Muzeu Kombëtar i Kosovës ka nisur përgatitjet për një proces të rëndësishëm restaurimi me vlerë prej 3 milionë eurosh. Në kuadër të këtyre përgatitjeve, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit (MKRS) ka shpallur një konkurs për pozitat e drejtorit të këtij institucioni, i cili do të udhëheqë Muzeun gjatë këtij procesi.

Konkursi është hapur dhe do të mbyllet më 3 nëntor, duke ftuar të gjithë ata që kanë interesa për të drejtuar këtë institucion të aplikojnë deri në datën e caktuar. Aktualisht, Muzeu Kombëtar, së bashku me Institutin e Kosovës për Mbrojtjen e Monumenteve dhe Institutin Arkeologjik të Kosovës, është pa drejtor, duke funksionuar me ushtrues detyre.

Vjollca Aliu, drejtoreshë e Departamentit të Trashëgimisë Kulturore në MKRS, është aktualisht ushtruese e detyrës së drejtorit. Ajo e ka mbajtur këtë pozitë që nga largimi i Ajet Lecit, i cili ishte larguar nga posti pas një marrëveshjeje verbale me MKRS-në.

Për të qenë kandidat për pozitat drejtuese, MKRS-ja kërkon individë me kualifikime në fusha si historia, arkeologjia, etnologjia, dhe shkencat shoqërore, si dhe një përvojë të konsiderueshme profesionale. Drejtori do të ketë një mandat katërvjeçar dhe do të jetë përgjegjës për menaxhimin dhe koordinimin e aktiviteteve të Muzeut, shkruan Koha.

Muzeu Kombëtar ka paralajmëruar se gjatë vitit të ardhshëm, hapësirat do të jenë të mbyllura për publikun për shkak të punimeve restauruese. Projekti i restaurimit është i rëndësishëm për ruajtjen e trashëgimisë kulturore të Kosovës, duke angazhuar operatorët ekonomikë “Froni 1 ShPK” dhe “Çeta-General Invest Group”.

Historikisht, problemi i drejtorëve në këtë institucion ka qenë sfidues, me largime dhe emërime të shumta që kanë shkaktuar shqetësime për menaxhimin dhe zhvillimin e tij. Udhëheqësi i Fondacionit Kosovar për Trashëgimi Kulturore pa Kufij, Sali Shoshi, ka theksuar rëndësinë e menaxhimit të duhur, pavarësisht nëse është ushtrues detyre apo drejtor i plotë, për të siguruar që Muzeu të ketë një qasje më të madhe ndaj publikut, shkruan Koha.

Deputeti i PDK-së Elmi Reçica ka thënë se në Ministri të Mbrojtjes ka një dualizëm të qartë. Sipas tij, nuk është vetëm çështja e ushqimit problem në Forcën e Sigurisë së Kosovës (FSK).

Reçica, në seancën e jashtëzakonshme të Kuvendit, ku po diskutohet për mungesën e ushqimit në FSK, tha se dualizmi po bëhet për shkak të ndikimit të Dejona Mihalit përmes komiteteve të Lëvizjes Vetëvendosje nëpër ministri.

Ai tha se arsyeja e dorëheqjes së Armend Mehaj nga udhëheqja e Ministrisë së Mbrojtjes erdhi për këto arsye dhe se ministri aktual i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci po përballet me të njëjtat probleme.

“Këtu kemi një dualizëm të qartë, për atë arsye ka përplasje brenda asaj ministrie. E ke Qeverinë e Albin Kurtit me ministrat e vetë, dhe e ke Dejona Mihalin me komitetet e Vetëvendosjes, që janë ministri paralele. A di çfarë thonë ata? I thonë zëvendësministrit ‘shko ti, por ti ke me qenë ministër’. Dhe pastaj atë e konsiderojnë si ministër. Dhe për këtë arsye atje ka rrahje, ka keqpërdorime, ka nxjerrje të vendimeve, dokumenteve, që nuk janë të ministrit. Pse iku ministri paraprak që me aq bujë e prezantuan? Për këto arsye. Pse ky ministër është në gjendje shumë të rëndë tash aktualisht? Për këtë arsye”, tha Reçica.

Sipas një raporti të UNICEF-it, agjencia e Kombeve të Bashkuara për fëmijët, një në shtatë adoleshentë evropianë vuan nga çrregullime mendore. UNICEF thekson se afërsisht gjysma e të gjitha problemeve të shëndetit mendor globalisht shfaqen para moshës 18 vjeçare, duke ngritur shqetësime për nevojën e identifikimit dhe trajtimit të këtyre çrregullimeve në kohë.

Drejtori ekzekutiv i UNICEF-it, Henrietta H. Fore, thekson se shumë fëmijë përballen me trishtim, dhimbje dhe ankth, duke u pyetur për vendin e tyre në botë. “Është një ajsberg që ne e kemi injoruar për një kohë të gjatë. Nëse nuk veprojmë, do të vazhdojmë të kemi rezultate katastrofike për fëmijët dhe shoqëritë, shumë pas përfundimit të pandemisë,” theksoi ajo.

Raporti i UNICEF-it zbulon se rreth 11.2 milionë fëmijë dhe të rinj deri në moshën 19 vjeç në Bashkimin Evropian vuajnë nga probleme të shëndetit mendor. Në mesin e adoleshentëve të moshës 15-19 vjeç, rreth 8% vuajnë nga ankthi dhe 4% nga depresioni. Vetëvrasja renditet si shkaku i dytë i vdekjes për këtë grupmoshë, pas aksidenteve rrugore, me rreth 931 të rinj që humbën jetën nga vetëvrasja në vitin 2020 në BE.

Drejtori Fore nënvizon se rreth 70% e të rinjve të moshës 15-19 vjeç që vdesin nga vetëvrasja janë meshkuj, duke bërë apel për një ndërgjegjësim dhe mbështetje më të madhe nga komunitetet dhe institucionet. “Ne nuk mund të presim më gjatë, nuk mund të zhgënjejmë një brez tjetër,” përfundoi ajo.

Me këtë raport, UNICEF kërkon një angazhim të rinovuar për të siguruar një mbështetje më të fortë për adoleshentët në Evropë dhe për të trajtuar sfidat e shëndetit mendor në mënyrë efektive./UBTNews/

Muzeu Historik Kombëtar përkujtoi sot 95-vjetorin e ndarjes nga jeta të At Shtjefën Gjeçovit, një figurë të shquar të intelektualizmit françeskan dhe një aktivist të rëndësishëm për identitetin shqiptar.

Lindur në Janjevë të Kosovës më 12 korrik të vitit 1874, At Shtjefën Gjeçovi u shqua për përkushtimin e tij në arsim dhe kulturë. Pasi përfundoi kolegjin françeskan në Troshan, ai vazhdoi studimet në Kroaci, ku përfundoi në vitin 1896 dhe u dorëzua prift. Ai shërbeu në disa qytete shqiptare, përfshirë Pejën, Gomsiqen, Thethin dhe Rubikun, duke lënë një gjurmë të thellë në çdo komunitet ku shërbeu.

Gjeçovi ishte një intelektual erudit, i cili grumbulloi qindra gojëdhëna dhe ndihmoi në ruajtjen e traditave kulturore shqiptare. Ai përgatiti monografi shkencore, shkroi artikuj, hartoi tekste mësimore dhe përktheu nga letërsia botërore. Një nga arritjet më të rëndësishme të tij është libri “Kanuni i Lekë Dukagjinit”, një përmbledhje e rregullave të zakoneve shqiptare, të cilat i mblodhi nga goja e popullit. Kjo vepër, e cila fillimisht u botua në revistën “Hylli i Dritës”, bëri jehonë të madhe dhe e vendosi atë në qendër të vëmendjes kulturore.

At Shtjefën Gjeçovi botoi një sërë veprash të tjera, përfshirë “Jeta e shën Luçis, pajtores s’arkidieçezit të Durrsit” (1904), “Mark Kuli Kryeqitas” (1905), “Agimi i qytetnis” (1910), “Shna Ndou i Padues” (1912), “Atil Reguli” (përkthim i lirë i dramës me tri pamje të Pjetër Metastasit) (1912), “Vajza e Orleans-it ase Joana d’Ark” (1915) dhe “Moisi Golemi” (1933).

Përveç kontributit të tij në kulturën shqiptare, At Shtjefën Gjeçovi u përball me sfida të mëdha në jetën e tij, duke qenë objekt i shovinistëve serbë që e shihnin si një kërcënim për projektin e tyre hegjemonik. Ai u vra më 14 tetor të vitit 1929 në katundin Zym të Prizrenit, aty ku shërbente si famulltar.

Vdekja e tij shënoi një humbje të madhe për kulturën dhe identitetin shqiptar, por trashëgimia e tij vazhdon të jetojë përmes veprave të tij dhe përkushtimit të tij për popullin shqiptar. Muzeu Historik Kombëtar e nderoi kujtimin e tij duke rikujtuar rëndësinë e kontributeve të tij në historinë e Shqipërisë dhe nevojën për të mbajtur gjallë vlerat e traditës dhe kulturës shqiptare.

Dita e sotme është një kujtesë se intelektualët si At Shtjefën Gjeçovi kanë luajtur një rol të rëndësishëm në formësimin e identitetit kombëtar dhe se angazhimi i tyre për arsim dhe kulturë është një pasuri që duhet të çmohet dhe ruhet nga brezat e rinj./UBTNews/