Shëndet
Perimet mrekullibërëse për shëndetin
Published
5 years agoon
By
Betim GashiSigurisht se të gjithë e dimë që perimet janë të mira për shëndetin, dhe më e rëndësishmja është se ju duhet të hani shumë më tepër prej tyre.
Përderisa çdo lloj perime është e mirë për ne, një pjesë e tyre pavarësisht se janë të pasura me super lëndë ushqyese, janë pak të njohura për njerëzit dhe kështu nuk i hasim shpesh në menutë e ushqimit. Si rezultat nuk arrijmë t’i korrim përfitimet e shumta ushqyese që këto perime i posedojnë.
Prandaj, nëse rritja e marrjes së lëndëve ushqyese është me rëndësishme për organizmin tuaj, nutricistët ua rekomandojnë këto perime super të pasura me lëndë ushqyese, të cilët duhet t’i përfshijmë më shpesh në vaktet javore të ushqimit.
Angjinarja e Jerusalemit
Angjinarja nuk është një element kryesor dhe i zakonshëm në dietat e njerëzve. Konkretisht angjinarja e Jerusalemit është një nga burimet e pakta të pasura me fibra prebiotike, lloji i veçantë i fibrave që ushqen bakteret e mira në zorrë, duke ndihmuar në shëndetin e tretjes. Duke qenë një perime relativisht e ulët në karbohidrate dhe kalori dhe dukshëm e pasur me proteina, angjinarja e Jerusalemit shijohet më së miri e pjekur me vaj ulliri, ose edhe kur bëhet pure si një alternativë e mirë e zëvendësimit të patates.
Panxhari
Ngjyra dhe struktura e pasur dhe e ndritshme e panxharit ju jep ide të përafërt të asaj se sa e pasur me vlera ushqyese është kjo perime në të vërtetë. Panxhari përmban një numër të antioksidantëve jashtëzakonisht të fuqishëm, duke përfshirë karoten, luteinë dhe zeaksantinë, të njohura për ndikimin pozitiv që e kanë në shëndetin e qelizave. Dhe falë përmbajtjes së sasisë së vogël të kalorive, panxhari është një perime e përditshme që duhet patjetër ta përfshini në dietën tuaj.
Gjethet jeshile
Pa dyshim, perimet me gjethe jeshile janë një nga produkte më ushqyese që mund t’i hamë, por një lloj i gjetheve për të cilat rrallë dëgjojmë por që janë tejet të shëndetshme dhe të pasura me lëndë ushqyese, janë gjethet e njohura si “collard green”. Të lidhura me lakrën jeshile, këto gjethe janë jashtëzakonisht të pasura me lëndë ushqyese me sasi të konsiderueshme të vitaminës K, kalciumit, vitaminës A dhe folates. Në mënyrë të veçantë ato kanë përmbajtje të lartë antioksiduese dhe ndikon në reduktimin e rrezikut të zhvillimit të disa llojeve të kancerit. Për përthithjen e shtuar të lëndëve ushqyese, ato mund t’i hani të freskëta apo të fërguara me vaj ulliri.
Lulelakra
Mos harroni se lulelakra është po aq e pasur me lëndë ushqyese sa brokoli, si dhe është një perime jashtëzakonisht e gjithanshme. E pasur me vitaminë C, K, B6, folate dhe fibra dietike, posaçërisht është sulforafani që gjendet në këtë grup perimesh, që shoqërohet me qeliza më të shëndetshme dhe nivele më të ulëta të inflamacionit në trup.
Lakra e Brukselit
Njerëzit ose e duan ose e urrejnë lakrën e Brukselit, por nuk mund ta mohojmë se këto perime të vogla janë të mbushura me vitaminë C, vitaminë A dhe vitaminë K, si dhe fibra dietile. Lakra e Brukselit po ashtu ka përfitime anti-inflamatore dhe anti-kancer, të cilat nuk ndikohen negativisht kur ajo gatuhet.
Lakra e kuqe
Të pasura me vitamina C dhe A, të gjitha llojet e lakrës lidhen me uljen e rrezikut nga kancerit, veçanërisht për kancerin e gjirit dhe prostatës. Në veçanti lakra e kuqe e konsumuar e gjallë ose e gatuar pak, është gjithashtu një burim i pasur i antioksidantit të njohur si ‘anthocyanin’, i cili shquhet për përfitimet shëndetësore të qelizave. Fermentimi i lakrës dhe shndërrimi i saj në lakër turshi është gjithashtu një mënyrë e mirë për ta rritur konsumimin e probiotikëve, baktere këto që e mbështesin shëndetin e zorrëve.
Patatet
Ndërsa njerëzit anembanë botës i shijojnë shumë patatet, problemi kryesorë është mënyra se si i përgatisim ato, që kryesisht është duke i fërguar. Konsumimi i shpeshtë i patateve të plota dhe të pasura me fibra ka kuptim nga ana ushqyese. Patatja jo vetëm që është një nga ushqimet që ju bënë të ndiheni të ngopur, ato gjithashtu ofrojnë shumë fibra dietike, vitaminë C dhe vitaminë B6, derisa përmbajnë pak kalori dhe karbohidrate të mjaftueshme për një shëndet të mirë të trupit.
You may like
Shëndet
Shijoni vjeshtën me 5 ushqime kryesore për energji dhe shëndet
Published
6 hours agoon
November 5, 2025By
UBT News
Vjeshta është stina ideale për fruta, perime dhe ushqime nëntokësore që ndihmojnë në humbjen e kilogramëve, mbrojtjen e zemrës dhe forcimin e imunitetit.
Kungulli i artë – i njohur si mbreti i vjeshtës, mund të përdoret në byrek, supa apo ëmbëlsira. Mund të piqet në furrë dhe të shoqërohet me kajmak dhe arra, duke shijuar vlerat e tij të pasura ushqyese.
Kërpudhat – të pasura me vitaminë B, selenium, zink dhe kalium, ofrojnë energji, pak kalori dhe mbrojnë zemrën falë vlerave antioksiduese.
Lulelakra – një perime super e shëndetshme me vitamina B, C, K, Omega-3 dhe fibër. Përmban sulforafan, substancë që ndihmon në luftimin e qelizave të dëmshme dhe përmirëson tretjen.
Molla – fruti i shëndetshëm që mbron zemrën dhe ul rrezikun e diabetit tip 2. Konsumi i dy mollëve në ditë përmirëson kolesterolin dhe ul sheqerin në gjak.
Dardha – e pasur me fibër, vitamina B2, C, E, bakër, kalium dhe antioksidantë. Konsumimi i saj, veçanërisht me lëkurë, ndihmon në rregullimin e sheqerit dhe mirëmbajtjen e peshës trupore.
Vjeshta sjell bollëk të ushqimeve që janë të shijshme dhe njëkohësisht të dobishme për shëndetin. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Studim: Konsumimi i tepërt i pijeve të ëmbla mund të lidhet me rënien e flokëve
Published
8 hours agoon
November 5, 2025By
UBT News
Një studim i ri sugjeron se konsumimi i madh i pijeve të ëmbla mund të lidhet me rrezik më të lartë për rënien e flokëve.
Dieta dhe ushqimi luajnë rol në shëndetin e flokëve, veçanërisht marrja e mjaftueshme e vitaminës D dhe hekurit, ndërsa kufizimi i alkoolit e pijeve të gazuara mund të jetë i dobishëm, shkruajnë studiuesit nga Universidade do Porto në Portugali, raporton The Independent.
Këto përfundime bazohen në të dhëna të mbledhura, sipas të cilave konsumimi i pijeve të ëmbla lidhet me rrezik më të lartë të rënies së flokëve, sidomos te burrat. Inflamacioni i shkaktuar nga sheqernat e thjeshta shihet si një nga faktorët që kontribuon në këtë dukuri.
Një studim i vitit 2023 nga Universiteti Tsinghua tregoi se konsumimi i 11 kënaçeve pije të ëmbla në javë (mbi 3,500 ml) rrit rrezikun e rënies së flokëve te burrat. Autorët theksuan se të dhënat ishin të vetëraportuara nga 1,028 pjesëmarrës, ishte e vështirë të përcaktohej një lidhje shkakësore direkte.
Studimet tjera e kanë përforcuar këtë lidhje. Një kërkim i vitit 2016 tregoi se ushqimet e përpunuara me sheqerna të thjeshta mund të jenë faktor indirekt i lidhur me rënien e flokëve, pasi rrisin prodhimin e sebumit — substancë yndyrore që hidraton skalpin dhe flokët.
Teprica e sebumit krijon kushte për shumimin e baktereve, duke shkaktuar inflamacion dhe irritim që kontribuojnë në humbjen e flokëve.
Studiuesit sugjerojnë se ndërhyrjet në mënyrën e ushqyerjes janë të rëndësishme për parandalimin e menaxhimin e alopecisë e rënies së flokëve, theksojnë se nevojiten studime për të kuptuar këto lidhje dhe për të dhënë udhëzime të bazuara në prova për shëndetin e flokëve.
Rënia e flokëve lidhet me alopecinë androgjenetike, e njohur ndryshe si tullaci e trashëguar, që prek si burrat, ashtu edhe gratë.
Sipas Mayo Clinic, ekzistojnë trajtime efektive, duke përfshirë medikamentet si Propecia për burrat dhe Rogaine për të dy gjinitë, si dhe ndërhyrjet kirurgjikale. Në disa raste, flokët mund të rriten përsëri edhe pa trajtim.
Marrja e mjaftueshme e vitaminës D lidhet me uljen e ashpërsisë së alopecisë e përmirësimin e rritjes së flokëve. /A.Z/UBT News/
Shëndet
A i’a vlen të lahet orizi para gatimit?
Published
9 hours agoon
November 5, 2025By
UBT News
Ekspertët shprehin se larja e orizit bën një ndryshim të dukshëm, sidomos tek orizi kokërr gjatë.
Shpëlarja largon papastërtitë e grumbulluara gjatë paketimit dhe, më e rëndësishmja, eliminon niseshten që mbulon sipërfaqen e kokrrës dhe shkakton ngjitjen e tij.
Për shpëlarjen mund të përdoret një enë qelqi ose një kullesë. Në fillim, uji i larjes do të duket i turbullt, por pas disa shpëlarjesh ai do të bëhet i pastër. Ky proces ndihmon që pilafi të jetë i lirë dhe kokrrat të mos ngjiten me njëra-tjetrën.
Megjithatë, ky rregull nuk vlen për gatime si rizoto me perime ose mish, ku orizi duhet të jetë më i qullët dhe kremoz.
Kremoziteti i rizotos mbështetet pikërisht në niseshten e sipërfaqes së kokrrës.
Ekspertët theksojnë se në disa paketime, orizi mund të përzihet me shtresë pluhuri për të parandaluar lagështinë.
Ky pluhur zakonisht nuk është i dëmshëm, por nuk është i dëshirueshëm në gatim.
Ekziston edhe një debat se larja e orizit largon disa ushqyes. Megjithatë, orizi i bardhë është i përpunuar dhe i pastruar nga shumica e nutrientëve, prandaj larja nuk ka një ndikim të madh në këtë aspekt. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Avokado: sekret i natyrës për çrregullimet hormonale
Published
12 hours agoon
November 5, 2025By
UBT News
Edhe pse avokado ka mbërritur më vonë në tregun tonë krahasuar me Evropën dhe pjesë tjera të botës, ai është bërë shpejt një nga frutat më të çmuara për shëndetin.
Ky frut i mrekullueshëm mund të ndihmojë në rivendosjen e ekuilibrit hormonal, humbjen e peshës dhe mbrojtjen kundër kancerit.
Përmirëson shëndetin e zemrës
Ndihmon në balancimin e lipideve në gjak falë acideve yndyrore të shëndetshme që përmban. Një avokado mesatare përmban 71% acide yndyrore mono të ngopura, 13% poli të ngopura dhe 16% të ngopura. Konsumi i rregullt përmirëson qarkullimin e gjakut e ndihmon në pastrimin e arterieve dhe venave.
Lëkurë dhe flokë të shëndetshëm
Vitamina dhe acidet Omega-3 tek avokado mbajnë lëkurën të shëndetshme, ndihmojnë në balancimin e nivelit të sebumit. Avokado është hidratues i shkëlqyer për skalpin dhe flokët, ndërsa luteina që përmban mbron dhe forcon shikimin.
Parandalon kancerin
Sipas një studimi të publikuar në Journal of Nutrition and Cancer, fitokimikët në avokado kanë efekt të fuqishëm dhe ndihmojnë në mbështetje të trajtimeve për pacientët me kancer të gojës. Po ashtu, antioksidantët karotenoidë të avokados mund të pengojnë rritjen e qelizave kancerogjene të lëkurës.
Ndihmon në humbjen e peshës
Dietat e varfra në karbohidrate, por të pasura me yndyrna të shëndetshme, përshpejtojnë rënien nga pesha. Për këtë arsye, avokado është një shtesë ideale në regjimet dobësuese.
Balancimi i hormoneve
Acidet yndyrore esenciale që gjenden tek avokado ndihmojnë natyrshëm në balancimin e çrregullimeve hormonale dhe ndikojnë pozitivisht në funksionin riprodhues dhe atë njohës. /A.Z/UBT News/
Gjumë me ndërprerje natën, historia dhe shkenca që mund t’ju habisë
Halsey përfundon në urgjencë pas koncertit në Boston
U mbajt Mbledhje Komemorative në nder të Prof. Dr. Faton Kabashit në UBT Prizren
Shijoni vjeshtën me 5 ushqime kryesore për energji dhe shëndet
A$AP Rocky dhe Rihanna, çifti i parë që marrin të dy çmimin Ikonë e Modës
Trump i godet prodhuesit japonezë, Toyota regjistron rënie fitimi
Studim: Konsumimi i tepërt i pijeve të ëmbla mund të lidhet me rënien e flokëve
Si të zgjidhni mes serumeve dhe kremrave për zonën rreth syve?
Kosova heton tentim-vrasjen e një zyrtari të BE-së
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
