Lajmet

Për të arritur paqe, si Ukraina ashtu edhe Rusia duhet të ndjehen të sigurta

Edhe pse të dy palët thanë se janë gati për negociata, ende nuk janë ulur për të diskutuar rreth paqes.

Published

2 years ago

May 14, 2023

Betim Gashi

Nga Joergen Moeller

U bë më shumë se një vit qëkur Rusia nisi pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës. Kjo luftë la të vdekur dhe të plagosur qindra mijëra civilë dhe trupa dhe shkatërroi vendin. Sidoqoftë, gjatë muajve të fundit, ka pasur pak lëvizje në vijën e parë dhe vëzhguesit po flasin gjithnjë e më shumë për një ngërç dhe nevojën për të shkuar drejt bisedimeve midis Moskës dhe Kievit.

Edhe pse të dy palët thanë se janë gati për negociata, ende nuk janë ulur për të diskutuar rreth paqes. Derisa komuniteti ndërkombëtar mendon se si ta fillojë këtë proces, është e rëndësishme ta dimë se paqja mund të arrihet vetëm duke i bërë Ukrainën dhe Rusinë të ndjehen të sigurta. Të dyja. Jo vetëm njërën.

Të dy vendet janë nënshkruese të Kartës për Sigurinë Evropiane të miratuar në vitin 1999 në samitin e 6-të të Organizatës për Sigurinë dhe Bashkëpunimin në Evropë në Stamboll. Neni II i dokumentit afirmon të drejtën e çdo shteti për të vendosur sigurinë e tij nëpërmjet aleancave dhe traktateve dhe përcakton se duhet të ketë respekt të ndërsjellë për marrëveshje të tilla.

Është e qartë se sot paradigmat e sigurisë së Ukrainës dhe Rusisë nuk mund të pranohen lehtësisht, por kjo nuk do të thotë se është e pamundur të arrihet me një marrëveshje me të cilën do të bien dakord të dyja palët, veçanërisht një që përfshin garanci nga fuqitë e tjera.

Shtetet e Bashkuara kanë qenë të rëndësishme për sigurinë dhe pavarësinë e Ukrainës, por angazhimi i saj nuk do të zgjasë. Uashingtoni kohët e fundit ka sinjalizuar se kundërshtimi i zgjerimit rus në Ukrainë dhe gjetkë është një shfaqje anësore dhe se Kina është preokupimi i saj kryesor.

Prandaj, një garancë sigurie për Ukrainën duhet të ofrohet nga Bashkimi Evropian, interesat ekonomike dhe të sigurisë së të cilëve janë në rrezik në këtë konflikt. Ukraina mund të preferojë të merret me amerikanët, por herët a vonë do të kuptojë se fqinjët e saj evropianë janë aleatë shumë më të qëndrueshëm.

Evropianët mund të garantojnë sigurinë e Ukrainës duke ringjallur planet e mëparshme për një Komunitet Evropian të Mbrojtjes (EDC), që u paraqitën në vitin 1952 nga vendet e Beneluksit, sikurse Franca, Italia dhe Gjermania Perëndimore – për të përballuar kërcënimin ushtarak sovjetik. Ajo u ndërpre kur ratifikimi dështoi në parlamentin francez, por sot nuk ka gjasa që Parisi të bllokojë një nismë të tillë.

EDC mund të vendosë një forcë brenda Ukrainës për ta bërë garancinë të besueshme. Në këtë mënyrë, evropianët do të kundërshtonin pretendimin e Rusisë për të vepruar në vetëmbrojtje kundër NATO-s në Ukrainë.

Forcat konvencionale të Evropës do të ishin mjaft të forta për t’u përballuar një kërcënim rus, me kusht që vendet anëtare të BE-së të zbatojnë planet aktuale për të rritur aftësitë e mbrojtjes dhe të mos bien pre e mendimeve të dëshiruara se bota është një vend paqësor.

Problemi me këtë marrëveshje mund të jetë kundërshtimi i kërcënimit bërthamor të Rusisë. Ka dy mënyra për ta bërë këtë.

Së pari, sulmi rus në Ukrainë mund të frenohet nga prania e thjeshtë e trupave të EDC-së. Ata do të vinin nga vende që janë anëtare të NATO-s. Edhe pse nuk është e qartë nëse në këtë situatë, neni 5 i Traktatit të Atlantikut të Veriut, i cili përcakton mbrojtjen kolektive, mund të aktivizohet, paqartësia strategjike që krijon mund të jetë e mjaftueshme për të penguar një sulm rus.

Së dyti, edhe armët bërthamore të Francës mund të përdoren si një parandalues. Presidenti francez, Emmanuel Macron ka treguar tashmë se Parisi po shqyrton mundësinë të luajë një rol në sigurinë kolektive të Evropës përmes arsenalit të tij bërthamor.

Edhe pse vendosja e garancave të sigurisë si për Ukrainën ashtu edhe për Rusinë do të jetë padyshim sfiduese, kjo është mënyra e vetme për t’i dhënë fund këtij konflikti. Të jetosh me një luftë të zgjatur nuk është joshëse për të gjitha palët. Dhe për aq sa i frikësohet rritjes së Kinës, Perëndimit do t’i duhet të pranojë rolin e tij në nxitjen e paqes në Ukrainë. Përndryshe, do të rrezikonte të binte në një izolim gjithnjë e më të thellë nga pjesa tjetër e botës./UBTNews/

Lajmet

United po shqyrton transferimin e Donnarumma-s

Published

24 minutes ago

July 29, 2025

UBT News

Manchester United ka mundësinë të nënshkruajë me Gianluigi Donnarumma këtë verë, por sado tërheqëse të duket marrëveshja, realizimi i saj duket i ndërlikuar.

Portieri italian, tani në vitin e fundit të kontratës së tij me PSG-në, është diskutuar në lidhje me një transferim te United, ndërsa klubi francez ecën përpara me planet për ta zëvendësuar atë. Bisedimet për një marrëveshje të re kanë ngecur në Paris, dhe me Lucas Chevalier që është renditur si pasardhës, mundësia është reale.

Megjithatë, United është pak i bllokuar. Dështimi i tyre për të larguar Andre Onanën do të thotë se nuk ka një rrugë të qartë për të sjellë një tjetër portier të nivelit të lartë. Ideja e transferimit të dy portierëve të përhershëm me paga të larta u hodh poshtë nga brenda ekipit në fillim të kësaj vere dhe ndryshimi i këtij qëndrimi tani do të thoshte prishje e planit të tyre të transferimeve.

Kishte gjithashtu shpresë se Altay Bayindir do të largohej për të liruar një vend në skuadër, por interesi për lojtarin turk ka qenë i kufizuar.

United aktualisht është i plotë në departamentin e portierëve dhe po punon në mënyrë aktive se si t’i riformësojë gjërat përpara se të mund të angazhohet për ndonjë gjë.

Brenda ekipit, ende ekziston dëshira për të sjellë konkurrencë për Onanën, nëse ai nuk mund të zëvendësohet menjëherë, në një përpjekje për të rritur standardet. Shpresa është që çdo nënshkrim i ri ose ta shtyjë numrin aktual 1 të rigjejë formën e tij, ose të jetë mjaftueshëm i mirë për të zënë vendin e tij.

Ideja e Donnarummës me fanellën e United padyshim që tërheq vëmendjen, por për momentin nuk duket më shumë se një ide.

Lajmet

Xhaka zbarkon në Angli për t’u bashkuar me klubin e ri

Published

26 minutes ago

July 29, 2025

UBT News

Granit Xhaka është parë duke zbritur në Wearside (Sunderland) për të kryer kontrollin mjekësor, pas nënshkrimit të një marrëveshjeje për një transfertë prej 20 milionë euro nga Bayer Leverkusen.

Xhaka ishte shumë i rëndësishëm për Bayer Leverkusen dhe trajneri i ri, Erik ten Hag, më parë kishte deklaruar se klubi nuk kishte ndërmend ta shiste, për shkak të rolit të tij udhëheqës.

Sunderland ka bërë një investim të madh këtë verë, me të paktën 100 milionë euro të shpenzuara për afrim të lojtarëve si Simon Adingra, Habib Diarra, Chemsdine Talbi, Noah Sadiki dhe Enzo Le Fée duke e bërë Xhakën një ndër nënshkrimet më spikature të fushatës për konsolidimin në Premier League.

Lajmet

Maqedonci: Në bashkërendim me KFOR-in, ekipet e FSK-së kanë filluar operacionin e kërkimit në Ujman

Published

2 hours ago

July 29, 2025

UBTnews

“Në bashkëpunim me Agjencinë e Menaxhimit të Emergjencave, Policinë e Kosovës dhe bashkërendim me KFOR, ekipet e specializuara të FSK kanë filluar operacionin e kërkimit në liqenin e Ujmanit me synimin që sa më shpejtë të nxirret trupi i mërgimtarit dhe t’i lehtësohet dhimbja familjes, tha ministri i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci, përmes një statusi në Facebook.

Maqedonci reagoi pasi trupat e FSK-së zbarkuan në Liqenin e Ujmanit, në veri të vendit, duke iu bashkuar ekipeve për të kërkuar personin e zhdukur që nga e diela.

Ai theksoi se Forca e Sigurisë së Kosovës në kuadër të detyrave të saj thelbësore ka edhe mbështetjen e autoriteteve civile.

“Njësitet e specializuar të zhytjes dhe kërkim shpëtimit të Forcës së Sigurisë së Kosovës sot në mëngjes janë angazhuar në mbështetje të autoriteteve civile për kërkimin e trupit të mërgimtarit në liqenin e Ujmanit në Komunën e Zubin Potokut”, shkroi Maqedonci.

Zbarkimi i trupave të FSK-së në veriun e banuar me shumicë serbe mund të bëhet vetëm me pëlqim paraprak të KFOR-it, në bazë të një zotimi që është bërë në vitin 2013 nga Qeveria e Kosovës dhe NATO.

Lajmet

Policia shqipton mbi 2 mijë e 300 gjoba trafiku për 24 orët e fundit

Published

3 hours ago

July 29, 2025

UBTnews

Policia e Kosovës ka shqiptuar 2397 gjoba për kundërvajtësit e trafikut brenda 24 orëve të fundit.

Sipas raportit të publikuar nga Policia, gjatë kësaj periudhe janë regjistruar 107 aksidente trafiku me dëme materiale, ndërsa 23 të tjera kanë përfunduar me të lënduar. Fatmirësisht, nuk raportohet për ndonjë aksident me pasoja fatale.

Përveç kësaj, në kuadër të operacioneve të rregullta, autoritetet kanë arrestuar 11 persona, ndërsa 8 prej tyre janë dërguar në mbajtje.

Policia e Kosovës vazhdon t’u bëjë thirrje qytetarëve për kujdes të shtuar në trafik dhe respektim të rregullave rrugore, me qëllim të parandalimit të aksidenteve dhe ruajtjes së jetës së pjesëmarrësve në komunikacion.