

Lajmet
Një në dhjetë persona vuan nga problemet me veshkat
Sëmundjet kronike të veshkave dhe dëmtimet akute të tyre shpesh shkaktohen si pasojë e kushteve shoqërore.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiSëmundjet kronike të veshkave dhe dëmtimet akute të tyre janë kontribuues të rëndësishëm në rritjen e sëmundshmërisë dhe vdekshmërisë nga sëmundjet e tjera dhe faktorët e rrezikut, duke përfshirë sëmundjet kardiovaskulare, diabetin, hipertensionin, obezitetin, si dhe infeksionet si HIV, malaria, tuberkulozi dhe hepatiti.
Gjithashtu, këto sëmundje te fëmijët jo vetëm që çojnë në sëmundshmëri dhe vdekshmëri të konsiderueshme gjatë fëmijërisë, por gjithashtu rezultojnë në probleme mjekësore përtej fëmijërisë në moshë më të rritur.
Problemi
Me gjithë barrën në rritje të sëmundjeve të veshkave në mbarë botën, kontrasti dhe pabarazia në kujdesin shëndetësor ndaj personave me sëmundje të veshkave janë ende të përhapura. Sëmundjet kronike të veshkave dhe dëmtimet akute të tyre shpesh shkaktohen si pasojë e kushteve shoqërore në të cilat njerëzit lindin, rriten, jetojnë, punojnë, duke përfshirë moshën, varfërinë, diskriminimin gjinor, mungesën e arsimit, rreziqet në punë dhe ndotjen.
Transplantimi konsiderohet trajtimi me kosto më efektive i sëmundjeve kronike të veshkave. Kërkesat për infrastrukturë fizike dhe ligjore, si dhe paragjykimet kulturore kundër dhurimit të organeve shpesh paraqesin barriera në shumë vende, duke e bërë dializën mundësinë e parazgjedhur.
Megjithatë, përderisa politikat dhe strategjitë kombëtare për sëmundjet jo të transmetueshme në përgjithësi janë të pranishme në shumë vende, shpesh mungojnë politikat specifike të drejtuara ndaj depistimit, parandalimit dhe trajtimit të sëmundjeve të veshkave. Më shumë se gjysma (53%) e vendeve që kanë një strategji gjithëpërfshirëse të sëmundjeve jo të transmetueshme (NCD) nuk kanë udhëzues apo strategji të menaxhimit për përmirësimin e kujdesit ndaj njerëzve me sëmundje kronike të veshkave.
Këtë vit, Dita Botërore e Veshkave ka si qëllim rritjen e ndërgjegjësimit për barrën e lartë dhe në rritje të sëmundjeve të veshkave në mbarë botën dhe nevojën për strategji për parandalimin dhe menaxhimin e sëmundjeve të veshkave.
“Veshka të shëndetshme për të gjithë” bën thirrje për mbulim shëndetësor universal për parandalimin dhe trajtimin e hershëm të sëmundjeve të veshkave.
Qëllimi përfundimtar i një politike të mbulimit shëndetësor universal është promovimi i shëndetit të popullatës duke siguruar qasje universale, të qëndrueshme, dhe të barabartë në kujdesin shëndetësor për të gjitha grupet socio-ekonomike.
Në mënyrë të veçantë, Dita Botërore e Veshkave u bën thirrje të gjithëve që të advokojnë për masa konkrete në çdo vend për të përmirësuar kujdesin ndaj veshkave:
Inkurajimi dhe adoptimi i stileve të shëndetshme të jetesës (akses për ujë të pastër, aktivitet fizik, dietë të shëndetshme, kontrolli ndaj duhanit). Shumë lloje të sëmundjeve të veshkave mund të parandalohen, shtyhen dhe/ose mbahen nën kontroll kur ekzistojnë masat e duhura parandaluese.
Kryerja e depistimit për sëmundjet e veshkave në kujdesin shëndetësor parësor duke përfshirë (p.sh. testet e urinës dhe gjakut). Depistimi i individëve me rrezik të lartë, diagnostikimi i hershëm dhe trajtimi është me kosto efektive për të parandaluar ose vonuar sëmundjet në veshka që shkojnë në fazën e fundit të sëmundjes.
Sigurimi që pacientët me sëmundje të veshkave të marrin shërbimet bazë shëndetësore për të cilat ata kanë nevojë (p.sh. presionin e gjakut, kontrollin e kolesterolit, medikamentet kryesore) për të vonuar progresin e sëmundjes pa vuajtur vështirësi financiare.
Thirrja për politika qeverisëse transparente, akses të barabartë dhe të qëndrueshëm në shërbimet e kujdesit shëndetësor të avancuar (p.sh., dializë dhe transplant të veshkave) dhe mbrojtje më të mirë financiare (p.sh. subvencionet) që sa më shumë burime të bëhen të disponueshme. Thyerja e pengesave social-ekonomike dhe zgjerimi i qasjes në shërbime gjithëpërfshirëse për të plotësuar nevojat e popullsisë, janë thelbësore për të garantuar barazi dhe cilësi në kujdesin shëndetësor ndaj personave me sëmundje të veshkave. 850 milionë njerëz në mbarë botën është vlerësuar të kenë sëmundje të veshkave nga shkaqe të ndryshme. Sëmundjet kronike të veshkave shkaktojnë të paktën 2.4 milionë vdekje në vit dhe janë shkaktari i 6-të i vdekjeve. Dëmtimet akute të veshkave prekin mbi 13 milionë njerëz në mbarë botën, dhe 85% e këtyre rasteve gjenden në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme. Si pasojë e këtyre dëmtimeve akute të veshkave është vlerësuar se vdesin rreth 1,7 milionë njerëz çdo vit.
Aktualitet
Thirrje për pranimin e punimeve shkencore në Konferencën Ndërkombëtare të UBT-së
Published
7 hours agoon
September 10, 2025By
Driton Iseni
UBT ka hapur zyrtarisht thirrjen për pranimin e punimeve shkencore për edicionin e 14-të të Konferencës Ndërkombëtare për Shkencë, Teknologji, Biznes dhe Inovacion, e cila tashmë është shndërruar në ngjarjen më të madhe akademike dhe shkencore në rajon.
Ky edicion, i cili do të mbahet në Prishtinë, do të ketë në fokus reziliencën, inovacionin dhe qëndrueshmërinë – tri shtylla kryesore që po përcaktojnë zhvillimin e shoqërive moderne dhe ekonomive në mbarë botën.
Konferenca do të mbledhë në një vend shkencëtarë, studiues, ekspertë dhe profesionistë ndërkombëtarë nga fusha të ndryshme të dijes, duke krijuar hapësirë për prezantimin e ideve të reja, ndarjen e rezultateve kërkimore dhe shkëmbimin e përvojave. Përmes sesioneve shkencore, diskutimeve interaktive dhe prezantimeve të punimeve, pjesëmarrësit do të kenë mundësi të kontribuojnë drejtpërdrejt në avancimin e shkencës dhe inovacionit në Kosovë dhe më gjerë.
Thirrja është e hapur për të gjithë akademikët, studiuesit, doktorantët dhe profesionistët që dëshirojnë të prezantojnë punimet e tyre në këtë platformë prestigjioze ndërkombëtare.
Për më shumë informacione mbi temat, udhëzimet e aplikimit dhe afatet kohore, vizitoni: LINKU I UEB-SAJTIT
Lajmet
Në tetor Shqipëria nis zyrtarisht pagesat në euro përmes zonës SEPA
Published
9 hours agoon
September 10, 2025By
UBTnews
Me datë 7 tetor 2025, Shqipëria hedh një hap historik duke nisur zyrtarisht pagesat në euro përmes zonës SEPA (Single Euro Payments Area). Ky zhvillim i rëndësishëm, i njoftuar nga Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Gent Sejko, gjatë Konferencës së Ambasadorëve, sinjalizon një integrim më të thellë të vendit në sistemin financiar evropian dhe një përparim të konsiderueshëm drejt anëtarësimit të plotë në Bashkimin Evropian.
Guvernatori Sejko theksoi se ky moment shënon një fazë të re për Shqipërinë, duke e konsideruar vendin “të integruar në BE në aspektin e pagesave në fushën financiare”.
Ai sqaroi se Banka e Shqipërisë, në bashkëpunim të ngushtë me institucionet e tjera përgjegjëse, ka përmbushur të gjitha kërkesat ligjore dhe rregullatore të nevojshme për përfshirjen e plotë në këtë sistem të unifikuar pagesash. Komisioni Evropian i Pagesave ka miratuar tashmë të gjitha bankat shqiptare, të cilat do të operojnë brenda standardeve SEPA duke filluar nga data e caktuar.
SEPA: Një hap drejt një Evrope financiare të bashkuar
SEPA, që aktualisht përfshin 41 vende, duke përfshirë shtetet anëtare të BE-së, disa vende nordike dhe Mbretërinë e Bashkuar, lejon transferta bankare në euro me shpejtësi më të madhe, standarde të unifikuara dhe kosto dukshëm më të ulëta krahasuar me sistemet ndërkombëtare tradicionale. Shqipëria, së bashku me Malin e Zi, u pranuan formalisht si anëtaret më të reja të zonës SEPA në nëntor 2024, një arritje strategjike që konsiderohet gjerësisht si një sukses në fushën financiare dhe transparencës.
Përfitime konkrete për ekonominë dhe qytetarët
Guvernatori Sejko nënvizoi se miratimi i ligjit për shërbimet e pagesave, së bashku me aktet nënligjore dhe reformat në luftën kundër pastrimit të parave, kanë krijuar një bazë të fortë ligjore që ka favorizuar pranimin në SEPA. Ai theksoi se përfitimet e drejtpërdrejta për ekonominë dhe biznesin shqiptar do të jenë të shumta:
Pagesa në euro drejt dhe nga vendet e BE-së do të jenë më të shpejta.
Qytetarët dhe bizneset do të përfitojnë nga tarifat bankare më të ulëta për pagesat ndërkombëtare.
Sistemi bankar do të bëhet më transparent dhe efikas, transmeton RTSH.
Investitorët e huaj do të kenë më shumë besim në sistemin financiar shqiptar.
“Ky hap ul ndjeshëm kostot për ekonominë dhe rrit imazhin e Shqipërisë në tregjet e huaja, duke e bërë vendin më tërheqës për investime të huaja,” përfundoi Guvernatori Sejko, duke theksuar rëndësinë strategjike të këtij momenti për të ardhmen e zhvillimit ekonomik të vendit./D.B/KP
Bota
Rusia thotë se nuk kishte planifikuar të sulmonte asnjë objektiv në Poloni
Published
9 hours agoon
September 10, 2025By
UBTnews
Ministria ruse e Mbrojtjes tha se nuk kishte planifikuar të sulmonte asnjë objektiv në Poloni, pasi Varshava tha se 19 dronë rusë hynë në hapësirën e saj ajrore gjatë sulmeve të natës në Ukrainën perëndimore.
Në një përditësim të përditshëm mbi sulmet kundër Ukrainës, ajo tha se “Asnjë objekt në territorin polak nuk ishte planifikuar të ishte në shënjestër”, raporton BBC.
“Megjithatë, ne jemi të gatshëm të zhvillojmë konsultime me ministrinë polake të Mbrojtjes mbi këtë temë”, tha Ministria e Mbrojtjes e Rusisë.
Gjatë natës, një “numër i madh” dronësh rusë u rrëzuan mbi hapësirën ajrore polake, tha kryeministri i Polonisë. Duke folur përpara një takimi urgjent, Donald Tusk tha se ishte hera e parë që dronë rusë u rrëzuan mbi këtë vend.
Polonia mbylli përkohësisht hapësirën e saj ajrore dhe filloi një operacion ushtarak, të cilit iu bashkuan avionë të NATO-s dhe holandezëve. Qytetarëve në tre rajone polake përgjatë kufirit ukrainas iu tha të qëndronin në shtëpi.
Dronët që hynë në Poloni ishin pjesë e sulmit të fundit të madh ajror ndaj Ukrainës, ku Rusia lëshoi 415 dronë gjatë natës.
Presidenti i Ukrainës Zelensky tha se “të paktën tetë dronë sulmues” ishin të drejtuar drejt Polonisë, duke e quajtur përshkallëzimin një “precedent jashtëzakonisht të rrezikshëm për Evropën”./D.B/KP
Lajmet
Dogana gjen në një veturë botoks dhe fillerë në kontrabandë
Published
9 hours agoon
September 10, 2025By
UBTnews
Njësitet për Anti-Kontrabandë të Doganës së Kosovës, sot bazuar në informatat paraprake dhe autorizimet ligjore të parashikuara në Kodin Doganor dhe të Akcizave, kanë ndaluar një automjet në territorin e Prishtinës, ku kanë hasur “botoks” dhe “fillerë” të kontrabanduara.
Sipas Doganës, gjatë kontrollit të automjetit, është konstatuar se brenda tij transportoheshin produkte të padoganuara të llojit “botoks” dhe “fillerë” (produkte për përdorim estetik).
“Pas veprimeve të mëtejshme operative dhe në koordinim me prokurorin kompetent, është kryer kontroll edhe në një lokacion tjetër në Prishtinë, ku është gjetur dhe ndaluar një sasi shtesë e këtyre produkteve”, thuhet në njoftim.
Sipas doganës, vlera e përgjithshme e mallrave të ndaluara llogaritet të jetë rreth 5,000 €.
“Duke marrë parasysh se këto produkte kanë kontakt të drejtpërdrejtë me trupin e njeriut, mungesa e kontrollit adekuat dhe transporti i parregullt i bën ato veçanërisht të rrezikshme për shëndetin e popullatës“, thuhet në njoftim.
Po ashtu në njoftim thuhet se rasti, sipas procedurave ligjore, është duke u trajtuar si kundërvajtje doganore./D.B/KP

Real Madridi arrin marrëveshje për dy transferimet e para të vitit 2026

Shaka mes princave, Harry thumbon William

Emily Osment zyrtarisht beqare, martesa e saj zgjati vetëm pesë muaj

Thirrje për pranimin e punimeve shkencore në Konferencën Ndërkombëtare të UBT-së

Sekreti i frutave të thata për trup më të fortë dhe mendje më të kthjellët

Dje u lansua, sot po promovohet! Dua Lipa, ndër të parat me iPhone 17 Pro

Shkencëtarët gjejnë arsyet pse njerëzit po konsumojnë gjithnjë e më shumë sheqer

Në tetor Shqipëria nis zyrtarisht pagesat në euro përmes zonës SEPA

Rusia thotë se nuk kishte planifikuar të sulmonte asnjë objektiv në Poloni
Të kërkuara
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26