Lajmet

Nuk ka kredi për punonjësit e sektorit privat

Published

on

Aprovimi i një kredie në bankat komerciale, për punonjësit e sektorit privat është procesi i vështirë, e në disa raste i pamundshëm, thotë Ardita, e cila ka aplikuar për një vlerë të kredisë në dy institucione financiare në Kosovë, dhe që në të dyja ia kanë refuzuar kërkesën.

Arsyeja e refuzimit të kërkesës, sipas saj, ka qenë afati kohor i kontratës që ka me kompaninë ku ajo punon.

Ardita, 25-vjeçare nga qyteti i Vushtrrisë, që tre vjet punon në një qendër tregtare, me pagë mujore 300 euro, kurse kontrata e saj, vazhdohet për çdo vit.

Nuk kam marrë përgjigje pozitive. Më kanë thënë se kontrata nuk është e sigurt. (Bankat) po kërkojnë një bashkëhuamarrës që punon në institucionet publike, me kontratë afatgjatë. Shumën që unë po e kërkoj, asnjëra bankë nuk po e aprovon, vetëm sepse punoj në sektorin privat”, tha Ardita.

Por, Labinoti që punon që shtatë vjet në institucione publike, para gjashtë muajsh ka marrë kredinë e dytë në një nga bankat private që operojnë në Kosovë. Ai thotë se nuk ka pasur asnjë kërkesë për dokumente shtesë apo garantues. Krejt çka i ka kërkuar banka, siç tha ai, ka qenë kontrata e punës.

“Më është kërkuar kontrata e punës, e cila është pa afat të caktuar. Nuk kam pasur ndonjë problem. Edhe pse vlera e kredisë së parë nuk është e vogël, edhe kredia e dytë më është aprovuar brenda ditës, pa bashkëhuamarrës apo garantues”, tha ai për Radion Evropa e Lirë.

Radio Evropa e Lirë e ka pyetur Shoqatën e Bankave të Kosovës për këtë çështje, por deri në momentin e publikimit të tekstit, nuk kanë kthyer ndonjë përgjigje.

Banka Qendrore e Kosovës, ndërkaq nuk evidenton ndaras kredimarrësit e sektorit privat dhe ata në sektorin publik.

Bektashi: Paga minimale ndikon në procesin e kreditimit

Institucionet bankare jo rrallëherë në ueb-faqet e tyre publikojnë oferta për kredi për punonjësit e sektorit publik. Ky sektor numëron rreth 80 mijë të punësuar, por sektori privat llogaritet punëdhënësi më i madh, me mbi 220 mijë punëtorë.

Paga mujore në këtë sektor është më e vogël, nën 350 euro, krahasuar me pagën mesatare në sektorin publik, e cila arrin në mbi 500 euro.

site logo

KërkoEKONOMI

Nuk ka kredi për punonjësit e sektorit privat

29 minuta më herët

Fotografi ilustruese.
Fotografi ilustruese.

Komentet

Aprovimi i një kredie në bankat komerciale, për punonjësit e sektorit privat është procesi i vështirë, e në disa raste i pamundshëm, thotë Ardita, e cila ka aplikuar për një vlerë të kredisë në dy institucione financiare në Kosovë, dhe që në të dyja ia kanë refuzuar kërkesën.

Arsyeja e refuzimit të kërkesës, sipas saj, ka qenë afati kohor i kontratës që ka me kompaninë ku ajo punon.

Ardita, 25-vjeçare nga qyteti i Vushtrrisë, që tre vjet punon në një qendër tregtare, me pagë mujore 300 euro, kurse kontrata e saj, vazhdohet për çdo vit.LEXONI EDHE KËTË:Pandemia rrit nivelin e kredive të këqija

“Nuk kam marrë përgjigje pozitive. Më kanë thënë se kontrata nuk është e sigurt. (Bankat) po kërkojnë një bashkëhuamarrës që punon në institucionet publike, me kontratë afatgjatë. Shumën që unë po e kërkoj, asnjëra bankë nuk po e aprovon, vetëm sepse punoj në sektorin privat”, tha Ardita.

Por, Labinoti që punon që shtatë vjet në institucione publike, para gjashtë muajsh ka marrë kredinë e dytë në një nga bankat private që operojnë në Kosovë. Ai thotë se nuk ka pasur asnjë kërkesë për dokumente shtesë apo garantues. Krejt çka i ka kërkuar banka, siç tha ai, ka qenë kontrata e punës.

“Më është kërkuar kontrata e punës, e cila është pa afat të caktuar. Nuk kam pasur ndonjë problem. Edhe pse vlera e kredisë së parë nuk është e vogël, edhe kredia e dytë më është aprovuar brenda ditës, pa bashkëhuamarrës apo garantues”, tha ai për Radion Evropa e Lirë.

Radio Evropa e Lirë e ka pyetur Shoqatën e Bankave të Kosovës për këtë çështje, por deri në momentin e publikimit të tekstit, nuk kanë kthyer ndonjë përgjigje.

Banka Qendrore e Kosovës, ndërkaq nuk evidenton ndaras kredimarrësit e sektorit privat dhe ata në sektorin publik.

Bektashi: Paga minimale ndikon në procesin e kreditimit

Institucionet bankare jo rrallëherë në ueb-faqet e tyre publikojnë oferta për kredi për punonjësit e sektorit publik. Ky sektor numëron rreth 80 mijë të punësuar, por sektori privat llogaritet punëdhënësi më i madh, me mbi 220 mijë punëtorë.

Paga mujore në këtë sektor është më e vogël, nën 350 euro, krahasuar me pagën mesatare në sektorin publik, e cila arrin në mbi 500 euro.LEXONI EDHE KËTË:Pandemia rrit vlerën e kredive

Profesori i ekonomisë në Universitetin e Prishtinës, Mejdi Bektashi, në një prononcim për Radion Evropa e Lirë, tha se punonjësit e sektorit privat janë të diskriminuar në procesin e sigurimit të mjeteve kreditore. Një nga arsyet e qasjes në kredi, sipas tij, është vlera e pagës minimale në Kosovë, që është 170 euro.

“Shumë punëdhënës në sektorin privat, për t’i ikur taksave, paguajnë vetëm vlerën e pagës minimale, kurse pjesën tjetër e paguajnë me para të gatshme. Faktikisht, kjo është një pengesë për të punësuarit për të pasur qasje në kredimarrje. Ngritja e pagës minimale në 250 ose 300 euro duhet të ndodhë gjithsesi brenda këtij viti kalendarik”, tha ai.

Paga minimale në Kosovë që nga viti 2011 ka mbetur e pandryshuar. Paga minimale është 130 euro për të punësuarit e moshës nën 35 vjeç dhe 170 euro për të punësuarit e moshës mbi 35 vjeç.

Lëvizja Vetëvendosje, e cila tani është në pushtet, në programin e saj kishte planifikuar që pagën minimale ta rrisë në 250 euro dhe kjo pagë të përjashtohet nga tatimi në të ardhurat personale.

Kthimi i kredisë nga punonjësit e sektorit publik është më i sigurt

Përveç pagës minimale, arsye tjetër Bektashi përmend edhe rritjen e pagave në sektorin publik për dallim nga sektori privat, që nuk vërehet ndonjë lëvizje sa i përket të ardhurave mujore.

“Arsyet mund të jenë të ndryshme. E para ka të bëjë me periudhën e krizës, që në Kosovë nuk është vetëm periudha e pandemisë, por edhe një periudhë para vitit 2019, ku niveli i pagave në sektorin privat ka mbetur rreth 30 për qind më i ulët se në nivelin e sektorit publik apo 40 për qind në nivelin e ndërmarrjeve publike. Bankat, duke e vlerësuar rriskun e kthimit të kredive, kanë një siguri më të madhe në sektorin publik”, tha ai.

site logo

KërkoEKONOMI

Nuk ka kredi për punonjësit e sektorit privat

29 minuta më herët

Fotografi ilustruese.
Fotografi ilustruese.

Komentet

Aprovimi i një kredie në bankat komerciale, për punonjësit e sektorit privat është procesi i vështirë, e në disa raste i pamundshëm, thotë Ardita, e cila ka aplikuar për një vlerë të kredisë në dy institucione financiare në Kosovë, dhe që në të dyja ia kanë refuzuar kërkesën.

Arsyeja e refuzimit të kërkesës, sipas saj, ka qenë afati kohor i kontratës që ka me kompaninë ku ajo punon.

Ardita, 25-vjeçare nga qyteti i Vushtrrisë, që tre vjet punon në një qendër tregtare, me pagë mujore 300 euro, kurse kontrata e saj, vazhdohet për çdo vit.LEXONI EDHE KËTË:Pandemia rrit nivelin e kredive të këqija

“Nuk kam marrë përgjigje pozitive. Më kanë thënë se kontrata nuk është e sigurt. (Bankat) po kërkojnë një bashkëhuamarrës që punon në institucionet publike, me kontratë afatgjatë. Shumën që unë po e kërkoj, asnjëra bankë nuk po e aprovon, vetëm sepse punoj në sektorin privat”, tha Ardita.

Por, Labinoti që punon që shtatë vjet në institucione publike, para gjashtë muajsh ka marrë kredinë e dytë në një nga bankat private që operojnë në Kosovë. Ai thotë se nuk ka pasur asnjë kërkesë për dokumente shtesë apo garantues. Krejt çka i ka kërkuar banka, siç tha ai, ka qenë kontrata e punës.

“Më është kërkuar kontrata e punës, e cila është pa afat të caktuar. Nuk kam pasur ndonjë problem. Edhe pse vlera e kredisë së parë nuk është e vogël, edhe kredia e dytë më është aprovuar brenda ditës, pa bashkëhuamarrës apo garantues”, tha ai për Radion Evropa e Lirë.

Radio Evropa e Lirë e ka pyetur Shoqatën e Bankave të Kosovës për këtë çështje, por deri në momentin e publikimit të tekstit, nuk kanë kthyer ndonjë përgjigje.

Banka Qendrore e Kosovës, ndërkaq nuk evidenton ndaras kredimarrësit e sektorit privat dhe ata në sektorin publik.

Bektashi: Paga minimale ndikon në procesin e kreditimit

Institucionet bankare jo rrallëherë në ueb-faqet e tyre publikojnë oferta për kredi për punonjësit e sektorit publik. Ky sektor numëron rreth 80 mijë të punësuar, por sektori privat llogaritet punëdhënësi më i madh, me mbi 220 mijë punëtorë.

Paga mujore në këtë sektor është më e vogël, nën 350 euro, krahasuar me pagën mesatare në sektorin publik, e cila arrin në mbi 500 euro.LEXONI EDHE KËTË:Pandemia rrit vlerën e kredive

Profesori i ekonomisë në Universitetin e Prishtinës, Mejdi Bektashi, në një prononcim për Radion Evropa e Lirë, tha se punonjësit e sektorit privat janë të diskriminuar në procesin e sigurimit të mjeteve kreditore. Një nga arsyet e qasjes në kredi, sipas tij, është vlera e pagës minimale në Kosovë, që është 170 euro.

“Shumë punëdhënës në sektorin privat, për t’i ikur taksave, paguajnë vetëm vlerën e pagës minimale, kurse pjesën tjetër e paguajnë me para të gatshme. Faktikisht, kjo është një pengesë për të punësuarit për të pasur qasje në kredimarrje. Ngritja e pagës minimale në 250 ose 300 euro duhet të ndodhë gjithsesi brenda këtij viti kalendarik”, tha ai.LEXONI EDHE KËTË:Rrugë e gjatë deri te një vend pune

Paga minimale në Kosovë që nga viti 2011 ka mbetur e pandryshuar. Paga minimale është 130 euro për të punësuarit e moshës nën 35 vjeç dhe 170 euro për të punësuarit e moshës mbi 35 vjeç.

Lëvizja Vetëvendosje, e cila tani është në pushtet, në programin e saj kishte planifikuar që pagën minimale ta rrisë në 250 euro dhe kjo pagë të përjashtohet nga tatimi në të ardhurat personale.

Kthimi i kredisë nga punonjësit e sektorit publik është më i sigurt

Përveç pagës minimale, arsye tjetër Bektashi përmend edhe rritjen e pagave në sektorin publik për dallim nga sektori privat, që nuk vërehet ndonjë lëvizje sa i përket të ardhurave mujore.

“Arsyet mund të jenë të ndryshme. E para ka të bëjë me periudhën e krizës, që në Kosovë nuk është vetëm periudha e pandemisë, por edhe një periudhë para vitit 2019, ku niveli i pagave në sektorin privat ka mbetur rreth 30 për qind më i ulët se në nivelin e sektorit publik apo 40 për qind në nivelin e ndërmarrjeve publike. Bankat, duke e vlerësuar rriskun e kthimit të kredive, kanë një siguri më të madhe në sektorin publik”, tha ai.LEXONI EDHE KËTË:Sektori privat nuk po arrin të ndjekë trendin e rritjes së pagave

Edhe Ardita thotë se më me dëshirë do të gjente një vend pune në sektorin publik edhe me pagë më të vogël sa merr aktualisht. Ajo ka të përfunduar Fakultetin Juridik, në një nga kolegjet private dhe është në kërkim të një vendi pune në institucionet publike, pikërisht për shkak të zbatimit të kontratës dhe afatit kohor të saj.

“Për shkak të kontratës së punës pa afat të caktuar kohor, pushimet, festat… Kurse në sektorin privat asgjë nuk ka të sigurt, as kredi më nuk të japin”, thekson ajo.

Ndryshe, vlera e kredive në dhjetë bankat komerciale që veprojnë në Kosovë ka arritur në mbi 3.2 miliardë euro. Nga kjo shumë, 1.1 miliard janë kredi familjare kurse mbi 2 miliardë kredi për biznese. Vetëm për tre muajit e parë të këtij viti, janë aprovuar kredi në vlerë 405 milionë euro, me normë mesatare 6.2 për qind.

Lajmet

Policia harton plan operativ për festat e fundvitit

Published

on

By

Policia e Kosovës me qëllim të ofrimit të një klime sa më të sigurt dhe të qetë, bazuar në detyrat e saj të cilat burojnë nga autorizimet e saj ligjore, ashtu sikurse edhe në të kaluarën përgjatë viteve paraprake, do të sigurohet që të vejë në funksion të gjithë mekanizmat e saj, në mënyrë që në aspektin e rendit dhe sigurisë publike, festat e fundvitit të kalojnë qetë dhe pa incidente.

Sipas njoftimit, me qëllim të menaxhimit të situatës së sigurisë gjatë kësaj periudhe, Policia e Kosovës ka hartuar planin operativ “Fundviti – 2024 dhe fillimi i 2025”, ku përmes këtij plani është paraparë angazhim i personelit shtesë të PK-së, me shtim të prezencës policore në rrugë dhe në ambiente të hapura, në sheshe e lokacione ku ka frekuentim më të madh të qytetarëve dhe kësisoj do të bëhet i mundur parandalimi dhe luftimi i dukurive negative dhe akteve të ndryshme kriminale.

“Policia e Kosovës ka paraparë ndërmarrjen e masave parandaluese me shtim të prezencës policore në gjithë Republikën e Kosovës, përfshirë edhe zonat e ndjeshme, posaçërisht në ato lokacione me popullatë të përzier, përveç kësaj ka paraparë edhe ndërmarrjen e masave ligjore ndaj veprimeve të mundshme kundërligjore dhe luftimin e dukurive negative që mund të shkaktojnë jostabilitet në çfarëdo mase që e rrezikon rendin, qetësinë dhe sigurinë publike.Në kuadër të këtij plani operativ do të ketë shtim të vigjilencës dhe prezencës së njësive të ndryshme policore në rrugë, me qëllim që të mbikëqyret trafiku rrugor në mënyrë që të ndikohet në parandalimin e aksidenteve rrugore si dhe të incidenteve të mundshme në trafik, njëkohësisht apelon që përgjatë frekuentimit të trafikut rrugor të respektohen të gjitha dispozitat ligjore, shenjat e trafikut, t’iu përmbahemi kushteve të rrugës, e në veçanti të mos drejtohen automjetet nën ndikim të alkoolit.Policia e Kosovës apelon tek të gjithë qytetarët, e në veçanti tek prindërit/kujdestarët, që të jenë të vëmendshëm në parandalimin e përdorimit të parregullt të mjeteve piroteknike (mjete plasëse-fishekzjarre) nga fëmijët, me qëllim që të shmanget rreziku që mund të shkaktohet nga këto mjete ngase përdorimi joadekuat i tyre mund të sjellë pasoja të rënda”, thuhet në njoftim.

Policia e Kosovës zotohet se do të ndërmarrë të gjitha veprimet ligjore përkatëse, kudo që vëren se janë përdorur armë apo mjete tjera të kundërligjshme që rrezikojnë sigurinë e qytetarëve.

Continue Reading

Lajmet

Edhe një aktakuzë për krime lufte

Published

on

By

Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës, ka ngritur aktakuzë në Gjykatën Themelore në Prishtinë kundër të pandehurit me inicialet G.V, i nacionalitetit serb, për shkak të dyshimit se ka kryer veprën penale Krim i luftës kundër popullsisë civile, e sanksionuar me nenin 142 lidhur me nenin 22 të RSFJ-së.

Sipas njoftimit, hetimet kanë vërtetuar se gjatë periudhës kohore të luftës në Kosovë gjatë vitit 1998-1999, i pandehuri ka kryer dhunë seksuale si krim i luftës ndaj një viktime të nacionalitetit shqiptar.

“Në mbështetje të neneve 234 par.2 dhe 303 par. 7 të KPP-së, Prokuroria Speciale i ka propozuar Gjykatës që të mbaj gjykimin në mungesë për shkak se i pandehuri G.V është i paarritshëm për organet e drejtësisë, kurse janë plotësuar kushtet ligjore nga neni 234 i KPP-së, për ngritjen e aktakuzës në mungesë. Kjo çështje penale tashmë i ka kaluar në kompetencë Departamentit Special të Gjykatës Themelore në Prishtinë për procedurë të mëtutjeshme”, thuhet në njoftim.

Continue Reading

Lajmet

Qelaj: Avokati i Popullit në Hagë nuk ka shprehur interesim për bashkëpunim

Published

on

By

Avokati i Popullit i Dhomave të Specializuara në Hagë ku po gjykohen ish-krerët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, duhet të jetë i pavarur dhe i pa anshëm, tha të martën Avokati i Popullit në Kosovë, Naim Qelaj.

Qelaj, derisa shprehu shqetësim për proceset në Hagë, tha se ka kontaktuar Avokatin e Popullit atje por sipas tij i njëjti nuk ka shprehur interesim për bashkëpunim.

Ai shtoi se institucioni që ai drejton ka raport shumë të kufizuar me këtë gjykatë.

“Unë kam shprehur shqetësimin tim në hetimet e fundit që i ka zhvilluar kjo gjykatë në raport me ekipet mbrojtëse. Kam konsideruar që çdo hetim i mbrojtjes në një proces gjyqësor, lë mundësinë për ndikim dhe ushtrim ndikimi…Në kuadër të kësaj, kam deklaruar që do të jetë në interesat e institucionit të Avokatit të Popullit që ta monitorojë një ose disa seanca. Por, jo gjithë procesin. Sepse monitorimi ka kosto, kërkon staf profesional, kërkon angazhim shtesë të njerëzve dhe kjo është e pamundur për ne. Përveç kësaj, Avokati i Popullit i Kosovës ka raport shumë të kufizuar në raport me këtë gjykatë dhe kur kemi bërë një analizë të ligjit, aktualisht Avokati i Popullit mund të ketë vetëm një rol dhe ai është roli i mikut të gjykatës në rast se Gjykata Kushtetuese e Dhomave të Specializuara e kërkon një të tillë”, tha Qelaj.

Qelaj tha se Avokati i Popullit atje nuk i plotëson standardet sipas instrumenteve ndërkombëtare që përcaktojnë se ky institucion duhet të jetë i pavarur dhe i pa anshëm.

“Sa i përket Avokatit të Popullit të Dhomave të Specializuara, ka një avokat të caktuar nga gjykata dhe unë kam komunikuar me të njëjtin. Kam parë që nuk ka shprehur interesim për bashkëpunim dhe për më tepër nuk ka ofruar as informata të cilat janë publike ose mund të jenë publike duke u thirrur gjithmonë në konfindencialitet dhe një mbyllje të plotë të atij institucioni në raport me mua si avokat i popullit. Duke pasur parasysh punën që po e bënë ky avokat i popullit ose institucioni atje, unë konsideroj që nuk është në standardin dhe nuk i plotëson standardet sipas instrumenteve ndërkombëtare që përcaktojnë se Avokati i Popullit duhet të jetë i pavarur, i pa anshëm”, theksoi Qelaj.

Ndër të tjera, Qelaj tha se për shkak të mandatit të kufizuar të Avokatit të Popullit nuk mund të bëjnë hetime në rastet e kësaj gjykate.

Continue Reading

Lajmet

Avokati i Popullit: Shqetësuese mungesa e përgjegjësisë kur ligjet nuk zbatohen

Published

on

By

Rënia e përgjigjeve nga autoritetet publike, mungesa e mbikëqyrjes parlamentare dhe mos votimi i raportit të vitit 2023 në kuvendin e Kosovës, kanë qenë tre sfidat kryesore e Institucionit të Avokatit të Popullit për vitin 2023.

Në konferencën e mbajtur për fund vit, Avokati i Popullit, Naim Qelaj tha përveç tre sfidave, mbetet shqetësuese niveli i zbatimit të ligjit dhe mungesa e përgjegjësisë kur ligjet nuk zbatohen.

Qelaj, përmendi disa ligje që nuk po zbatohen nga institucionet përgjegjëse.

“Statistika që ne i kemi në institucion, ka një rënie të përgjigjeve nga autoritetet. Ka munguar një mbikëqyrje parlamentare dhe një qasje shumë më pro aktive e autoriteteve publike. Si sfidë e tretë është votimi kundër nga Kuvendi i Kosovës për raportin e vitit 2022, raport i cili është adresuar në kuvend në mars të vitit 2023, e që është votuar në kuvend në maj të 2024 dhe aty pa diskutim dhe pa e vlerësuar fare raporti është votuar kundër si një tendencë me kërcënuar dhe cenuar pavarësinë dhe punën dhe institucionet e Avokatit të Popullit. Mbetet shqetësuese niveli i zbatimit të ligjit dhe mungesa e përgjegjësisë kur ligjet nuk zbatohen. Zbatimi i ligjit për mbrojtjen nga diskriminimi, ne këtë vit kemi dal me një raport të veçantë për zbatimin e këtij ligji dhe aty na del se ligji nuk është duke u zbatuar nga institucionet përgjegjëse të Republikës së Kosovës, është në proces të plotësim ndryshimit si ligj. Neni 6 i ligjit që flet për barazi mes gjinive nuk ka një zbatim të duhur”, u shpreh Qelaj.

Zëdhënësi i Avokatit të Popullit, Petrit Çollaku njoftoi lidhur me ankesat që janë bërë në këtë institucion gjatë këtij viti.

“39 raste kanë qenë të papranishme për Avokatin e Popullit për shkak të mosshfrytëzimit të mjeteve juridike, 33 raste janë të mbyllura për mosinteresim të ankuesit, ndërsa 8 raste janë të papranishme për shkak se kanë qenë jashtë juridiksionit. Ankesat e qytetarëve janë bërë kryesisht ndaj autoriteteve e publike dhe janë 440 ankesa që janë bërë ndaj ministrive dhe administratës, 419 raste ndaj gjykatave, 210 ankesa ndaj komunave, 89 ndaj policisë, 60 ankesa ndaj prokurorive, 42 ndaj ndërmarrjeve publike, natyrisht një ankesë mund të jetë për më shumë se një palë. Përkatësia etnike, kemi 1149 ankesa nga shqiptarët, 101 nga komuniteti serb, 22 nga komuniteti ashkali, 20, nga komuniteti boshnjak , 17 nga komuniteti rom, 10 nga komuniteti egjiptian, 7 nga komuniteti goren dhe 13 nga të tjera”, tha ai.

Continue Reading

Të kërkuara