Lajmet

Pakënaqësi në Egjipt pasi shtëpitë afër Nilit po shkatërrohen për të zbukuruar bregdetin

Disa prej tyre janë të banuara nga banorë të varfër, ndërsa të tjerat janë restauruar shtrenjtë.

Published

on

Për shumë vendas dhe turistë të huaj, varkat e shtëpive prej druri me ngjyra të ndezura të vendosura përgjatë lumit Nil janë një pjesë ikonike e trashëgimisë së pasur kulturore dhe arkitekturore të Kajros.

Por duke filluar nga kjo javë, të fundit prej atyre që kanë mbetur – rreth 30 gjithsej – do të shkatërrohen ose hiqen nga autoritetet egjiptiane si pjesë e asaj që ata e përshkruajnë një përpjekje për të zbukuruar bregdetin.

Disa nga shtëpitë lundruese, të ankoruara përgjithmonë në bregun e lumit, janë të banuara nga banorë të varfër, ndërsa të tjerat janë restauruar shtrenjtë. Disa janë kthyer në restorante, zyra dhe palestra.

“Është një mënyrë jetese ndryshe, ju jeni plotësisht i zhytur në natyrë. Lumi është vetëm një metër poshtë jush”, thotë romancierja e njohur egjiptiane Ahdaf Soueif, shtëpia e familjes së të cilës është planifikuar për shkatërrim.

Nga veranda e saj shihen rimorkiatorë dhe vinça që rrotullohen në pronat në qendër të kryeqytetit. Tre shtëpi u hoqën të martën. Më parë gjatë javës një prej tyre u shkatërrua gjatë procesit.

Në mediat sociale, ka pasur dënime nga egjiptianët e zakonshëm për aksionin kundër shtëpive.

“Jo vetëm që këto varka janë shtëpi për njerëzit që kanë jetuar atje për dekada, por disa prej tyre janë monumente historike. Ato janë pjesë e trashëgimisë sonë që nuk mund të fshihet”, shkroi Nora Zeid në Twitter.

“Kush tha se nuk është pjesë e historisë së bukur të Kajros?” shkroi në Twitter Dakhel Hafy. “Kur qëndrojmë në Nil dhe shikojmë awamat, duhet të tregojmë histori, novela dhe legjenda rreth tyre”.

Qeveria egjiptiane ka mbrojtur vendimin e saj, duke deklaruar se banesat janë ndërtuar dekada më parë pa pëlqimin e saj dhe se pronarët e tyre nuk arritën të merrnin lejet dhe licencat e duhura.

Ministria e Ujitjes thotë se do të vazhdojë fushatën për heqjen e shtëpive të ankoruara përgjatë lumit “në shkelje të qartë të ligjit”. Ministri, Mohammed Abdel Ati, thotë se është “një mesazh i qartë për ata që shkelin në Nil”.

Shumë banorë janë pronarë të shtëpive të tyre, por thonë se kohët e fundit kanë bërë sfida ligjore për rritjen e madhe të tarifave zyrtare për parkimin e varkave dhe aksesin në bregun e lumit.

Nuk po jepet asnjë dëmshpërblim për njerëzit që humbasin shtëpitë e tyre.

“Betohem në Zot, nuk di ku të shkoj” thotë Ekhlas Helmy, 87 vjeç, e dëshpëruar teksa paketon gjërat e saj.

“Motra ime ka disa nga gjërat e mia, vëllai im gjithashtu, megjithëse të dy janë të pakënaqur me situatën. Më thanë t’i hidhja gjërat”.

Madame Helmy ka lindur në një varkë shtëpie dhe thotë se është rritur me peshq. Më vonë, pasi burri i saj vdiq i ri, ajo ndërtoi shtëpinë e saj mbi ujë, duke jetuar në të për tre dekada me qentë, macen dhe patat e saj.

Historia e varkave të shtëpisë në Nil është e gjatë dhe plot ngjyra. Më të vjetrat datonin në kohën e faraonëve dhe ishin të dizajnuara për udhëtime të gjata në lumë.

Gjatë kohës osmane, pashallarët e pasur egjiptianë shpesh merrnin varkat e shtëpisë si rezidenca të dyta të zbukuruara duke i përdorur ato për të argëtuar mysafirët me muzikë dhe kërcimtare. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, forcat britanike jetuan në to.

Gjatë mesit të shekullit të 20-të, kishte disa qindra varka në Kajro. Megjithatë, shumë prej tyre u pastruan gradualisht nga autoritetet ose ranë në gjendje të keqe./UBTNews/

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara