

Shëndeti
Një virus i zakonshëm mund të nxisë zhvillimin e një lloji të rrezikshëm kanceri?
Published
2 hours agoon
By
UBT NewsStudimi i ri tregon se beta-HPV mund të integrohet në ADN dhe të nxisë zhvillimin e kancerit, veçanërisht tek personat me imunitet të dobësuar.
Shkencëtarët kanë arritur në një zbulim që mund të ndryshojë mënyrën si e kuptojmë një nga format më të shpeshta të kancerit në botë.
Një tip i zakonshëm i virusit human papilloma, i njohur si beta-HPV, mund të jetë më i rrezikshëm se sa mendohej. Deri tani besohej se ky virus përkeqësonte dëmtimet e lëkurës të shkaktuara nga rrezatimi UV. Një studim i ri tregon se mund të marrë kontrollin mbi qelizat dhe të nxisë zhvillimin e kancerit.
Informacionet dolën nga rasti i një gruaje 34-vjeç, e cila po luftonte me karcinomën e qelizave skuamoze në ballë. Pavarësisht operacioneve, tumoret i riktheheshin. Një analizë zbuloi një fakt tronditës: beta-HPV ishte integruar në ADN-në e qelizave të kancerit, duke prodhuar proteina që përshpejtonin përparimin e sëmundjes. Ky është rasti i parë i konfirmuar ku beta-HPV është integruar në ADN-në qelizore dhe ka marrë pjesë aktive në ruajtjen e kancerit.
Pacientja kishte një çrregullim të rrallë imunitar të trashëguar, që pengonte qelizat T, mbrojtësit kryesorë kundër infeksioneve të sulmonin HPV-në.
Edhe pse trupi riparonte me sukses dëmtimet nga rrezatimi UV, imuniteti i dobët i lejoi virusit të përhapej e të merrte kontrollin, ajo vuante edhe nga simptoma tjera të HPV-së, si lythat në lëkurë dhe në gojë.
“Kjo tregon se mund të ketë edhe persona tjerë me formë agresive të cSCC-së, që kanë defekte bazë imunitare e që mund të përfitojnë nga terapitë e fokusuara tek sistemi imunitar,”-theksoi Andrea Lisco, specialiste e imunologjisë në Institutin Kombëtar Amerikan për Alergji dhe Sëmundje Infektive.
Trajtimi pati sukses, jo vetëm që agresiviteti i kancerit të lëkurës u zhduk, por u zhdukën të gjitha simptomat e tjera të HPV-së. Gjatë tre viteve të ndjekjes, nuk pati asnjë shenjë rikthimi të sëmundjes.
“Kjo arritje s’do të ishte e mundur pa bashkëpunimin e virusologëve, imunologëve dhe ekspertëve të transplantit, që punuan nën të njëjtin çati,”-tha Lisco.
Edhe pse rrezatimi UV mbetet shkaktari kryesor i kancerit të lëkurës, ky studim tregon se në raste të rralla, viruse si beta-HPV mund të kenë rol vendimtar, veçanërisht tek individët me sistem imunitar të dobësuar.
Zbulimi thekson rëndësinë e qasjes së personalizuar në trajtimin e kancerit, e cila rezulton më efikase se metodat standarde e jep shpresë për përmirësimin e luftës kundër viruseve si alfa-HPV, që shkakton kancerin e qafës së mitrës, sidomos duke pasur parasysh se vaksinimi ka ulur ndjeshëm vdekshmërinë
Shëndeti
Studim: Njihuni me ushqimin që ul yndyrën e mëlçisë me 40%
Published
32 minutes agoon
August 13, 2025By
UBT News
Një dietë e kufizuar me kalori dhe jo me proteina të ulëta çoi në reduktim prej 40% të yndyrës së akumuluar në mëlçi, sipas gjetjeve të një studimi gjerman që ekzaminoi efektin e modelit dietik në sëmundjen e mëlçisë yndyrore joalkoolike, shkaku i sëmundjeve kronike të mëlçisë në mbarë botën.
Ekipi hulumtues i Institutit Gjerman të Ushqyerjes Potsdam-Rehbruecke, i udhëhequr nga Dr. Olga Ramich e profesori Andreas Pfeiffer, kishin identifikuar në studimet e mëparshme se një dietë me proteina të lartë është më efektive se ajo me pak proteina, dhe në një studim të ri, tani hedh dritë mbi mekanizmin e funksionimit të kësaj diete të veçantë.
Sëmundja e mëlçisë dhjamore jo-alkoolike karakterizohet nga grumbullimi i yndyrës në mëlçi e shoqërohet me obezitet, diabetin e tipit 2, presionin e lartë të gjakut dhe çrregullimet e lipideve. Nëse nuk trajtohet, mbart rrezikun e zhvillimit të cirrozës së mëlçisë dhe mund të kërcënojë jetën e të sëmurit.
Shkaqet e sëmundjes variojnë nga një mënyrë jetese jo e shëndetshme, ngrënia e ushqimeve me yndyrë e sheqer, dhe mungesa e ushtrimeve fizike, deri te faktorët gjenetikë. Në studimin e ri, studiuesit shikuan si përmbajtja e proteinave në ushqime ndikon në sasinë e yndyrës së mëlçisë tek njerëzit obezë me sëmundje të mëlçisë yndyrore jo-alkoolike.
19 pjesëmarrës ndoqën një dietë me proteina të lartë ose të ulët për tre javë. Ata i’u nënshtruan një operacioni bariatrik për të trajtuar obezitetin gjatë të cilit u morën mostrat e mëlçisë. Analiza e mostrave tregoi se dieta me kalori të ulët dhe me shumë proteina reduktoi yndyrën e mëlçisë në mënyrë më efektive sesa dieta me kalori të ulët dhe me proteina të lartë. Në rastin e parë sasia e yndyrës u reduktua me 40%, ndërsa në rastin e dytë mbeti e pandryshuar.
Pjesëmarrësit në të dy grupet humbën gjithsej rreth pesë kilogramë.
“Nëse rezultatet vazhdojnë të konfirmohen në studime më të mëdha, rekomandimi për rritjen e marrjes së proteinave të kombinuara me një dietë të shëndetshme me pak yndyrë mund të gjejë rrugën e saj në mjekësi si pjesë e një trajtimi efektiv për mëlçinë e dhjamosur”, thotë Andreas Pfeiffer.
Studiuesit vlerësojnë se efekti pozitiv i kësaj diete qëndron në faktin se marrja, ruajtja dhe sinteza e yndyrës është e shtypur. Kjo sugjerohet nga analizat gjenetike të gjera të mostrave të mëlçisë të kryera më pas nga profesori Stephan Herzig dhe ekipi i tij në qendrën kërkimore Helmholtz Zentrum München.
Disa gjene përgjegjës për thithjen, ruajtjen dhe sintezën e yndyrës në mëlçi ishin më pak aktive pas dietës me proteina të lartë sesa pas dietës së ulët.
Në të njëjtën kohë, me rezultate befasuese u hetuan edhe mitokondritë, sipas Dr. Olga Ramich, e cila kreu studimin përkatës së bashku me kolegët e saj në Departamentin e Fiziologjisë dhe Metabolizmit të Energjisë të Institutit Gjerman të Ushqyerjes Potsdam-Rehbruecke.
“Aktiviteti mitokondrial ishte i ngjashëm në të dy grupet. Kjo na befasoi. Të hidhnim hipotezën se një dietë me proteina të lartë do të rriste aktivitetin mitokondrial e do kontribuonte në reduktimin e yndyrës së mëlçisë”, tha Susanne Klaus, kreu i Departamentit të Fiziologjisë dhe Metabolizmit të Energjisë.
Studiuesit u befasuan gjithashtu kur zbuluan se nivelet serike të faktorit të rritjes së fibroblasteve 21 ishin më të ulëta pas dietës me proteina të lartë që reduktonte yndyrën e mëlçisë sesa pas dietës me pak proteina.
Aktualitet
Kardiologu Edis Demiri nga United Hospital shpjegon simptomat që tregojnë probleme me zemrën në podcastin “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi
Published
3 hours agoon
August 13, 2025By
Driton Iseni
Në episodin e 40 të podcastit “Shëndeti në rend të parë”, i mbështetur nga United Hospital, kardiologu invaziv Edis Demiri foli për diagnostikimin dhe trajtimin e sëmundjeve të zemrës.
Demiri shpjegoi se si t’i kuptojmë më mirë simptomat e para të problemeve të zemrës, rreziqet që i kërcënojnë, si dhe arritjet më të fundit teknologjike në këtë fushë.
Ai theksoi se disa nga simptomat që nuk duhet të neglizhohen për problemet e zemrës janë: dhimbja në kraharor, vështirësia në frymëmarrje, lodhja e tepruar dhe ndjesia e rëndesës në trup.
Kardiologu gjithashtu vuri në dukje se, ndonëse stresi dhe ankthi mund të shkaktojnë simptoma të ngjashme, një kontroll i hershëm mund të bëjë diferencën.
Demiri përmendi disa faktorë kryesorë të rrezikut për sëmundjet kardiovaskulare: presioni i lartë i gjakut, kolesteroli i lartë, duhani dhe mungesa e aktivitetit fizik. Ai nënvizoi se shumica e këtyre faktorëve mund të parandalohen përmes një stili jetese të shëndetshëm dhe kontrollit të rregullt mjekësor.
Gjatë bisedës, doktori Demiri rekomandoi gjithashtu ushqim të shëndetshëm dhe aktivitet fizik, të cilat janë thelbësore për shëndetin e zemrës.
Për më shumë, ndiqni podcastin e plotë “Shëndeti në rend të parë”. /Telegrafi/
Shëndeti
Ushqimi që duhet të hani më shpesh pas moshës 30 vjeç
Published
4 hours agoon
August 13, 2025By
UBT News
Pas moshës 30 vjeç, është e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje zakoneve të përditshme që ndikojnë në shëndetin tuaj afatgjatë. Një zakon i dobishëm që ia vlen të përvetësohet është të hani arra rregullisht.
Arrat njihen si ushqim i pasur me vlera ushqyese, përmbajnë yndyrna të shëndetshme, fibra dhe substanca natyrale që ndihmojnë në ruajtjen e ekuilibrit në trup. Ato dallohen sepse mund të kenë një efekt pozitiv në zemër, tru dhe gjendjen e përgjithshme të shëndetit.
Arrat mund të jenë shtesë e thjeshtë në dietë. Ato mund të hahen veçmas si meze e lehtë, të shtohen në sallata, kos ose të përdoren në përgatitjen e pjatave të ndryshme. Një grusht në ditë, që është rreth 30 gramë, është i mjaftueshëm për të përfituar nga përfitimet e tyre.
Edhe pse me shumë kalori, arrat në sasi të moderuara nuk përbëjnë kërcënim për peshën trupore, veçanërisht nëse janë pjesë e një diete të ekuilibruar.
Ato mund të ofrojnë ndjesi ngopjeje e të ndihmojnë në ruajtjen e energjisë gjatë gjithë ditës. Duke e futur këtë zakon, është e mundur të ndikohet pozitivisht në shëndet dhe mirëqenie, gjë që është veçanërisht e rëndësishme ndërsa trupi plaket dhe ndryshon.
Shtimi i arrave në dietën tuaj mund të jetë një hap i vogël, por i rëndësishëm drejt ruajtjes së vitalitetit dhe mirëqenies.
Shëndeti
Tre sekrete shëruese që rregullojnë tensionin e gjakut
Published
2 days agoon
August 11, 2025By
UBT News
Bimë si ashwagandha dhe shafrani i Indisë tani njihen si pjesë e alfabetit global të mirëqenies.
Por, ato nuk janë të vetmet që ekzistojnë e që nuk janë të vetmet që mund të ofrojnë përfitime të konsiderueshme shëndetësore për trupin e njeriut. Ayurveda, sistemi tradicional i mjekësisë në Indi, i cili daton më shumë se 3,000 vjet më parë, përfshin një gamë shumë më të gjerë bimësh medicinale.
Bazuar në parimet e ekuilibrit midis trupit, mendjes dhe shpirtit, mjekësia Ayurvedic mbështetet në dietë, stilin e jetës dhe substancat natyrale për të parandaluar dhe trajtuar sëmundjet. Ka disa bimë dhe erëza pak të njohura që tani po tërheqin vëmendjen për përfitimet e tyre të mundshme shëndetësore:
1. Pjepër i hidhur
Pavarësisht emrit, përfitimet janë “të ëmbla”. Kjo perime jeshile është përdorur prej kohësh për të rregulluar sheqerin në gjak, për të luftuar infeksionet e trajtuar inflamacionin dhe kolesterolin e lartë. Gjashtë eliksirë shëndetësorë me bimë dhe erëza – Zvogëlojnë fryrjen, hipertensionin dhe përmirësojnë kujtesën.
Studimet laboratorike tregojnë se mund të luftojë mikrobe si E. coli, salmonela, viruset e herpesit dhe madje edhe parazitët e malaries. Hulumtimet sugjerojnë veti të mundshme antikancerogjene, në kancerin e gjirit. Nevojiten më shumë studime për të përcaktuar besueshmërinë e këtyre provave.
Pjepri i hidhur përmban disa komponime bioaktive, si karantina dhe polipeptidi-p, që imitojnë efektet e insulinës, mbështesin prodhimin dhe përmirësojnë përdorimin e sheqerit nga trupi. Nëse jeni duke marrë ilaçe antidiabetike, konsumimi i pjeprit të hidhur kërkon kujdes.
2. Kopër
Kokrra e zezë konsiderohet si një “mjet shumëfunksional” bimësh. Tradicionalisht është përdorur për të lehtësuar dhimbjet menstruale, për të mbështetur ushqyerjen me gji e rregulluar sheqerin në gjak. Provat klinike sugjerojnë se mund të ndihmojë në rregullimin e kolesterolit. Përmban përbërës aktivë, si saponinat, pektina dhe fitosterolet, që zvogëlojnë thithjen e yndyrës dhe të bllokojnë thithjen e kolesterolit. Përmban antioksidantë që mbrojnë zemrën dhe mbështesin metabolizmin e shëndetshëm të yndyrës. Ngadalëson tretjen e karbohidrateve, zvogëlon thithjen e glukozës në zorrë e rrit çlirimin e insulinës.
Disa teste kanë treguar se fenugreek mund të ndihmojë në rritjen e testosteronit , duke ndihmuar në përmirësimin e epshit , uljen e yndyrës trupore dhe rritjen e energjisë, veçanërisht kur kombinohet me stërvitje forcuese.
Efektet anësore janë të lehta dhe gastrointestinale, si të përziera, fryrje ose diarre. Megjithatë, dozat e ulëta përgjithësisht konsiderohen të sigurta.
3. Asafoetida
Njihet si një erëz me aromë të fortë, e përdorur në kuzhinën indiane. Në Ayurveda, njihet edhe si ilaç i fuqishëm për tretjen. Prodhohet nga lëngu i tharë i rrënjëve të bimës ferula, është i famshëm për aftësinë e tij për të lehtësuar fryrjen dhe gazrat. Përbërësi i tij aktiv, acidi ferulik ndihmon në tretjen e karbohidrateve komplekse. Thuhet se stimulon enzimat tretëse dhe prodhimin e tëmthit, duke përmirësuar tretjen e yndyrnave.
Studimet e hershme laboratorike sugjerojnë edhe më shumë përfitime, duke përfshirë efekte të mundshme antimikrobike, anti-inflamatore dhe neuroprotektive , si dhe role në rregullimin e presionit të gjakut, lehtësimin e astmës dhe uljen e sheqerit në gjak.
Këshillohet nëse jeni duke marrë ilaçe për tensionin e gjakut, siç është varfarina, pasi asafetida shkakton rënie të tensionit të gjakut dhe hollim të gjakut.
Mjete të lashta, vëmendje moderne
Mjekësia tradicionale u ka besuar këtyre bimëve Ayurvedic për shekuj, që duket se kanë shumë për të ofruar në menaxhimin e sëmundjeve kronike ose përmirësimin e mirëqenies së përgjithshme, për sa kohë që përdoren me kujdes dhe duke ndjekur udhëzimet e konsumit të sigurt. Sasitë e vogla konsiderohen të sigurta, por nëse po mendoni të merrni suplemente ose doza terapeutike, është e rëndësishme të flisni me një mjek, veçanërisht nëse jeni shtatzënë, merrni ilaçe ose keni një problem shëndetësor.

Cilat vende i kanë pagat minimale më të larta dhe më të ulëta në Evropë?

Top Kolshi një muaj paraburgim për vrasjen e Enver Bajraktarit në Baicë të Lipjanit

Master në AI? UBT – i vetmi që ofron programin Shkenca Kompjuterike me orientim në këtë fushë

Studim: Njihuni me ushqimin që ul yndyrën e mëlçisë me 40%

Shkëndija pëson 5 gola në Azerbajxhan, skuadra shqiptare e mbyll aventurën në Champions

Sekuestrohen 20 motoçikleta nga policia nё Gjilan

AME: 633 zjarre të raportuara javën e fundit, nëntë vatra aktive

Vrasja e trefishtë në Gjilan, MD kërkon masa displinore – KPK: S’komentojmë thirrjet e ekzekutivit

Taylor Swift zbulon se do të sjellë albumin e radhës
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit