

Lajmet
Një në dhjetë persona vuan nga problemet me veshkat
Sëmundjet kronike të veshkave dhe dëmtimet akute të tyre shpesh shkaktohen si pasojë e kushteve shoqërore.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiSëmundjet kronike të veshkave dhe dëmtimet akute të tyre janë kontribuues të rëndësishëm në rritjen e sëmundshmërisë dhe vdekshmërisë nga sëmundjet e tjera dhe faktorët e rrezikut, duke përfshirë sëmundjet kardiovaskulare, diabetin, hipertensionin, obezitetin, si dhe infeksionet si HIV, malaria, tuberkulozi dhe hepatiti.
Gjithashtu, këto sëmundje te fëmijët jo vetëm që çojnë në sëmundshmëri dhe vdekshmëri të konsiderueshme gjatë fëmijërisë, por gjithashtu rezultojnë në probleme mjekësore përtej fëmijërisë në moshë më të rritur.
Problemi
Me gjithë barrën në rritje të sëmundjeve të veshkave në mbarë botën, kontrasti dhe pabarazia në kujdesin shëndetësor ndaj personave me sëmundje të veshkave janë ende të përhapura. Sëmundjet kronike të veshkave dhe dëmtimet akute të tyre shpesh shkaktohen si pasojë e kushteve shoqërore në të cilat njerëzit lindin, rriten, jetojnë, punojnë, duke përfshirë moshën, varfërinë, diskriminimin gjinor, mungesën e arsimit, rreziqet në punë dhe ndotjen.
Transplantimi konsiderohet trajtimi me kosto më efektive i sëmundjeve kronike të veshkave. Kërkesat për infrastrukturë fizike dhe ligjore, si dhe paragjykimet kulturore kundër dhurimit të organeve shpesh paraqesin barriera në shumë vende, duke e bërë dializën mundësinë e parazgjedhur.
Megjithatë, përderisa politikat dhe strategjitë kombëtare për sëmundjet jo të transmetueshme në përgjithësi janë të pranishme në shumë vende, shpesh mungojnë politikat specifike të drejtuara ndaj depistimit, parandalimit dhe trajtimit të sëmundjeve të veshkave. Më shumë se gjysma (53%) e vendeve që kanë një strategji gjithëpërfshirëse të sëmundjeve jo të transmetueshme (NCD) nuk kanë udhëzues apo strategji të menaxhimit për përmirësimin e kujdesit ndaj njerëzve me sëmundje kronike të veshkave.
Këtë vit, Dita Botërore e Veshkave ka si qëllim rritjen e ndërgjegjësimit për barrën e lartë dhe në rritje të sëmundjeve të veshkave në mbarë botën dhe nevojën për strategji për parandalimin dhe menaxhimin e sëmundjeve të veshkave.
“Veshka të shëndetshme për të gjithë” bën thirrje për mbulim shëndetësor universal për parandalimin dhe trajtimin e hershëm të sëmundjeve të veshkave.
Qëllimi përfundimtar i një politike të mbulimit shëndetësor universal është promovimi i shëndetit të popullatës duke siguruar qasje universale, të qëndrueshme, dhe të barabartë në kujdesin shëndetësor për të gjitha grupet socio-ekonomike.
Në mënyrë të veçantë, Dita Botërore e Veshkave u bën thirrje të gjithëve që të advokojnë për masa konkrete në çdo vend për të përmirësuar kujdesin ndaj veshkave:
Inkurajimi dhe adoptimi i stileve të shëndetshme të jetesës (akses për ujë të pastër, aktivitet fizik, dietë të shëndetshme, kontrolli ndaj duhanit). Shumë lloje të sëmundjeve të veshkave mund të parandalohen, shtyhen dhe/ose mbahen nën kontroll kur ekzistojnë masat e duhura parandaluese.
Kryerja e depistimit për sëmundjet e veshkave në kujdesin shëndetësor parësor duke përfshirë (p.sh. testet e urinës dhe gjakut). Depistimi i individëve me rrezik të lartë, diagnostikimi i hershëm dhe trajtimi është me kosto efektive për të parandaluar ose vonuar sëmundjet në veshka që shkojnë në fazën e fundit të sëmundjes.
Sigurimi që pacientët me sëmundje të veshkave të marrin shërbimet bazë shëndetësore për të cilat ata kanë nevojë (p.sh. presionin e gjakut, kontrollin e kolesterolit, medikamentet kryesore) për të vonuar progresin e sëmundjes pa vuajtur vështirësi financiare.
Thirrja për politika qeverisëse transparente, akses të barabartë dhe të qëndrueshëm në shërbimet e kujdesit shëndetësor të avancuar (p.sh., dializë dhe transplant të veshkave) dhe mbrojtje më të mirë financiare (p.sh. subvencionet) që sa më shumë burime të bëhen të disponueshme. Thyerja e pengesave social-ekonomike dhe zgjerimi i qasjes në shërbime gjithëpërfshirëse për të plotësuar nevojat e popullsisë, janë thelbësore për të garantuar barazi dhe cilësi në kujdesin shëndetësor ndaj personave me sëmundje të veshkave. 850 milionë njerëz në mbarë botën është vlerësuar të kenë sëmundje të veshkave nga shkaqe të ndryshme. Sëmundjet kronike të veshkave shkaktojnë të paktën 2.4 milionë vdekje në vit dhe janë shkaktari i 6-të i vdekjeve. Dëmtimet akute të veshkave prekin mbi 13 milionë njerëz në mbarë botën, dhe 85% e këtyre rasteve gjenden në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme. Si pasojë e këtyre dëmtimeve akute të veshkave është vlerësuar se vdesin rreth 1,7 milionë njerëz çdo vit.
Aktualitet
Aksident me fatalitet në Dollc të Klinës
Published
27 minutes agoon
August 21, 2025By
UBT News
Spitali i Përgjithshëm në Pejë ka njoftuar se si pasojë e një aksidenti trafiku të ndodhur në fshatin Dollc të Klinës, në Emergjencën e Spitalit është sjellë një person pa shenja jete.
Nga ky aksident janë lënduar edhe pesë persona tjerë.
“Gjithashtu, deri më tani kemi pranuar 5 persona të lënduar nga ky aksident, të cilët po trajtohen dhe po marrin kujdesin e nevojshëm nga ekipet tona shëndetësore”, thuhet në njoftim zyrtar.
Aktualitet
8 vjet nga vdekja e ish-kryeministrit të parë të Kosovës, Bajram Rexhepit
Published
28 minutes agoon
August 21, 2025By
UBT News
Janë bërë tetë vjet që kur u nda nga jeta ish-kryeministri i parë i Kosovës në kohën e pasluftës, Bajram Rexhepi i cili më 2017 ishte i shtruar në QKUK për shkak të një sulmi shëndetësor në organet vitale, ndërsa më pas është dërguar në Turqi për shërim jashtë vendit.
Pas një beteje prej pesë muajsh me sëmundjen, Rexhepi ndërroi jetë më 21 gusht 2017 duke lënë pas vetes bashkëshorten dhe vajzën.
Bajram Rexhepi u lind në Mitrovicë më 3 qershor 1954 dhe studimet pas universitare i kreu në Zagreb në vitin 1985.
Punoi si kirurg i përgjithshëm dhe specialist endoskopik në spitalin rajonal të Mitrovicës deri në vitin 1990.
Gjatë luftës së Kosovës më 1999, Rexhepi u bashkua me Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) dhe kaloi tre muaj duke shërbyer si mjek në terren. Ai shërbeu si kryetar i Mitrovicës jugore, duke punuar me paqeruajtësit e Kombeve të Bashkuara dhe NATO-s për të zvogëluar trazirat civile.
Ndërsa serbët dhe shqiptarët kishin prishur të gjithë dialogun, Rexhepi ofroi të heqë dorë nga pozita e tij në favor të një administratori të OKB-së, por serbët e refuzuan këtë propozim. Njëherësh ishte edhe kreu i degës së Partisë Demokratike të Kosovës për qytetin e Mitrovicës.
Më 4 mars 2002, pas tre muaj bisedimesh dhe me ndërmjetësimin e shefit të atëhershëm të UNMIK-ut Michael Steiner, Kuvendi i Kosovës zgjodhi Bajram Rexhepin si kryeministrin e parë të Kosovës së pasluftës.
Viteve të fundit të jetës ishte tërhequr krejtësisht nga politika duke iu përkushtuar profesionit të tij prej kirurgu.
Bota
Lituania shprehet e gatshme të kontribuojë me ushtarë në Ukrainë
Published
29 minutes agoon
August 21, 2025By
UBT News
Shteti i Lituanisë ka theksuar se do të ishte gati të kontribuonte me ushtarë dhe pajisje në çdo mision paqeruajtës në territorin e Ukrainës, tha më saktësisht presidenti i Lituanisë Gitanas Nauseda.
“Jemi gati të kontribuojmë me aq ushtarë sa lejon parlamenti për operacionet paqeruajtëse, si dhe me pajisje ushtarake,” tha Nauseda për transmetuesin TV3.
Mes përpjekjeve të përshpejtuara diplomatike për t’i dhënë fund luftës, vendet perëndimore po diskutojnë mundësinë e dërgimit të paqeruajtësve në Ukrainë në rast të një marrëveshjeje paqeje midis Ukrainës dhe Rusisë.
Bota
Palestinezët largohen nga qyteti i Gazës pas fazave të një ofensive tokësore
Published
34 minutes agoon
August 21, 2025By
UBT News
Një numër i madh palestinezësh po vazhdojnë të largohen nga Qyteti i Gazës pasi ushtria izraelite filloi fazat e para të një ofensive tokësore, thonë zyrtarët në qytet.
Trupat izraelite kanë krijuar një pikëmbështetje në periferi të qytetit i cili është shtëpia e më shumë se një milion palestinezëve pas ditësh bombardimesh intensive dhe zjarri artilerie, raporton BBC.
Kjo ka bërë që Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres, të ripërtërijë thirrjet për një armëpushim të menjëhershëm për të shmangur vdekjen dhe shkatërrimin që një sulm do të shkaktonte në mënyrë të pashmangshme.
Izraeli dëshiron të sinjalizojë se po ecën përpara me planin e tij për të pushtuar të gjithë Qytetin e Gazës pavarësisht kritikave ndërkombëtare.
Rreth 60,000 rezervistë po thirren për fillimin e ofesivws për të liruar personelin në detyrë aktive për operacionin.
Kryeministri Benjamin Netanyahu tha se po shkurton afatet kohore për kapjen e asaj që ai e përshkroi si fortesat e fundit të terrorit në Gaza.
Në një deklaratë, Hamasi akuzoi udhëheqësin izraelit për vazhdimin e një lufte brutale kundër civilëve të pafajshëm në Qytetin e Gazës dhe kritikoi atë që e quajti shpërfillje e tij për një propozim të ri për armëpushim nga ndërmjetësit rajonalë.
Izraeli ende nuk i është përgjigjur zyrtarisht planit.

Aksident me fatalitet në Dollc të Klinës

8 vjet nga vdekja e ish-kryeministrit të parë të Kosovës, Bajram Rexhepit

Lituania shprehet e gatshme të kontribuojë me ushtarë në Ukrainë

Palestinezët largohen nga qyteti i Gazës pas fazave të një ofensive tokësore

Deri një orë pritje në pikat kufitare për të dalë nga Kosova

Holanda do të dërgojë 300 ushtarë dhe dy sisteme Patriot në Poloni

Arrestohen dy persona për fajde, i treti në kërkim

Përurohet Unaza e Vogël në Shtime, kurse nisin punimet në rrugën Vojnoc-Tërrn

SHBA sanksionon ish-gjyqtarin e Speciales në rastin Thaçi
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit