Një numër në rritje kompanish po zhvillojnë produkte që kanë në qendër mbrotjen e mjedisit. Korrespondetja e Zërit të Amerikës Julie Taboh na sjell më shumë detaje rreth një pajisjeje që ndihmon për gjetjen e sendeve të ndryshme, e cila është prodhuar nga mbeturina që gjenden në oqean.
Nëse i takoni atij grupi njerëzisht që humbasin shpesh sende personale, pajisja e quajtur Chipolo, e cila punon duke përdorur teknologjinë Bluetooth është krijuar për t’u ndihmuar, duke gjetur sendet e humbura.
Chipolo i vendoset një objekti sikurse një portofol apo një çantë shpine. I lidhur përmes Bluetooth-it me aplikacionin Chipolo të shkarkuar në telefon, pajisja ndihmon në gjetjen e sendit të humbur, i cili nis të tingëllojë kur ju shtypni butonin “për të gjetur vendndodhjen”.
Por tregu është i mbushur me produkte të ngjashme sikurse Tile apo konkurrentë të tjerë, përfshirë Samsung-un. Por Chipolo ka gjetur një mënyrë për të rënë në sy. Pajisja është krijuar nga mbeturina që mund t’i gjesh në oqean, sikurse rrjetat e peshkimit të riciklueshme.
“Produket tona përbëhen nga plastika. Edhe pse janë shumë të vogla dhe nuk përdorim shumë plastikë, përsëri ndjejmë se duhet të jemi të përgjegjshëm e të vetëdijshëm për mjedisin”, thotë Nika Kramžar, shefe e marketingut, Chipolo
Me ndihmën e Oceanworks, një organizatë e cila synon të shpëtojë botën nga mbeturinat plastike, plastika e nxjerrë nga sipërfaqet e cekëta të ujit përdoren për të krijuar shtresën e jashtme të produktit.
“Duke përfshirë plastikën e oqeanit në produktin e tyre, ata u dërgojnë një mesazh jo vetëm konsumatorëve, por edhe bizneseve të tjera se çdo gjë është e mundur. Mund të filloni me një gjë të vogël e të keni rezultate të mëdha”, thotë Rob Ianelli, Themelues dhe President i Oceanworks.
Kohët e fundit Chipolo i dhuroi gjithashtu 10,000 dollarë Oceanic Global, një organizate jofitimprurëse që mbështet përpjekjet për pastrimin e oqeaneve.
“Një artikull plastik kërkon mesatarisht mes 500 deri në 1000 vjet për t’u shpërbërë. Kjo është arsyeja përse është kaq e rëndësishme që kompanitë si Chipolo po gjejnë mënyra inovative për të përdorur plastikën ekzistuese”, thotë Lea d’Auriol, themeluese dhe drejtoreshë ekzekutive e Oceanic Global.
Mbeturinat plastike të dëmshme që ndodhen në oqeanet dhe detet tona po rriten me një shpejtësi alarmante. Sipas Shoqatës Ndërkombëtare të Mbetjeve të Ngurta produktet plastike njëpërdorimshe, si dhe plastikat e gjetura në pajisjet e peshkimit që kanë humbur apo janë hedhur përbëjnë rreth 70% të të gjitha mbeturinave detare.
Disa kompani po ndërhyjnë për t’u dhënë zgjidhje këtyre shqetësimeve. Adidas ka tashmë një linjë këpucësh me plastikë që nxirret nga oqeani. Ndërkohë, Chipolo ndihet mirë për kontributin e saj modest ndaj një problemi të madh global.
“Ne nuk po shesim vetëm një produkt i cili përbëhet nga materiale të marra nga rrjetat e ricikluara të peshkimit, ne gjithashtu po ndërgjegjësojmë lidhur me ndotjen e oqeanit. Në këtë mënyrë mbase po inkurajojmë kompani të tjera që të fillojnë të mendojnë për të e të prodhojnë produkte që përbëhen prej plastikës së ricikluar në vend të materialeve të papërpunuara”, thotë Nika Kramžar, shefe e marketingut, Chipolo./VOA
Komuna e Prishtinës, në bashkëpunim me Policinë e Kosovës, ka ndaluar kthimin e autobusëve të Podujevës nga Xhamia e Llapit, duke theksuar se kjo nuk do të lejohet si pikë kthimi. Drejtori i Mobilitetit në Komunën e Prishtinës, Donat Lushaku, tha se kërkesa e Shoqatës së autobusëve të Podujevës për ta bërë kthimin në këtë lokacion është e papranueshme për komunën.
Lushaku tha se Shoqata e autobusëve e kishte paralajmëruar grevën para dhjetë ditësh dhe se për këtë kishte pasur një takim të premten me policinë. Ai tha se policia e kishte konfirmuar se greva mund të mbahej si e drejtë ligjore dhe kushtetuese, por pa penguar qarkullimin.
“Shoqata e autobusëve të Podujevës e pat paralajmëruar para 10 ditësh këtë grevë. Ne kemi pasur një takim ditën e premte në polici bashkë me të njëjtit dhe ju kemi dhënë disa propozime për ta zgjidhur situatën. Ndërkohë, policia ju ka konfirmuar atyre madje edhe me vendim me shkrim, siç kemi marrë informacion sot se greva mund të zhvillohet, sepse është e drejtë kushtetuese dhe ligjore. Mirëpo, nuk mund të ketë pengesë në qarkullim të komunikacionit, që nënkupton se sikurse herën e kaluar autobusët nuk mund të qëndrojnë për ta bllokuar ndonjërin nga shiritët, siç ka qenë rasti i mëhershëm te Komuna apo edhe tash siç është bërë bllokimi tek lagja Top Hane”, tha ai.
Ai bëri të ditur se masat e marra nga komuna bashkë me policinë kanë qenë largimi i tabelave të autobusëve dhe shqiptimi i gjobave.
“Masat që i kemi marrë si komunë bashkë me policinë ka qenë largimi i tabelave të atyre autobusëve, pastaj shqiptimi i gjobave nga ana e policisë. Ne e kemi arritur një marrëveshje paraprake me ta që ata të hyjnë në qytet nga Kodra e Trimave, të vazhdojnë tek shkolla Model, tek rruga Zagrebi, të vazhdojnë tek stacioni i autobusëve, të kthehen në këtë rrugëtim, e të njëjtin ta përfundojnë duke shkuar në Podujevë. Por të njëjtit në disa raste nuk e kanë respektuar, madje edhe disa hyrje-dalje në Stacionin e autobusëve nuk i kanë bërë ashtu siç është paraparë, por ka më pak hyrje-dalje se sa që duhej të ishin. Andaj ne shpresojmë dhe jemi edhe për dialog, kuptohet në mirëkuptim me ta me idenë që të vazhdohet kjo formë e marrëveshjes e jo të hyhet në qytet dhe të ketë kthim nga i ashtuquajtura stacioni tek Xhamia e Llapit”, tha ai.
Lushaku tha se komuna është e hapur për dialog me Shoqatën e autobusëve, por vetëm në kuadër të marrëveshjes ekzistuese.
Ai shtoi se një tjetër kërkesë e Shoqatës ka qenë që dy nga linjat e kontraktuara të komunës të mos shkelin në territorin e Podujevës, çështje që duhet të diskutohet mes dy komunave.
Gjykata Kushtuese e Kosovës ka publikuar aktgjykimin e plotë lidhur me bllokadën në Kuvend. Masa e përkohshme është mbajtur në fuqi deri në publikimin e aktgjykimit dhe publikimit të tij në Gazetën Zyrtare.
Aktgjykimi i plotë:
“Gjykata vendosi: TË URDHËROJË, me 6 [gjashtë] vota për dhe 1 [një] kundër, Kryesuesin e Seancës Konstituive të Kuvendit të Republikës së Kosovës të vazhdojë me pikën 3 të rendit të ditës së Seancës Konstituive, të miratuar më 8 prill 2025, dhe në pajtim me paragrafin 2 të nenit 67 [Zgjedhja e Kryetarit dhe Nënkryetarëve] të Kushtetutë së Republikës së Kosovës, të ftojë përfaqësuesin e grupit më të madh parlamentar për të propozuar kandidatin/en për Kryetar/e të Kuvendit të Republikës së Kosovës, i/e cili/cila zgjedhet përmes votimit të hapur, votimi i cili mund të realizohet vetëm deri në 3 (tre) herë për kandidatin/en e njëjtë”, thuhet në aktgjykimin e Kushtetueses të publikuar sot.
Gjykata Kushtetuese tha se deputetët e zgjedhur të Kuvendit të Kosovës nuk e kanë zbatuar Aktgjykimin e 26 qershorit 2025 dhe rrjedhimisht të gjitha seancat e mbajtura nga data 27 qershor deri më 26 korrik 2025 shpallen të pavlefshme.
Gjithashtu, gjykata tha se Kryesuesi i Seancës Konstituive të Kuvendit të Republikës së Kosovës, nuk ka vepruar në pajtueshmëri me Aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Kosovës në rastin KO124/25, të 26 qershorit 2025 dhe rrjedhimisht veprimet e tij janë në papajtueshmëri me paragrafin 1 të nenit 116 [Efekti Juridik i Vendimeve] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës.
Partia e Demokratike e Kosovës (PDK) paralajmëron se gjatë kësaj jave do të dërgon në Gjykatën Kushtetuese vendimin e Zyrës së Rregullatorit për Energji, vendim ky i cili detyron mbi rreth 1 mijë e 400 biznese të dalin në të ashtuquajturin treg të lirë të energjisë.
Kryetari i PDK-së, Memli Krasniqi ka shkruar në Facebook se në konsultim me avokatin Faton Fetahu dhe ekipin e juristëve të PDK-së, kemi konstatuar se tashmë janë përmbushur të gjitha kushtet ligjore që ky vendim i ZRRE-së të ankimohet në Gjykatën Kushtetuese, gjë që do ta bëjmë gjatë kësaj jave.
“Ne do të kërkojmë masë të përkohshme, në mënyrë që ky vendim i dëmshëm të mos zbatohet deri në shqyrtimin përfundimtar të çështjes”, ka shkruar Krasniqi.
Ai ka thënë se që nga fillimi PDK është angazhuar me vendosmëri për ta ndalur ZRRE-në nga zbatimi i vendimit të saj të padrejtë, i cili i detyron mbi 1,300 biznese të dalin në të ashtuquajturin “treg të lirë” të energjisë – në kohën kur vetë ZRRE-ja nuk ka krijuar as kushtet minimale për një gjë të tillë.
“Këtë betejë e nisëm në gjykatat e rregullta, duke përdorur çdo mjet juridik në dispozicion. Por, edhe pse provat ishin të qarta dhe pasojat për ekonominë e vendit evidente, Gjykata Themelore e refuzoi kërkesën tonë, ndërsa Gjykata e Apelit e legjitimoi këtë refuzim, duke i hapur rrugë zbatimit të vendimit të ZRRE-së”, shkruan ai.
Sipas tij, ky nuk është vetëm një proces gjyqësor, por si një betejë për të mbrojtur biznesete e vendit.
“Është një betejë për të mbrojtur bizneset tona, ekonominë e vendit, punëtorët tanë dhe familjet e tyre nga një abuzim i pashembullt i pushtetit, i cili i ka detyruar qytetarët dhe ndërmarrjet të blejnë energji me çmime 280% më të larta – vetëm për të mbushur xhepat e kompanive të licencuara nga qeveria”.
Ai po ashtu ka thënë se PDK do të jetë deri në fund në krah të ndërmarrësve dhe qytetarëve të Kosovës, për ta ndalur këtë padrejtësi të madhe dhe për të mbrojtur interesin publik.
Ndryshe, nëntëdhjetë për qind e bizneseve janë shkyçur më 16 gusht nga furnizimi me energji elektrike, ndërsa pjesa tjetër e mbetur do të shkyçen gjatë ditëve të ardhshme.
Dhoma e Tregtisë dhe Industrisë Kosovë përmes një reagimi ka thënë se procesi ka një mori shkeljesh ligjore dhe procedural, derisa ka apeluar Qeverinë e Kosovës dhe ZRRE-në që të pezullojnë menjëherë zbatimin e vendimit dhe të hapin një proces të rishqyrtimit transparent.