Lajmet

Për të arritur paqe, si Ukraina ashtu edhe Rusia duhet të ndjehen të sigurta

Edhe pse të dy palët thanë se janë gati për negociata, ende nuk janë ulur për të diskutuar rreth paqes.

Published

on

Nga Joergen Moeller

U bë më shumë se një vit qëkur Rusia nisi pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës. Kjo luftë la të vdekur dhe të plagosur qindra mijëra civilë dhe trupa dhe shkatërroi vendin. Sidoqoftë, gjatë muajve të fundit, ka pasur pak lëvizje në vijën e parë dhe vëzhguesit po flasin gjithnjë e më shumë për një ngërç dhe nevojën për të shkuar drejt bisedimeve midis Moskës dhe Kievit.

Edhe pse të dy palët thanë se janë gati për negociata, ende nuk janë ulur për të diskutuar rreth paqes. Derisa komuniteti ndërkombëtar mendon se si ta fillojë këtë proces, është e rëndësishme ta dimë se paqja mund të arrihet vetëm duke i bërë Ukrainën dhe Rusinë të ndjehen të sigurta. Të dyja. Jo vetëm njërën.

Të dy vendet janë nënshkruese të Kartës për Sigurinë Evropiane të miratuar në vitin 1999 në samitin e 6-të të Organizatës për Sigurinë dhe Bashkëpunimin në Evropë në Stamboll. Neni II i dokumentit afirmon të drejtën e çdo shteti për të vendosur sigurinë e tij nëpërmjet aleancave dhe traktateve dhe përcakton se duhet të ketë respekt të ndërsjellë për marrëveshje të tilla.

Është e qartë se sot paradigmat e sigurisë së Ukrainës dhe Rusisë nuk mund të pranohen lehtësisht, por kjo nuk do të thotë se është e pamundur të arrihet me një marrëveshje me të cilën do të bien dakord të dyja palët, veçanërisht një që përfshin garanci nga fuqitë e tjera.

Shtetet e Bashkuara kanë qenë të rëndësishme për sigurinë dhe pavarësinë e Ukrainës, por angazhimi i saj nuk do të zgjasë. Uashingtoni kohët e fundit ka sinjalizuar se kundërshtimi i zgjerimit rus në Ukrainë dhe gjetkë është një shfaqje anësore dhe se Kina është preokupimi i saj kryesor.

Prandaj, një garancë sigurie për Ukrainën duhet të ofrohet nga Bashkimi Evropian, interesat ekonomike dhe të sigurisë së të cilëve janë në rrezik në këtë konflikt. Ukraina mund të preferojë të merret me amerikanët, por herët a vonë do të kuptojë se fqinjët e saj evropianë janë aleatë shumë më të qëndrueshëm.

Evropianët mund të garantojnë sigurinë e Ukrainës duke ringjallur planet e mëparshme për një Komunitet Evropian të Mbrojtjes (EDC), që u paraqitën në vitin 1952 nga vendet e Beneluksit, sikurse Franca, Italia dhe Gjermania Perëndimore – për të përballuar kërcënimin ushtarak sovjetik. Ajo u ndërpre kur ratifikimi dështoi në parlamentin francez, por sot nuk ka gjasa që Parisi të bllokojë një nismë të tillë.

EDC mund të vendosë një forcë brenda Ukrainës për ta bërë garancinë të besueshme. Në këtë mënyrë, evropianët do të kundërshtonin pretendimin e Rusisë për të vepruar në vetëmbrojtje kundër NATO-s në Ukrainë.

Forcat konvencionale të Evropës do të ishin mjaft të forta për t’u përballuar një kërcënim rus, me kusht që vendet anëtare të BE-së të zbatojnë planet aktuale për të rritur aftësitë e mbrojtjes dhe të mos bien pre e mendimeve të dëshiruara se bota është një vend paqësor.

Problemi me këtë marrëveshje mund të jetë kundërshtimi i kërcënimit bërthamor të Rusisë. Ka dy mënyra për ta bërë këtë.

Së pari, sulmi rus në Ukrainë mund të frenohet nga prania e thjeshtë e trupave të EDC-së. Ata do të vinin nga vende që janë anëtare të NATO-s. Edhe pse nuk është e qartë nëse në këtë situatë, neni 5 i Traktatit të Atlantikut të Veriut, i cili përcakton mbrojtjen kolektive, mund të aktivizohet, paqartësia strategjike që krijon mund të jetë e mjaftueshme për të penguar një sulm rus.

Së dyti, edhe armët bërthamore të Francës mund të përdoren si një parandalues. Presidenti francez, Emmanuel Macron ka treguar tashmë se Parisi po shqyrton mundësinë të luajë një rol në sigurinë kolektive të Evropës përmes arsenalit të tij bërthamor.

Edhe pse vendosja e garancave të sigurisë si për Ukrainën ashtu edhe për Rusinë do të jetë padyshim sfiduese, kjo është mënyra e vetme për t’i dhënë fund këtij konflikti. Të jetosh me një luftë të zgjatur nuk është joshëse për të gjitha palët. Dhe për aq sa i frikësohet rritjes së Kinës, Perëndimit do t’i duhet të pranojë rolin e tij në nxitjen e paqes në Ukrainë. Përndryshe, do të rrezikonte të binte në një izolim gjithnjë e më të thellë nga pjesa tjetër e botës./UBTNews/

Lajmet

Organizatat ndërkombëtare bëjnë thirrje që LVV-ja të mos i bojkotojë disa media

Published

on

By

Trembëdhjetë organizata botërore dhe rajonale, që merren me lirinë e medias, kanë thënë se janë të shqetësuara lidhur me vendimin e fundit të partisë në pushtet në Kosovë, Lëvizja Vetëvendosje, për të bojkotuar disa kanale televizive gjatë fushatës zgjedhore për zgjedhjet parlamentare, që nis më vonë gjatë kësaj jave.

Këto organizata kërkuan që Kurti dhe partia e tij, Lëvizja Vetëvendosje të heqin dorë nga vendimi për të bojktuar disa media në Kosovë.

Ne e kuptojmë se asnjë arsyetim formal nuk është dhënë ndaj këtyre televizioneve për këtë vendim”, u tha në letrën e hapur dërguar kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, njëherësh kreu i LVV-së, nga 13 organizata.

Një ditë më herët, Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës e cilësoi këtë vendim si përpjekje për të “minuar rolin e gazetarëve dhe mediave” për ta mbajtur përgjegjëse Lëvizjen e Kurtit “për politikat e saj”.

Gjatë katër vjetëve të fundit, si Reagim i Shpejtë për Lirinë e Medias [MFRR] kemi monitoruar nga afër zhvillimet sa i përket lirisë së mediave dhe kemi qenë dëshmitarë të rënies së lirisë së medias në Kosovë. Më 2022, Platforma për Siguri të Gazetarëve i Këshillit të Evropës ka vizituar Kosovën për të vlerësuar gjendjen e lirisë së medias dhe mbrojtjen e gazetarëve. Përderisa është vërejtur pak progres, misioni erdhi në përfundim se ‘retorika toksike dhe fushatat e shpifjeje kundër mediave, financimi joadekuat i transmetuesit publik dhe mungesa e transparencës minojnë progresin’”, u tha në letrën drejtuar Kurtit.

Organizatat kërkuan që LVV-ja të sigurohet që t’u japë atyre qasje të barabartë në informacionin publik. Ato thanë se të gjithë gazetarët duhet të jenë në gjendje që të raportojnë lirshëm dhe drejtë gjatë periudhës zgjedhore.

Duke bojkotuar televizionet tradicionale, minohet e drejta e publikut për t’u informuar dhe roli thelbësor i gazetarëve për të promovuar transparencë dhe llogaridhënie”, u tha në letër./REL/

Continue Reading

Lajmet

​Policia e Kosovës shpalos planin për zgjedhjet parlamentare

Published

on

By

Policia e Kosovës ka hartuar urdhrin operativ policor dhe ka bërë të gjitha planifikimet për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.

Plani operativ ka katër faza – periudha parazgjedhore apo përgatitore vlerësuese,

angazhimi në ofrimin e sigurisë gjatë fushatës zgjedhore, garantimi i sigurisë në fazën kyçe të ditës së zgjedhjeve dita (Z), periudha pas zgjedhjeve që parasheh transportin nën përcjellje dhe siguri të PK-së, të materialit sensitiv e deri në përfundim të procesit.

Ndërsa faza e parë pothuajse është realizuar, policia është në fillim të zbatimit të fazës së dytë – krijimi i një klime të qetë dhe të sigurt para-gjatë dhe pas procesit të zgjedhjeve, sigurimi i qendrave të votimit, këshillave komunale të zgjedhjeve, depove komunale, qendrës së numërimit të rezultateve dhe depove qendrore, përcjellja e sigurt dhe sigurimi i gjithë materialit sensitiv zgjedhor nga të gjitha destinacionet e parapara sipas planit të sigurisë deri në përfundimin e operacionit policor, që ndërlidhet me procesin zgjedhor.

Policia paralajmëron se do të ketë procedim të çdo vepre penale kundër të drejtës së votimit në koordinim dhe bashkëpunim me Prokurorinë e Shtetit, ku janë caktuar zyrtarë/hetues në të gjitha drejtoritë rajonale për trajtimin e çdo rasti të mundshëm.

Po ashtu janë caktuar koordinatorë të Policisë me KQZ-në si dhe janë dhënë udhëzime për zyrtarët policorë lidhur me detyrat dhe përgjegjësitë e tyre ligjore gjatë procesit zgjedhor.

Policia fton qytetarët të raportojnë çdo rast të kundërligjshëm që ndërlidhet me sigurinë dhe procesin zgjedhor në numrat e telefonit 192, 038 550 999, adresa elektronike [email protected] ose në stacionet më të afërta policore.

Continue Reading

Lajmet

Kurti takohet me Verma, ankohet për mos zbatim të marrëveshjes bazë nga Serbia

Published

on

By

Kryeministri Albin Kurti ka pritur sot në takim zëvendës sekretarin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës për Menaxhimin dhe Resurset, Richard Verma, me të cilin ka diskutuar mbi avancimin e raporteve ndërshtetërore dhe procesin e dialogut për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë.

I pari i qeverisë vuri theksin te shkeljet e vazhdueshme të Serbisë ndaj Marrëveshjes bazike, që vijnë si rezultat edhe i mos nënshkrimit të saj dhe aneksit të zbatimit, si dhe mosdorëzimin e terroristit Milan Radoiçiq dhe grupit të tij përgjegjës për sulmin terrorist në Banjska.

Kurti shprehu mirënjohjen për mbështetjen e palëkundur të SHBA-së dhe partneritetin mes dy vendeve në etapat e shtet-ndërtimit si aleati kryesor dhe strategjik për Kosovën.

Në takim u diskutua edhe mbi veprimet e shpejta të ndërmarra nga Kosova për strehimin e refugjatëve afganë dhe rreshtimin me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimin Evropian në dënimin dhe sanksionimin e agresionit ushtarak të Rusisë ndaj Ukrainës.

Kurti ka folur edhe mbi zhvillimin dhe progresin e Kosovës në katër vjetët e fundit, orientimin strategjik për anëtarësim në NATO dhe BE.

Me rritjen ekonomike në njërën anë dhe progresin demokratik në anën tjetër, Kosova ka dëshmuar që zhvillimi ekonomik dhe përparimi demokratik shkojnë krah për krah”, u shpreh ai.

Kujtojmë, gjatë ditës zëvendës sekretari i Shtetit amerikan për Menaxhimin dhe Resurset, Richard Verma është pritur në takim edhe nga presidentja e Kosovës Vjosa Osmani.

Continue Reading

Lajmet

Lista Serbe e akuzon KQZ-në se po ia mohon të drejtën për vëzhgim e kontroll në ditën e zgjedhjeve

Published

on

By

Lista Serbe, partia më e madhe e serbëve në Kosovë, ka shprehur pakënaqësi për përbërjen e komisioneve zgjedhore për numërimin e votave për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit në vendvotime dhe në qendrat e numërimit të votave.

Ajo e ka akuzuar Komisionin Qendror të Zgjedhjeve (KQZ) se e ka dëmtuar atë, pasi në shumë komuna, Lista Serbe nuk ka anëtarë të vet për të “kontrolluar ligjshmërinë, legjitimitetin dhe karakterin demokratik të zgjedhjeve”.

Zyrtari i kësaj partie, Igor Simiq, tha në një konferencë për media se partia e Nenad Rashiqit, Partia për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, është “favorizuar” dhe se, në disa raste, ka më shumë anëtarë në komisionet zgjedhore, edhe pse, sipas tij, në zgjedhjet e vitit 2021 kjo parti mori dukshëm më pak vota.

Si shembull për pretendimet e tij, Simiq e mori komunën e Istogut, ku në zgjedhjet e vitit 2021 Lista Serbe mori 259 vota, por nuk ka asnjë kryesues apo anëtar në komisionin zgjedhor, në qendrën komunale të numërimit të votave ose në vendet për votimin me kusht.

Simiq theksoi se Lista Serbe, edhe pse parlamentare, ka më pak anëtarë në komisionet zgjedhore, madje edhe në komunat me shumicë serbe.

Në komunën e Mitrovicës së Veriut, Lista Serbe si parti parlamentare ka 18 përfaqësues në vendvotime, përfshirë vetëm tre kryesues nga gjithsej 24 vendvotime dhe 15 anëtarë. Si rrjedhojë, mund të llogaritni vetë – në gjashtë vende ne nuk kemi përfaqësuesit tanë, që do të thotë se në gjashtë klasa me potencialisht 6.000 votues, nuk kemi kontroll mbi procesin zgjedhor, pasi nuk kemi anëtarë të cilët mund ta mbikëqyrin procesin”, tha Simiq.

Ai gjithashtu theksoi përpjekjet e Lëvizjes Vetëvendosje në pushtet për të penguar Listën Serbe që të marrë pjesë në zgjedhje, duke deklaruar se kjo parti është “mburoja e mbrojtjes së interesave të serbëve dhe Serbisë në Kosovë”.

Radio Evropa e Lirë iu drejtua Komisionit Qendror të Zgjedhjeve në lidhje me akuzat e Listës Serbe për “shkeljen e rregullave zgjedhore”, por deri në publikimin e lajmit nuk ka marrë përgjigje.

Lista Serbe paraqiti ankesë në Panelin Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa (PZAP) kundër vendimit të KQZ-së për përbërjen e komisioneve zgjedhore.

Anëtarët e KQZ-së thanë gjatë një takimi të premten pasdite se nuk kanë shkelur ligjin duke zgjedhur përbërjet e komisioneve dhe shtuan se do ta presin vendimin e PZAP-së.

Ndërkohë, Lëvizja Vetëvendosje bëri përpjekje ta ndalonte pjesëmarrjen e Listës Serbe në zgjedhjet e 9 shkurtit duke kërkuar moscertifikimin e saj, por Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa në dy raste mori vendime në favor të Listës Serbe.

Përfaqësuesit e partisë në pushtet e kanë arsyetuar kundërshtimin e certifikimit të Listës Serbe duke thënë se kjo parti nuk e njeh shtetin e Kosovës dhe vazhdon ta quajë atë provincë autonome të Serbisë, “Kosova dhe Metohia”.

Ndër arsyet e kundërshtimit të pjesëmarrjes së Listës Serbe në zgjedhje nga Vetëvendosja është edhe fakti se partia serbe nuk është distancuar nga ish-nënkryetari i saj Millan Radoiçiq, i cili ka marrë përgjegjësinë për sulmin e armatosur në Banjskë, ku u vra një polic kosovar.

Ndërkohë, kryetari i Listës Serbe, Zllatan Ellek, deklaroi se kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, po përpiqet të pengojë pjesëmarrjen e kësaj partie në zgjedhje, pasi e konsideron atë “kundërshtarin më të madh”.

Lista Serbe u themelua në vitin 2013 me mbështetjen e Beogradit zyrtar dhe që atëherë ka pasur mbështetje për të marrë pjesë në institucionet e Kosovës.

Deri më tani, në të gjitha proceset zgjedhore ku ka marrë pjesë, kjo parti ka fituar mbi 90 për qind të votave të komunitetit serb, por Misioni Vëzhgues i BE-së, në raportin e saj të vitit 2021, ka përfunduar se Lista Serbe ka “monopolizuar jetën politike ndërmjet serbëve të Kosovës” dhe janë shënuar raste të frikësimit dhe presionit ndaj votuesve nga kandidatët dhe aktivistët e kësaj partie./REL/

Continue Reading

Të kërkuara