Lajmet

Për të arritur paqe, si Ukraina ashtu edhe Rusia duhet të ndjehen të sigurta

Edhe pse të dy palët thanë se janë gati për negociata, ende nuk janë ulur për të diskutuar rreth paqes.

Published

3 years ago

May 14, 2023

Betim Gashi

Nga Joergen Moeller

U bë më shumë se një vit qëkur Rusia nisi pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës. Kjo luftë la të vdekur dhe të plagosur qindra mijëra civilë dhe trupa dhe shkatërroi vendin. Sidoqoftë, gjatë muajve të fundit, ka pasur pak lëvizje në vijën e parë dhe vëzhguesit po flasin gjithnjë e më shumë për një ngërç dhe nevojën për të shkuar drejt bisedimeve midis Moskës dhe Kievit.

Edhe pse të dy palët thanë se janë gati për negociata, ende nuk janë ulur për të diskutuar rreth paqes. Derisa komuniteti ndërkombëtar mendon se si ta fillojë këtë proces, është e rëndësishme ta dimë se paqja mund të arrihet vetëm duke i bërë Ukrainën dhe Rusinë të ndjehen të sigurta. Të dyja. Jo vetëm njërën.

Të dy vendet janë nënshkruese të Kartës për Sigurinë Evropiane të miratuar në vitin 1999 në samitin e 6-të të Organizatës për Sigurinë dhe Bashkëpunimin në Evropë në Stamboll. Neni II i dokumentit afirmon të drejtën e çdo shteti për të vendosur sigurinë e tij nëpërmjet aleancave dhe traktateve dhe përcakton se duhet të ketë respekt të ndërsjellë për marrëveshje të tilla.

Është e qartë se sot paradigmat e sigurisë së Ukrainës dhe Rusisë nuk mund të pranohen lehtësisht, por kjo nuk do të thotë se është e pamundur të arrihet me një marrëveshje me të cilën do të bien dakord të dyja palët, veçanërisht një që përfshin garanci nga fuqitë e tjera.

Shtetet e Bashkuara kanë qenë të rëndësishme për sigurinë dhe pavarësinë e Ukrainës, por angazhimi i saj nuk do të zgjasë. Uashingtoni kohët e fundit ka sinjalizuar se kundërshtimi i zgjerimit rus në Ukrainë dhe gjetkë është një shfaqje anësore dhe se Kina është preokupimi i saj kryesor.

Prandaj, një garancë sigurie për Ukrainën duhet të ofrohet nga Bashkimi Evropian, interesat ekonomike dhe të sigurisë së të cilëve janë në rrezik në këtë konflikt. Ukraina mund të preferojë të merret me amerikanët, por herët a vonë do të kuptojë se fqinjët e saj evropianë janë aleatë shumë më të qëndrueshëm.

Evropianët mund të garantojnë sigurinë e Ukrainës duke ringjallur planet e mëparshme për një Komunitet Evropian të Mbrojtjes (EDC), që u paraqitën në vitin 1952 nga vendet e Beneluksit, sikurse Franca, Italia dhe Gjermania Perëndimore – për të përballuar kërcënimin ushtarak sovjetik. Ajo u ndërpre kur ratifikimi dështoi në parlamentin francez, por sot nuk ka gjasa që Parisi të bllokojë një nismë të tillë.

EDC mund të vendosë një forcë brenda Ukrainës për ta bërë garancinë të besueshme. Në këtë mënyrë, evropianët do të kundërshtonin pretendimin e Rusisë për të vepruar në vetëmbrojtje kundër NATO-s në Ukrainë.

Forcat konvencionale të Evropës do të ishin mjaft të forta për t’u përballuar një kërcënim rus, me kusht që vendet anëtare të BE-së të zbatojnë planet aktuale për të rritur aftësitë e mbrojtjes dhe të mos bien pre e mendimeve të dëshiruara se bota është një vend paqësor.

Problemi me këtë marrëveshje mund të jetë kundërshtimi i kërcënimit bërthamor të Rusisë. Ka dy mënyra për ta bërë këtë.

Së pari, sulmi rus në Ukrainë mund të frenohet nga prania e thjeshtë e trupave të EDC-së. Ata do të vinin nga vende që janë anëtare të NATO-s. Edhe pse nuk është e qartë nëse në këtë situatë, neni 5 i Traktatit të Atlantikut të Veriut, i cili përcakton mbrojtjen kolektive, mund të aktivizohet, paqartësia strategjike që krijon mund të jetë e mjaftueshme për të penguar një sulm rus.

Së dyti, edhe armët bërthamore të Francës mund të përdoren si një parandalues. Presidenti francez, Emmanuel Macron ka treguar tashmë se Parisi po shqyrton mundësinë të luajë një rol në sigurinë kolektive të Evropës përmes arsenalit të tij bërthamor.

Edhe pse vendosja e garancave të sigurisë si për Ukrainën ashtu edhe për Rusinë do të jetë padyshim sfiduese, kjo është mënyra e vetme për t’i dhënë fund këtij konflikti. Të jetosh me një luftë të zgjatur nuk është joshëse për të gjitha palët. Dhe për aq sa i frikësohet rritjes së Kinës, Perëndimit do t’i duhet të pranojë rolin e tij në nxitjen e paqes në Ukrainë. Përndryshe, do të rrezikonte të binte në një izolim gjithnjë e më të thellë nga pjesa tjetër e botës./UBTNews/

Lajmet

Fullkrug mbërrin në Milano, Allegri gjen më në fund numrin 9

Published

2 hours ago

December 23, 2025

UBT News

Niclas Fullkrug ka mbërritur në Itali për të finalizuar transferimin e tij te Milani nga West Ham United, në formë huazimi me mundësi blerjeje.

Sulmuesi 32-vjeçar pritet t’i kryejë vizitat mjekësore të martën në Milano dhe të zhvillojë seancën e parë stërvitore nën drejtimin e Massimiliano Allegrit të mërkurën, në prag të Krishtlindjeve.

Marrëveshja fillimisht u raportua me një opsion blerjeje prej 11–13 milionë eurosh, por sipas Sky Sport Italia, shifra reale është rreth 5 milionë euro dhe huazimi është pa komision.

Fullkrug pritet të zyrtarizohet në fillim të janarit dhe, falë ndryshimeve të fundit në rregullore, mund të jetë i gatshëm për ndeshjen ndaj Cagliarit më 2 janar.

Milani kishte nevojë urgjente për një qendërsulmues, pasi Santiago Gimenez është i dëmtuar dhe do të mungojë për disa muaj. Fullkrug vjen si alternativë e rëndësishme në skemën 3-5-2 të Allegrit, edhe pse sezoni i tij te West Ham ka qenë i vështirë, pa gola në tetë paraqitje në Premier League këtë edicion./S.K/KP/

Lajmet

Themelohet Forumi i Sektorit Privat në Kosovë

Published

2 hours ago

December 23, 2025

UBTnews

Me iniciativë të Odës Ekonomike të Kosovës, është themeluar Forumi i Sektorit Privat në Republikën e Kosovës, si një mekanizëm i përbashkët bashkëpunimi ndërmjet organizatave përfaqësuese të biznesit në vend.

Forumi ka për qëllim paraqitjen e qëndrimeve të unifikuara të sektorit privat, forcimin e dialogut me institucionet shtetërore dhe avokimin për krijimin e një klime më të favorshme për biznesin, investimet dhe zhvillimin e qëndrueshëm ekonomik.

Në njoftim bëhet e ditur përveç përfaqësimit të interesave të bizneseve vendore, Forumi përfshin edhe organizata që përfaqësojnë interesat tregtare dhe investuese të huaja në Kosovë, duke synuar koordinim më të mirë ndërmjet sektorit privat vendas dhe atij ndërkombëtar, si dhe forcimin e rolit të Kosovës në ekonominë rajonale dhe globale.

“I ndërtuar mbi parimet e transparencës, përfaqësimit dhe funksionimit të rregullt institucional, Forumi shërben si një platformë e strukturuar për koordinim, avokim dhe trajtim të çështjeve me interes të përbashkët ekonomik. Veprimtaria e tij rregullohet përmes Rregullores së Punës, e cila përcakton anëtarësinë, organet drejtuese, kryesimin rotativ, Sekretariatin dhe mënyrën e organizimit të takimeve.”, thuhet në komunikatë.

Këshilli përcakton prioritetet e avokimit, miraton qëndrimet e përbashkëta dhe zgjedh udhëheqjen e Forumit. Kryesimi realizohet në mënyrë rotative me mandat njëvjeçar, duke garantuar përfaqësim të barabartë dhe vazhdimësi institucionale, ndërsa organizata kryesuese ushtron edhe funksionin e Sekretariatit.

Lajmet

Neymar operohet me sukses, shpresa për Botërorin mbetet gjallë

Published

2 hours ago

December 23, 2025

UBT News

Neymar i është nënshtruar me sukses një operacioni artroskopik në gju, njoftoi klubi i tij Santos, ndërsa ylli brazilian përpiqet të rikthehet në formë për të mbajtur gjallë shanset për Kupën e Botës.

“Një artroskopi u krye për të trajtuar një dëmtim të meniskut medial. Ndërhyrja kirurgjikale ishte e suksesshme dhe atleti është mirë”, thuhet në deklaratën e klubit, ku theksohet se operacioni u krye nga mjeku i përfaqësueses braziliane, Rodrigo Lasmar.

33-vjeçari ishte në formë të mirë me Santosin para ndërhyrjes, duke luajtur edhe me dhimbje dhe duke shënuar pesë gola në katër ndeshjet e fundit, rol kyç në mbijetesën e ekipit në elitën braziliane.

Edhe pse klubi nuk dha një afat zyrtar rikuperimi, mediat braziliane raportojnë se ai mund të mungojë deri në një muaj.

Neymar, golashënuesi më i mirë në historinë e Brazilit me 79 gola, nuk ka luajtur për kombëtaren që nga viti 2023 për shkak të lëndimeve të shpeshta.

Trajneri Carlo Ancelotti ka qenë i qartë: ai duhet të jetë “në formë të mirë” për t’u rikthyer në skuadër për Kupën e Botës që zhvillohet verën e ardhshme në Kanada, Meksikë dhe SHBA. Shëndeti dhe koha tani janë vendimtare për rikthimin e tij./S.K/KP/

Lajmet nga UBT

Studentët e UBT-së thellojnë njohuritë praktike mbi hekurudhat në Fushë Kosovë

Published

2 hours ago

December 23, 2025

Driton Iseni

Studentët e Fakultetit të Inxhinierisë së Ndërtimit dhe Infrastrukturës në UBT, të programit Ndërtimtari dhe Infrastrukturë, realizuan një vizitë studimore në Stacionin Hekurudhor të Fushë Kosovës, në kuadër të lëndës “Hekurudhat”.

Qëllimi i vizitës ishte njohja praktike me infrastrukturën e transportit hekurudhor, funksionimin e stacionit, sistemet e sinjalizimit dhe komunikimit, si dhe ndërlidhjen me format e tjera të transportit multimodal.

Vizita u zhvillua me 23 studentë, nën monitorimin e Dr. sc. Visar Baxhukut, ndërsa studentët u informuan nga z. Sabit Thaqi, Drejtor i Divizionit të Udhëheqjes së Trenave. Programi përfshiu një pjesë teorike mbi historikun e hekurudhave të Kosovës dhe një pjesë praktike në terren.

Gjatë vizitës, studentët u njohën me trasen e hekurudhës, binarët dhe lidhjet e tyre, pajisjet e sinjalizimit dhe komunikimit, sistemet e kontrollit të lëvizjes së trenave, si dhe sfidat aktuale në funksionimin e trafikut hekurudhor.

Bazuar në vlerësimet e ligjëruesve dhe reagimet e studentëve, u konstatua se vizita studimore arriti qëllimin e saj, duke ofruar përvojë praktike të vlefshme dhe duke forcuar lidhjen mes teorisë dhe praktikës profesionale.