Lajmet

Paqartësi rreth aplikimeve në organizata ndërkombëtare

Emini: Qeveria nuk e shfrytëzoi moratoriumin për t’i bërë gati aplikimet

Published

on

Në gati 12 muajt e fundit, Kosova nuk ka aplikuar për anëtarësim në organizata ndërkombëtare.

Kjo ka ndodhur pasi në shtator të vitit 2020, në Shtëpinë e Bardhë në Uashington, Kosova u pajtua që të respektojë një moratorium njëvjeçar, përmes së cilit, nuk do të aplikonte për anëtarësim në organizata ndërkombëtare.

Kjo pikë ishte pjesë e Marrëveshjes për normalizim ekonomik, e cila u nënshkrua nga Kosova dhe Serbia nën ndërmjetësim të administratës së ish-presidentit amerikan, Donald Trump.

Marrëveshja obligon edhe Serbinë që të pezullojë iniciativën e saj për t’i bindur shtetet e ndryshme të botës që të tërheqin njohjen e pavarësisë së Kosovës.

Moratoriumi njëvjeçar, që rrjedh nga Marrëveshja e Uashingtonit, skadon në fillim të muajit shtator.

Megjithatë, të pyetur nga Radio Evropa e Lirë se kur do të fillojë aplikimi në organizata ndërkombëtare, Qeveria e Kosovës nuk ka kthyer ndonjë përgjigje.

REL ka pyetur qeverinë nëse gjatë kësaj periudhe të moratoriumit janë bërë përgatitje për anëtarësim në ndonjë nga organizatat ndërkombëtare si dhe për faktin se cilat prej tyre konsiderohen me prioritet.

Në Ministrinë e Punëve të Jashtme dhe Diasporës (MPJD) kanë konfirmuar se janë duke u bërë gati disa aplikime, por nuk kanë dhënë detaje të tjera.

“Qeveria e Republikës së Kosovës, respektivisht Ministria e Punëve të Jashtme është duke u përgatitur për procesin e aplikimit në disa prej organizatave ndërkombëtare. Parapërgatitjet në këtë drejtim po bëhen nga ekipet përgjegjëse në mënyrë që të jemi gati kur të hapen afatet e aplikimeve nga organizatat”, tha për REL zyra për informim e MPJD-së.

Emini: Qeveria nuk e shfrytëzoi moratoriumin për t’i bërë gati aplikimet

Drejtoresha ekzekutive e Platformës Civikos, Donika Emini, beson se Qeveria e Kosovës është dashur që ta shfrytëzojë periudhën njëvjeçare që jetë e gatshme, para shtatorit, për aplikim në organizata si Organizatën Ndërkombëtare të Policisë Kriminale (INTERPOL) dhe në Agjencinë për Arsim, Shkencë dhe Kulturë të Kombeve të Bashkuara (UNESCO).

Në të kaluarën, institucionet e Kosovës kishin dështuar në momentet e fundit që të merrnin përkrahjen e nevojshme për t’u bërë pjesë e këtyre dy organizatave.

“Askush nuk e ka penguar Kosovën prej përgatitjes së aplikimeve, koordinimit të brendshëm, koordinimin ndërinstitucional për përgatitje në këtë drejtim, sepse ka qenë e qartë se ky afat hiqet në shtator, e në shtator mund të jemi komplet gati, vetëm të fillojnë procedurat”, thotë Emini për Radion Evropa e Lirë.

Emini thotë se qeveria deri më tash ka folur vazhdimisht për anëtarësim në NATO dhe Bashkim Evropian, e që sipas saj, për momentin janë të paarritshme si dhe pengohen për shkak të dialogut në mes të Kosovës dhe Serbisë.

“Qeveria është dashur që nga fillimi ta ketë të qartë në vija shumë të detajuara se ku synon të anëtarësohet, se cilat janë ato institucione si dhe kush e udhëheq procesin prej institucioneve të Kosovës për anëtarësim në mekanizma të bashkëpunimit ndërkombëtarë”, thekson Emini.

Më 22 korrik janë bërë 11 vjet prej se Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë (GJND) konfirmoi se pavarësia e Kosovës nuk binte ndesh me të drejtën ndërkombëtare.

Në GJND ishte ankuar Serbia, që vazhdon ta konsiderojë Kosovën pjesë përbërëse të saj.

Përkundër vendimit pozitiv të GJND-së, Kosova vazhdon të sfidohet në forcimin e subjektivitetit të saj ndërkombëtar.

Njohja e fundit është ajo e Izraelit, më 1 shkurt të këtij viti. Kjo njohje erdhi pas gati tri vjetësh pa asnjë njohje të re. Sipas Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Kosova aktualisht njihet nga 117 shtete.

Premtimi i Erdoganit për njohje trazoi presidentin Vuçiq

Por, për sigurimin e njohjeve të reja për shtetin e Kosovës tha se do të angazhohet presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan.

Ai tha se këtë do ta bëjë së bashku me presidentin amerikan, Joe Biden. Kjo deklaratë acaroi presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq, që të enjten, më 22 korrik, deklaroi se kushdo që merr vendim për njohjen e Kosovës, Serbia menjëherë do të rifillojë fushatën për tërheqje të njohjeve.

“E respektoj shumë presidentin turk, Recep Tayyip Erdogan dhe dëshirojmë marrëdhënie sa më të mira me Turqinë, por ne kemi shtetin dhe interesat tona dhe në pajtim me to do të sillemi”, ka deklaruar Vuçiq lidhur me deklaratën e presidentit turk Erdogan se do të punojë për sigurimin njohjeve të reja për Kosovën.

Vuçiq gjatë një vizite në Karagujevc të Serbisë, ka përkujtuar obligimin e Kosovës dhe Serbisë që të mos zhvillojnë fushata për njohje apo për tërheqje të njohjeve.

Por, premtimi i presidentit turk, Recep Tayyip Erdogan, se do të punojë së bashku me SHBA-në për sigurimin e njohjeve të reja për Kosovës nga analisti politik nga Turqia, Hamdi Firat Buyuk nuk po shihet si iniciativë që vërtetë mund të sjellë rezultate.

Buyuk thotë se Erdogan më shumë e ka përmendur Kosovën në kontekstin e përpjekjes së tij për të ndërtuar lidhje me administratën e presidentit amerikan, Joe Biden.

“Ndoshta Turqia dhe SHBA-ja mund të punojnë bashkërisht në këtë pikë, por kjo nuk është një temë e re për të dyja vendet, Turqinë dhe SHBA-në dhe nuk jam shumë i sigurt se çfarë mund të bëjnë më shumë së bashku, sa i takon pavarësisë së Kosovës, në arenën ndërkombëtare.Për të qenë i sinqertë kjo mund të mbetet vetëm retorikë”, thotë Buyuk për Radion Evropa e Lirë.

Ai thotë se çfarëdo iniciative e presidentit Erdogan në mbështetje të Kosovës nuk do t’i prishë raportet e Turqisë me Serbinë.

Sipas tij, viteve të fundit, shkëmbimet ekonomike në mes të këtyre dyja shteteve janë shtatë apo tetëfishuar, kështu që interesi ekonomik dominon atë politik.

“Raporti mes të dyja vendeve është në një nivel shumë të mirë, por po ashtu të dy liderët janë shumë pragmatikë. Ata i njohin fushat në të cilat mund të punojnë së bashku, njëjtë siç i njohin fushat në të cilat nuk mund të punojnë bashkërisht. Kosova është një prej fushave në të cilën nuk mund të bashkëpunojnë dhe që të kenë agjendën e njëjtë për shkak të politikave të jashtme që i kanë të ndryshme”, shprehet Buyuk.

Buyuk thotë se Erdogan mund të ushtrojë ndikimin e tij në sigurimin e ndonjë njohjeje të re për Kosovën, por thotë se një gjë të tillë nuk mund ta bëjë te shtetet arabe, pasi ndikimi atje ka rënë për shkak të manovrave ushtarake të Turqisë në Siri dhe Libi e po ashtu për shkak të pozicionit ndaj zhvillimeve në Egjipt.

Së fundmi, një nga pesë shtetet mosnjohëse të Kosovës në kuadër të BE-së, Greqia, ka dhënë sinjale se mund të lëvizë pozicionin e saj drejt njohjes së pavarësisë së Kosovës.

Njohja e mundshme e shtetit të Kosovës nga Greqia, sipas kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti do të mund të konfirmonte rolin udhëheqës të këtij shteti në rajon.

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Rajoni

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara