

Shëndeti
Perimet mrekullibërëse për shëndetin
Published
4 years agoon
By
Betim GashiSigurisht se të gjithë e dimë që perimet janë të mira për shëndetin, dhe më e rëndësishmja është se ju duhet të hani shumë më tepër prej tyre.
Përderisa çdo lloj perime është e mirë për ne, një pjesë e tyre pavarësisht se janë të pasura me super lëndë ushqyese, janë pak të njohura për njerëzit dhe kështu nuk i hasim shpesh në menutë e ushqimit. Si rezultat nuk arrijmë t’i korrim përfitimet e shumta ushqyese që këto perime i posedojnë.
Prandaj, nëse rritja e marrjes së lëndëve ushqyese është me rëndësishme për organizmin tuaj, nutricistët ua rekomandojnë këto perime super të pasura me lëndë ushqyese, të cilët duhet t’i përfshijmë më shpesh në vaktet javore të ushqimit.
Angjinarja e Jerusalemit
Angjinarja nuk është një element kryesor dhe i zakonshëm në dietat e njerëzve. Konkretisht angjinarja e Jerusalemit është një nga burimet e pakta të pasura me fibra prebiotike, lloji i veçantë i fibrave që ushqen bakteret e mira në zorrë, duke ndihmuar në shëndetin e tretjes. Duke qenë një perime relativisht e ulët në karbohidrate dhe kalori dhe dukshëm e pasur me proteina, angjinarja e Jerusalemit shijohet më së miri e pjekur me vaj ulliri, ose edhe kur bëhet pure si një alternativë e mirë e zëvendësimit të patates.
Panxhari
Ngjyra dhe struktura e pasur dhe e ndritshme e panxharit ju jep ide të përafërt të asaj se sa e pasur me vlera ushqyese është kjo perime në të vërtetë. Panxhari përmban një numër të antioksidantëve jashtëzakonisht të fuqishëm, duke përfshirë karoten, luteinë dhe zeaksantinë, të njohura për ndikimin pozitiv që e kanë në shëndetin e qelizave. Dhe falë përmbajtjes së sasisë së vogël të kalorive, panxhari është një perime e përditshme që duhet patjetër ta përfshini në dietën tuaj.
Gjethet jeshile
Pa dyshim, perimet me gjethe jeshile janë një nga produkte më ushqyese që mund t’i hamë, por një lloj i gjetheve për të cilat rrallë dëgjojmë por që janë tejet të shëndetshme dhe të pasura me lëndë ushqyese, janë gjethet e njohura si “collard green”. Të lidhura me lakrën jeshile, këto gjethe janë jashtëzakonisht të pasura me lëndë ushqyese me sasi të konsiderueshme të vitaminës K, kalciumit, vitaminës A dhe folates. Në mënyrë të veçantë ato kanë përmbajtje të lartë antioksiduese dhe ndikon në reduktimin e rrezikut të zhvillimit të disa llojeve të kancerit. Për përthithjen e shtuar të lëndëve ushqyese, ato mund t’i hani të freskëta apo të fërguara me vaj ulliri.
Lulelakra
Mos harroni se lulelakra është po aq e pasur me lëndë ushqyese sa brokoli, si dhe është një perime jashtëzakonisht e gjithanshme. E pasur me vitaminë C, K, B6, folate dhe fibra dietike, posaçërisht është sulforafani që gjendet në këtë grup perimesh, që shoqërohet me qeliza më të shëndetshme dhe nivele më të ulëta të inflamacionit në trup.
Lakra e Brukselit
Njerëzit ose e duan ose e urrejnë lakrën e Brukselit, por nuk mund ta mohojmë se këto perime të vogla janë të mbushura me vitaminë C, vitaminë A dhe vitaminë K, si dhe fibra dietile. Lakra e Brukselit po ashtu ka përfitime anti-inflamatore dhe anti-kancer, të cilat nuk ndikohen negativisht kur ajo gatuhet.
Lakra e kuqe
Të pasura me vitamina C dhe A, të gjitha llojet e lakrës lidhen me uljen e rrezikut nga kancerit, veçanërisht për kancerin e gjirit dhe prostatës. Në veçanti lakra e kuqe e konsumuar e gjallë ose e gatuar pak, është gjithashtu një burim i pasur i antioksidantit të njohur si ‘anthocyanin’, i cili shquhet për përfitimet shëndetësore të qelizave. Fermentimi i lakrës dhe shndërrimi i saj në lakër turshi është gjithashtu një mënyrë e mirë për ta rritur konsumimin e probiotikëve, baktere këto që e mbështesin shëndetin e zorrëve.
Patatet
Ndërsa njerëzit anembanë botës i shijojnë shumë patatet, problemi kryesorë është mënyra se si i përgatisim ato, që kryesisht është duke i fërguar. Konsumimi i shpeshtë i patateve të plota dhe të pasura me fibra ka kuptim nga ana ushqyese. Patatja jo vetëm që është një nga ushqimet që ju bënë të ndiheni të ngopur, ato gjithashtu ofrojnë shumë fibra dietike, vitaminë C dhe vitaminë B6, derisa përmbajnë pak kalori dhe karbohidrate të mjaftueshme për një shëndet të mirë të trupit.
You may like
Shëndeti
Ekspertët tregojnë pse natyra e forcon përqendrimin
Published
4 hours agoon
August 23, 2025By
UBT News
Shkencëtarët e kanë të vështirë të shpjegojnë pse një shëtitje e thjeshtë në natyrë duket se shëron shpejt trurin e lodhur nga stresi dhe teknologjia.
“Po shtohet gjithnjë e më shumë dëshmia se diçka tek ecja në natyrë po i bën përqendrimit tonë”, tha Gloria Mark, profesoreshë e informatikës në Universitetin e Kalifornisë, Irvine, për The New York Times.
Ajo ka shtuar se kjo mbetet ende vetëm teori. “Nuk e dimë nëse ky është shpjegimi i vërtetë i asaj që po ndodh”, ka thënë ajo.
Ky fenomen lidhet me “teoria e restaurimit të përqendrimit”, e zhvilluar në vitet ’80. Përqendrimi i njerëzve është burim i kufizuar që duhet “rimbushur”, dhe natyra e bën këtë më mirë se çdo ambient tjetër.
Një eksperiment i 2008 me studentë të Universitetit të Miçiganit ka treguar se ata që shëtitën në park të mbushur me drunj përmirësuan rezultatet e testeve të kujtesës dhe përqendrimit apo vëmendjes me pothuajse 20 për qind, në krahasim me ata që shëtitën nëpër rrugë të qytetit. Kur grupet ndërruan vendet, efekti u përsërit.
“Nuk ishte e nevojshme as të të pëlqente apo të shijoje shëtitjen për të pasur këto përfitime në aftësitë njohëse”, ka thënë Marc Berman, profesor i psikologjisë në Universitetin e Çikagos, për NYT.
Natyra është “fascinuese në mënyrë të butë”, duke tërhequr vëmendje. Qyteti, është i ngarkuar me zhurmë, vijëzime e struktura që imponohen. Berman tha se janë elemente konkrete si vijat e buta, format e harkuara e modelet e përsëritura, që i japin trurit pushim.
“Kjo mund t’i lejojë trurit tonë të pushojë, dhe ndoshta prandaj i shohim këto përfitime”, ka thënë ai.
Një hulumtim me gjurmim të syrit tregoi se njerëzit kishin më pak lëvizje të syrit kur shikonin pamje nga natyra, krahasuar me ato urbane.
Një eksperiment tjetër, i udhëhequr nga Amy McDonnell në Universitetin e Utah, përdori skanime EEG të aktivitetit të trurit e tregoi se pas shëtitjes në natyrë, truri pushonte më shumë e rikthehej me aktivitet më të madh kur pjesëmarrësit kryenin detyra që kërkonin përqendrim.
Megjithatë, shkencëtarët pranojnë se ende nuk ka përgjigje të qartë.
“Shkenca mund të duket pak e mjegullt”, ka thënë McDonnell, duke shtuar se ndoshta nuk ka diçka “magjike” te natyra, por thjesht ndryshimi i ambientit na ndihmon.
Shëndeti
Zakoni i mëngjesit që ju ndihmon të reduktoni dhjamin rreth barkut
Published
5 hours agoon
August 23, 2025By
UBT News
Në pamje të parë, mund të mendoni se dhjami i tepërt rreth barkut nuk është ndonjë gjë e madhe por kjo mund të shkaktojë disa probleme mjaft të rënda shëndetësore.
Dhjami rreth barkut, quhet yndyrë e “dëmshme” qëndron rreth organeve të brendshme, shkakton probleme si diabeti i tipit 2 e madje sëmundje të zemrës. Me ndryshime në stilin e jetesës dhe zakonet tuaja të të ngrënit, do të jeni në gjendje të ulni yndyrën e tepërt.
Zakoni më i mirë i mëngjesit për tkurrjen e yndyrës së padëshiruar të barkut është ngrënia e proteinave.
Çfarëdo që të hani për mëngjes, përfshini edhe proteina në vaktin tuaj. Proteina është lëndë ushqyese që rrit ndjesinë e ngopjes, duke ju ndihmuar të hani më pak dhe të luftoni dhjamin e tepërt.
Hulumtimet kanë zbuluar se regjimet ushqimore të larta në proteina mund të ndihmojnë në humbjen e peshës.
Një studim zbuloi se pjesëmarrësit që ishin klasifikuar si obezë ose mbipeshë ishin në gjendje të humbisnin peshë e të ulnin nivelet e kolesterolit me një dietë të përkohshme me shumë proteina. Pjesëmarrësit që kishin një rrezik më të lartë të sëmundjeve kardiovaskulare patën humbje më të madhe në peshës pas konsumimit të dietës të pasur me proteina.
Gjithashtu studiuesit zbuluan se ekziston një lidhje e fortë midis cilësisë dhe sasisë së proteinave dhe reduktimit të yndyrës së barkut.
Ata theksojnë rëndësinë e zbulimeve, duke thënë se dhjami rreth barkut është shënues i fortë për disa sëmundje dhe vdekshmërinë prej tyre.
Nëse doni të përgatisni një mëngjes me proteina të larta, provoni të konsumoni vezë, mish pa dhjamë dhe një lëng me pluhur proteinash.
Shëndeti
Mëngjesi që të bën lëkurën më të këndshme, ja ç’thonë mjekët
Published
7 hours agoon
August 23, 2025By
UBT News
Kremi me fara chia dhe manaferra të kuqe, është një nga mëngjeset nga më të shëndetshmet, që nuk duhet të mungojë në menunë javore.
Ky mëngjes përveçse ju ndihmon të reduktoni inflamacionin dhe fryrjen , merrni edhe lëndë ushqyese si omega-3, është e kënaqshme dhe e bën lëkura juaj e bukur dhe me shkëlqim.
“Në rast se nuk e keni provuar kremin chia me fruta për mëngjes, patjetër doni pasi të mësoni për të gjitha përfitimet shëndetësore të këtyre farave.” shpjegon ‘Tevla’ e Spanjës.
Mund të zgjidhni mjedrat si majë, se këto fruta të kuqe, do të përmirësojnë pamjen e lëkurës, duke e bërë më të ndritshme, duke reduktuar inflamacionin dhe duke reduktuar rrathët e errët poshtë syve. Kremi i farave është një nga mëngjeset e preferuara të nutricionistëve.
Kjo për shkak se janë të pasura me proteina, acide yndyrore omega-3 dhe fibra, “koktej” përfitimesh që përfshijnë reduktimin e fryrjes së barkut ndërsa ju ngopin, që do të thotë se nuk do të hani mes vakteve. Përveç kësaj, nuk duhet të harrojmë se farat chia janë burim i kalciumit, një mineral thelbësor për kockat dhe janë të pasura me magnez, zink dhe fosfor.
“Farat Chia sigurojnë sasinë e omega 3 që nuk mund ta marrim nga ushqimet tjera dhe përveç kësaj, acidet yndyroretë pangopura kanë efekt anti-inflamator në nivelin e zorrëve, që do të thotë se gjithçka do të funksionojë më mirë, jo vetëm. në nivelin e një stomaku të sheshtë, por dhe për sa i përket trurit, sistemit nervor dhe zemrës”, shpjegon Itziar Digón, një specialist e psiko-ushqyerjen.
Përveçse janë anti-inflamatore, frutat janë të pasura me anthocyanine, një nga 6000 llojet e flavonoideve që gjenden në natyrë, që u japin ngjyrën e kuqe e blu karakteristike të frutave të pyllit. Ato luajnë rol të rëndësishëm për shkak të funksionit antioksidues dhe konsumimi i tyre shoqërohet me një rrezik më të ulët të presionit të lartë të gjakut.
Mjekja estetike, Elena Moreno, thotë se përveç kësaj, frutat e kuqe ndihmojn në rivendosjen e niveleve të kolagjenit, e bëjnë lëkurën të duket më e ndritshme, ku pastrojnë lëkurën dhe zvogëlojnë praninë e njollave të errëta dhe akneve.
Ato reduktojnë inflamacionin e fytyrës, përfitim shtesë që mund ta marrim parasysh nëse kemi rrathë të errët dhe pak enjtje.
Hidhni farat chia në një tas me kos.
Përzieni e lëreni të qëndrojë për një orë (ose bëjeni një natë më parë).
Mos harroni se kur chia përzihet me lëng (p.sh, pije bimore a qumësht) me kos ose kefir, farat chia zhvillojnë një shtresë xhelatinoze, duke rritur madhësinë e tyre. Në fund shtoni mjedrat dhe frutat e tjera të kuqe sipas shijes.
Kuriozitete
Shkencëtarët zbulojnë proteinën që plak trurin
Published
23 hours agoon
August 22, 2025By
UBT News
Një studim i ri nga Universiteti i Kalifornisë në San Francisko (UCSF) ka identifikuar një proteinë të quajtur FTL1, e cila duket se është çelësi për plakjen e trurit.
Eksperimentet te minjtë kanë treguar se sasia e lartë e FTL1 humb kujtesëN, dobson lidhjen mes qelizave të trurit, ngadalëson funksionimin.
Kur shkencëtarët e bllokuan proteinën, minjtë e moshuar rifituan funksionimin rinor të trurit dhe kujtesë të mprehtë, raportoi ScienceDaily.
“Është rikthimi i aftësive, shumë më tepër sesa thjesht vonimi ose parandalimi i simptomave”, tha Saul Villeda, PhD, autor kryesor i studimit dhe zëvendësdrejtor i Institutit të Studimeve për Plakjen “Bakar” në UCSF.
Minjtë kishin nivele më të larta të FTL1 në hipokampus, pjesa e trurit që kontrollon të mësuarit dhe kujtesën, dhe më pak lidhje nervore. Kur kjo proteinë u rrit artificialisht te minjtë e rinj, truri dhe sjelljet filluan të ngjanin me ato të minjve të moshuar. Kur shkencëtarët ulën nivelin e FTL1 në hipokampusin e minjve të vjetër, fituan më shumë lidhje nervore e performuan më mirë në testet e kujtesës.
Qelizat nervore me shumë FTL1 prodhonin degëzime të thjeshta, jo lidhje komplekse që gjenden te qelizat e shëndetshme. FTL1 ngadalësonte metabolizmin e qelizave nervore, por kur trajtoheshin me substancë që stimulon metabolizmin, efektet negative zhdukeshin.
Villeda ka thënë se ky zbulim është hap i madh drejt terapive që bllokojnë FTL1 dhe të përmirësojnë shëndetin e trurit te të moshuarit.
“Po shohim më shumë mundësi për të lehtësuar pasojat më të rënda të plakjes. Është kohë shpresëdhënëse për të punuar në biologjinë e plakjes”, ka thënë ai. Studimi u botua më 19 gusht në revistën Nature Aging.

Nuk dini çfarë të bëni në fundjavë? Ja disa sugjerime për ju!

Insta360 ka një kamerë të re aksioni Go Ultra

Një vit pas divorcit, ç’po ndodh me Jennifer Lopez?

Ekspertët tregojnë pse natyra e forcon përqendrimin

Zakoni i mëngjesit që ju ndihmon të reduktoni dhjamin rreth barkut

Zhvillohet pajisja e re me bazë diamanti që detekton më lehtë kancerin

Lidership, strategji dhe politika publike në një program të vetëm në Master në UBT

Taylor Swift nuk shkëlqen vetëm në skenë, Zoë Kravitz zbulon “dhuntinë e fshehtë” të saj

Nga Serie A te Liga e Kampionëve, Allegri zbulon objektivat e Milanit këtë sezon
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit