

Lifestyle
Një orë më shumë gjumë, e më pak dritë! Ja data kur ndryshon ora
Published
3 weeks agoon
By
UBT NewsEdhe pse kjo duket si një formalitet i zakonshëm, ndryshimi i orës ndikon dukshëm në jetën e përditshme.
Nga gjumi dhe përqendrimi, te humori dhe produktiviteti, trupi reagon ndaj prishjes së ritmit natyral. Në vend të një ore më shumë pushim, shpesh përballemi me lodhje, nervozizëm dhe rënie të energjisë.
Prej vitesh në Evropë diskutohet për heqjen e kësaj praktike, por ajo ende mbetet në fuqi dhe zbatohet dy herë në vit, pranverë dhe vjeshtë, me arsyetimin se drita e ditës shfrytëzohet më mirë.
Ky ndryshim sjell më shumë shqetësime sesa përfitime, sidomos për fëmijët dhe të moshuarit që e kanë më të vështirë përshtatjen.
Efektet nuk duhen nënvlerësuar e këshillojnë që secili të përgatitet për këtë tranzicion, që ndikimi në organizëm të jetë sa më i lehtë.
Kur ndryshon ora?
Në vjeshtën e vitit 2025, orët do të kthehen pas më 26 tetor, të dielën në ora 03:00 të mëngjesit, atëherë akrepat kthehen një orë pas, në 02:00. Praktikisht fitojmë një orë më shumë gjumë, por humbim një pjesë të dritës së ditës. Ndërsa shumica mendojnë: “mirë, fle më gjatë”, pasojat e kësaj ndryshimi shpesh nënvlerësohen – nga lodhja deri te ndjesia se dita është shumë e shkurtër.
Pse bëhet ky ndryshim?
Edhe pse prej kohësh diskutohet për heqjen e tij, ndryshimi i orës ende zbatohet dy herë në vit, me arsyetimin se drita e ditës shfrytëzohet më mirë. Por në praktikë, më shumë dritë në mëngjes nuk do të thotë më pak lodhje pasdite, transmeton Telegrafi.
Pasojat që shpesh i injorojmë:
▪ Çrregullim i bioritmit, sidomos tek fëmijët dhe të moshuarit.
▪ Përgjumje dhe ulje të përqendrimit.
▪ Rrezik më i madh për gjendje depresive për shkak të errësirës më të hershme.
▪ Ndryshime në oreks dhe në cilësinë e gjumit.
5 gjëra që gjithmonë i harrojmë
▪ Ora në furrë, në makinë ose në mur nuk ndryshohet vetë.
▪ Ndihemi “të çuditshëm” për disa ditë pas ndryshimit, pa e kuptuar pse.
▪ Fëmijët e kanë më të vështirë përshtatjen se të rriturit.
▪ Produktiviteti bie në javën e parë.
▪ Shumë besojnë se kjo praktikë do të hiqet, por ende nuk është.
Si të përshtatemi më lehtë?
▪ Filloni të rregulloni orarin e gjumit disa ditë më herët.
▪ Dilni në dritë natyrale në mëngjes, edhe kur është me re.
▪ Mos planifikoni angazhime të rëndësishme menjëherë të hënën.
▪ Mbani rutinë – trupi e do parashikueshmërinë.
Ndryshimi i orës në vjeshtë shihet si formalitet teknik, por ndikon në ritmin e përditshëm. Trupi reagon ndaj errësirës më të hershme, ndryshimit të aktiviteteve dhe ndjesisë së “moskoordinimit” me kohën.
Lodhja, nervozizmi dhe rënia e përqendrimit nuk janë shenjë dobësie, por reagim i natyrshëm ndaj ndryshimit të ritmit.
Prandaj, është e rëndësishme të mos i nënvlerësojmë këto efekte, por t’i pranojmë dhe t’i menaxhojmë, përmes rutinës, ekspozimit në dritë dhe durimit ndaj trupit tonë.
Lifestyle
30 shtatori – Dita Kombëtare e dashurisë për njerëzit
Published
2 hours agoon
September 30, 2025By
UBT News
Çdo vit, më 30 shtator, shënohet Dita Kombëtare e Dashurisë për Njerëzit (National Love People Day), një ditë që promovon dashurinë pa kushte dhe mirësinë njerëzore.
Ajo na fton të japim dashuri pa pritur asgjë në këmbim, duke nxjerrë në pah vlerat universale që na bashkojnë pavarësisht prejardhjes, besimit apo bindjeve tona.
Kjo ditë u shpall për herë të parë në vitin 2017 nga New Life Covenant Church në Çikago, me synimin për të përhapur idenë se dashuria duhet të praktikohet çdo ditë dhe ndaj kujtdo.
Qëllimi i saj është të frymëzojë njerëzit të tregohen zemërgjerë, të ndihmojnë komunitetin dhe të ndërtojnë marrëdhënie të bazuara në respekt e mirëkuptim.
Dashuria pa kushte është vlerë që gjendet në shumë tradita fetare e praktika shpirtërore, por kjo ditë na kujton se ajo duhet të reflektohet edhe në përditshmëri: një gjest i vogël mirësie, një fjalë mbështetjeje apo një akt solidariteti mund të ndryshojë ditën e dikujt dhe të krijojë një zinxhir pozitiv tek të tjerët.
Si mund ta shënojmë këtë ditë?
Duke shprehur mirënjohje për njerëzit pranë nesh.
Duke ndihmuar ata që kanë nevojë.
Duke dhuruar kohë, buzëqeshje apo fjalë të ngrohta.
Duke përhapur dashuri pa kushte në familje, shoqëri dhe komunitet.
Në një botë shpesh të mbushur me ndarje e tensione, 30 shtatori na rikujton se dashuria dhe humanizmi mbeten forcat më të fuqishme për të kapërcyer çdo pengesë. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Ky gabim në larje mund t’i bëjë rrobat tuaja të mbajnë erë të lagësht
Published
4 days agoon
September 26, 2025By
UBT News
Të gjithë kemi pasur raste kur sa herë i kemi nxjerrë rrobat nga lavatriçja pas larjes kemi nuhatur një erë të keqe lagështie, dhe kjo mund të jetë një gabim që keni bërë para larjes.
Kjo lidhet me peshqirët, sepse ata mund të kundërmojnë dhe të shkatërrojnë erën e të gjitha rrobave që lau lavatriçja.
Peshqirët e lagur që ndodhen përreth, qoftë në shportën e rrobave ose direkt në lavatriçe, janë një mjedis ideal për shumimin e mykut dhe kërpudhave. Kjo do të thotë që aroma e pakëndshme transferohet në çdo gjë tjetër në rrobat e larjes.
Ndoshta keni bërë dush dhe keni hedhur një peshqir të lagur direkt në shportë, ose e keni përdorur për të pastruar një derdhje dhe e keni hedhur bashkë me pjesën tjetër të rrobave. Sidoqoftë, ai peshqir i lagur po e dëmton larjen tuaj, prandaj po kërkoni mënyra për të hequr aromat e mykut nga rrobat tuaja.
Kur peshqirët e lagur qëndrojnë për më shumë se 24 deri në 48 orë, mund të rritet myku dhe kërpudha.
Mund të mos i shihni sporet, por patjetër do ta nuhasni erën e keqe që lënë pas. Myku lulëzon në mjedise të errëta, të lagështa dhe me lagështirë.
Lagështia e bllokuar në fibrat e peshqirit nuk mund të dalë jashtë dhe kjo çon në një erë myku që përhapet në çdo gjë tjetër në shportën e rrobave. Kjo është arsyeja pse hedhja e rrobave të lagura në shportën e rrobave është një ide e keqe.
Lajmi i mirë është se kjo mund të parandalohet duke ndjekur disa hapa të thjeshtë.
Pasi të keni përdorur peshqirin, qoftë pas dushit apo për të pastruar ndonjë derdhje, lëreni të thahet plotësisht përpara se ta hidhni në shportë ose në lavatriçe bashkë me rrobat e ndyra.
Ekspertja e pastrimit Julia Hunt ndau më parë një këshillë për heqjen e erës së mykut, nëse ndodh, dhe zgjidhja është vaji i pemës së çajit./S.K/EO/
Lifestyle
Çfarë na mëson një psikologe për nevojat e fëmijëve?
Published
6 days agoon
September 24, 2025By
UBT News
Biseda me një psikologe më la pa fjalë. Shumica e prindërve nuk kanë qëllim të lëndojnë fëmijët e tyre, por ndodh shpesh – pa e kuptuar fare.
Çdo periudhë e fëmijërisë ka një nevojë themelore. Kur ajo nevojë nuk plotësohet, fëmija nuk e harron thjesht me kohën; ai/ajo e bart me vete për gjithë jetën.
0-1 vjeç: “A mund të kem besim te bota?”
Kur një foshnjë qan dhe askush nuk i përgjigjet, mëson: “Askush nuk do të vijë për mua.” Kjo shkakton ankth. Kur dikush e mban në krahë dhe e qetëson, foshnja mëson se bota është një vend i sigurt.
1-3 vjeç: “Dua ta bëj vetë!”
Nëse çdo përpjekje e tyre kritikohet ose ndërpritet, fëmija fillon të dyshojë te vetja. Në të ardhmen, mund të ketë frikë të veprojë pa miratim.
3-6 vjeç: “Jam mace! Jam doktor! Jam superhero!”
Lojë e fëmijës nuk është thjesht argëtim – është krijimi i identitetit. Mbështetja e prindit rrit guximin, ndërsa tallja ose injorimi e mbyll vetëbesimin dhe imagjinatën.
6-11 vjeç: “Dua të jem i/e aftë. Dua të vlej.”
Mësoje të vlerësojë përpjekjen, jo vetëm rezultatet. Nëse dashuria dhe vlerësimi lidhen vetëm me suksesin, fëmija mund të ndalojë së provuari kur nuk ndjehet i/e sigurt që do të arrijë.
11-18 vjeç: “Kush jam unë në të vërtetë?”
Kjo periudhë nuk është “mosha e vështirë”, por koha kur formohet identiteti. Rebelime, faza të çuditshme e kundërshtime janë normale. Detyra jote nuk është të krijosh një “fëmijë perfekt”, por të jesh pranë tij teksa zbulon veten.
Fëmijët nuk harrojnë aq sa duket. Truri dhe trupi i tyre mbajnë mend. Prandaj, nuk duhet të jesh prind perfekt. Mjafton të jesh prind që dëgjon, kupton dhe mëson me ta. /A.Z/UBT News/

Presioni kohor, aksionet e kujdesit të lartë shëndetësor ose sfidat tjera ndërvepruese mund të shtojnë stres në përgjegjësitë ndaj punës.
Kirurgët kanë profesionin më të vështirë për shkak të lëvizjeve të gjata e orëve të paparashikueshme që e bëjnë këtë punë stresuese, ndërkohë që presioni rritet te ta për shkak se duhet menduar shpejt dhe të veprojnë me kujdes ndaj urgjencave mjekësore.
Përballja me një gjykatës e juri gjatë përpjekjes për të siguruar një vendim të favorshëm për një klient e bën stresues të jesh avokat. Edhe jashtë sallës së gjyqit, avokatët kapen me afate të ngushta dhe pyetje të ndërlikuara juridike.
Zyrtarët e patrullës gjenden në situata të rrezikshme që i taksojnë fizikisht dhe emocionalisht. Zbatimi i ligjeve mund të çojë në takime të mëdha që kërkojnë të menduarit e shpejtë.
Kryerja e punëve të vështira fizike në rrethana të rrezikshme e bën jetën stresuese për punëtorët e ndërtimit, duhet të punojnë në mot të pakëndshëm dhe nën afate të ngushta. Duke punuar si pjesë e ekipeve të kujdesit shëndetësor përgjegjës për trajtimin mjekësor të zemrave të pacientëve, teknologët kardiovaskular punojnë ditë të gjata në këmbë.
Ata mund të kenë nevojë të heqin ose lëvizin pacientët të cilët janë të dëmtuar fizikisht.
Të gjitha vendet e punës mbështeten në sistemet e teknologjisë për të funksionuar pa probleme. Kur shfaqen probleme, menaxherët e IT’së duhet të veprojnë shpejt për të zgjidhur problemet dhe për të riparuar atë që shkon keq.
Menaxherët financiarë kanë nivele të larta të përgjegjësisë për suksesin e operacioneve të biznesit. Ata duhet të merren me stresin e marrjes së vendimeve të rëndësishme dhe të komunikimit me drejtuesit e lartë.

Shenja të fshehura! Si u kuptua fundi i martesës së Kidman dhe Urban?

Turqia do të bisedojë me Hamasin për planin amerikan të Gazës

Zyra e BE-së bën thirrje për një proces të drejtë në zgjedhjen e një anëtari të ri të Këshillit Prokurorial të Kosovës

Dugolli intervistohet nga Prokuroria Speciale

Sulmi me dronë rus vret një familje të tërë ukrainase

“Drejtësi për Arbnorin”, protestohet në Prishtinë për ish-policin që po mbahet në Serbi

Netanyahu: Tërheqja e Izraelit nga Gaza nuk do të ndodhë

Brukseli synon asetet e ngrira ruse për financimin e Ukrainës në vitet në vijim

Mungesa e kuorumit, Kuvendi i Prishtinës mbyll mandatin me dështim të seancës
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet3 months ago
UBT sjell për herë të parë në Kosovë ekspozitën kushtuar vizionarit dhe inxhinierit Karl Gega