Kulturë

Papa Kristo Negovani, frymëzuesi i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare

Published

on

Muzeu Historik Kombëtar ka përkujtuar sot, me nderime të thella 120-vjetorin e ndarjes nga jeta të Papa Kristo Negovanit, një figure që do të mbetet gjithmonë një simbol i patriotorizmit dhe i angazhimit të thellë për lirinë dhe identitetin kombëtar të Shqipërisë.

Papa Kristo Negovani lindi në Negovan të Kolonjës, një fshat i fshehur pas maleve të Gramozit, i cili ndodhet në atë që sot është territori i Greqisë. Në një mjedis të tillë, ku lidhjet me atdhenë ishin shpesh të brishta dhe të ngushta, ai e mori arsimin fillor në vendlindje, ndërsa më vonë ndoqi shkollën e mesme në Athinë. Ky ishte fillimi i një rrugëtimi që do të lidhte emrin e tij përgjithmonë me një periudhë të rëndësishme të historisë shqiptare.

Në vitin 1897, Papa Kristo u angazhua plotësisht në lëvrimin e gjuhës shqipe dhe në përpjekjet për lirinë dhe pavarësinë e atdheut të tij. Me shumë pasion, ai hapi shkollën e parë shqipe në Negovan, duke e bërë këtë hap të guximshëm në një kohë kur e drejta për të mësuar shqip ishte një akt i ndaluar dhe i rrezikshëm. Ai gjithashtu kontribuoi që të dërgoheshin vajzat e para nga Negovani në shkollën shqipe të vashave në Korçë, një nismë e pashembullt që shënoi fillimet e një rinie të ndërgjegjshme dhe të edukuar.

Një prej ngjarjeve më të rëndësishme që lidhen me figurën e Papa Kristo Negovanit ishte shërbesa kishtare që ai organizoi më 10 shkurt 1905, në gjuhën shqipe, një akt që do të ngjallte një lëvizje të madhe dhe që do të ishte një ndihmesë e drejtpërdrejtë për formimin e Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare, një proces që do të mbaronte me realizimin e saj pas disa vitesh, me Fan Nolin në krye.

Disa ditë më vonë, më 12 shkurt 1905, Papa Kristo dhe dy bashkëpunëtorë të tij u masakruan nga andartët grekë, një akt barbar që shënoi fundin e një jete të dedikuar plotësisht për atdhenë dhe për drejtësinë kombëtare. Vdekja e tij, e shoqëruar me tragjedi, nuk mundi ta fshinte ndikimin e tij të pashlyeshëm.

Veprat letrare të Papa Kristo Negovanit janë një pasuri e veçantë që pasqyrojnë jo vetëm dijen e tij të thellë, por edhe besimin dhe angazhimin për çështjen kombëtare. Një nga veprat e tij më të njohura është “Istori e dhjatës vjetërë”, botuar në Bukuresht në 1899, si dhe “Bënjatë e shënjtorëvet dërgimtarë”, botuar në Sofje në 1903. Përveç kësaj, ai shkroi dhe përktheu një numër përrallash dhe vjershash me karakter didaktik, të cilat ende mbeten të rëndësishme për pasurimin e trashëgimisë letrare dhe kulturore të Shqipërisë.

Papa Kristo Negovani, me veprat dhe sakrificat e tij, mbetet një ndër themeluesit më të rëndësishëm të identitetit fetar dhe kulturor shqiptar. Ai është frymëzuesi i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare dhe një hero i paharruar i luftës për një Shqipëri të lirë dhe të pavarur./UBTNews/

 

Continue Reading

Lifestyle

30 shtatori – Dita Kombëtare e dashurisë për njerëzit

Published

on

Çdo vit, më 30 shtator, shënohet Dita Kombëtare e Dashurisë për Njerëzit (National Love People Day), një ditë që promovon dashurinë pa kushte dhe mirësinë njerëzore.

Ajo na fton të japim dashuri pa pritur asgjë në këmbim, duke nxjerrë në pah vlerat universale që na bashkojnë pavarësisht prejardhjes, besimit apo bindjeve tona.

Kjo ditë u shpall për herë të parë në vitin 2017 nga New Life Covenant Church në Çikago, me synimin për të përhapur idenë se dashuria duhet të praktikohet çdo ditë dhe ndaj kujtdo.

Qëllimi i saj është të frymëzojë njerëzit të tregohen zemërgjerë, të ndihmojnë komunitetin dhe të ndërtojnë marrëdhënie të bazuara në respekt e mirëkuptim.

Dashuria pa kushte është vlerë që gjendet në shumë tradita fetare e praktika shpirtërore, por kjo ditë na kujton se ajo duhet të reflektohet edhe në përditshmëri: një gjest i vogël mirësie, një fjalë mbështetjeje apo një akt solidariteti mund të ndryshojë ditën e dikujt dhe të krijojë një zinxhir pozitiv tek të tjerët.

Si mund ta shënojmë këtë ditë?

Duke shprehur mirënjohje për njerëzit pranë nesh.

Duke ndihmuar ata që kanë nevojë.

Duke dhuruar kohë, buzëqeshje apo fjalë të ngrohta.

Duke përhapur dashuri pa kushte në familje, shoqëri dhe komunitet.

Në një botë shpesh të mbushur me ndarje e tensione, 30 shtatori na rikujton se dashuria dhe humanizmi mbeten forcat më të fuqishme për të kapërcyer çdo pengesë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Edi Rama për Ditën e Trashëgimisë: Një pasuri që lidh të kaluarën me të ardhmen

Published

on

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka përkujtuar Ditën Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore me një mesazh të veçantë dhe një dedikim mbi rëndësinë e saj për identitetin kombëtar.

Ai ndau me publikun pamje që përfaqësojnë motive tradicionale shqiptare, duke theksuar se kjo trashëgimi është një pasuri e çmuar që lidhet ngushtë me rrënjët, historinë dhe shpirtin e popullit tonë.

”Sot kremtojmë Ditën Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore, një ditë që na kujton pasurinë më të çmuar të identitetit tonë kombëtar. Trashëgimia jonë kulturore është lidhja jonë me të kaluarën, një pasqyrë e historisë dhe frymëzim për të ardhmen. Ajo na kujton rrënjët tona, traditat e gjyshërve, dhe forcon lidhjen me shpirtin e vendit tonë. Ruajtja dhe vlerësimi i saj nuk është vetëm një detyrë historike, por edhe një angazhim për të kultivuar krenarinë dhe për të trasmetuar gjallërinë e kulturës shqiptare brez pas brezi”, shkroi Rama.

Ai theksoi se ruajtja e trashëgimisë kulturore është një detyrë kolektive që kërkon bashkëpunim dhe vëmendje nga të gjithë qytetarët, institucionet dhe komunitetet, duke e bërë këtë ditë një mundësi për të reflektuar mbi vlerat që na lidhin si komb. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Vdes sopranoja e njohur, nëna e Piro Çakos

Published

on

Ndërron jetë sopranoja e njohur shqiptare, Luiza Papa-Çako. Artistja u nda nga jeta në moshë të shtyrë, duke lënë pas një trashëgimi të çmuar në muzikën klasike shqiptare.

Luiza Çako ishte një nga emrat më të spikatur të skenës lirike shqiptare. Me një karrierë të gjatë dhe të suksesshme, ajo kontribuoi në pasurimin e kulturës muzikore në vend, duke interpretuar një sërë rolesh kryesore në vepra operistike brenda dhe jashtë Shqipërisë.

Ajo njihej për interpretimin e saj të ndjerë, teknikën vokale dhe elegancën artistike.

Luiza Çako ishte gjithashtu bashkëshortja e tenorit të njohur Gaqo Çako dhe nëna e këngëtarit të njohur Pirro Çako, duke qenë pjesë e një familjeje me traditë të thellë muzikore. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Sean ‘Diddy’ Combs rikthehet në gjykatë për të kërkuar një gjykim të ri

Published

on

Personazhi Sean “Diddy” Combs dhe avokatët e tij u rikthyen në gjykatën federale të New York për t’i kërkuar një gjyqtari të anulojë dënimet e tij, ku akuzohet për prostitucion ose edhe të lejojë të zhvillohet një gjyq i ri.

Gjyqtari Arun Subramanian shtyu seancën dëgjimore dhe nuk vendosi menjëherë për kërkesën e mbrojtjes.

Producenti amerikan i muzikës, i cili u akuzua për drejtimin e një operacioni të gjerë të trafikimit seksual, është burgosur që nga arrestimi i tij shtatorin e kaluar dhe i njëjti u dënua në korrik për dy akuza për prostitucion.

Avokatët e Combs argumentojnë se dënimet e tij ishin një keqpërdorim i Aktit Mann , një ligj federal që u miratua për të luftuar trafikimin e qenieve njerëzore dhe shfrytëzimin seksual të grave.

Reperi përballet deri në 10 vjet burg për secilën akuzë të ngritur./S.K/BBC News/.

 

Continue Reading

Të kërkuara