Art

Pablo Pikaso, kush ishte piktori spanjoll që revolucionarizoi artet figurative

Arti i Pikasos përfshinte më shumë sesa thjesht përdorimin e bojës.

Published

on

Pak artistë kanë pasur staturën dhe trashëgiminë që la pas Pablo Pikaso, piktori i famshëm që futi stilin e artit të njohur si kubizëm, dhe emri i të cilit u bë sinonim i kryeveprave të shprehjes artistike. Ja çfarë duhet të dini mbi jetën dhe veprën e artistit të mirënjohur:

Arti i Pikasos përfshinte më shumë sesa thjesht përdorimin e bojës

Gjatë karrierës së tij legjendare dhe mijëra veprave të artit, Pikaso përdori shumë më tepër sesa bojën dhe penelin. Ndër mjetet dhe stilet e përfshira në krijimin e artit të tij, siç ishin skulpturat, përfshihen edhe gurët e detit, makinat-lodër, qeramika, blloqe gurësh, pirunj etj.

Preferonte më shumë veprat e artit sesa shkollimin tradicional

I lindur në Malaga të Spanjës më 25 tetor 1881, fati i Pablos dukej i parashkruar. Babai i tij ishte Hoze Blasko, një mësues arti. Ndaj, që në moshë të re Pikaos u mor me art, kur ishte 13 vjeç, ai kishte tejkaluar aftësitë artistike të babait të tij, teksa nisi të injorojë edukimin e tij formal, në mënyrë që të mund të vizatonte në fletoren e tij.

Edhe Shkolla e Arteve të Bukura në Barcelonë, të cilën Pikaso e përfundoi në moshën 14-vjeçare, nuk ishte e mjaftueshme për të mbajtur interesin e tij. Ai doli në rrugë, duke skicuar peizazhe. Në Akademinë Mbretërore të San Fernandos në Madrid, ai i braktisi sërish leksionet, duke bredhur rrugëve për të përvetësuar jetën reale. Nxitjet e tij eksperimentale dhe heqja dorë nga mësimet konvencionale do të diktonin edhe veprën e tij.

Pikturat e “Periudhës blu”, burojnë nga tragjedisë e jetës së tij

Edhe pse eksperimentoi me stile të ndryshme arti gjatë karrierës së tij, ajo që bie më shumë në sy është e ashtuquajtura “Periudha Blu”. Historianët e artit kuptojnë me këtë term vitet 1901– 1904, kohë që sipas tyre solli një ndryshim të dukshëm në veprën e Pikasos, me skenatë zymta të problemeve vetjake të artistit, duke përfshirë varfërinë.

Veprat e saj periudhe karakterizohen nga përdorimi i shpeshtë i blusë dhe jeshiles. Besohet se ndryshimi erdhi pas vdekjes së mikut të tij të ngushtë, Karlos Kazagemas. Nga ajo periudhë e errët vepra më e njohur është“Kitaristi i moshuar”. “Periudha blu” u pasua nga “Periudha e trëndafilit”e viteve 1904–1906, e cila dukej se e çliroi Pikason nga depresioni, duke sjellëvepra më shumëngjyrëshe si “Familja Saltimbankes”, “Akrobati” dhe “Arlekini i ri”.

Arritja më e madhe e tij është futja e rrymës së Kubizmit në artet figurative

Në vitin 1905, Pikaso u njoh me piktorin francez Zhorzh Brake, qënë atë kohë po eksperimentonte me pikturat polikromatike dhe të stilizuara të peizazhit. Së bashku, ata eksploruan mbi atë që u bë i njohur si Kubizëm, ose praktikën e aplikimit të formave gjeometrike – dhe jo vetëm kubeve – tek subjektet e veprave të tyre, për të përforcuar natyrën dydimensionale të artit. Ky stili i ka rrënjët në skulpturat tradicionale afrikane (si maskattribale) dhe piktorët post-impresionistë si Pol Sezan. Portreti i pesë prostitutave i vitit 1907 i Pikasos me titull “Les Demoiselles d’Avignon”, cilësohet si piktura e parë kubiste në botë.

“Guernika”mund të jetë vepra e tij më e famshme

Pikaso jetonte në Paris në vitin 1937. Pranverën e atij viti, bombarduesit gjermanë dhe italianë e rrafshuan qytetin e Guernikës në Spanjë, gjatë Luftës Civile që kishte prekur këtë vend. Duke përdorur një kanavacë të madhe, e cila ishte më shumë murale sesa një pikturë, Pikaso realizoi tablonë me titull “Guernika”, e cila përdorte imazhe të forta si një dem dhe një nënë të pikëlluar për të përshkruar pasojat e luftës.

Në fillim ajo u ekspozua në pavionin spanjoll të Panairit Botëror të Parisit të vitit 1937. Më pas shkoi në Shtetet e Bashkuara dhe u ekspozua në Muzeun e Artit Modern në qytetin e Nju Jorkut. Sot mund të shihet në Muzeun Kombëtar që ndodhet në Madrid.

Pikturoi autoportrete për më shumë se 70 vjet

Një mënyrë për të përcaktuar interesat dhe aftësitë e Pikasos në qasjen e tij artistike është ekzaminimi i autoportreteve të tij. Të kompozuara nga mosha 15 vjeç deri në moshën 90 vjeç, ato pasqyrojnë stilet e tij gjithnjë në ndryshim. Ai skicoi shumë prej tyre që përpara se të kalonte në stilin e tij të “Periudhës Blu”. Më pas pasuan autoportrete në stilet e kubizmit dhe neoklasicizmit.

Pati 4 fëmijë, të cilët i trashëguan veprat e tij

Ai pati 4 fëmijë me 3 gra të ndryshme. Me balerinën Olga Koklova, pati një djalë, Paulon, i lindur në vitin 1917. Me modelen Maria-Tereza Valter, pati vajzën Maja, e lindur në vitin 1935. Me piktoren Fransuazë Zhilo, pati djalin tjetër Klod në vitin 1947 dhe vajzën Palomanë vitin 1949. Paulo vdiq në vitin 1975, duke lënë si trashëgimtarë fëmijët e tjerë të Pikasos,dhe dy fëmijët e tij.

Vdekja e Pikasos i parapriu njërës prej periudhave të tij më krijuese

Besohet se Pikaso krijoi më shumë vepra gjatë 4 viteve të fundit të jetës së tij sesa në çdo periudhë tjetër kohore, duke përqafuar një qasje më ambicioze dhe abstrakte dhe madje duke pikturuar veprën “Piktori i Ri” në vitin 1971, një imazh i Pikasos dekada më i ri. Ai vdiq në Francë më 8 prill 1973 në moshën 91 vjeçare nga një atak kardiak.

Emri i tij i plotë përmbante 23 fjalë

Emri i plotë i Pablo Picasso-s në fakt ishte Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Martiri Patricio ClitoRuíz y Picasso. Ky emër kaq i gjatë bazohet në emrat shenjtorëve dhe të afërmve të ndryshëm, dhe pjesa fundore “Picasso” vjen nga nëna e tij, Maria Pikaso.

Thënie të famshme të Pablo Pikasos:

“Duhet shumë kohë për t’u bërë i ri”.

“Bota sot nuk ka kuptim, ndaj pse duhet të pikturoj fotografi që ata i bëjnë në studio”.

“Nuk ka art abstrakt. Gjithnjë duhet ta nisni me diçka konkrete. Më pas mund të hiqni të gjitha gjurmët e realitetit”.

“Piktura është profesioni i të verbërve. Ai nuk pikturon atë që sheh, por atë që ndjen, atë që itregon vetes për atë që ka parë”./bota.al

Art

92 vjet nga lindja e ikonës së kinematografisë shqiptare, Tinka Kurti

Published

on

Sot janë bërë 92 vjet nga lindja e artistës së madhe të skenës dhe e kinemasë shqiptare, Tinka Kurti. Ajo u lind më 17 dhjetor te vitit 1932 në Sarajevë, ka lindur dhe është rritur në një familje artëdashëse pasi nëna e saj në rininë e vet ka qenë aktore kryesore në Teatrin Kombëtar të Sarajevës në Bosnje dhe Hercegovinë.

Arsimin bazë 7-vjeçar ajo e mori në Sarajevo dhe kur ishte vetëm 13 vjeç familja e saj u shpërngul për në qytetin e Tiranës ku vazhdoi edhe studimet në Politeknikumin e Tiranës.

Ajo rastësisht u regjistrua për të studiuar në degën e Dramës në shkollën e mesme të Dramës së asaj kohe. Shumë pak kohë pasi kishte filluar të ndiqte studimet në këtë specialitet, ajo u përjashtua nga shkolla me motivacionin  “shfaqje të prirjeve liberale”.

Ishte pikërisht regjisori Andrea Skanjeti ai që pikasi talentin e saj të jashtëzakonshëm për ta rikthyer Tinkën edhe njëherë tjetër në skenë me shfaqjen “Dasëm Shkodrane”. Pas themelimit të Teatrit “Migjeni” në qytetin e Shkodrës ajo bëhet pjesë e trupës si aktore gjysmë profesioniste dhe ishte gjithashtu ndër 10 aktorët që themeluan institucionin e qytetit të Shkodrës.

Ishte çmimi “Aktorja më e mirë e Republikës” dhe kupa e festivalit në Festivalin e parë të Teatrit Shqiptar që e ngjitën aktoren Tinka Kurti në kategorinë e aktorëve profesionistë me rolin në shfaqen “Toka Jonë” me regji të Kol Jakovës.

Gjatë karrierës së saj aktorja Tinka Kurti ka interpretuar rreth 260 role në skenën e teatrit dhe 95 role në kinematografi.

Në 1994 ajo hyri në Enciklopedinë e Institutit Biografik Amerikan si një nga 5,000 gratë më të shquara në botë dhe madje më 17 Dhjetor 2007 ajo u ftua në Uashington (SHBA) për të vendosur një pllakë mermeri me emrin e saj në këtë Institut.

Roli i saj më i fundit do të ishte në kinematografi në filmin “Bota” (2014).

Tinka për karrierën e saj artistike është vlerësuar me Çmime dhe Tituj të tjerë si  Artiste e Merituar & Artiste e Popullit 1961, me urdhërin “Grand Master” i akorduar nga Presidenti i Republikës për veprimtarinë e saj artistike.

Continue Reading

Art

Rikthimi i ‘Squid Game’: Çfarë pritet nga sezoni i dytë!?

Published

on

Sezoni i parë i “Squid Game” ka rezultuar shumë i suksesshëm, dhe sot për adhuruesit e filmave kemi një lajm të rëndësishëm.

Pavarësisht largimeve të shumë personazheve të preferuar gjatë këtij sezoni, krijuesi dhe regjisor Hwang Dong-hyuk ka zbuluar se cilët lojtarë do të kthehen.

“U deshën 12 vjet për të sjellë në jetë sezonin e parë të “Squid Game”, por u deshën 12 ditë që “Squid Game” të bëhej seriali më i popullarizuar i Netflix-it ndonjëherë,” tha Hwang në një deklaratë.

Ai shtoi: “Si shkrimtar, regjisor dhe producent i “Squid Game”, kam një thirrje të madhe për fansat në mbarë botën. Faleminderit që e shikoni dhe e doni shfaqjen tonë.”

Këtu është gjithçka që dimë deri tani për sezonin e dytë të “Squid Game”: Cila do të jetë historia e sezonit të dytë?

Para konfirmimit të këtij sezoni, Hwang përmendi se seriali mund të kishte përfunduar edhe me një sezon, duke sugjeruar se “u mbyll me fund të hapur.” Megjithëse nuk zbuloi detaje specifike, ai konfirmoi një pikë të rëndësishme të komplotit që sezoni i dytë do të eksplorojë.

“Seong Gi-hun është bërë një person i ri deri në fund të sezonit të parë, kështu që i dyti do të përqendrohet në atë çfarë bën Gi-hun i ri, si shpalosen ngjarjet me këtë lloj personazhi,” zbuloi ai.

A ka një trailer për sezonin e dytë të “Squid Game”?

Në muajin e kaluar, Netflix publikoi trailer-in për sezonin 2, që hapet me Gi-hun, i cili është kthyer me kostumin e tij të gjelbër 456 dhe është i rrethuar nga të gjithë lojtarët e rinj. Ata të gjithë bëjnë rrugën e tyre drejt dritës së kuqe, arenës së dritës jeshile, ku ai paralajmëron turmën të qëndrojë plotësisht e qetë./UBTNews/

Continue Reading

Art

3-vjeçari gjerman hap ekspozitën e tij të parë, pikturat e tij shiten deri 270 mijë euro

Published

on

Në një ngjarje të jashtëzakonshme për botën e artit, Laurent Schëarz, një artist i ri vetëm 3 vjeç, ka hapur ekspozitën e tij të parë në Neubeuern, qytetin e tij të lindjes. Pikturat e tij me akrilik kanë tërhequr vëmendjen e koleksionistëve dhe artdashësve, me çmime që variojnë nga 10,000 deri në 270,000 euro. Piktura e tij e parë ka arritur oferta edhe më të larta, duke e bërë atë një nga artistët më të kërkuar në tregun e artit.

Babai i Laurentit, Philip Schëarz, shpjegon se interesimi për pikturat e tij është i madh, sidomos për ato të para: “Koleksionistët janë të interesuar për punën e parë. Aktualisht jemi në rreth 325,000 dollarë. Kjo është një shumë e paimagjinueshme.” Ai shton se Laurent do të vendosë vetë nëse do të vazhdojë të pikturojë, dhe se ata nuk kanë asnjë plan për të detyruar fëmijën të ndjekë karrierën artistike.

Laurent filloi të pikturojë një vit më parë gjatë një pushimi në Itali, dhe prej atëherë ka realizuar nga një pikturë në javë. Pavarësisht sukseseve, nëna e tij, Lisa Schëarz, thekson se është e rëndësishme që Laurent të vendosë vetë për pasionin e tij: “Nëse një ditë Laurenti më thotë që nuk mundet më, atëherë kjo është e gjitha dhe gjithçka është në rregull.”

Ekspozita e tij e parë ka tërhequr një numër të madh vizitorësh, përfshirë artdashësit që shpresojnë që talenti i tij të ruhet gjatë rritjes. Një prej vizitorëve, Masçela, u shpreh: “Picasso dikur tha se të gjithë janë artistë kur janë fëmijë, por është e vështirë të jesh artist i rritur. Shpresoj që Laurenti të vazhdojë të realizojë piktura të shkëlqyera.”

Pas prezantimit të tij të suksesshëm në panairin e artit “art.muc” në Mynih në prill 2024, kjo ekspozitë është një hap tjetër në karrierën e tij artistike, duke e vendosur Laurent Schëarz si një emër të njohur në botën e artit që nga një moshë kaq e re./UBTNews/

Continue Reading

Art

​Zbulohet piktura e vjedhur me vlerë 5 milionë euro në Spanjë

Published

on

Policia spanjolle njoftoi sot se gjeti një pikturë të vjedhur të piktorit irlandez-britanik Francis Bacon me vlerë 5 milionë euro.

Piktura u gjet në Madrid rreth nëntë vjet pasi u vodh për herë të parë nga një shtëpi private në kryeqytetin spanjoll.

Kjo pikturë ishte një nga pesë veprat e hequra nga banesa e bankierit spanjoll Jose Capelo, një mik i ngushtë i piktorit, në vitin 2015. Tri piktura u gjetën në vitin 2017.

Tani, kjo pikturë e katërt që do të rikthehet është një portret i Capelo-s që është pikturuar në vitin 1989.

Edhe pse hetimi ka vazhduar që nga viti 2015, policia tha në një deklaratë se ata kapën gjurmët e pikturës shkurtin e kaluar pasi arrestuan dy persona të akuzuar për marrjen e dy pikturave të mbetura të vjedhura të Francis Bacon.

Në total janë arrestuar 16 persona që dyshohet se janë përfshirë në grabitjen. Por hetimi mbetet i hapur, pasi piktura e mbetur e vjedhur mbetet në tregun e zi. Policia tha se ata po i drejtohen shtetasve spanjollë që kanë marrëdhënie me grupet e krimit të organizuar nga Evropa Lindore.

Francis Bacon njihet si një nga gjigantët e artit bashkëkohor, i njohur për imazhet e tij të papërpunuara me fokus brutalitetin. Ai vdiq në moshën 82-vjeçare nga një atak në zemër teksa po pushonte në Madrid./AA

Continue Reading

Të kërkuara