Aleatët evropianë të Shteteve të Bashkuara po përgatiten për një të ardhme të pasigurt, pavarësisht se kush do të fitojë zgjedhjet presidenciale në SHBA. Kjo situatë vjen në kontekstin e një ndjenje të rritjes së distancës nga politika amerikane, që ndjehet veçanërisht pas sulmit të Rusisë ndaj Ukrainës.

Zgjedhjet vijnë në një moment kritik, pas një periudhe ku Uashingtoni ka ofruar mbështetje të madhe për Ukrainën. Megjithatë, nëse Donald Trump kthehet në Shtëpinë e Bardhë, është e mundur që ndihma për Ukrainën dhe angazhimi ndaj NATO-s të vihen në pikëpyetje. Kjo është një shqetësim i madh për evropianët, të cilët e shohin luftën në Ukrainë si një sfidë ekzistenciale.

Në rastin e një fitorjeje të Kamala Harris, vazhdimësia e politikës aktuale do të ishte më e mundshme, megjithatë, shqetësimi për lodhjen e publikut amerikan me luftën në Ukrainë është i pranishëm. Evropa ndjen se mbështetja amerikane mund të zbehet, përveç se po përballet me shqetësime të tjera, si rritja e ngadaltë ekonomike.

Ministri i Mbrojtjes i Gjermanisë, Boris Pistorius, theksoi se Shtetet e Bashkuara mund të fokusohen më shumë në rajonin e Indo-Paqësorit, duke lënë Evropën në një pozicion të paqartë. Ian Lesser, ekspert për marrëdhëniet ndërkombëtare, shprehu shqetësimin se çdo administratë amerikane e ardhshme do të përballet me prioritete të ndryshme, duke rritur rrezikun e përçarjes në politikën transatlantike, veçanërisht nëse Trump kthehet në Shtëpinë e Bardhë.

Shpenzimet e pamjaftueshme në mbrojtje kanë qenë një shqetësim për SHBA-në, dhe Trump, gjatë mandatit të tij të mëparshëm, kërcënoi të braktiste vendet që nuk përmbushnin detyrimet e tyre financiare. Kjo ka krijuar tensione, sidomos me vendet kufitare me Rusinë, si Estonia dhe Polonia.

Edhe nëse Harris fiton, diskutimet mbi strategjitë pas luftës në Ukrainë do të jenë të pranishme. Presidenti Biden ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të mbështetjes për Ukrainën, duke nënvizuar se demokracia dhe aleancat janë thelbësore për sigurinë globale.

Ndërkohë, presidenti gjerman Frank-Walter Steinmeier shpreson që amerikanët do të kuptojnë rëndësinë e partneritetit me evropianët. Pavarësisht se kush fiton zgjedhjet, vitet e ardhshme premtojnë të jenë të trazuara, duke lënë Evropën përballë një Amerikë potencialisht më të polarizuar dhe kaotike.

Pronari i X dhe Tesla, Elon Musk, ka shpallur se Wikipedia është në “kolaps”, duke u përgjigjur ndaj akuzave që enciklopedia online lejon artikuj që e cilësojnë kandidatin republikan për president, Donald Trump, si “fashist”. Komentet e Musk vijnë pas publikimit të një artikulli nga shkrimtarja Ashley Rindsberg në Pirate Wires, i titulluar “Redaktorët e Wikipedia zyrtarisht e konsiderojnë Trumpin fashist”.

Musk, i cili ka shprehur mbështetje të plotë për ish-presidentin para zgjedhjeve të nëntorit, theksoi përmbajtjen e disa artikujve në Wikipedia, duke përfshirë “Trumpizmin”, “Pikëpamjet racore të Donald Trump” dhe “Donald Trump dhe fashizmi”. Artikulli “Donald Trump dhe fashizmi” u botua në të njëjtën ditë kur The Guardian publikoi një ese të gjatë mbi këtë temë, duke sugjeruar se ka një përputhje të konsiderueshme mes të dyja.

Faqja e Wikipedia-s “Donald Trump dhe fashizmi” përmban krahasime mes sulmit të 6 janarit në Capitol Hill nga mbështetësit e Trumpit dhe Beer Hall Putsch, një grusht shteti të dështuar nga Adolf Hitler në vitin 1923. Rindsberg thekson se përmbajtja e artikujve ka tendenca për të portretizuar ideologjinë e Trumpit si autoritare dhe nacional-populiste, bazuar në burime që gjithashtu përshkruajnë të kundërtën.

Musk, në një postim në X, e quajti Wikipedia-n si një platformë që “kontrollohet nga aktivistët e majtë” dhe u bëri thirrje njerëzve që të ndalin dhuratat për këtë shërbim. Kritikat e tij vijnë pas një raporti nga Instituti Manhattan, i cili zbuloi se artikujt në gjuhën angleze shpesh lidhin liderët e krahut të djathtë me fjalë negative si “zemërim” dhe “neveri”. Këto tendenca, sipas studiuesve, po ndikojnë në përgjigjet e modeleve të gjuhës së inteligjencës artificiale./UBTNews/

Presidenti gjerman, Frank-Walter Steinmeier, mori pjesë sot në një ngjarje përkujtimore në fshatin Kandanos të Hania-s, duke shënuar viktimat e mizorive naziste të kryera nga trupat gjermane gjatë Luftës së Dytë Botërore. Në këtë ceremoni, ai shprehu një kërkesë të sinqertë për falje për krimet e rënda të bëra nga Wehrmachti.

Në një fjalim emocionues, Steinmeier tha: “Brutaliteti, egërsia dhe përbuzja për jetën njerëzore e treguar nga pushtuesit gjermanë edhe sot më merr frymën.” Ai foli në greqisht, një gjest që nënvizoi përkushtimin e tij për të njohur dhe respektuar dhimbjen e popullit grek.

“Unë do të doja të kërkoja faljen tuaj sot në emër të Gjermanisë,” theksoi ai. Ai u drejtua për veçanti ndaj të mbijetuarve dhe pasardhësve, duke kërkuar falje për krimet e tmerrshme të kryera në këtë rajon. “Kërkoj falje për faktin që gjatë shumë dekadave vendi im nuk i ndëshkoi këto krime. Që pas luftës, ai heshti,” shtoi ai.

Steinmeier pranoi se vuajtjet e shkaktuara nuk mund të zhbëhen dhe se nuk ka kompensim të mjaftueshëm për krimet e kryera. “Por, ne duhet ta mbajmë të gjallë kujtimin për të siguruar që ajo që ka ndodhur dikur të mos ndodhë më. Pa kujtim, nuk ka të ardhme,” theksoi ai.

Ai theksoi rëndësinë e ruajtjes së kujtimit për këto mizori, duke përmendur se tmerri i plotë i këtyre ngjarjeve nuk mund të përshkruhet as nga fotografitë më të mira. “Është thelbësore që njerëzimi të mos përjetojë më kurrë momente të tilla,” u shpreh ai.

Në përfundim, Steinmeier falënderoi banorët e Kandanos për bujarinë e tyre në pritjen e tij, duke pranuar se ishte e vështirë për një president gjerman të vizitonte këtë fshat, një nga të parët e shkatërruar nga ushtarët gjermanë.

Më herët gjatë vizitës, ai vendosi një kurorë në nder të të rënëve dhe bisedoi me të mbijetuarit e mizorive, të cilët ngritën sërish çështjen e dëmshpërblimeve, duke kërkuar drejtësi për krimet naziste në fshat. Kjo ngjarje shënon një hap të rëndësishëm në procesin e përballjes me të kaluarën dhe ndihmon në ruajtjen e kujtimit të atyre që vuajtën./UBTNews/

Suedia ka vendosur të heqë taksën prej 0,25 centësh për qeset plastike, e cila ka kontribuar në një ulje të ndjeshme të përdorimit të këtyre qeseve gjatë katër viteve të fundit. Taksën e cila hyri në fuqi në maj të vitit 2020, do ta eliminojë në fund të kësaj jave, pavarësisht paralajmërimeve se ky hap mund të sjellë rritjen e konsumit të qeseve plastike në nivele të mëparshme.

Sipas të dhënave të raportuara nga The Guardian, përdorimi i qeseve plastike në Suedi ka pësuar një rënie drastike. Para futjes së taksës, në vitin 2019, çdo qytetar suedez konsumonte mesatarisht 74 qese plastike në vit. Në vitin 2023, ky numër kishte rënë në vetëm 17 qese për person, duke treguar një ndryshim të dukshëm në sjelljen e konsumatorëve.

Ky ligj u prezantua si një përgjigje ndaj direktivës së Bashkimit Evropian të vitit 2015, e cila kërkonte nga shtetet anëtare që të reduktonin përdorimin e qeseve plastike për të mbrojtur mjedisin. Heqja e taksës ka ngritur shqetësime në radhët e ambientalistëve dhe agjencive të qeverisë suedeze, duke përfshirë Agjencinë për Mbrojtjen e Mjedisit. Zëdhënësja e kësaj agjencie, Asa Stenmarck, ka shprehur kritika ndaj këtij vendimi, duke theksuar se taksa ishte ende e nevojshme për të siguruar që sjelljet e reja të konsumatorëve të konsolidoheshin dhe të vazhdonin në të ardhmen.

Në kontekstin global, Suedia ka qenë një nga liderët në reduktimin e përdorimit të plastikës, por heqja e kësaj takse mund të sfidojë përpjekjet për të ruajtur një mjedis të pastër dhe për të promovuar praktikat e qëndrueshme. Sidoqoftë, autoritetet suedeze tani përballen me detyrimin për të gjetur mënyra të tjera për të inkurajuar qytetarët të vazhdojnë të përdorin alternativa më ekologjike ndaj qeseve plastike./UBTNews/