

Teknologji
Një nga kompjuterët më të rrallë në histori, Apple-1 shitet për 475 mijë dollarë
Published
3 weeks agoon
By
UBT NewsNjë nga kompjuterët më të rrallë dhe më ikonik në historinë e teknologjisë, modeli Apple-1, është shitur për një shumë marramendëse prej 475 mijë dollarësh amerikanë në një ankand të mbajtur në Boston.
Ky kompjuter është pjesë e grupit të parë prej vetëm 50 njësish, të prodhuara me dorë nga bashkëthemeluesit e Apple, Steve Jobs dhe Steve Wozniak, në vitin 1976.
Sot, ekzistojnë nëntë ekzemplarë funksionalë të këtij modeli, duke e bërë të rrallë dhe të kërkuar nga koleksionistët. Modeli i shitur, i njohur si “Byte Shop Apple-1”, përfshin një kabinetë prej druri të ngurtë dhe është në gjendje të plotë pune një faktor kyç që ndikoi në çmimin përfundimtar.
Fillimisht ishte vlerësuar se do të shitej për 300 mijë dollarë, por interesi i madh dhe gjendja e shkëlqyer e pajisjes bënë që ai të shitej shumë mbi këtë pritshmëri.
Kompjuteri i njohur si “Moore Apple-1” i përkiste June Blodgett Moore, e cila është njohur si gruaja e parë që ka diplomuar në Fakultetin e Drejtësisë në Universitetin Stanford.
Apple-1 erdhi në ankand me komponentët tastierën, interfejsin për kaseta dhe softuerin Apple BASIC.
Një video demonstruese e funksionimit të tij, e realizuar një ditë para ankandit, i shtoi vlerë të konsiderueshme ofertës.
Në kohën kur u lansua, Apple-1 shitej për 666.66 dollarë, ai përfaqëson pikë kthese në historinë e kompjuterëve personalë, konsiderohet si gurthemeli mbi të cilin u ndërtua perandoria e teknologjisë. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Microsoft ka lëshuar paralajmërim urgjent për përdoruesit e Windows 10
Published
18 hours agoon
October 14, 2025By
UBT News
Microsoft ka lëshuar një paralajmërim urgjent për përdoruesit e Windows 10, pasi nesër sistemi operativ do të ndalojë së marruri përditësime teknike dhe sigurie.
Ky ndryshim mund të rrezikojë miliona pajisje, duke përfshirë rreth 21 milionë përdorues vetëm në Mbretërinë e Bashkuar, të cilët mund të jenë më të cenueshëm ndaj sulmeve kibernetike.
Opsionet për përdoruesit e Windows 10
Përditësimi falas në Windows 11 për pajisjet e përshtatshme. Për pajisjet më të vjetra që nuk përputhen me Windows 11, ekziston mundësia për Përditësime të Zgjeruara të Sigurisë (Extended Security Updates) për 12 muaj të tjerë.
Pas kësaj periudhe, përdoruesit duhet ose të blejnë kompjuter të ri ose të përballen me rrezikun e sulmeve kibernetike
Lisa Barber nga Which? Tech paralajmëron: “Nëse kompjuteri juaj përdor Windows 10 ose version më të vjetër, tani është koha të bëni një plan veprimi. Nëse nuk veproni, mund të bëheni më të cenueshëm ndaj hakerave dhe mashtrimeve.”
Detajet e Përditësimeve të Zgjeruara të Sigurisë
Shërbimi mund të merret për një vit, duke përfshirë vetëm përditësime sigurie, pa mbështetje teknike. Regjistrimi nuk bëhet automatik dhe duhet të kryhet përmes seksionit “Updates and Security” në cilësimet e pajisjes.
Për përdoruesit komercialë, shërbimi kushton $61 (£45.75) për pajisje, ndërsa përdoruesit individualë mund ta marrin falas ose me një pagesë një herë £24.99.
Pasojat për mjedisin dhe e-waste
Fiona Dear nga The Restart Project paralajmëron: “Rreth 400 milionë kompjuterë në të gjithë botën do të humbasin mbështetje software nesër, dhe shumë prej tyre do të duhet të zëvendësohen, duke gjeneruar mbi 700 milionë kg e-waste.” /A.Z/UBT News/
Teknologji
Shitet një Yamaha XT500 e vitit 1986, me zero kilometra
Published
21 hours agoon
October 14, 2025By
UBT News
Yamaha XT500 e vitit 1986 nuk është thjesht një motoçikletë klasike është ikonë e vërtetë e motoçiklizmit aventuresk.
E pajisur me një motor me katër kohë dhe një cilindër 499 cc, XT500 ofron 27 kuaj fuqi në 5,900 rpm.
Ka transmision me pesë marshe, arrin shpejtësi maksimale prej 132 km/orë, dhe peshon vetëm 155 kilogramë.
Motoçikleta është me ftohje ajri dhe frena tambure, tipike për epokën e saj.
Ky model u prodhua në Japoni në vitin 1986 dhe u dërgua në sallonin prestigjioz Leuridan Motos et Cycles në Paris.
Ajo që e bën këtë ekzemplar unik është fakti se nuk është shpaketuar e as drejtuar ndonjëherë. Në dokumentet franceze, motoçikleta rezulton e regjistruar në vitin 1988 — me kilometrazh zero.
Pas gati katër dekadash ruajtjeje perfekte, kjo Yamaha XT500 do të dalë në ankand nga RM Sotheby’s më 18 tetor, në Mynih.
Vlerësimet tregojnë se çmimi mund të arrijë deri 25,000 euro, një shumë që dëshmon vlerën historike dhe koleksionuese të këtij modeli.
E prodhuar për aventura, por e mbetur e paprekur, Yamaha është sot më shumë se mjet, është copë historie që s’ka njohur kurrë asfaltin. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Holanda godet ndikimin kinez në teknologji, merr kontrollin e prodhuesit të çipave Nexperia
Published
23 hours agoon
October 14, 2025By
UBT News
Qeveria holandeze ka marrë nën kontroll prodhuesin e çipave të kompjuterëve Nexperia, i cili është në pronësi kineze, duke shtuar tensionet me Pekinin në mes të një lufte globale për teknologjinë dhe pronën intelektuale — sidomos në sektorin e gjysmëpërçuesve.
Në një deklaratë të publikuar të dielën mbrëma, qeveria holandeze njoftoi ndërhyrjen në kompaninë Nexperia me seli në Holandë, e cila prodhon çipa për industrinë e automobilave dhe për pajisje elektronike të konsumit.
Autoritetet në Amsterdam përdorën për herë të parë fuqitë e tyre sipas një ligji të njohur si “Akti i Disponueshmërisë së Mallrave”, duke përmendur shqetësime për mundësinë e transferimit të teknologjisë te kompania mëmë kineze, Wingtech.
Pas këtij vendimi, aksionet në bursën e Shangait ranë me 10% të hënën. Qeveria holandeze tha se nuk do marrë pronësinë e Nexperia-s, por do të ketë kompetencë të bllokojë apo përmbysë vendime të menaxhmentit që konsiderohen të dëmshme për interesin kombëtar. Aktivitetet e përditshme të prodhimit do të vazhdojnë normalisht.
Kjo lëvizje vjen në një moment kur Donald Trump po forcon presionin ndaj kompanive kineze të teknologjisë, duke paralajmëruar tarifa deri në 100% mbi eksportet kineze si pjesë e luftës tregtare mes dy fuqive.
Edhe pse Amerika dhe Holanda bashkëpunojnë në kontrollin e eksporteve të industrisë së çipave, një zëdhënës i Ministrisë holandeze të Çështjeve Ekonomike deklaroi se vendimi ndaj Nexperia-s është marrë në mënyrë të pavarur dhe “koha është thjesht rastësore”.
Në dhjetor 2024, SHBA e kishte futur Wingtech në “listën e subjekteve” të ndaluara për shkak të rolit të dyshuar në përpjekjet e qeverisë kineze për të blerë kompani me aftësi të ndjeshme në prodhimin e gjysmëpërçuesve.
Wingtech reagoi ndaj ndërhyrjes së qeverisë holandeze, duke e quajtur atë “një veprim të tepruar të nxitur nga paragjykime gjeopolitike”.
Kompania pretendoi se drejtues jo-kinezë të Nexperia-s kanë tentuar të ndryshojnë strukturën e kapitalit të firmës përmes procedurave ligjore, veprim që e përshkroi si “kapje të fshehtë të pushtetit”. Wingtech njoftoi se po konsultohet me juristë dhe po kërkon mbështetje nga autoritetet kineze për të “mbrojtur të drejtat dhe interesat e saj legjitime”.
Nexperia, e blerë nga Wingtech për 3.63 miliardë dollarë më 2018, theksoi se vepron në përputhje me të gjitha ligjet dhe rregulloret përkatëse. Në deklaratën e saj, qeveria holandeze përmendi se çështja lidhet me “njohuri thelbësore teknologjike” që kanë rëndësi strategjike për sigurinë ekonomike të Holandës dhe të Evropës.
“Humbja e këtyre aftësive paraqet rrezik për sigurinë ekonomike holandeze dhe evropiane,” – thuhet në deklaratë. /A.Z/UBT News/
Teknologji
ChatGPT – Aplikacioni më i shkarkuar globalisht për shtatë muaj me radhë
Published
2 days agoon
October 13, 2025By
UBT News
ChatGPT ka qenë aplikacioni më i shkarkuar në botë për shtatë muaj me radhë, duke ruajtur vendin e parë si në Google Play ashtu edhe në App Store nga marsi deri në shtator 2025, sipas të dhënave të Appfigures.
Sipas analizave, aplikacioni i OpenAI është shkarkuar rreth 410.8 milionë herë në mbarë botën që nga fillimi i vitit, duke lënë pas rivalët kryesorë si Gemini i Google me 131.1 milionë shkarkime.
DeepSeek ka 79.2 milionë, Grok ka 46.6 milionë, Perplexity me 43.1 milionë, dhe Meta AI me vetëm 16.9 milionë shkarkime.
Drejtori ekzekutiv i OpenAI, Sam Altman, ka bërë të ditur se ChatGPT tashmë numëron mbi 800 milionë përdorues aktivë në javë, ndërsa platforma përpunon më shumë se 2.5 miliardë mesazhe çdo ditë — që përkthehet në rreth 29,000 mesazhe për sekondë. /A.Z/UBT News/

Trump kërcënon Spanjën me tarifa pas refuzimit për rritjen e shpenzimeve në NATO

Dyshime për keqpërdorim në policinë e Rahovecit, rekomandohet suspendim

Transmetuesi Kan: Izraeli do të lejojë hapjen e pikës kufitare në Gaza dhe do të lejojë ndihmat

16 të vdekur nga zjarri në një fabrikë veshjesh në Bangladesh

Ndërprerja e të dhënave në Amerikë rrit shqetësimet globale

Ushtria izraelite: Hamasi kthen katër trupa të tjerë pengjesh

Rritet sasia e mbeturinave të trajtuara në Kosovë gjatë vitit 2024

Kosova dhe SHBA diskutojnë për prokurime të reja të pajisjeve ushtarake për FSK-në

ASK: Rritet numri i fluturimeve dhe i udhëtarëve me aeroplan
Të kërkuara
-
Vendi2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Lajmet3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Rajoni3 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën