Kulturë

Nuk keni energji?

6 arsye përse ju duhen karbohidrate çdo ditë.

Published

on

Karbohidratet mund të jenë të thjeshta (si tek ushqimet e bëra me miell të bardhë ose sheqer të shtuar) ose komplekse (si tek perimet, frutat dhe drithërat). Karbohidratet e thjeshta treten më shpejt dhe shkaktojnë një rritje më të madhe të sheqerit në gjak. Ndërsa karbohidratet komplekse absorbohen më ngadalë dhe kanë një efekt më të vogël në rritjen e sheqerit në gjak. Karbohidratet e thjeshta, janë llojet e karbohidrateve që mund të çojnë në shtim në peshë, inflamacion, lodhje, ndryshime humori dhe sëmundje kronike.

E kundërta është e vërtetë për karbohidratet komplekse. Ato janë të pasura me fibra dhe mund të ndihmojnë në uljen e peshës dhe inflamacionit në trup. Përpjekja për t’i kufizuar ato, mund të ketë disa efekte negative në shëndetin tuaj, të cilat ndoshta nuk i prisni. Ju njohim me gjashtë shenjat që tregojnë se ju nuk po konsumoni mjaftueshëm karbohidrate.

Mund të keni shqetësime në sistemin tretës
Drithërat, frutat dhe perimet, sigurojnë fibra që e mbajnë sistemin tuaj tretës të shëndetshem dhe bëjnë të mundur lëvizjen e zorrëve në mënyrë të rregullt. Mungesa e fibrave lidhet me shumë sëmundje të sistemit tretës, ndër to edhe me sindromën e zorrëve të irrituara. Simptomat përfshijnë ngërçet e barkut, fryrje dhe kapsllëk ose diarre.

Jeni të uritur gjatë gjithë kohës
Nëse ndiheni ende i uritur pas një vakti, ju mund të keni nevojë për më shumë karbohidrate në tryezën tuaj. Moskonsumimi i mjaftueshëm i karbohidrateve mund të shkaktojë uri. Ndërsa vaktet e ekuilibruara me karbohidrate, proteina dhe yndyrë, ndihmojnë me reduktimin e urisë.

Keni uri të shtuar gjatë natës
Kur kufizoni ushqimet e pasura me karbohidrate gjatë gjithë ditës, ju me shumë mundësi vëreni një uri të shtuar gjatë natës. Në mënyrë që ju të mposhtni ndjenjën e urisë gjatë natës, duhet të konsumoni vakte ku të përfshihen karbohidratet komplekse.

Ndiheni nervoz
Mikrobioma e zorrëve, e cila përbëhet nga triliona baktere, është magjepsëse kur bëhet fjalë për shëndetin tuaj. Ajo që mund të mos kuptoni, është se kjo mikrobiomë (që ndikohet nga ushqimet që konsumoni) luan një rol në rregullimin e neurotransmetuesve të humorit si serotonina dhe dopamina. Karbohidratet komplekse stimulojnë prodhimin e hormonit të lumturisë, serotoninës. Lajmi i mirë është që trupi juaj mund të fillojë të krijojë një mikrobiotë të re të zorrëve brenda 24 orësh, vetëm duke ndryshuar atë që hani. Konsumoni ushqime të pasura me fibra, veçanërisht ato që janë burime të prebiotikëve, të cilët veprojnë si ushqim për bakteret e shëndetshme të zorrëve. Si për shembull bananet, mollët, preshi, tërshërëa dhe patatet e ëmbla.

Nuk keni energji
Karbohidratet janë burimi i preferuar i trupit tuaj për më shumë energji. Nëse nuk konsumoni mjaftueshë karbohidrate, truri juaj mund ta ketë të vështirë të përqëndrohet dhe ju të ndiheni të pafuqishëm.

Bëni gjumë të lehtë
Një studim i ri, zbuloi se nëse nuk kosumoni mjaftueshëm fibra, ju mund të bëni gjumë më të lehtë. I cili nuk ju rikuperon sa duhet dhe është më i çrregullt./AgroWeb

Continue Reading

Lifestyle

Si t’i lani siç duhet leckat e mikrofibrës?

Published

on

Leckat e mikrofibrës janë bërë një ndihmë e pazëvendësueshme në pastrimin e shtëpisë, pasi kapin pluhurin, papastërtitë dhe bakteret më mirë se çdo material tjetër.

Falë strukturës së tyre të veçantë, mund të thithin disa herë më shumë lëng se pesha e tyre e pastrojnë sipërfaqet pa përdorur kimikate shtesë. Janë ekologjike, të ripërdorshme dhe ekonomike, leckë cilësore mund të përballojë deri në 500 larje nëse trajtohet si duhet.

Ato prodhohen nga fibra sintetike ultra të holla, kombinim poliesteri e poliamidi, që janë deri 100 herë më të holla se qimet e njeriut.

Në vetëm një inç katror gjenden mbi 200.000 fibra, të cilat kapin edhe grimcat më të vogla të pluhurit. Për këtë arsye, leckat e mikrofibrës janë të buta, të qëndrueshme dhe nuk lënë gjurmë në sipërfaqet më të ndjeshme, si xhami, pasqyra apo ekrane.

Si përdoren dhe sa shpesh duhet t’i lajmë?

Fuqia epastruese i bën ideale për çdo sipërfaqe: dysheme, mobilie, xhama, sipërfaqe pune, madje edhe makina.

Mund të përdoren për pastrim të thatë ose të lagur, si dhe për lustërim.

Për të ruajtur efikasitetin, lecka duhet të lahet rregullisht, pas çdo përdorimi ose pas përdorimit të tretë.

Fibra mbajnë baktere, pluhur dhe lagështi që mund të shkaktojnë erë të keqe dhe të ulin aftësinë thithëse.

Nëse nuk lahen si duhet, sipërfaqet mund të mbeten me njolla dhe vija të vështira për t’u hequr.

Larja – dorazi apo në makinë?

Leckat e mikrofibrës duhet të lahen veçmas nga rrobat tjera, pasi tërheqin pushin dhe grimcat tjera. Para larjes, tundni për të hequr grimcat më të mëdha. Për lecka shumë të ndotura përdorni ujë të ngrohtë; për ato më pak të ndotura, ujë të ftohtë.

Përdorni detergjent të butë, asnjëherë zbutës rrobash, sepse mbyll mikroporet e fibrave dhe pengon thithjen.

Për njolla të forta, mund t’i lini të njomura në ujë të ngrohtë me pak detergjent për 10–15 minuta para larjes.

Larja me dorë: mbushni lavamanin me ujë të ftohtë, shtoni disa pika detergjent, lini lecka të zhyten 15 minuta, pastaj fërkoni lehtë. Shpëlajini mirë dhe shtrydhni ujin e tepërt. Mos përdorni ujë të valë, pasi dëmton fibrat.

Tharja dhe ruajtja

Pasi të lahen, më së miri lecka të thahen natyralisht, të shtrira në sipërfaqe të rrafshët ose të varura, larg diellit. Nëse përdorni makinën e tharjes, vendosni temperaturë të ulët. Para dhe pas tharjes, pastroni filtrin e pushit për të shmangur ngjitjen e grimcave përsëri.

Kur të jenë tharë plotësisht, palosni e ruani në vend të thatë, larg pluhurit dhe lagështisë. Nëse vëreni se nuk thithin më si më parë, janë bërë të ashpra ose kanë erë të pakëndshme që nuk largohet pas larjes, është koha për t’i zëvendësuar.

Me mirëmbajtje të duhur, një leckë cilësore mund të zgjasë deri në dy vjet ose të përballojë 300–500 larje. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Mbrëmje historike e Filharmonisë së Kosovës, performancë e fuqishme

Published

on

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, e ka cilësuar si një emocion të veçantë mbrëmjen artistike të Filharmonisë dhe Operës së Kosovës, ku u dha premiera e veprës “La Tempesta sul Lago” nga Domenico Bartolucci.

Nën drejtimin e mjeshtrit italian Jacopo Sipari di Pescasseroli, solistët Besa Llugiqi, Ivana Hoxha, Carlos Cardoso dhe Biagio Pizzuti ofruan një përvojë të paharrueshme, ndërsa koret e përgatitura nga Hajrullah Syla shtuan emocion dhe fuqinë e performancës.

Ky koncert paraprin prezantimin e Filharmonisë dhe Operës së Kosovës në Romë më 23 nëntor.

“Ishte një mbrëmje që tregon fuqinë dhe nivelin e artistëve e institucioneve tona kulturore dhe na mbush me krenari,” tha Ministri Çeku. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kulturë

Nga Azerbajxhani në Shqipëri, udhëtim mes artit të qilimave në GAT

Published

on

Galeria e Artit Tiranë ka prezantuar një koleksion të veçantë qilimash tradicionalë dhe bashkëkohorë në ekspozitën “Qoftë e shëndetshme dora që krijon – Arti i qilimave: Azerbajxhan & Shqipëri”.

Ekspozita sjell në fokus traditën e endjes përmes historive, teknikave dhe mjeshtërisë së artizanëve që ruajnë e po ashtu e përcjellin këtë trashëgimi të rëndësishme kulturore.

Qilimat shumëngjyrësh paraqiten si një pikëtakim mes kulturave shqiptare dhe azerbajxhanase, ndërsa artizanët e të dy vendeve ndajnë punimet dhe përvojat e tyre, duke treguar pasionin që kalon brez pas brezi.

Ky dialog artistik do të qëndrojë i hapur për publikun deri më 20 janar 2026.

Ekspozita, e kuruar nga Edit Pula dhe Azerkhalcha, përfaqëson një bashkëpunim të rëndësishëm mes Galerisë së Artit Tiranë dhe kompanisë azerbajxhanase Azerkhalcha, i cili nisi nëntë muaj më parë me mbështetjen e Ambasadës së Azerbajxhanit. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Kulturë

Ledia Xhoga sjell romanin e saj të suksesshëm pranë lexuesve kosovarë

Published

on

Në edicionin e radhës të programit “Në bisedë / In Conversation”, Heritage Space mirëpret për herë të parë në Prishtinë shkrimtaren dhe dramaturgen shqiptaro-amerikane Ledia Xhoga.

Ajo do të zhvillojë një diskutim me shkrimtaren dhe përkthyesen Doruntina Vinca, i cili do të fokusohet në romanin e saj të parë, “Keqkuptimi”, i nominuar në listën e gjatë për Booker Prize 2025.

Romani “Keqkuptimi” trajton trashëgimitë e errëta familjare dhe të vendlindjes, si dhe kufirin delikat mes dhembshurisë dhe vetëmbrojtjes.

Në qendër të ngjarjes është një përkthyese shqiptare në Nju Jork, qnjë përfshihet në historinë e një të mbijetuarit të torturave në Kosovë.

Duke u përballur me makthet e klientit e përpjekjet për t’i ndihmuar të tjerët, nis të përjetojë ringjalljen e kujtimeve të mohuara prej kohësh.

Ledia Xhoga, e lindur në Tiranë dhe aktualisht me banim në Bruklin dhe Catskills, ka fituar me këtë roman New York City Book Award, ndërsa është finaliste edhe për Center for Fiction First Novel Prize. Shkrimet e saj janë botuar në platforma prestigjioze si Electric Literature, Lit Hub, Brooklyn Rail, Large Hearted Boy, Intrepid Times, Hobart dhe revista të tjera letrare.

Doruntina Vinca—shkrimtare, hulumtuese dhe përkthyese nga Prishtina, me bazë në Tiranë notohet për punën e saj mbi gjuhën, letërsinë feministe dhe mënyrat se si teksti krijon forma të reja të shpërndarjes së dijes.

Ngjarja organizohet në kuadër të platformës Heritage Space, e zbatuar nga CHwB Kosova, e mbështetur nga Qeveria Suedeze, duke ofruar mundësi të veçantë për publikun me një nga zërat më të rëndësishëm të letërsisë bashkëkohore shqiptaro-amerikane. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara