Kulturë

Një qytet, një ngjarje: Kosova me historitë e punonjëseve femra në Bienale

Published

on

Në një qytet të shkëlqyer që rrëfen historinë në çdo rrugë, mes kanaleve të shkëlqyera dhe pallateve shumëvjeçare, një ngjarje e jashtëzakonshme ecën rrugëve të Venecias çdo dy vjet. Është ‘Biennale di Venezia’, një festë e artit modern që ka ngjallur zemrat e vizitorëve për më shumë se një shekull.

Për herë të parë, një poet dhe artist venecian, Riccardo Selvatico, u frymëzua për të organizuar këtë spektakël të jashtëzakonshëm në vitin 1895, për të festuar qindvjetorin e lindjes së një tjetër poeti të madh, Dante Alighieri. Ndërkohë që pasqyronte dritën e diellit në kanale, ky festim i artit u bë një tregim për të gjithë të interesuarit e artit modern në Itali. Me kalimin e kohës, ngjarja filloi të përforcohej dhe të zgjeronte horizontet e saj. Çdo dy vjet, Venecia u mbulua me një valë ngjyrash, ide dhe inovacione artistike. Arkitektura u bashkua me pikturën, muzika u ndesh me kinemanë, duke krijuar një përzierje të artit modern që nuk kishte barriera. Në vitin 1980, Biennale di Venezia u shpërnda në disa pjesë, duke sjellë në jetë bienale të veçanta për arkitekturën dhe kinemanë. Pallatet e mrekullueshme u bënë ambient për krijimtarinë e re dhe kreativitetin, duke lënë një gjurmë të pakëputur në historinë e artit modern. Për një moment, në këtë qytet magjik, artistët dhe publiku bashkohen për të shkruar një kapitull të ri në historinë e artit modern.

Ekspozita e 60-të Ndërkombëtare nën udhëheqjen e Adriano Pedrosa

Në një ngjarje që shënon një moment historik për botën e artit, nën drejtimin e kuratorit të njohur Adriano Pedrosa, Ekspozita e 60-të Ndërkombëtare e Artit do të zbulojë thesarin e kreativitetit ndërkombëtar në një spektakël që do të mbajë frymën e vizitorëve nga 20 prilli deri në 24 nëntor 2024. Para këtij spektakli të madh, parahapja e ngjarjes do të fillojë më 17, 18 dhe 19 prill, duke hapur rrugën për një udhëtim të mrekullueshëm në botën e artit.

Në këtë rrugëtim magjik, Adriano Pedrosa, personaliteti frymëzues nga Brazili, do të udhëheqë si kurator, duke sjellë me vete një bagazh të pasur me përvojë dhe njohuri artistike. Pedrosa, drejtori artistik i Museu de Arte de São Paulo Assis Chateaubriand – MASP, njihet për vizionin e tij të jashtëzakonshëm në organizimin e ekspozitave të artit. Me një listë të mbushur me sukses, duke filluar nga ekspozitat e famshme “Historitë e vallëzimit” deri te “Historitë braziliane”, ai ka demonstruar aftësitë e tij unike në prezantimin e artit në një mënyrë që përshkruan historinë dhe kulturën. Në vitin 2023, Pedrosa u nderua me çmimin prestigjioz Audrey Irmas për ekselencën kuratoriale, një pasqyrë e njohjes së talentit dhe përkushtimit të tij për artin. Me këtë emërim si kurator i Ekspozitës Ndërkombëtare të Artit, Pedrosa shënon një moment të veçantë, duke u bërë i pari latino-amerikan në këtë rol dhe duke e vendosur qendrën e artit në hemisferën jugore në qendër të vëmendjes së botës artistike. Nën udhëheqjen e Adriano Pedrosa, kjo ekspozitë do të jetë një ngjarje që nuk do të harrohet lehtësisht, duke lënë shenjën e saj të ndjeshme në historinë e artit ndërkombëtar.

Kosova me “The Echoing Silences of Metal and Skin” të Doruntina Kastratit

Në zemër të Bienales së Venecias, një pavion i veçantë ngritet nën qiellin e bukur italian, duke sjellë me vete një histori të thellë dhe një thirrje për ndryshim. Pavijoni i Republikës së Kosovës niset në një udhëtim emocionues me një instalacion skulptural të rrallë, një shfaqje e quajtur “The Echoing Silences of Metal and Skin”, e krijuar nga artistja Doruntina Kastrati.

Ky instalacion nuk është thjesht një ansambël i skulpturave metalike; është një shprehje e fuqishme e fuqisë së artit për të përcjellë mesazhe thelbësore. Ajo hedh dritë mbi një realitet të padiskutueshëm – pabarazinë dhe shfrytëzimin e fshehur në industri. Duke u bazuar në rrëfimet e punonjëseve femra të një fabrike të ëmbëlsirave në Prizren, Kosovë, Doruntina Kastrati shfaq fuqinë e artit për të zbuluar histori të fshehura nën shtypjen e punës së përsëritur dhe të pagueshme me vështirësi. Skulpturat e metalit përshkruajnë në mënyrë të thellë rrëfimet e grave në industri, duke shfaqur një botë të fshehur ku zëri i tyre shpesh është e shuar. Përmes ngjyrave dhe formave të ndryshme, këto skulptura shfaqin një histori të trishtueshme, por të fuqishme, të punës së grave në Kosovë.

Pavijoni i Kosovës në Bienalen e Venecias nuk është vetëm një ekspozitë artistike; është një thirrje për reflektim dhe ndryshim. Me rrëfimet e ish-punonjëseve dhe dokumentacionin fotografik, ky pavion prezanton një histori të fuqishme dhe të thellë të punës së femrave në Kosovë. Është një bisedë e hapur për praktikat shfrytëzuese të punës dhe një thirrje për një shoqëri më drejtë dhe barabartë.

Nëse jeni të gatshëm për një udhëtim emocionues të reflektimit dhe shkëmbimit të ideve Pavijoni i Kosovës në Bienalen e Venecias është destinacioni i ardhshëm. Katalogu i ekspozitës, eksploron thellësitë e këtij projekti artistik. Ai nuk është thjesht një libër me foto dhe tekste, por një udhërrëfyes i përsosur që ju shoqëron në një udhëtim thellësish, duke ju lejuar të eksploroni këtë projekt të shkëlqyeshëm artistik dhe të zbuloni një tjetër dimension të realitetit shoqëror.

“The Echoing Silences of Metal and Skin” është një eksperiencë që shkon përtej skulpturave dhe materialeve; është një udhëtim në thellësitë e shpirtit njerëzor. Ky instalacion nuk është vetëm një thirrje për ndryshim, por një kujtesë për fuqinë e artit për të ndryshuar botën./UBTNews/

© Dionesa Ebibi

Kulturë

Ndërron jetë shkrimtarja e njohur britanike, Dame Jilly Cooper

Published

on

Shkrimtarja e njohur britanike, Dame Jilly Cooper, ka ndërruar jetë në moshën 88-vjeçare pas një rrëzimi, konfirmuan familja dhe botuesi i saj.

Cooper ishte e famshme për romanet sensuale që portretizonin jetën dhe skandalet e klasës së pasur rurale dhe kishte shitur mbi 11 milion kopje të veprave të saj vetëm në Mbretërinë e Bashkuar.

Fëmijët e saj, Felix dhe Emily, thanë: “Nëna jonë ishte një dritë e shndritshme në jetët tona. Dashuria e saj për familjen dhe miqtë nuk kishte kufij. Humbja e saj është një tronditje e madhe. Jemi krenarë për gjithçka që arriti dhe nuk mund ta imagjinojmë jetën pa buzëqeshjen dhe të qeshurat e saj të çiltër.”

E njohur si “Mbretëresha e bonkbuster-ave”, Jilly Cooper publikoi librin e saj të parë, How To Stay Married më 1969, të ndjekur nga How to Survive From Nine To Five një vit më vonë. Romani  më i famshëm, Riders është pjesë e serisë Rutshire Chronicles, përfshin dhjetë vepra.

Aktori Rufus Jones, i cili luan në serialin televiziv Rivals bazuar në librin e saj, i bëri homazh Cooper në Instagram: “Jilly ishte një grua e jashtëzakonshme – e qeshur, e çuditshme dhe e mirë. Patëm fatin ta takonim dhe të mësojmë nga tregimet e saj të paharrueshme.”

Agjentja e saj, Felicity Blunt, e përshkroi bashkëpunimin me Cooper si privilegj: “Ajo ka lënë gjurmë në kulturën letrare e në mënyrën e të shkruarit që nga publikimi mbi pesëdhjetë vjet më parë. Do të mbahet mend për serinë Rutshire Chronicles dhe për personazhin Rupert Campbell-Black, por mbi të gjitha për mënyrën e saj të veçantë të të treguarit për klasën, dashurinë, rivalitetin dhe humorin e mprehtë.

Karriera e Cooper ishte e gjatë dhe e larmishme; ajo filloi si gazetare në vitet 1957-1959, më pas u bë kolumniste për tema si martesa, seksi dhe jeta e përditshme, para se të kalonte tek librat e saj të suksesshëm. Ajo gjithashtu kontribuoi si producent ekzekutiv në adaptimin e librit të saj Rivals për Disney+, duke ndihmuar në skenar dhe regjizim.

Përndryshe, Jilly Cooper do të mbahet mend si një shkrimtare energjike, me humor dhe me një talent të jashtëzakonshëm për të sjellë gëzim tek lexuesit dhe të gjithë ata që punuan me të. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Lifestyle

Si të aktivizoni rritjen e flokëve me peptide?

Published

on

Serumet me peptide kanë fituar një vend të rëndësishëm në rutinat e kujdesit për lëkurën për shkak të aftësisë së tyre për të riparuar dhe përmirësuar gjendjen e saj.

Kur përdoren në skalp, peptide për rritjen e flokëve mund të ndihmojnë në hidratimin e skalpit, parandalimin e dobësimit të flokëve, reduktimin e inflamacionit dhe stimulimin e rritjes së flokëve të rinj dhe më të fortë.

“Në fund të fundit, një skalp i shëndetshëm sjell flokë të shëndetshëm,” thekson ekspertja për flokët Kerry Yates.

Peptidet janë zinxhirë të shkurtër aminoacidesh, blloqet ndërtuese të proteinave. Trupi i prodhon natyrshëm, dhe kur aplikohen në lëkurë, ato njihen nga trupi dhe shkaktojnë reagime të dobishme.

“Trupi kombinon peptide në sekuenca të ndryshme që veprojnë si sinjalizues qelizorë, duke ndihmuar në riparim, rindërtim dhe rigjenerim,” shpjegon mjekja interniste e certifikuar Dr. Amanda Kahn, e specializuar në kujdesin afatgjatë të shëndetit.

Në skalp, peptidet dërgojnë sinjale që aktivizojnë gjenet përgjegjëse për rritjen dhe trashësinë e flokëve, si dhe stimulojnë lirimin e faktorëve të rritjes, thotë dermatologia e certifikuar Dr. Kiran Mian.

“Ato ndihmojnë në zgjatjen e flokëve, zgjasin fazën e rritjes dhe përmirësojnë përmbajtjen e aminoacideve në flokë, duke rezultuar në flokë më të butë dhe më të shëndetshëm,” shton ajo. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Erblina Luma promovon librin “Vajza e Diellit”, një udhëtim mes lindjes, vdekjes dhe ringjalljes

Published

on

Letërsia shqipe është pasuruar me një zë të ri, të ndjeshëm dhe të guximshëm.

Erblina Luma ka promovuar librin e parë me poezi, “Vajza e Diellit”, një përmbledhje me 78 krijime, të ndara në dy pjesë me nga pesë kapituj secila.

Në to, autorja trajton tema universale që prekin thelbin e ekzistencës – lindjen, vdekjen dhe ringjalljen.

Gjatë promovimit, Luma ndau me publikun përjetimet e saj personale dhe simbolikën që e udhëheq veprën.

“‘Vajza e Diellit’ për mua ka një rëndësi të veçantë. Është një libër me shumë shenja autobiografike. Ai hapet me një thënie që përkufizon mënyrën si e shoh jetën dhe rrugëtimin tim. Pas saj vjen një poezi – një ode për një vegim. Libri ndahet në dy pjesë me dhjetë kapituj gjithsej; pesë prej tyre janë më ndërpersonale… Mendoj se arti, kudo që ndodhet, na frymëzon të gjithëve. Nëse merrni diçka prej këtij libri, uroj të jetë frymëzim,” – u shpreh autorja.

Në këtë ngjarje kulturore, një emocion të veçantë ndau edhe Muzafer Luma, babai i autores, i cili falënderoi të pranishmit për mbështetjen dhe përkrahjen ndaj vajzës së tij dhe krijimtarisë së saj poetike.

 

Në promovimin e librit të saj, Erblina Luma falënderoi të gjithë: “Ju falënderoj nga zemra për kohën që keni ndarë dhe për përkushtimin që keni treguar për të qenë pjesë e kësaj ngjarjeje të veçantë për familjen tonë, por edhe më gjerë, sepse çdo vepër arti dhe çdo talent në letërsi është një vlerë dhe pasuri për shoqërinë.”

Recensenti i librit, Hashim Baftijari, e përshkroi veprën si një nisje të fuqishme poetike: “Ajo që më pëlqen tek Erblina është qartësia dhe siguria në ligjërimin poetik. Vëllimi ‘Vajza e Diellit’ është më shumë se një përmbledhje poezish; është një aventurë shpirtërore, e ndërmarrë me vetëdije dhe guxim. Poezitë lidhin procesin e lindjes dhe të vdekjes, duke udhëtuar si feniks drejt pajtimit me përjetësinë.”

Fjalën e rastit e mbajti edhe Bardhyl Kabashaj, zëvendësdrejtor i Gjimnazit “Xhevdet Doda”, i cili shprehu krenarinë për suksesin e nxënëses së shkollës: “Nxënësit tanë, që na përfaqësojnë me rezultate dhe vlera, na bëjnë të ndihemi krenarë për punën dhe angazhimin e tyre.”

Kujtim Lepaja, përfaqësues i shtëpisë botuese “Dija”, tha se ndihen krenarë që mund ta sjellin këtë libër tek lexuesit: “Ky libër është një udhëtim i bukur. Që nga viti 1990 kemi botuar kryesisht klasikët dhe rilindësit, por tashmë po i japim hapësirë talentëve të rinj që duan të dëgjohen. Erblina përjeton bukurinë, dhimbjen dhe misterin e jetës, dhe si botues ndihemi krenarë që mund t’ua japim lexuesve këtë përvojë.”

Përndryshe, libri “Vajza e Diellit” shfaqet si një pasqyrë shpirtërore, që fton lexuesin të udhëtojë mes dhimbjes dhe shpresës, duke parë jetën si një rrugëtim drejt dritës dhe kuptimit të saj. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Në udhëtim drejt lirisë! Shqipëria e vitit 1994 në objektivin e Gianni Bellesia

Published

on

Mbrëmjen e së premtes, në Durrës u hap ekspozita fotografike “Shqipëria 1994 – Një popull në lëvizje”, me autor fotografin italian Gianni Bellesia dhe e kuruar nga Petrit Kozeli.

Kjo ekspozitë sjell për publikun shqiptar një rrëfim të fuqishëm vizual, të realizuar tri dekada më parë, në një periudhë kur vendi përpiqej të shëronte plagët e diktaturës dhe të ndërtonte një jetë të re.

Fotografitë e shkrepura në Durrës dhe në zonën e thellë të Nënshatit pasqyrojnë fytyrat, rrugët dhe shpresat e njerëzve të thjeshtë, të cilët në fillim të viteve ’90 nisën udhëtimin e tyre drejt lirisë dhe dinjitetit njerëzor.

“Kur erdha për herë të parë në Shqipëri, në janar 1994, si pjesë e një misioni humanitar, pashë një vend që kërkonte të rilindte. Ishte një kohë e mbushur me vështirësi, por edhe me dritë në sytë e njerëzve. Kjo ekspozitë është një dëshmi e atij shpirti të fortë që më frymëzoi shumë. Sot, kur kthehem pas tri dekadash, shoh ndryshime të mëdha,” rrëfen fotografi Gianni Bellesia.

Ekspozita u realizua me mbështetjen e FotoKlub Durrësit, një nismë e re që synon të krijojë hapësira bashkëpunimi dhe zhvillimi për dashamirësit e fotografisë në qytet.

Ajo qëndroi e hapur gjatë fundjavës në Qendrën Kulturore të Fëmijëve në Durrës dhe u vlerësua nga të pranishmit si një udhëtim emocional në kujtesën e një kohe që ndryshoi rrënjësisht jetën e shqiptarëve – një kujtesë që mbetet e gjallë falë artit të fotografisë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara