Lajmet

Nis ringjallja e bizneseve

Për 5 muaj qarkullimi i bizneseve u rrit për 820 milionë euro.

Publikuar

Kompanitë prodhuese në Kosovë gjatë këtij viti, kanë filluar të rrisin prodhimin e tyre, rrjedhimisht edhe qarkullimin financiar. Një nga kompanitë është “8 vëllezërit” në Komunën e Klinës, që merret me prodhimin e dyerve dhe dritareve të plastikës. Argjend Shala, pronar i kësaj ndërmarrjeje, tha se gjatë këtij viti, kompanisë i është kthyer normaliteti pas pandemisë. Mbi 30 për qind, tha ai, ka rritje të sasisë së prodhimit dhe rritje të numrit të të punësuarve. Kjo kompani, prodhimet e saj i eksporton edhe në vende të ndryshme të Bashkimit Evropian.

“Vitin e kaluar ka pasur më pak qarkullim, por punëtorët i kemi mbajtur në punë. Ndërsa, sivjet është më mirë, ka rritje edhe në tregun e Kosovës, por ka rritje edhe të eksportit”, tha Shala.

Bizneset në Kosovë, vitin e kaluar gjatë pandemisë, kanë raportuar humbje mbi një miliard euro.

Një ringjallje ekonomike, vërehet edhe nga të hyrat e agjencive kryesore që mbushin buxhetin, siç janë Administrata Tatimore dhe Dogana e Kosovës.

Për 5 muaj qarkullimi i bizneseve u rrit për 820 milionë euro

Administrata Tatimore e Kosovës (ATK), nga muaji janar deri në muajin maj të këtij viti, ka arritur të inkasojë mbi 242 milionë euro apo rreth 57 milionë euro më shumë. Drejtori i ATK-së, Ilir Murtezaj, në një bisedë për Radion Evropa e Lirë, tha se rreth 27 për qind është rritja e qarkullimit të bizneseve në këtë periudhë.

“Nëse e analizojmë edhe qarkullimin e deklaruar nga ana e bizneseve, kemi edhe një rritje të qarkullimit për rreth 27 për qind, në raport me periudhën e njëjtë të vitit paraprak. Apo shprehur në vlera financiare, mbi 820 milionë euro është qarkullimi i rritur në vitin 2021, në raport me periudhën e njëjtë (janar – maj) të vitit 2020”, thekson Murtezaj.

Në periudhën janar – prill të vitit të kaluar, vlera e qarkullimit ka qenë mbi tre miliardë euro, derisa në periudhën e njëjtë gjatë këtij viti, kjo shumë ka shkuar në 3.8 miliardë euro.

Edhe Dogana e Kosovës gjatë kësaj periudhe (janar – maj), ka grumbulluar mbi 512 milionë euro, apo 112 milionë më shumë se në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar, kur vlera e të hyrave ishte mbi 400 milionë euro, tha Adriatik Stavileci, zëdhënës në këtë institucion.

Kjo rritje ka ndikuar kryesisht nga rritja e importit të sasisë së derivateve të naftës, cigareve dhe automjeteve.

Gërxhaliu: Me gjithë rritjen e qarkullimit, qeveria duhet të ndihmojë bizneset

Përmirësimi i performancës së këtyre të hyrave, dëshmon se ekonomia ka filluar të ringjallet pas pandemisë, thotë edhe Safet Gërxhaliu, profesor i ekonomisë. Ai thotë se duke parë neglizhencën institucionale për ndihmë financiare, bizneset kanë gjetur mundësi vetanake për të përmirësuar veprimtarinë e tyre.

“Kemi rritje të eksportit dhe importit. Por, mbi të gjitha, është edhe fakti se nga zgjedhjet e fundit, kemi kabinet të ri qeveritar që ka shumicën dhe është krijuar një frikë për futjen e sundimit të rendit dhe ligjit, kështu që janë ulur tendencat për korrupsion dhe ekonomi të kriminalizuar. Dhe në këtë drejtim, kemi këto trende pozitive të cilat janë optimiste dhe duhet të besoj, se nuk duhet të reagohet me eufori, por duhet që të bëhet më tepër për sektorin privat”, tha Gërxhaliu.

BB: 2.9 për qind rritja ekonomike në vitin 2021

Edhe drejtori i ATK-së, Ilir Murtezaj, beson se edhe pjesa e dytë e këtij viti, do jetë optimiste sa i përket rritjes së të hyrave, rrjedhimisht do të ketë përmirësim të gjendjes së bizneseve, pas pandemisë.

“Pritjet janë që të vazhdohet rritja e të hyrave edhe më tutje. Këtu i shtohet fakti, se në këtë sezon, pritet që mërgimtarët të vijnë nga bota e jashtme dhe do ketë shpenzim të parave më tepërt se viteve paraprake. Për shkak se dy vjet më parë, shumica nga ta nuk kanë qenë në Kosovë. Me ardhjen e tyre, rritet edhe konsumi”, thekson Murtezaj.

Në raportin e fundit të Bankës Botërore, thuhet se rritja në ekonomitë me të ardhura të ulëta këtë vit, parashikohet të jetë më e ngadalta në 20 vjetët e fundit. Këto shtete më këtë ekonomi, parashikohet ta kenë një rritje prej 2.9 për qind në vitin 2021, para se të arrijnë në 4.7 për qind në vitin 2022. Shkalla e prodhimit e këtij grupi në vitin 2022, parashikohet të jetë më e ulët se që është parashikuar para pandemisë.

Lajmet

Mungesa e fuqisë punëtore nga Kosova po i shtyn bizneset të punësojnë të huaj nga vendet aziatike

Andaj zgjidhje për këtë problem bizneset po e konsiderojnë punësimin e punëtorëve nga vendet aziatike si Banglandeshi, Nepali e India.

Publikuar

nga

Tash e një kohë bizneset në vendin tonë po përballen me mungesë të fuqisë punëtore sidomos në sektorin e gastronomisë dhe ndërtimit. Andaj zgjidhje për këtë problem bizneset po e konsiderojnë punësimin e punëtorëve nga vendet aziatike si Banglandeshi, Nepali e India.

Por është Kryetari i Sindikatës së Sektorit Privat të Kosovës Jusuf Azemi, i cili thotë se këta punëtorë nuk janë të qëndrueshëm, ngase qëllim të vetëm e kanë strehimin.

“Nuk kemi punëtorë të qëndrueshëm, të gjithë këta që vijnë e bëjnë me qëllim të strehohen shumë shkurt gjoja se po punojnë dhe Kosova është bërë një vend qëndrim për të cilët shumicën më të madhe konsiderohet shtet transit dhe përmes Kosovës po shkojnë në vendet tjera. Megjithatë ne ua kemi tërhequr vërejtjen, me punëtorë të Bangladeshit dhe të tjerëve nuk kemi zgjedhur probleme dhe s’do mund të zgjedhim probleme kurrë”, deklaroi ai.

I pyetur nga UBTnews se cilat janë masat e nevojshme që qeveria dhe bizneset duhet t’i ndërmarrin për të adresuar mungesën e punëtorëve, Azemi thotë se një plan veçse ia kanë propozuar qeverisë.

“Ne dikund rreth para 2 vite e gjysmë iu kemi ofruar një bashkëpunim qeverisë së Kosovës dhe pronarëve të kompanive që të bëjnë rritjen e pagave, gjithëherë në ato limitet që mund ti përballojnë kompanitë edhe shteti. Sepse edhe shteti është një pjesë paguese e sektorit privat të Kosovës dhe iu kemi ofruar një bashkëpunim së paku ta ngadalësojmë këtë numër të këtyre punëtorëve”, tha Azemi.

Edhe ekonomisti Mustafë Kadriaj tha se e gjithë barra e ikjes së fuqisë punëtore nga Kosova i takon qeverisë dhe bizneseve.

“Fajin dhe përgjegjësinë duhet kërkuar nga qeveria dhe institucionet tona poashtu edhe bizneset, sepse që nga paslufta mund të themi se nuk u bë asgjë fare që fuqia punëtore të ketë dinjitetin e vetë do të thotë në punë, në përfillin e kontratave, të ketë një të ardhme për vetveten dhe fëmijët. Pra tani kur flasim, nëse i dëgjojmë arsyet e tyre nuk e kanë shumë problem për të ardhmën e tyre sa e kanë për të ardhmën e fëmijëve të tyre”, deklaroi Kadriaj.

Sipas Kadrijajt, institucionet dhe bizneset duhet të bëjnë ndryshime emergjente.

“Tani e tutje se cfarë duhet të bëjnë bizneset do të thotë është kontrata e dinitetshme, paga e dinitetshme, sigurimi shëndetësor dhe në këtë rast jo me mbetë në mëshirën e bizneseve por institucionet tona me qenë shumë vigjilente në mbikqyrjen dhe investigimin te paga, përfillja e kontratave poashtu sigurimi shëndetësor është diçka imediate për të ardhmën dhe prespektivën e punës në Kosovë”, shtoi ai.

Punësimi i shtetasve të huaj në Kosovë është i rregulluar me Ligjin për të huajt. Sipas këtij Ligji, personat që nuk janë shtetas të Kosovës, kur dëshirojnë të punojnë në territorin e Kosovës duhet të pajisen me leje pune. Leja e qëndrimit të përkohshëm për qëllime pune lëshohet për gjashtë muaj deri në një vit. Pas kësaj periudhe, ajo ripërtërihet dhe mund të merret edhe leje e përhershme qëndrimi./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Si pritet të ndikojnë te duhanpirësit imazhet që do të stampohen në pakot e duhanit?

Në paketim do t’iu shtohen imazhe që do të shërbejnë si vërejtje për pasojat që sjell konsumimi i cigareve.

Publikuar

nga

Pas disa muajsh, pakot e duhanit pritet të kenë pamje të tjera. Në paketim do t’iu shtohen imazhe që do të shërbejnë si vërejtje për pasojat që sjell konsumimi i cigareve.

Andaj që nga ky muaj pritet që të ndalohet importi apo prodhimi i pakove pa këto fotografi dekurajuese, kurse në tetor të këtij viti në stoqe të ketë vetëm pako me imazhe vetëdijësuese.

Udhëzimi administrativ për vërejtjet e kombinuara ka hyrë në fuqi në shtator të vitit të kaluar. Por sa do të mund të ndikojnë paketimet e reja që të rinjtë të mos e nisin duhanin? Këtë e shpjegon specialistja e psikologjisë klinke dhe psikioterapisë, Fatime Fazliu.

“Tek pjesa e adoleshentëve, këto pamje dhe mbishkrime mund të kenë efekte pozitive për lënien e duhanit dhe mosfillimin e duhanit”, deklaroi ajo.

Megjithatë përqindja e impaktit te duhanpirësit nuk është e madhe.

“Studimet kanë treguar se 70% e personave nuk kanë ndonjë impakt të madh, 30% edhe mund të kenë ndonjë impakt, por jo edhe shumë. Duhanpirësit kronik kanë mekanizma mbrojtës psikologjik të cilët gjithmonë mundohen të arsyetojnë faktin se pse duhani nuk është i dëmshëm sepse nga përvojat klinike ata thonë edhe dikush që nuk e ka pirë duhanin është sëmur me kancer ose nëse e pinë duhanin në një ambient me fëmijë thonë se edhe ju jeni rritë në këso ambienti”, deklaroi ajo.

Sipas Fazliut, ngritja e çmimit të cigareve është mënyra më efektive në zvogëlimin e pirjes së duhanit.

“Unë mendoj që po, por studimet kanë treguar se ka shumë rëndësi edhe mbishkrimi. Kjo është një kampanjë vetëdijësuese, por mendoj se më e rëndësishme është masa strike që duhen të merren për parandalim ose zvogëlimin e duhanit. Dhe sot vendet evropiane kampanjën e bëjmë me ngritjen e çmimit të duhanit. Për vetë faktin se është treguar më efektive”, deklaroi Fazliu.

Kanceri, kryesisht i mushkërive, problemet e frymëmarrjes dhe ato kardiovaskulare janë sëmundjet kryesore që lidhen me pirjen e duhanit./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Mustafa liston arsyet që sipas tij çuan në shkarkimin e Arifit

Publikuar

nga

Qeveria serbe me 18 prill ka shpërndarë Kuvendin e Komunës të Preshevës, duke mos dhënë arsye. Me ç’rast i ka përfunduar mandati kryetarit të deritanishëm të komunës, Shqiprim Arifi.

Këtë shkarkim Arifi përmes një postimi në rrjetin social Facebook e quajti arbitrar. Ndërkohë është krijuar një organ i përkohëshëm deri zgjedhjet e ardhshme lokale, me në krye Ragmi Musaftën.  Ky i fundit në një intervistë për UBTnews thotw se Arifin nuk e shkarkoi qeveria por ai shkarkoi vetëvetën.

“Ka sikronizuar për të derdhur lotë krokodili për t’u viktimizuar, për të bërtitur dhe ankuar nga qeveria në Beograd dhe Presidenti i Serbisë sikur ata e kanë shkarkuar, jo ai ka shkarkuar vetveten sepse ai nuk ka qenë i aftë ta mbajë shumicën, nuk ka qenë i shkathtë të organizojë pushtetin vendor”, deklaroi ai.

E deri te shkarikimi i kryetarit të deritanishëm të Preshevës, ndikim të madh kishte edhe përshirja e ambasadorëve të akredituar në Serbi.

“Pas nëntë muajsh ndodhi sepse u angazhuan ambasadori Hill i SHBA-së, ambasadori i Organizatës së Sigurimeve dhe Bashkëpunimit Evropian me seli në Beograd sepse kanë ditur situatën në Preshevë. Ata komunikojnë vazhdimisht edhe me partitë politike opozitare dhe në këtë rast në sensin e presionit të opozitës serbe në Beograd që zgjedhjet lokale për komuna të bëhën njëkohësisht me zgjedhjet e Beogradit, pra të përsëriten ato të 17 dhjetorit tani me 2 qeshor inkoperuan edhe komunën e Preshevës”, tha ai.

Kjo është hera e tretë që Qeveria e Serbisë emëron Autoritetin e Përkohshëm për të udhëhequr Preshevën në shtatë vjetët e fundit. Gjatë këtyre shtatë vjetëve këto do të jenë zgjedhjet e katërta lokale.

Votimet lokale në Serbi do të mbahen me 2 qershor në më shumë se 80 qytete dhe komuna./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Mbrojtja e Mendimit dhe Krijimtarisë: Shënimi i Ditës Botërore të Pronësisë Intelektuale

Publikuar

nga

Sot, në një përhapje të gjërë ndërkombëtare, çdo cep i globit feston Dita e Pronësisë Intelektuale, një ditë e cila ngre në qendër të vëmendjes të drejtën për pronësi intelektuale dhe nevojën për të mbrojtur këtë pronësi. Aktivitetet e shumta të organizuara në këtë ditë janë të përqendruara në promovimin e ndërgjegjësimit për rëndësinë e pronësisë intelektuale dhe në forcimin e legjislacionit për të garantuar mbrojtjen e saj.

Pronësia intelektuale përfshin fushat e pronësisë industriale dhe të drejtat e autorit, të cilat janë të mbrojtura me ligj dhe janë shprehje e një angazhimi të përbashkët për të krijuar një mjedis të favorshëm për inovacionin dhe kreativitetin.

Që nga viti 2000, në 26 prill të çdo viti, të gjitha vendet anëtare të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB) shënojnë Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale nën përkujdesjen e Organizatës Botërore të Pronësisë Intelektuale (OBPI). Kjo ditë është një rast për të theksuar rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar për të adresuar sfidat dhe mundësitë që lidhen me pronësinë intelektuale.

Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO) ka një rol kyç në promovimin e pronësisë intelektuale në nivel global. Për të shënuar Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale, WIPO zgjedh një slogan që synon të frymëzojë komunitetin global të krijuesve dhe mbrojtësve të pasurisë intelektuale. Kjo është një rast për të theksuar vlerën e bashkëpunimit ndërkombëtar në sigurimin e vijimësisë së krijimtarisë dhe për të adresuar sfidat aktuale në fushën e pronësisë intelektuale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara