave të Senatit kërkohet për miratim në ShBA, ndërsa një votim zyrtar në parlamentin e MB-së nuk kërkohet.

Për hapin e pestë, të gjitha shtetet anëtare, pas përfundimit të proceseve të tyre të ratifikimit, lëshojnë një njoftim për ShBA-në, e cila është mikpritëse e traktatit, se kanë pranuar protokollet që parashikojnë aderimin e shtetit të ri anëtar.

Kur të gjitha këto faza të përfundojnë në hapin e gjashtë, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s fton anëtarin e ri që t’i bashkohet aleancës.

Së fundi, anëtari i ri përfundon procesin e tij ligjor kombëtar dhe dorëzon dokumentin e tij të anëtarësimit në ShBA, i cili ka mbajtur Traktatin e Uashingtonit dhe bëhet një anëtar i NATO-s.

Tri shtete janë ende në pritje

Disa vende kanë shprehur synimin për t’u bërë anëtarë të NATO-s, por aplikimi i tyre nuk është miratuar ende. Ato përfshijnë Bosnje-Hercegovinën, Ukrainën dhe Gjeorgjinë.

Në samitin e NATO-s të vitit 2008 në kryeqytetin e Rumanisë, Bukuresht, u ra dakord që Gjeorgjia dhe Ukraina do të bëhen anëtarë të NATO-s në të ardhmen.

Që atëherë, të dy vendet quhen si partnerë pasi të dy po marrin pjesë në operacionet e NATO-s dhe aleanca i mbështet ata për të rritur kapacitetin e tyre mbrojtës.

Megjithatë, asnjërit prej vendeve nuk i është dhënë një datë.

Në vitin 2010, kombi ballkanik i Bosnjë dhe Hercegovinës u ftua në Planin e Veprimit për Anëtarësim të NATO-s. /UBTNews/

Aktualitet

Tentimvrasja në Pejë, i dyshuari në arrati

Published

on

Policia e Kosovës ka njoftuar se i dyshuari për rastin e tentimvrasjes në Pejë, të martën, është në arrati.

Në raportin 24-orësh të Policisë, bëhet e ditur se pas rastit viktima ka folur në Polici. Sipas raportit, ai ka treguar se ka ikur nga vendi i ngjarjes, pasi i dyshuari ka shtënë me armë.

“VRASJE NË TENTATIVË. Rr. Vëllezërit Gërvalla, Pejë  22.04.2025 – 12:18. Viktima mashkull kosovar, ka informuar se i dyshuari mashkull kosovar, pas një mosmarrëveshje ka shtënë me armë zjarri prapa tij, pastaj viktima nga paniku është larguar nga vendi i ngjarjes. I dyshuari gjendet në arrati. Rasti është duke u hetuar”, thuhet në njoftim.

Continue Reading

Aktualitet

Seanca konstituive vazhdon të premten në ora 10:00

Published

on

Kryesuesi i seancës konstituive, Avni Dehari, e ka ndërprerë seancën pasi dështoi të votohet Albulena Haxhiu si kryeparlamentare.

Ai tha se seanca do të vazhdojë sërish më 25 prill në ora 10:00.

“Në sallë kanë votuar 57 deputetë për, 46 kundër dhe 3 kanë abstenuar. Në bazë të rezultateve të votimit nuk kalon kandidatja për kryetare dhe seanca ndërpitet për të premtën 25 prill në ora 10:00”, tha Dehari.

 

Continue Reading

Aktualitet

Burimet e Vatikanit zbulojnë detaje të momenteve të fundit të Papës

Published

on

Burime nga Vatikani kanë dhënë më shumë detaje për momentet e fundit të Papës.

Bëhet e ditur se të hënën në mëngjes, Papa u zgjua rreth orës 6 të mëngjesit dhe ishte mirë për të paktën një orë.

Por rreth orës 7 të mëngjesit, njësia mjekësore e Vatikanit mori një telefonatë urgjente nga apartamenti i tij në Casa Santa Marta.

Zyrtarët e Vatikanit konsideruan një transferim urgjent në Spitalin Gemelli në Romë dhe burime policore kanë konfirmuar se kanë marrë një kërkesë urgjente për shoqërim policor nga Vatikani pas orës 7 të mëngjesit, shkruan Skynews.

Mësuam më herët sot se infermierja personale e Papës Massimiliano Strappetti e pyeti atë përpara paraqitjes së tij të së dielës së Pashkëve nëse mendonte se mund ta menaxhonte atë.

Papa kishte insistuar se ishte në rregull. Më pas, Papa e falënderoi dhe i tha: “Faleminderit që më ktheve në shesh”.

Më pas ai kaloi një pasdite “të qetë” të së dielës dhe shijoi darkën e tij, bëhet e ditur nga Vatikani.

Continue Reading

Lajmet

Si të ngrini produktet e qumështit pa humbur shijen?

Published

on

Edhe produktet e qumështit mund të ngrihen, dhe kryesisht të mos e ndryshojnë teksturën dhe shijen. Zbuloni se cilat janë truket për ngrirje të duhur të produkteve të qumështit.

Në këtë mënyrë do ta zgjasni afatin e qumështit, djathit dhe produkteve të tjera, por disa prej tyre nuk ka kuptim të ngrihen, sepse pas shkrirjes nuk do ta kenë të njëjtën shije.

Truket që funksionojnë:

Ai reagon mjaft mirë ndaj ngrirjes. Atë mund ta “paketoni” në shishe plastike dhe ta vendosni në ngrirës.

E shkrini në frigorifer. Nëse e keni ngrirë qumështin e papërpunuar të pavluar, më së miri është ta vendosni (të shkrirë) në një tigan në shporet (në temperaturë mesatare) dhe të lihet të vlojë. (Bëni kujdes, qumështi është “mashtrues”, – ai mund të vlojë shpejt).

Mos e pini qumështin derisa të shkrihet, yndyrat dhe pjesa e lëngshme nuk shkrihen në të njëjtën kohë, po të shkrihej qumështi do mbetej vetëm një përzierje e bardhë e holluar me ujë. Vetëm lëreni të shkrihet ngadalë dhe përzieni para se ta përdorni. Ai do ta ketë të njëjtën shije sikurse kur e keni blerë.

Djathërat

Edhe djathërat mund t’i ngrini lehtë, bëni kujdes me shkrirjen. Në qoftë se përdorni djathë të fortë e doni ta përdorni në ushqimin ku duhet të shkrihet, vetëm vendoseni të ngrirë, në salca dhe supa. Atë mund ta imtësoni edhe të ngrirë mbi pica a ndonjë ushqim tjetër dhe vetëm e lini në furrë për disa minuta.

Nuk do duhej ta shkrini në frigorifer, sidomos djathërat e forta, se fillojnë të shpërbëhen, nëse e shkrini në temperaturë dhome, e vendosni në frigorifer për një orë ose dy para se ta përdorni. Ai do të jetë pothuajse i njëjtë si kur e keni blerë. Djathërat tjerë do t’i shkrini në frigorifer, si djathi i dhisë, krem djathi.

Ato mund t’i konsumoni pa ndonjë përgatitje të veçantë kur të shkrihen. Djathi i shtëpisë reagon në mënyrë të ngjashme me qumështin. Duhet ta keni parasysh që shtrihet kur ngrihet, bëni kujdes në çfarë do ta vendosni kur ta vendosni në frigorifer, opsioni më i mirë janë enët plastike.

Lëreni atë të shkrihet në frigorifer.

Gjalpi

Nuk ka asgjë më të thjeshtë. Vetëm vendoseni në ngrirës, dhe më pas nxirreni të shkrihet në frigorifer apo vetëm përdoreni një pjesë (sikurse në gjendje të shkrirë), dhe pjesën tjetër kthejeni në frigorifer. (Nëse gjalpi është në ulje çmimi, blijeni në sasi më të madhe dhe ngrijeni).

Ajka

Për këtë produkt të qumështit nuk rekomandohet ngrirja. Kur e shkrini në frigorifer mund ta hani pa ndonjë rrezik, por ajo do të jetë e shpërbërë dhe krejtësisht ndryshe. Më së miri është që ngrirjen e ajkës ta anashkaloni dhe atë ta përdorni të freskët.

Continue Reading

Të kërkuara